Ubój trzody - metody oszałamiania i wykrwawiania
Ogłuszanie jak i ubój- dokonać jak najszybciej bez narażanie zw na niepotrzebny stres i ból !!!Czynności wstępne: Identyfikacja, Bad przedubojowe, Mycie wodą 32˚C w magaz żywca, Unieruchomienie( nie wolno używać urządzeń elektrycz)
Met ogłuszania: 1. Urządzenia z zablok bolcem- pistolet trzpieniowy typu Radical lub pneumatycznego aparatu do oszałamiania - ms przyłożenia pistoletu- na przecięci linii od przyśrodk kąta oka do podst przeciwległej małż. usznej,- Musi zostać uszkodzona kora mózg! 2. Elektronarkoza- - kleszcze ręczne lub widełki elektrodowe oraz oszałamianie dwuelektrodowe (system head only), - kleszcze ręczne lub widełki trójelektrod, - oszałamianie automat- taśmowe restreinerów typu MIDAS o przepustowości 200-600 sztuk/h. Jeżeli ogłuszanie prowadzone jest pojedynczo: ms przyłożenia elektrod zwilżone lub wygolone, przyłożeni elektrod musi umożliwić przepływ prądu przez mózg 3.Oszała CO2- Zwierze w komorze o stęż CO2 nie mniejszym niż 70%, Czas w urządzeniu ok. 1 min, W tym czasie proporcja mieszanki rośnie by opaść
Wykrwawianie: Musi być całkowite, Skończyć się przed odzyskaniem świadomości, Naciąć min 1 żyłę szyjną lub naczyń z niej wychodzącychPrzed wykrwawieniem nie wolno: Przystąpić do obróbki, Dokonywać pobudzenia elektr Na wisząco: Oszołomioną Su wciąga się podnośnikiem różnicowym lub elektrowyciągiem na kolejkę i mocuje za pomocą pęta łańcuchowego, Oczyszczenie ms wkłucia, wkłucie w czasie nie dł niż 20 s od oszołomienia, Na leżąco: Należy oczyścić ms wkłucia, Su na prawym boku, Czas w nie dłuższy niż 10 s Wkłucie: nóż obosiecznym lub rurkowym (implikatorem), Przecięcie naczyń w ms ich wyjścia z kl pier ok. 3 - 10 cm przed mostkiem, nieco po str lewej 3 -5 cm od linii środk, Szerokość rany max 3 - 4 cm Błędy: Uszkodzenie tch i przełyku, Zbyt szerokie rana, Pominięcie oczyszczenia ms wkłucia, Zbyt głębokie wbicie noża i uszkodz splotu karkowego: 1.Sys otwarty: krew spływa do koryta wykrwawiania, skąd przepompowywana jest do zbiornika. Przeznaczana jest na cele tech, lub spływa do podstawionych naczyń. Krew konsumpcyjna 2.Układ zamknięty: Krew pobierana jest przez implikator, w którym miesza się ze stabilizatorem a dalej prowadzona jest przewodem do zbiornika
Tech uboju trzody od mycia tusz po wykrwawianiu do ekspedycji Wymogi Rozporządzeniu (WE) nr 853/2004
Ogólny zarys: Mycie mech, Oparzanie, Odszczecinianie, Opalanie, Obróbka głowy, Zarobienie odbytu, Wytrzewienie j.brzusznej, Opróżnienie kl.piersiowej, Przepoławianie tusz, Bad wet, Oddzielanie sadła i nerek, Oczyszczenie kanału rdzeniowego, Toaleta końcowa, Pomiar mięsności i klasyfikacja półtusz, Ważenie, Mycie mech, Wychładzanie
Mycie mech: oczyszcz tuszy z krwi lub ewentualnych zanieczysz, Myjki: prysznico (40-60 s), biczowe (40-45 s), szczotkowe (40-45 s). Woda 40-42ºC
