----- sygnalizacja świetlna-----

Pamiętajmy, że loty w nocy są trudniejsze od tych samych w dzień.
Przed wyruszeniem na trasę w nocy, oprócz rutynowych czynności przed lotem, nie zaniedbaj żadnego z poniższych:
- bardzo dokładnie zapoznaj się z systemami oświetleniowymi lotniska wylotu i przylotu
- samolot, którym chcesz lecieć w nocy, musi być bardzo dobrze znany z lotów za dnia
- nie leć w nocy samolotem, który dopiero co opuścił hangar po przeglądzie
- bardzo dokładnie zapoznaj się z pogodą, w nocy możesz nie zauważyć niektórych zjawisk atmosferycznych (np. chmur)
- lot w nocy to głównie lot według instrumentów, zawierzenie zmysłom może być zgubne w skutkach
- oceń przede wszystkim siebie, swoje umiejętności i samopoczucie - masz wątpliwości, nie leć

1. SYGNAŁY PODAWANE Z WIEŻY LOTNISKA

a) świetlne

Sygnał	Samolot w powietrzu	Samolot na lotnisku
Światło ciągłe zielone	Zgoda na lądowanie	Zgoda na start
Światło ciągłe czerwone	Dać pierszeństwo innym statkom, kontynuować krążenie nad lotniskiem	Zatrzymać się
Błyski zielonym światłem (seria)	Wracać do lądowania (oczekiwać na zgodę na lądowanie)	Zgoda na kołowanie
Błyski czerwonym światłem (seria)	Nie lądować, nie ma warunków na lotnisku do bezpiecznego przylotu	Kołować poza polem startów będącym w użyciu

b) błyskowe -pirotechniczne (race)

Sygnał	Samolot w powietrzu	Samolot na lotnisku
Rakieta koloru czerwonego	Bez względu na poprzednie instrukcje - nie lądować	Zakaz kołowania i startowania
Rakieta koloru zielonego	Zgoda na lądowanie	Zgoda na kołowanie i start
Dwie lub więcej rakiet koloru zielonego	Nakaz lądowania dla wszystkich samolotów w okolicy lotniska	Zwolnić drogę startową

2. OZNACZENIA DRÓG KOŁOWANIA

Kolor	Znaczenie
1 Niebieski	Światła krawędziowe drogi kołowania
2 Zielony	Linia centralna drogi kołowania
3 Czerwony w poprzek drogi kołowania	"Stopbar" - linia zatrzymania

Nie na wszystkich drogach kołowania występują opisane powyżej elementy. Rozbudowanie oświetlenia zależy głównie od wielkości lotniska i skomplikowania przebiegu dróg kołowania.

Przykłady oznaczeń dróg kołowania (numeracja w tekście):

3. OZNACZENIA DROGI STARTOWEJ

Kolor	Znaczenie
1 Biały na obrzeżach	Światła krawędziowe drogi startowej
2 Zielony w poprzek	Początek pasa lądowania (próg)
3 Czerwony w poprzek	Koniec pasa lądowania
4 Biały w osi pasa	Światła osi centralnej pasa lądowania
5 Biały w rzędach po obu stronach osi pasa	Na długości pierwszych 900 metrów oznacza strefę przyziemienia
6 Żółty na obrzeżach	Oznacza ostatnie 600 metrów drogi lądowania
7 Światła podejścia	Opisane poniżej

Przykłady oznaczeń dróg startowych (numeracja w tekście):

4. SYSTEMY ŚWIETLNE ŚCIEŻKI ZNIŻANIA

Piloci korzystają z nich zarówno w nocy jak i za dnia. Jako, że w nocy ocena wysokości i kąta zniżania może być znacznie bardziej utrudniona, system ten opisujemy tutaj.
Systemy świetlne ścieżki zniżania pomagają ocenić położenie samolotu względem ścieżki zniżania na podejściu - w dość prosty sposób możesz sprawdzić czy jesteś za wysoko bądź za nisko i szybko wprowadzić odpowiednie korekty.
Każdy z systemów świetlnych ścieżek zniżania opiera się na sygnalizacji światłami koloru czerwonego i białego. Generalna zasada mówi, że im więcej świateł białych tym samolot jest za wysoko, im więcej czerwonych tym samolot jest za nisko. Jeśli światła białe występują w równowadze z czerwonymi - samolot jest na wytyczonej ścieżce zniżania.


Najczęściej występujące systemy świetlne to:

a) VASI - visual approach slope indicator
System VASI składa się standardowo z dwóch zestawów świateł z lewej i prawej strony drogi startowej.

b) PAPI - precision approach path indicator
System bardziej dokładny w określaniu pozycji samolotu na ścieżce zniżania od systemu VASI. Oprócz sygnalizacji za wysoko i za nisko, daje wskazówki typu nieznacznie wyżej i nieznacznie niżej. Obecnie najpopularniejszy z omawianych systemów.

LEGENDA:
1 - wysoko
2 - nieznacznie wyżej
3 - na ścieżce
4 - nieznacznie niżej
5 - nisko

c) RSCV - tri-colour visual approach slope indicator
System składa się z jednego nadajnika światła (lampy), standardowo po lewej stronie pasa, która zmienia nadawany kolor w zależności od położenia samolotu względem ścieżki zniżania.

