Właściwości- Lek po dożylnym wstrzyknięciu szybko przemieszcza się do tkanek i jest metabolizowany w ponad 90% w wątrobie. Zależnie od dawki i szybkości podawania powoduje szybką sedację lub głęboką anestezję z możliwością szybkiego wybudzenia pacjenta . Utrata przytomności występuje po 30-50 sek. od wstrzyknięcia, a przebudzenie po pojedynczej dawce po ok. 4-6 min.
Dawkowanie- Do indukcji znieczulenia ogólnego u osób dorosłych zalecane są dawki 2-2,5 mg/kg masy ciała. U ludzi starszych dawkowanie powinno być mniejsze około 1,25 mg/kg masy ciała. Anestezje podtrzymuje się wstrzyknięciami po 10 mg lub wlewem 4-12 mg/kg masy ciała na godzinę. Na oddziale intensywnej terapii sedację uzyskuje się wlewem dożylnym propofolu 0,3-4 mg/kg masy ciała na godzinę. Możliwe jest łączenie z innymi lekami sedującymi lub analgetykami. Np. propofol 50 μg/kg masy ciała na godzinę w połączeniu z wlewem dożylnym morfiny 2 mg/h.
Działania niepożądane-
ból podczas wstrzyknięć, po podaniu może wystąpić krótkotrwały bezdech przechodzący w hiperwentylację, uchy mimowolne oraz skurcze i przemijające drżenia mięśni, spadek ciśnienia krwi w związku ze zmniejszeniem oporu naczyń obwodowych, w okresie budzenia mogą wystąpić zaburzenia widzenia i halucynacje.
2.ETOMIDAT-lek o krótkim i szybkim działaniu nasennym i silnym działaniu przeciwdrgawkowym.
Właściwości-
Działanie po dożylnym podaniu występuje już po około 1 min i trwa 5-7 min.
Może być przedłużony kolejnymi mniejszymi dawkami leku.
Nie wywołuje snu ponarkotycznego
Metabolizm jest szybki, lek jest wydalany z moczem
Dawkowanie-
Dożylnie w dawkach 0.15-0.3 mg/kg mc.
Zalecane jest powolne wstrzykiwanie w ciągu 20-40 sekund do większej żyły.
Działanie niepożądane-ból podczas wstrzyknięcia, ruchy mimowoln, -nudności ,zawroty głowy, drżenia mięśniowe, spadek cisnienia krwi
Preparaty: Hypnomidate, Algol
3.TIOPENTAL-lek usypiający,stosowany w formie soli sodowej.
Działa szybko i względnie krótko, wywołuje sen narkotyczny. Nie działa analgetycznie ani nie zmniejsza napięcia mięśni prążkowanych.
Właściwości:
Lek wykazuje działanie przeciwdrgawkowe. Wpływa depresyjnie na ośrodek oddechowy i naczynioruchowy. Łatwo rozpuszcza się w tłuszczach i dzięki temu bardzo szybko działa na ośrodkowy układ nerwowy, choć rozkładany jest w wątrobie dość wolno (15%/h). Redystrybucja leku do tkanki tłuszczowej i mięśniowej powoduje jego krótkotrwałe działanie. Klinicznie objawia się to uśpieniem po 1-2 minutach od wstrzyknięcia środka, trwającym od 5 do 10 minut, przechodzącym w sen ponarkotyczny.
Dawkowanie:
Wstrzyknięcie zaczyna się od podania dawki próbnej 100 mg. Podaje się około 5 mg/kg masy ciała. stosując roztwór 2,5-5 %. Czeka się na zniknięcie odruchu rzęskowego, które świadczy o wprowadzeniu w znieczulenie. Jednorazowa i dobowa dawka nie powinna przekraczać 1 g u dorosłych.
