Genetyka - przygotowanie do konkursu biologicznego

1. Za informację genetyczną, czyli przekazywanie określonych cech odpowiedzialny jest:




2. Nukleotyd

3. Deoksyryboza

4. DNA ok

5. Enzym




3. Zaznacz wiersz tabeli zawierający prawidłowe zestawienie budowy DNA i RNA.

Odp.	DNA	RNA
A	Adenina, cytozyna, uracyl, tymina, ryboza, kwas fosforowy	Adenina, cytozyna, tymina, guanina, deoksyryboza, kwas fosforowy
B ok	Adenina, cytozyna, tymina, guanina, deoksyryboza, kwas fosforowy	Adenina, cytozyna, uracyl, guanina, ryboza, kwas fosforowy
C	Adenina, tymina, uracyl, guanina, ryboza, kwas fosforowy	Tymina, cytozyna, uracyl, guanina, ryboza, kwas fosforowy
D	Uracyl, cytozyna, tymina, guanina, deoksyryboza, kwas fosforowy	Adenina, cytozyna, uracyl, guanina, deoksyryboza, kwas fosforowy

4. „Allele dwóch różnych genów są rozdzielane do gamet niezależnie od siebie w sposób losowy.” Zdanie to oddaje sens:




2. I prawa Mendla

3. II prawa Mendla !

4. Prawa Morgana

5. Prawa czystości gamet




6. Które zdanie prawidłowo określa fenotyp?

1. Całość informacji genetycznej danego osobnika zlokalizowana w genach

2. Cały DNA organizmu

3. Dowolne odstępstwo od normalnej sekwencji DNA

4. Zespół cech morfologicznych, biochemicznych i fizjologicznych danego osobnika !

7. Komplementarną do nici DNA - TGGCTTATAACCGTAC - jest:




2. TTGCACCTCTAAGTAG

3. TGGTATTTAACCGTAC

4. ACCCTTATAAGCACTC

5. ACCGAATATTGGCATG ok




9. Gen R warunkuje czarną barwę sierści u bydła i jest genem dominującym, gen r - warunkuje czerwoną barwę sierści i jest recesywny. Jaki musi mieć genotyp bydło, którego sierść ma barwę czerwoną?




2. RR

3. Rr

4. RrRr

5. rr ok




11. Piegowaty mężczyzna, którego ojciec był piegowaty, ożenił się z kobietą, która nie miała piegów, chociaż jej matka była piegowata. Dziecko z tego małżeństwa również nie było piegowate. Gen P jest dominujący i odpowiada za występowanie piegów. Gen p jest recesywny i nie warunkuje występowania piegów. Zaznacz genotypy mężczyzny i kobiety:




2. PPxpp

3. PpxPp

4. PPxPp

5. Ppxpp !




12. Gen A jest genem dominującym i warunkuje czerwoną barwę kwiatów groszku pachnącego. Gen a jest recesywny i warunkuje białą barwę kwiatów. Skrzyżowano ze sobą dwie heterozygoty. Na podstawie tabeli określ, jakie będzie rozszczepienie cech w następnym pokoleniu (stosunek roślin o kwiatach czerwonych do roślin o kwiatach białych):

Allele w gametach	A	a
A	AA	Aa
a	Aa	aa




2. 1:3

3. 3:1 ok.

4. 2:2

5. Wszystkie będą miały kwiaty czerwone (4:0)




14. Mejoza to:

1. Podział komórki zwiększający dwukrotnie liczbę chromosomów w komórkach potomnych

2. Podział redukcyjny komórki zmniejszający o połowę w stosunku do komórki macierzystej liczbę chromosomów !

3. Podział komórki zmniejszający o dwa liczbę chromosomów w komórkach potomnych

4. Podział komórki, w wyniku którego liczba chromosomów w komórkach potomnych jest taka sama jak w komórce macierzystej

15. W komórkach ciała człowieka występuje 46 chromosomów. Po ile chromosomów zawierają gamety: plemniki i komórka jajowa?




2. 2

3. 23 ok.