Oparzanie: tylko przy uboju trzody chlewnej, Ułatwia zdjęcie szczeciny, oparzanie częściowe i całkowite. Parametry i wymogi oparzania: Parametry: Woda: 63-65 º C, Czas: 3-4 min, Wymiana wody w oparzelniku: co 4 h. Wymagania: Zaczopowanie otworu gębowego i Zaklejenie rany po wykrwawianiu 1. O.częściowe: Gdy po oparzeniu zdejmujemy skórę (cele garbarskie - kuprony), O. tylko głowę, nogi, podbrzusze, nasadę ogona, Tusze na noszach i zanurza w wodzie, Poziom wody reg w zależności od zdejmowanych kupronów:(o norm profilu - woda do st. łokcio, O poszerzonym profilu - woda do linii sutek). Głowę zanurzamy częściowo i polewamy prysznicem. Tył do 1 cm nad nasadą ogona polewamy prysznicami. Po o.częściowym dokonuje się: Profilowania, Skórowania: ręcznego i mechanicznego 2. Oparzanie całkowite: 2 metody: Poziomą ( w oparzelniku typu magdeburskiego) lub Pionową ( w spec tunelach, woda o temp 60-62 º C, jest rozpylana przez spec dysze
Odszczecinianie: usunięcie szczeciny i naskórka. Może być wykonywany: ręcznie lub mech. Typy szczeciniarek: o układzie podwójnym, dwuwalcowe, przelotowe, tunelowe. Odszcz nie powinno uszkodzić tuszy, Po wyjęciu tuczy ze szczeciniarki odrywamy ścięgna Achillesa i zawieszamy tuszę na haku-rozpieraczu, Doczyszczanie nożami trudno dostępnych miejsc na głowie i w pachwinach, Usuwanie raciczek, Myjka mech
Opalanie: 3 gł cele: usuniecie pozostałości szczeciny, zwęglenie resztek naskórka, zabicie wszelkich bakterii na tuszy. w piecach z palnikami gaz. Temp 800-900 º C, Czas 15 s, Po opalaniu kieruje się tusze do myjki mech
Obróbka głowy: Wycięcie gałek ocznych, Wycięcie ucha środk, przy użyciu noża pętelkowego
Zarobienie odbytu: uniemożliwić zabrudzenie tuszy kałem, 2 technik: 1:za pomocą noża wycinamy tzw. koronkę i podwiązujemy lub 2:wykorzystujemy specjalnie przystosowany do tego aparat pneumatyczny
Wytrzewianie j.brzusz: Cięcie ostrożnie od odbytnicy lub sromu w linii białej do wyr. mieczykowatego, Od tusz wieprz oddzielamy prącie razem z woreczkiem pępkowym, a u knur i wnętrów prącie zostawic w nat poł z jądrami, U samic wycina się jednocześnie macicę, Następnie przecina spojenie k.łonowej, Następnie usuwa się jelita( odcięcia odbytu wraz z częścią okolicznych tk), Wyjmujemy komplet jelit wraz z żoł, trzustką , śledz i odcinamy przełyk, Jelita dostarcza się do stanowiska bad lek
Opróżnianie kl pier: otwieramy przecinając mostek w linii środk, przecinamy przeponę tak by mięśnie i odnogi pozostały przy tuszy, Kolejno wycinamy cały ośrodek od języka z tch i przełykiem, Ośrodek (wątroba z woreczkiem żółc, serce, płuca, tch, przełyk, język) do bad lek
Przepoławianie tusz: tasaki (przepoławianie ręczne), piły tarczowe, piły o ruchu posuwisto-zwrotnym. uważać na przysadkę i mięsień najdł grzbietu
Bad wet: bezpośr po przepołowieniu tusz, Półtusze stempluje się odp znakiem, Po bad wyjmuje się z półtuszy sadło i nerki i umieszcza w spec pojemnikach
Oczyszczanie kanału rdzeniowego: Polega na odsysaniu zwoju nerwowego korzenia grzbietowego, Ostateczne sprawdzanie czystości i obróbki półtusz
Pomiar mięsności i klasyfikacja półtusz: Wykorzystuje się do tego celu 6stopniowa skalę SEUROP lub aparat ultradźwiękowy CGM,
Półtusze waży się przy pomocy elektr wag wmontowanych na końcu linii ubojowej
Mycie mech: Wykonuje się je przy pomocy natrysków w celu usunięcia pozostałości krwi
Półtusze transpor się do chłodni w celu obnizenia ich temp do min 7 º C
Technologia uboju bydła - metody oszałamiania i odkrwawiania
Ubój- Zw w czasie przemieszczania, przetrzymywania, unieruchamiania, ogłuszania, uboju lub uśmiercania chroni się przed stresem, bólem lub cierpieniem.