Działanie niepożądane:
-depresja oddechowa z okresami bezdechu, skurcz głośni lub oskrzelików, może pobudzać nerw błędny i wywoływać bradykardię, może wystąpić obniżenie oporu naczyń obwodowych co w połączeniu daje znacznego stopnia obniżenie ciśnienia tętniczego i wzmożenie wrażliwości zatoki szyjnej.
-. -Tiopental wynaczyniony może wywołać zmiany zapalno-zakrzepowe w okolicy wstrzyknięcia.
Preparaty:
Tiopental ,Intraval, Nesdonal, Pentothal, Trapanal
4.DOBUTAMINA- lek zwiększający rzut serca.
właściwości:
Jest stosowany głównie w warunkach intensywnej opieki medycznej w celu leczenia wstrząsu kardiogennego, oraz w diagnostyce jako echokardiograficzna próba dobutaminowa.
Dawkowanie:
Dobutaminę stosuje się dożylnie w postaci ciągłego wlewu kroplowego (za pomocą pompy infuzyjnej). Dawka początkowa wynosi 2,5-10 μg/kg m.c./min. Można ją zwiększać do maksymalnego poziomu 40 μg/kg m.c./min. Lek stosuje się maksymalnie 2-3 doby. Po tym okresie rozwija się tolerancja (spadek wrażliwości receptorów β).
Preparat do infuzji przygotowuje się rozpuszczając 250 mg dobutaminy w 50 ml soli fizjologicznej
Działanie niepożądane:
-objawy wynikające z pobudzenia układu współczulnego, spadek ciśnienia tętniczego, tachykardia, zaburzenia rytmu serca, reakcje uczuleniowe :osutka, eozynofilia, skurcz oskrzeli
-Objawy przedawkowania: tachykardia, niedokrwienie mięśnia sercowego, migotanie komór, duszność, ból w klatce piersiowej, nudności, wymioty, drżenia, bóle głowy, hipokaliemia, hiperterma, wybroczyny
Preparaty: Dobuject,Dobutamine, Dubutamin-Hexal
5.DOPAMINA
Właściwości; w stanach wstrząsowych
Rozszerza naczynia nerkowe,trzewne, mózgowe, zwiększając przepływ przez te obszary naczyniowe na skutek pobudzenia recept. Dopaminergicznych.
Dawkowanie:
5-20 mcg/kg/min (wyższego dawkowania nie stosujemy - wprowadzamy dodatkowo adrenalinę lub izuprel). Przy dawkowaniu powyżej 10 mcg/kg/min należy równolegle stosować leki naczyniorozszerzające (nitraty).
Działania niepożądane:
wzrost częstości akcji serca, częste zaburzenia rytmu, wzrost ciśnienia lewej komory, zwiększenie zużycia tlenu przez m. sercowy, wzrost oporów w krążeniu płucnym
6.CORDARONE( AMIODARON)- lek zwiększający czas trwania potencjału błonowego
Właśćiowości:
Lek działa na układ krążenia wielostronnie. Wydłuża czas trwania potencjału błonowego wszystkich tkanek mięśnia sercowego. Zmniejsza zapotrzebowanie mięśnia sercowego na tlen. Hamuje również 4 fazę potencjału czynnościowego, co łącznie daje działanie antyarytmiczne.Amiodaron wpływa również na przepływ wieńcowy rozszerzając naczynia wieńcowe i powoduje również zmniejszenie oporów naczyniowych na obwodzie, co odciąża pracę serca i może obniżać ciśnienie tętnicze. Lek nie ma wpływu na kurczliwość mięśnia sercowego.Normalnym zjawiskiem jest pojaiwienie się zmiany w elektrokardiogramie zmian typu zaburzeń załamka T, pojawienie się załamka U i przedłużenie odstępu Q-T
Dawkowanie;
Przez pierwszy tydzień podaje się 200 mg trzy razy dziennie co 8 godzin, a potem dawka potrzymująca wynosi od 200 do 400 mg na dobę.W reanimacji wg algorytmu do migotania komór i częstoskurczu komorowego bez tętna (VF/VT) stosuje się 300 mg i.v. w bolusie, następnie 150 mg i.v. amiodaronu rozcieńczonego w 5% glukozie do objętości 20 ml.
