![]() | Pobierz cały dokument 9212.doc Rozmiar 119 KB |
Literackie i ideowe wyznaczniki epoki.
N a z w a:
Nazwa „barok” stała się metaforą epoki dziwnej, niezwykłej i odchodzącej od klasycznego wzorca renesansu, harmonii i proporcjonalności ( zarzucano jej barbarzyństwo polegające na wypaczeniu klasycznej estetyki i jej kanonów piękna). Nazwa epoki została zapożyczona z terminologii historii sztuki, gdzie była określeniem przedmiotów artystycznych o udziwnionym, odbiegającym od normy, kształcie.
C h r o n o l o g i a:
początek baroku: koniec lat 80-tych XVI w. (śmierć Sępa Szarzyńskiego);
rozkwit baroku: lata 30 XVII w. Do 1700 r. (panowanie Zygmunta III Wazy, Władysława IV, Jana Kazimierza, Jana III Sobieskiego);
schyłek baroku: 1700 - 1730 r. (panowanie Augusta III Mocnego i Augusta III, tzw. czasy saskie);
Ś w i a t o p o g l ą d i f i l o z o f i a e p o k i:
wiek XVII w Europie jest okresem wielu zmian i wstrząsów:
po soborze trydenckim rozłam w świecie chrześcijańskim stał się faktem, a Kościół katolicki podjął reformy wewnętrzne i dążył do odzyskania utraconego autorytetu (kontrreformacja);
w Europie miała miejsce wojna trzynastoletnia;
dokonywały się przeobrażenia ustrojowe we Francji, Szwecji, Rosji, Anglii;
rozpada się renesansowy ład, harmonia, ludzie zaczynają dostrzegać ulotność życia, dramatyczność codzienności polegającą na zachwianiu dotychczasowych autorytetów;
filozofia baroku czyni sobie podmiotem człowieka zagubionego w rzeczywistości, która staje się obca i niezrozumiała, zaskakująca swoją złożonością, a przede wszystkim nieskończonością;
człowiek pozostawiony sobie samemu (nie odczuwa już tak jak w renesansie opieki Boga nad sobą) zmuszony jest rozpocząć refleksje nad własną istotą, bytem, aby stwierdziwszy, że istnieje („Myślę więc jestem” Kartezjusz) rozpocząć tworzenie wiedzy o Bogu i rzeczywistości;
z niepewności człowieka pozbawionego Opatrzności rodzi się pewność, że chociaż zawieszony w „otchłani” świata, może określić swoje miejsce i sens życia za pomocą myśli i rozumu (racjonalizm - Kartezjusz), a także uzasadnić istnienie Boga;
Blaise Pascal, drugi obok Kartezjusza barokowy filozof, twierdził, iż człowiek nie może w sposób bezsporny dowieść rozumnego istnienia Boga, musi jednak przyjąć jedną z dwuch możliwości:
założyć, że Bóg istnieje (po śmierci osiągnie się życie wieczne, w przeciwnym razie, gdy okaże się, że Boga nie ma, człowiek nie traci niczego);
przyjąć, że Boga nie ma (jeśli go rzeczywiście nie ma, nic się nie stanie, lecz w przeciwnym razie można utracić życie wieczne);
![]() | Pobierz cały dokument 9212.doc rozmiar 119 KB |