Ubojnia: Konstrukcja i wyposażenie, Narzędzia, sprzęt i instalacje służące do ogłuszania lub uśmiercania skonstruowane tak, aby chronić zw przed zbędnym niepokojem, bólem lub cierpieniem. Zapewnienie zapasowych urządzeń do ogłuszania lub uśmiercania zw przygotowanych do użycia w przypadku awarii - kontrola przed każdym, rozpoczęciem uboju
Strefa oszałamiania i wykrwawiania: Funkcja: - max ograniczenie czasu pomiędzy wprowadzeniem, oszołomieniem, podwieszeniem i wykrwawieniem, - zw oszałamiane lub oczekujące nie mogą widzieć zw podwieszonych czy wykrwawianych, - urządzenia strefy oszałamiania powinny uniemożliwić ucieczkę, szczególnie w strefę wykrwawiania lub dalszych pomieszczeń rzeźni
Uboj indywid- stanowiskowego zw doprowadza się na stanowisko poj, ustawia się je pod winda głową w kierunku spadku podłogi i przywiązuje do kółka (unieruchomienie).
Uboj taśmowego - zw są przepędzane przez korytarz do komory oszałamiania. Komora jest skonstruowana, by umożliwić wyrzucenie sztuki po ogłuszeniu. Kabina do oszałamiania: Powinna: - zapobiegać swobodnym ruchom zw do przodu, do tyłu i na boki, - ograniczać ruchy głowy, umożliwiając dokładne oszałamianie, - pozwalać na natychmiastowe zwolnienie głowy po oszołomieniu, - umożliwiać pracownikom swobodny dostęp do głowy
Cel oszałamiania: Chwilowe pozbawienie wrażliwości na ból i utrzymanie tego stanu do czasu, gdy istnieje pewność, że jest ono martwe.
Met oszałamiania bydła: Mech (bolec penetrujący, bolec udarowy, pocisk), Zastosprądu elektryczn 1. Oszałamianie mech: mech uszkodz półkul mózgowych i znajdujących się tam ośrodków czuciowych. Używane są w tym celu aparaty iglicowe (trzpieniowe). Strzelamy W pkt przecięcia linii łączących przyśrodk kąty oczu z podstawami przeciwległych rogów. Niedopuszczalne strzał w okolice potyliczną w przypadku bydła! Po każdym strzale kontrolę prawidłowego działania mech!! Zwierzę prawidłowo oszołomione, jeśli: - pada natychmiast po zabiegu, a całe jego ciało i mięśnie są napięte, - ustaje okres rytmicznego odd, - gałki oczne są nieruchome. Zwierzęta nie wykazujące tych objawów natychmiast oszołomione powtórnie!! 2. O. elektryczne: przyłożenie elektrod do głowy i przepuszczenia prądu elektrycz o odp napięciu. U bydła dorosłego przykłada się w 1/3 górnej części odc łączącego zew kąty oczu z podstawą rogów. U cieląt elektrody umieszcza się w pkt środkowym linii łączącej zew kąt oczu i podstawę uszu. Wymagania: - sprzęt był w dobrym stanie tech - stosowany był prąd o odp parametrach, - elektrody były przykładane w sposób prawidłowy, - odp dobrane parametry prądu i czas jego aplikacji. Objawy oszołomienia: wywołuje uogólniony i natychmiastowy szok epileptyczny. Jeśli objawy widoczne oznacza to, że zw pozbawione świadomości i niewrażliwe na ból. Fazy szoku epileptycznego: Toniczna, Kloniczna, Powrotu do świadomości. 