Działania niepożądane:
Nadczynność lub niedoczynność tarczycy, złogi w rogówce(zanikające po odstawieniu leku) Fotosensybilizacja skóry (10% pacjentów) - wymagana ochrona przed słońcem, Zwłóknienie płuc, zaburzenia żołądkowo-jelitowe,bezsenność,
7.EBRANTIL( URAPIDIL)-lek stosowany przy nadciśnieniu tętniczym.
Właściwości:
Obniża ciśnienie krwi dzieki przeciwdziałaniu wydzielania się hormonu stresu- adrenaliny. Naczynia krwionośne ulegają rozszerzeniu- zmniejsza się tez wtedy praca mięsnia sercowego.
Dawkowanie:
Dożylnie 12,5-50 mg , lub ciagły wlew dożylny(kroplówka lub pompa)w dawce początkowej 2 mg/min a potem w dawce podtrzymującej 9mg/min , nie należy stsować dlużej nic 7 dni.
Dzialanie niepożądane: osłabienie, niepokój, nadmierne pocenie się, uczucie braku powietrza lub ucisku za mostkiem, zawroty i bóle głowy .
8 .DIAZEPAM
Właściwości;
Jest substancją psychotropową o działaniu zmniejszającym lęk, napięcie i pobudzenie emocjonalne; wykazuje działanie uspakajające; ułatwia zasypianie. Ponadto diazepam obniża napięcie mięśniowe i działa przeciwdrgawkowo.
Dawkowanie;
i.v. albo p.o .
doustnie zwykle 5-20 mg na dobę;
dożylnie 0,1-0,2 mg/kg mc. 4 razy na dobę.
U osób w podeszłym wieku należy zmniejszyć dawkę o połowę.
działanie niepożądane:
Zmęczenie i senność w ciągu dnia,Uzależnienie lekowe, Zawroty głowy, Niewyraźna mowa, Obniżenie ciśnienia tętniczego, Trudności w oddawaniu moczu, aż do całkowitego zatrzymania jego oddawania, Osłabienie popędu płciowego, Żółtaczkę, Trudności z zapamiętywaniem wydarzeń.
Preparaty: Valium, Relanium, Diazepam RecTubes, Relsed, Neorelium
9.BETALOC-obniża cisnienie krwi.
Właściwości;
Lek stosowany w zaburzeniach rytmu serca. Szczególną skuteczność leku zaobserwowano w częstoskurczach nadkomorowych.
Dawkowanie;
Formy leku:
Tabletki 50mg lub 100 mg
Iniekcje dozylne 10mg/ml
Dzialanie niepożądane:
męczenie, ból i zawroty głowy, bradykardia, uczucie zimna palców kończyn górnych i dolnych, zmiany ciśnienia tętniczego związane ze zmianą pozycji ciała (w rzadkich przypadkach omdlenie), kołatanie serca, bóle brzucha, nudności, wymioty, biegunka lub zaparcia, obrzęki, zaburzenia snu, mrowienie kończyn, duszność.
10.WEKURONIUM
Właściwości:
Niedepolaryzujący srodek zwiotczający mięśnie o średnio długim czasie działania,pochodna pankuronium blokująca kompetencyjnie receptory cholinergiczne w płytce motorycznej, o minimalnym wpływie na układ krążenia i niewielkim stopniu uwalniania histaminy.
Dawkowanie;
Dawka do intubacji 0.15 mg/kg
Dawka podtrzymująca 0.05 mg /kg
Działanie niepożądane:
11.ARDUAN
Właściwości;
środek znieczulający i rozluźniający mięśnie poprzecznie prążkowane.. Maksymalne działanie preparatu następuje w ciagu 3-4 min po wstrzyknięciu. Rozluźnienie mięsni utrzymuje się przez 45-120 minut.