4. 46

5. 92




17. Czynniki wywołujące zmiany w materiale genetycznym to:




2. Mutacje

3. Mutageny ok.

4. Replikacja

5. Autosomy




19. Organizmy roślinne bądź zwierzęce, które w swych komórkach posiadają obcy DNA przeniesiony z innego gatunku, to:




2. Plazmidy

3. Organizmy transgeniczne ok.

4. Wektory

5. Organizmy polimeryczne




21. 
    Daltonizm jest chorobą wywołaną przez:

1. Mutacje chromosomu

2. Dominujący allel w chromosomie X

3. Recesywny allel w chromosomie X ok

4. Dominujący allel w autosomie

22. 
    Schemat przedstawia kariotyp mężczyzny cierpiącego na:

1. Zespół Downa ! (3 chr w 21 parze)

2. Hemofilię

3. Fenyloketonurię

4. Chorobę Parkinsona

23. Źródłem zmienności genetycznej jest:




2. Rozmnażanie bezpłciowe

3. Partenogeneza

uczeń nr 1				uczeń nr 2
A		T		A		C
T		A		T		G
C		G		C		T
G		C		G		A
uczeń nr 3				uczeń nr 4
A		T		T		A
G		A		C		G
T		A		G		T
C		G		A		C

4. Rozmnażanie płciowe ok

5. Rozmnażanie wegetatywne




24. 
    Do podanej nici DNA uczniowie gimnazjum dopisywali nić komplementarną. Który uczeń wykonał zadanie prawidłowo?

1. Uczeń nr 2

2. Uczeń nr 4

3. Uczeń nr 1 ok.

4. Uczeń nr 3




26. Kariotyp mężczyzny to:

1. 22 pary chromosomów autosomalnych i para chromosomów płciowych XX

2. 22 pary chromosomów autosomalnych i para chromosomów płciowych XY ok.

3. 22 pary chromosomów autosomalnych i para chromosomów płciowych X0

4. 22 pary chromosomów autosomalnych i para chromosomów płciowych YY

27. Odkrywcami drugorzędowej struktury DNA są:




2. Hardy i Weinberg

3. Baer i Haeckel

4. Jacob i Monod

5. Watson i Crick ok




29. Gen jest „przepisem” na jedno białko (białka stanowią budulec wszystkich żywych organizmów). Zbiór wszystkich genów znajdujących się w organizmie, to:




2. Genotyp !

3. Fenotyp

4. Chromosom

5. Allel




30. Kariotyp człowieka i innych organizmów można przedstawić graficznie, wycinając chromosomy z odbitki fotograficznej i układając je w pary homologiczne. Chromosomy są najlepiej widoczne w czasie podziału komórki, w fazie zwanej:




2. Profazą

3. Anafazą

4. Telofazą

5. Metafazą !




31. Do podanych terminów dopasuj objaśnienia:

1. chromosomy homologiczne 1. charakterystyczne właściwości organizmu przekazywane z pokolenia na pokolenie

2. cechy dziedziczne 2. chromosomy o podobnej budowie i układzie genetycznym

3. diploidalny 3. zawierający dwa zestawy chromosomów

a 2 ok., b 1 ok., c 3 ok

32. W pracach genetycznych pokolenie rodzicielskie oznacza się symbolem:




2. F1

3. P ok

4. F2

5. F3




33. Komórka zawierająca po jednym chromosomie z każdej homologicznej pary jest:




2. Diploidalna ! (dwa chromosomy)

3. Haploidalna (jeden chromosom)

4. Poliploidalna (wiele chr)

5. Triploidalna (trzy chr)




35. Cecha recesywna, np. białe kwiaty u grochu jadalnego, ujawnia się u:




2. Homozygot recesywnych ok

3. Heterozygot

4. Homozygot dominujących

5. Heterozygot recesywnych




37. Badania płodu wykonywane w czasie ciąży, umożliwiające wykrywanie chorób genetycznych, to:




2. Morfologia

3. Kolonoskopia

4. Gastroskopia

5. Badania prenatalne ok




39. I prawo Mendla mówi, że w czasie wytwarzania gamet następuje rozdzielenie genów w ten sposób, ze każda gameta zawiera tylko jeden gen każdego rodzaju. Zgodnie z Prawem Mendla dziedziczona jest barwa sierści u myszy. Barwa czarna dominuje nad brązową. Jedno z rodziców jest homozygotą czarną, a drugie homozygotą brązową. Uzupełnij tabelkę i określ barwę osobników pokolenia F1.