1.Faza toniczna- Czas tr: 10-20 sek, Ciało wyprężone, usztywnione, Głowa uniesiona, Kończyny tylne podkurczone, Zatrzymanie odd, W tym czasie być skrwawione! 2.Faza kloniczna: - Czas: 15-45 sekund, - Początek zwiotczenia ciała, - Zaczynają się ruchy „wiosłujące” kończynami, - Gałki oczne skierowane ku dołowi, - Oddawanie kału i moczu, - Wystąpienie tej fazy po fazie tonicznej świadczy o prawidł przebiegu oszałamiania 3. Powrót do świadomości: - Czas 30-60 sekund, - Wznowienie ruchów odd (normalne lub gwałtowne), - Zw zaczynają reagować na otoczenie, - Podejmują próby wstawania//Kleszcze na głowie przykładane dokładnie w wyznaczonych punktach!! Przykładane za uszami lub po bokach szyi paraliż, ale nie pozbawiają wrażliwości na ból!! Nieskuteczne ogłuszenie - objawy: Rytmiczne odd, Zwężone źrenice, Próby podniesienia głowy, Wokalizacja podczas ogłuszania i/lub ataki, Odruchy rogówkowe (dotyczą również ogłuszania mech), Reakcja na bodźce bólowe, Uszy uniesione, szczególnie po ogłuszaniu urządzeniem z zablokowanym bolcemObjawy odzyskania przytomn: Rytmiczne odd, Odruchy rogówkowe, Zwężone źrenice, Próby podniesienia głowy, Ponowne uniesienie (napięcie mięśni) uszu
Podwieszanie: Zw odpowiednio ogłuszone (pozbawione świadomości) za prawą tylną kończynę. jak najszybciej odkrwawieniu.
Wykrwawianie: na wiszącej tuszy, nad korytarzem do wykrwawiania. jak najszybciej po ogłuszeniu - w ciągu 60 sek. kiedy zwierzę pozbawione jest zdolności czucia bólu. Śmierć po utracie 50-60% krwi. Przy gwałtownym upuście - śmierć po utracie 30-40% krwi. 50-65% krwi ulega upustowi, pozostała część pozostaje w naczyniach włos.Wykrwawianie na leżąco Na prawym boku Wady: Mniej krwi, Więcej bakterii, Mniej wygodna dla pracowników Gdzie tniemy: 1.Przecinamy naczynia w doczaszkowym wpuście do klatki pier, w dolnej części szyi przed mostkiem. Arcus aortae, Truncus bicaroticus, Truncus bijugularis, Vena cava cranialis, Atrium dextrum. 2.Przecinamy naczynia kr szyi tuż przy głowie. Poprzeczne przecięcie szyi poniżej żuchwy. Arteria carotis communis, Vena jugularis externa, Po stronie prawej i lewej Pobieranie krwi: Ms wkłucia musi zostać dokładnie zdezynfekowane, Wkłuwamy specjalny nóż rurkowy połączony z pompą podciśnieniową i zbiornikiem
Technologia uboju bydła - metody oszałamiania i odkrwawiania
Ubój- Zw w czasie przemieszczania, przetrzymywania, unieruchamiania, ogłuszania, uboju lub uśmiercania chroni się przed stresem, bólem lub cierpieniem.