Dawkowanie:
dawka zapewniająca dogodne warunki do intubacji: 0,5-0,8 mg/kg m.c. na 2-3 minuty przed intubacją.
Dawki podtrzymujące: 0,02-0,03 mg/kg
Działanie niepożądane:
Hiper/hipotensja, bradykardia ,zawał serca, bezdech, bezmocz, zaczerwienienie skóry, hiperkaliemia, wzrost stężenia kreatyniny.
12.MIVACRON-
Właściwości:
Krótko działający środek blokujący przewodnictwo nerwowo-mięśniowe, wywołujący blok niedepolaryzujący.
Dawkowanie;
Działanie niepożądane;
Hipotensje, tachy/bradykardie, rozszerzenie naczyń, skurcz oskrzeli, pokrzywka, zaczerwienie skóry.
13.ESMERON
Właściwości:
Środek zwiotczający mięśnie. Swoje działanie wywiera poprzez blokowanie przewodzenia impulsów nerwowo-mięśniowych.
Dawkowanie:
Dożylnie
Dobiera indywidualnie lekarz
Działania niepożądane:
Reakcje anafilaktyczne, świąd skóry, obniżenie ciśnienia tętniczego, tachykardia, ból wokół wstrzyknięcia
14.PAVULON
(Pancuronium bromie) -niedepolaryzujący środek zwiotczający. Stosuje się do prowadzenia leczenia oddechem kontrolowanym z respiratora w szpitalnych oddziałach intensywnej opieki medycznejoraz odziałach intensywnej terapii.
Właściowosi:
Pankurnium powoduje zwiotczenie mięśni poprzecznie prążkowanych (w tym oddechowych) dzięki działaniu kompetycyjnemu w stosunku do acetylocholiny na receptory płytki motorycznej. Nie wpływa na zwoje układu współczulnego, nieznacznie stymuluje wydzielanie noradrenaliny, w niewielkim stopniu wpływa na uwalnianie histaminy i hamuje nerw błędny.
Dawkowanie:
Pankuronium podaje się we wstrzyknięciach dożylnych przez venflon lub przez wkłucie centralne bezpośrednio do przedsionka serca.
Dawką optymalną do wywołania zwiotczenia koniecznego do wykonania intubacji dotchawiczej jest zazwyczaj 0,09 mg/kg mc.
Podanie dawki wstępnej we wstrzyknięciu dożylnym (bolus) 0,007 mg/ kg mc., a następnie w ciągu 3 minut dawki 0,063 mg/kg mc. powoduje przyspieszenie wystąpienia zwiotczenia mięśni oraz wydłużenie jego trwania.
Działania niepożądane:
nadmierne ślinienie się, przyspieszenie czynności serca, wzrost ciśnienia tętniczego krwi oraz zwiększenie pojemności minutowej serca ,komorowe zaburzenia rytmu i rozkojarzenie przedsionkowo-komorowe, reakcje alergiczne.
15.EPHEDRYNA
Właściwości:
Kurczy naczynia krwionośne, pobudza czynność serca podobnie do noradrenaliny, działa kilkadziesiąt razy słabiej ale 10 razy dłużej . Zwiększa rzut serca, ciśnienie tętnicze i częstość pracy serca, silniej od noradrenaliny pobudza oun.
Dawkowanie:
Dobiera lekarz
Działanie niepożądane:
Hipertensja, tachykardia, zaburzenia rytmu serca, obrzęk płuc, gonitwa myśli, euforia, ból głowy, zawroty głowy, kołatanie serca
16.ATROPINA
Właściwości;
Powoduje rozkurcz mięśni gładkich, powodujący zwiększenie światła oskrzeli, zmniejszenie wydzielania śluzu;
serce: poprzez swoje działanie znoszące wpływ nerwu błędnego na serce powoduje zwiększenie częstotliwości rytmu serca i pojemności minutowej oraz wpływa na węzeł zatokowo-przedsionkowy (w mniejszym stopniu na węzeł przedsionkowo-komorowy), przyspieszając przewodzenie węzłowe i powodując skrócenie odstępu PQ.