Rodzaj światła	Znaczenie
Bursztynowe (żółte)	Powyżej ścieżki zniżania
Zielone	Na ścieżce zniżania
Czerwone*	Poniżej ścieżki zniżania

* dodatkowo, zmiana koloru zielonego na czerwony następuje przez kolor bursztynowy (żółty)

d) PLASI - pulsating visual approach slope indicator
System składa się z jednej lampy generującej światło ciągłe lub pulsujące koloru białego lub czerwonego. Standardowo umieszczany po lewej stronie pasa.

Rodzaj światła	Znaczenie
Białe pulsujące	Powyżej ścieżki zniżania
Białe ciągłe	Na ścieżce zniżania
Czerwone ciągłe	Nieznacznie niżej od ścieżki zniżania
Czerwone pulsujące	Poniżej ścieżki zniżania

5. SYSTEMY ŚWIATEŁ PODEJŚCIA

Są to mniej lub bardziej rozbudowane systemy świateł, znajdujące się przed progiem pasa startowego (ciągnące się do 900 metrów), mające za zadanie wskazać kierunek i odległość do pasa, ułatwiając w ten sposób orientację głownie w nocy jak i w trudnych warunkach atmosferycznych.
Dzielimy je zasadniczo na trzy grupy:

- systemy brytyjskie (typ CALVERT)

- systemy amerykański

- systemy wojskowe

Jak już wspomniano, systemy świetlne podejścia do lądowania zaczynają się nawet 900 metrów przed progiem pasa. To jest prawie kilometr!
W niektórych sytuacjach, światła naprowadzające na pas umieszczone są głęboko w mieście, poza terenem lotniska. Wszystko po to, by ułatwić zadanie pilotowi i umożliwić bezpieczne sprowadzenie maszyny na pas w końcowym, wzrokowym etapie lądowania.

6. INFORMACJE ZAWARTE W MAPACH

Firma Jeppesen umieszcza skrótowe opisy oświetlenia pasa startowego na mapce ogólnej lotniska. By prawidłowo odczytać zamieszczone tam informacje, należy znać kilka skrótów literowych:

HIALS - high intensity approach light system - światła podejścia wysokiej intensywności
HIRL - high intensity runway edge light - krawędziowe światła pasa wysokiej intensywności
RCLS - runway centerline light system - światła linii centralnej pasa (również CL - centerline lights)
SFL - sequenced flascher lights - światła błyskowe
TDZ - touchdown zone light system - światła strefy przyziemienia
ALSF - approach light system with sequenced flasching lisghts - świetlny system podejścia ze światłami błyskowymi
MI - medium intensity - światła średniej intensywności
LDIN - sequenced flasching lead-in lights - błyskowe światła naprowadzające
HST-G - high speed taxiway - droga szybkiego kołowania z pasa (G - nazwa drogi kołowania)
MALSR - medium intesity approach light system with runway alignment indicator lights - światła podejścia ze światłami pasa średniej intensywności
RL - low intensity ruwnay lights - światła pasa niskiej intensywności
REIL - runway end identifier lights - światła progowe pasa
ODALS - omni-directional approach light system - wielokierunkowy system świateł podejścia
SALS - short approach light system - skrócony system świateł podejścia

Dodatkowo na schematycznym rysunku pasów, umieszczono w formie symbolu rodzaj systemu świateł podejścia (również na mapkach konkretnych podejść do lądowania umieszcza się schematyczny rysunek systemu świateł podejścia do lądowania).

Przykład:

Rozpatrzymy wyposażenie pasa 33:
- na mapie widzimy układ systemu świateł podejścia ( charakterystyczny dla amerykańskiego systemu HIALS)
- HIRL - krawędziowe światła wysokiej intensywności
- CL - światła linii centralnej pasa
- HIALS - system świateł podejścia (patrz wyżej)
- PAPI-L (3.0) - system świetlny ścieżki zniżania typu PAPI umieszczony z lewej strony pasa (ścieżka schodzenia 3 stopniowa)

Jak widać, systemów jest wiele. Prawie każde lotnisko jest inne, charakterystyczne. Zmniejsza się dzięki temu ryzyko pomylenia pasa startowego z przebiegającą nieopodal autostradą, lotniskiem wojskowym, itp.

7. INTERPRETACJA RUCHU INNYCH SAMOLOTÓW NA PODSTAWIE OBSERWACJI ŚWIATEŁ POZYCYJNYCH

W trakcie manewrów na płycie lotniska jak i w locie w pobliżu lotniska (duże zagęszczenie ruchu), przy dobrych warunkach atmosferycznych, można z powodzeniem ocenić potencjalne niebezpieczeństwo kontaktu z innym samolotem, na podstawie obserwacji jego świateł pozycyjnych. Aby wyrobić sobie niejako automatyczne odruchy, należy przyswoić kilka podstawowych zasad:

- samolot posiada na lewym skrzydle czerwone światło pozycyjne, na prawym zielone

- zasada, że te same znaki się odpychają, a różne przyciągają:

- zbliżające się czerwone światło pozycyjne po stronie naszego czerwonego - bezpiecznie

- zbliżające się zielone światło pozycyjne po stronie naszego zielonego - bezpiecznie

- zbliżające się czerwone do zielonego lub zielone do czerwonego - niebezpiecznie (samolot na kursie kolizyjnym)

Przykład:

1 - czerwone do czerwonego - bezpiecznie
2 - czerwone do czerwonego - bezpiecznie
3 - zielone do zielonego - bezpiecznie
4 - czerwone do zielonego - niebezpiecznie, kolizja!

&copy; <a href="../copyright.html" target="_blank">Copyright </a>

---