Ubojnia: Konstrukcja i wyposażenie, Narzędzia, sprzęt i instalacje służące do ogłuszania lub uśmiercania skonstruowane tak, aby chronić zw przed zbędnym niepokojem, bólem lub cierpieniem. Zapewnienie zapasowych urządzeń do ogłuszania lub uśmiercania zw przygotowanych do użycia w przypadku awarii - kontrola przed każdym, rozpoczęciem uboju
Strefa oszałamiania i wykrwawiania: Funkcja: - max ograniczenie czasu pomiędzy wprowadzeniem, oszołomieniem, podwieszeniem i wykrwawieniem, - zw oszałamiane lub oczekujące nie mogą widzieć zw podwieszonych czy wykrwawianych, - urządzenia strefy oszałamiania powinny uniemożliwić ucieczkę, szczególnie w strefę wykrwawiania lub dalszych pomieszczeń rzeźni
Uboj indywid- stanowiskowego zw doprowadza się na stanowisko poj, ustawia się je pod winda głową w kierunku spadku podłogi i przywiązuje do kółka (unieruchomienie).
Uboj taśmowego - zw są przepędzane przez korytarz do komory oszałamiania. Komora jest skonstruowana, by umożliwić wyrzucenie sztuki po ogłuszeniu. Kabina do oszałamiania: Powinna: - zapobiegać swobodnym ruchom zw do przodu, do tyłu i na boki, - ograniczać ruchy głowy, umożliwiając dokładne oszałamianie, - pozwalać na natychmiastowe zwolnienie głowy po oszołomieniu, - umożliwiać pracownikom swobodny dostęp do głowy
Cel oszałamiania: Chwilowe pozbawienie wrażliwości na ból i utrzymanie tego stanu do czasu, gdy istnieje pewność, że jest ono martwe.
Met oszałamiania bydła: Mech (bolec penetrujący, bolec udarowy, pocisk), Zastosprądu elektryczn 1. Oszałamianie mech: mech uszkodz półkul mózgowych i znajdujących się tam ośrodków czuciowych. Używane są w tym celu aparaty iglicowe (trzpieniowe). Strzelamy W pkt przecięcia linii łączących przyśrodk kąty oczu z podstawami przeciwległych rogów. Niedopuszczalne strzał w okolice potyliczną w przypadku bydła! Po każdym strzale kontrolę prawidłowego działania mech!! Zwierzę prawidłowo oszołomione, jeśli: - pada natychmiast po zabiegu, a całe jego ciało i mięśnie są napięte, - ustaje okres rytmicznego odd, - gałki oczne są nieruchome. Zwierzęta nie wykazujące tych objawów natychmiast oszołomione powtórnie!! 2. O. elektryczne: przyłożenie elektrod do głowy i przepuszczenia prądu elektrycz o odp napięciu. U bydła dorosłego przykłada się w 1/3 górnej części odc łączącego zew kąty oczu z podstawą rogów. U cieląt elektrody umieszcza się w pkt środkowym linii łączącej zew kąt oczu i podstawę uszu. Wymagania: - sprzęt był w dobrym stanie tech - stosowany był prąd o odp parametrach, - elektrody były przykładane w sposób prawidłowy, - odp dobrane parametry prądu i czas jego aplikacji. Objawy oszołomienia: wywołuje uogólniony i natychmiastowy szok epileptyczny. Jeśli objawy widoczne oznacza to, że zw pozbawione świadomości i niewrażliwe na ból. Fazy szoku epileptycznego: Toniczna, Kloniczna, Powrotu do świadomości. 1.Faza toniczna- Czas tr: 10-20 sek, Ciało wyprężone, usztywnione, Głowa uniesiona, Kończyny tylne podkurczone, Zatrzymanie odd, W tym czasie być skrwawione! 2.Faza kloniczna: - Czas: 15-45 sekund, - Początek zwiotczenia ciała, - Zaczynają się ruchy „wiosłujące” kończynami, - Gałki oczne skierowane ku dołowi, - Oddawanie kału i moczu, - Wystąpienie tej fazy po fazie tonicznej świadczy o prawidł przebiegu oszałamiania 3. Powrót do świadomości: - Czas 30-60 sekund, - Wznowienie ruchów odd (normalne lub gwałtowne), - Zw zaczynają reagować na otoczenie, - Podejmują próby wstawania//Kleszcze na głowie przykładane dokładnie w wyznaczonych punktach!! Przykładane za uszami lub po bokach szyi paraliż, ale nie pozbawiają wrażliwości na ból!! Nieskuteczne ogłuszenie - objawy: Rytmiczne odd, Zwężone źrenice, Próby podniesienia głowy, Wokalizacja podczas ogłuszania i/lub ataki, Odruchy rogówkowe (dotyczą również ogłuszania mech), Reakcja na bodźce bólowe, Uszy uniesione, szczególnie po ogłuszaniu urządzeniem z zablokowanym bolcemObjawy odzyskania przytomn: Rytmiczne odd, Odruchy rogówkowe, Zwężone źrenice, Próby podniesienia głowy, Ponowne uniesienie (napięcie mięśni) uszu
Podwieszanie: Zw odpowiednio ogłuszone (pozbawione świadomości) za prawą tylną kończynę. jak najszybciej odkrwawieniu.