Barwa osobników pokolenia F1: barwa czarna ok

P gamety rodziców	b	b
B	Bb	Bb
B	Bb	Bb

40. W organizmie każdego człowieka występuja 23 pary chromosomów, w tym jedna para chromosomów płci. Kobieta posiada dwa chromosomy X, a mężczyzna jeden chromosom X i jeden chromosom Y. Kiedy zostaje zdeterminowana (określona) płeć człowieka?




2. W momencie zapłodnienia komórki jajowej przez plemnik ok

3. W pierwszym trymestrze ciąży

4. Podczas porodu

5. Podczas zagnieżdżania się zygoty w ścianie macicy




41. Cechy warunkowane przez geny zawarte w chromosomie X są cechami sprzężonymi z płcią. Mężczyźni chromosom X otrzymują od matki, czyli matka przekazuje im wszystkie sprzężone z nim geny. Geny te występują w postaci haploidalnej. Zaznacz nazwę choroby, na którą mogą cierpieć chłopcy, jeśli ich matka jest nosicielka tej choroby.




2. Akromegalia

3. Hemofilia ok.

4. Krótkowzroczność

5. Mukowiscydoza




43. W książeczce zdrowia, którą dziecko otrzymuje po urodzeniu, znajduje się zapis „Przebadano na fenyloketonurię”. Choroba ta ujawnia się u homozygoty recesywnej. U osoby takiej dochodzi do przekształcenia aminokwasu - fenyloalaniny w produkt toksyczny, gromadzący się w ośrodkowym układzie nerwowym, powodując głębokie upośledzenie umysłowe. Zapobieganie polega na:

1. Stosowaniu diety nie zawierającej fenyloalaniny w pokarmie ok

2. Eliminowaniu toksycznych produktów z układu nerwowego

3. Podawaniu leków osłaniających układ nerwowy

4. Oczyszczaniu krwi z produktów toksycznych podczas dializy

44. Bliźnięta jednojajowe powstają w wyniku zapłodnienia:

1. Jednej komórki jajowej dwoma plemnikami

2. Jednej komórki jajowej jednym plemnikiem, ale po pierwszym podziale powstają dwie odrębne komórki ok

3. Dwóch komórek jajowych

4. Nie ma prawidłowej odpowiedzi

45. Znając zasady dziedziczenia grup krwi, uzupełnij tabelę:

Grupa krwi matki	Grupa krwi dziecka	Grupa krwi mężczyzny wykluczająca ojcostwo
0	0	AB ok
A	B	A ok
B	AB	0 ok.

46. Krzyżując osobniki heterozygotyczne w potomstwie otrzymamy:




2. 25% homozygot aa i 75% heterozygot Aa

3. 50% homozygot AA i 50% heterozygot Aa

4. 25% homozygot AA , 50% heterozygot i 25% homozygot aa ok

5. 100% heterozygot Aa




48. Gen jest funkcjonalną jednostka dziedziczności, którą tworzy odcinek DNA. Podstawowe reguły przekazywania cech z pokolenia na pokolenie sformułował Gregor Mendel. Uzupełnij schemat oraz podaj treść prawa Mendla zilustrowanego poniższą krzyżówką.

Pokolenie P: AABB x aabb

Gamety: AB ok ab ok

Pokolenie F1: AaBb

Krzyżowanie pokolenia F1: (wszystkie wpisy ok., nie będę ich przepisywać)

Gamety	Męskie
Żeńskie	AB	Ab	aB	ab
AB
Ab
Ab
ab

Stosunek fenotypów w pokoleniu F2: 9:3:3:1

Cechy organizmu dziedziczą się niezależnie od siebie ok.

Angeliko, jest dobrze. Przeczytaj jeszcze raz rozdział z genetyki i przypomnij sobie choroby ludzkie (zobacz na modle, masz zakres treści w regulaminie konkursu)




---