Dawkowanie:
i.m. i.v., s.c. lub dotchawiczo.
Premedykacja i.m. pół godziny przed zabiegiem lub i.v.: dorośli 0,4-0,6 mg,
Działania niepożądane:
Tachykardia( duże dawki), bradykardia( małe dawki) depresja oddechowa, dezorientacja, halucynacje, zatrzymanie moczu, zwiększenie ciśnienia śródgałowego, suchość w jamie ustnej i górnych drogach oddechowych, suchość i zaczerwienienie skóry.
17.ADRENALINA
Właściwości;
Podana dożylnie działa szybko, ale krótko i jest w tej postaci stosowana przy reanimacji. Ma ona w tym zastosowaniu działanie pobudzające kurczliwość mięśnia sercowego, poprawiające przewodnictwo bodźców w sercu, a także poprawę skuteczności defibrylacji elektrycznej.
Jest stosowana w leczeniu wstrząsu anafilaktycznego i w tych przypadkach napadów astmy oskrzelowej, kiedy nie pomaga podawanie innych leków i staje się zagrożeniem życia.
Adrenalina przyspiesza czynność serca jednocześnie zwiększając jego pojemność minutową, w nieznaczny sposób wpływając na rozszerzenie naczyń wieńcowych; rozszerza też źrenice i oskrzela ułatwiając i przyśpieszając oddychanie.
Ponadto hamuje perystaltykę jelit, wydzielanie soków trawiennych i śliny oraz obniża napięcie mięśni gładkich. Adrenalina jako hormon działa antagonistycznie w stosunku do insuliny- przyspiesza glikogenolizę, zwiększając stężenie glukozy w krwi.
Dawkowanie:
Dawkowanie 0,01-0,5 mcg/kg/min (najczęściej 0,05-0,2 mcg/kg/min)-przy stosowaniu adrenaliny zawsze stosujemy jednocześnie wlew nitratów.
Działania niepożądane:
tachykardia, zaburzenia rytmu, obkurczenie naczyń krwionośnych nerek i krezkowych, wzrost ciśnienia wypełnienia lewej komory, zwiększenie zużycia tlenu przez m. sercowy
18.PROPRANOLOL
Właściwości:
Blokuje działanie amin katecholowych na serce, powodując spadek zapotrzebowania serca na tlen oraz zwolnienie częstości jego pracy.
Dawkowanie: Dawkę dobiera lekarz.
Nieregularna praca serca- 10-30 mg 3-4 razy dziennie.
Choroba wieńcowa, nadciśnienie, zapobieganie zawałowi serca 2x dziennie po 80 mg
Działania niepożądane:
Zastoinowa niewydolność krążenia, rozkojarzenie przedsionkowo- komorowe, skurcz oskrzeli, bradykardia, zawroty głowy, hiperglikemia.
19.LEVONOR(norepinefryna)
Właściwości:
Powoduje skurcz mięśni gładkich naczyń krwionośnych i w rezultacie podwyższa ciśnienie krwi, zwiększa zużycie tlenu przez mięsień sercowy. Stosuje się w stanach dużego podciśnienia krwi, zapaści naczyniowej we wstrząsie pozawałowym.
Dawkowanie:
Iniekcje
Działania niepożądane:
bóle głowy, drżenia mięśni, niepokój , rzadkoskurcz lub przyspieszenie akcji serca, zaburzenia w oddychaniu.
20.NITROGLICERYNA
Właściwości:
Nitrogliceryna i pochodne środki są powszechnie stosowane jako leki w chorobach układu krążenia, w niedokrwiennej chorobie serca, gdyż powoduje gwałtowny rozkurcz mięśni gładkich, z których zbudowane są naczynia krwionośne, a także obniża powrót krwi żylnej do serca.
Dawkowanie:
Podjęzykowo, dopoliczkowo , TTS
1-6 mcg/kg/min. Wyjątkowo w czasie wychodzenia z perfuzji można dawkę zwiększyć na krótkie okresy czasu do 9 mg/kg/min. W hipotermii poniżej 30OC redukujemy dawkę do maksimum 3 mcg/kg/min.
Działania niepożądane:
Bóle głowy. Osłabienie, wzrost ciśnienia śródgałkowego i śródczaszkowego, uczucie gorąca
21.FENTANYL-silny lek przeciwbólowy.
Właściwości:
Działa szybko ale krótko.
Stosowany w bólach pooperacyjnych, pourazowych, nowotworowych, w neuroleptoanalgezji.
maksymalne działanie po 3 - 5 min
czas działania pojedynczej dawki 20 - 45 min
Dawkowanie:
i.v., plastry,
-krótkotrwałe zabiegi, oddech spontaniczny pacjenta: 1- 3 μg/kg
-rozległe zabiegi operacyjne, stosowana wentylacja mechaniczna: 5 -10 μg/kg
-w kardioanestezji /sedacja, utrata świadomości/: 50 - 100 μg/kg
działania niepożądane:
Depresja ośrodka oddechowego, czasami nudności, wymioty, bradykardia, hipotonia, wyjątkowo skurcz oskrzeli. Po dużych dawkach obserwuje się niewielką sztywność mięśni klatki piersiowej, co może utrudniać sztuczną wentylację.
22.MORFINA
Właściwości:
Ma działanie narkotyczne (odurzające), przeciwbólowe, przeciwkaszlowe, przeciwbiegunkowe, działa depresyjnie na ośrodkowy układ nerwowy (zalicza się do depresantów). Nadmierne dawki mogą prowadzić do śpiączki z depresją ośrodka oddechowego (niewydolność oddechowa). Kilkunastokrotne użycie morfiny prowadzi do uzależnienia fizycznego, uzależnienie psychiczne występuje znacznie szybciej. Powtarzanie dawek morfiny, podobnie jak innych leków opioidowych powoduje powstawanie tolerancji na lek.
Dawkowanie:
W bólu ostrym dawka jednorazowa, początkowa przy podaniu podskórnym lub domięśniowym waha się w zakresie od 2 do 8 mg. Przy podawaniu przewlekłym od 5 do 20 mg doustnie, podskórnie lub domięśniowo co 4 godziny.
Nie ma maksymalnej Dawki morfiny!!!!
Działania niepożądane:
nudności, wymioty, osłabienie perystaltyki, zaparcia, depresja oddechowa, hipotensja, wzrost ciśnienia w drogach żółciowych, zatrzymanie moczu (wzrost napięcia zwieraczy),zahamowanie odruchu kaszlowego, bradykardia,
23.LIDOKAINA
właściwości:
Miejscowe znieczulenie skóry przed bolesnymi zabiegami.
Znieczulenie powierzchniowe przed drobnymi zabiegami.
Miejscowe znieczulenie błon śluzowych.
Lek przeciwbólowy typu amidowego, służący do miejscowego znieczulania.
Przeważnie podawany jest przezskórnie w formie aerozolu lub żelu.
Dawkowanie:
Znieczulenie -powierzchniowe-lidokaina 1-4%
-nasiękowe- lidokaina 0.25-1%
-przewodowe-lidokaina 0,5-1,5%
-podpajęczynówkowe-lidokaina 5%
-zewnątrzoponowe-lidokaina 1-2%
Działania niepożądane:
blednięcie lub zaczerwienienie skóry ,uczucie pieczenia lub świąd, drgawki, porażenie ośrodka oddechowego, nudności, wymioty, methemoglobinemia- w przypadku stosowania dużych dawek