Wykrwawianie: na wiszącej tuszy, nad korytarzem do wykrwawiania. jak najszybciej po ogłuszeniu - w ciągu 60 sek. kiedy zwierzę pozbawione jest zdolności czucia bólu. Śmierć po utracie 50-60% krwi. Przy gwałtownym upuście - śmierć po utracie 30-40% krwi. 50-65% krwi ulega upustowi, pozostała część pozostaje w naczyniach włos.Wykrwawianie na leżąco Na prawym boku Wady: Mniej krwi, Więcej bakterii, Mniej wygodna dla pracowników Gdzie tniemy: 1.Przecinamy naczynia w doczaszkowym wpuście do klatki pier, w dolnej części szyi przed mostkiem. Arcus aortae, Truncus bicaroticus, Truncus bijugularis, Vena cava cranialis, Atrium dextrum. 2.Przecinamy naczynia kr szyi tuż przy głowie. Poprzeczne przecięcie szyi poniżej żuchwy. Arteria carotis communis, Vena jugularis externa, Po stronie prawej i lewej Pobieranie krwi: Ms wkłucia musi zostać dokładnie zdezynfekowane, Wkłuwamy specjalny nóż rurkowy połączony z pompą podciśnieniową i zbiornikiem
Ubój trzody - metody oszałamiania i wykrwawiania
Ogłuszanie jak i ubój- dokonać jak najszybciej bez narażanie zw na niepotrzebny stres i ból !!!Czynności wstępne: Identyfikacja, Bad przedubojowe, Mycie wodą 32˚C w magaz żywca, Unieruchomienie( nie wolno używać urządzeń elektrycz)
Met ogłuszania: 1. Urządzenia z zablok bolcem- pistolet trzpieniowy typu Radical lub pneumatycznego aparatu do oszałamiania - ms przyłożenia pistoletu- na przecięci linii od przyśrodk kąta oka do podst przeciwległej małż. usznej,- Musi zostać uszkodzona kora mózg! 2. Elektronarkoza- - kleszcze ręczne lub widełki elektrodowe oraz oszałamianie dwuelektrodowe (system head only), - kleszcze ręczne lub widełki trójelektrod, - oszałamianie automat- taśmowe restreinerów typu MIDAS o przepustowości 200-600 sztuk/h. Jeżeli ogłuszanie prowadzone jest pojedynczo: ms przyłożenia elektrod zwilżone lub wygolone, przyłożeni elektrod musi umożliwić przepływ prądu przez mózg 3.Oszała CO2- Zwierze w komorze o stęż CO2 nie mniejszym niż 70%, Czas w urządzeniu ok. 1 min, W tym czasie proporcja mieszanki rośnie by opaść
Wykrwawianie: Musi być całkowite, Skończyć się przed odzyskaniem świadomości, Naciąć min 1 żyłę szyjną lub naczyń z niej wychodzącychPrzed wykrwawieniem nie wolno: Przystąpić do obróbki, Dokonywać pobudzenia elektr Na wisząco: Oszołomioną Su wciąga się podnośnikiem różnicowym lub elektrowyciągiem na kolejkę i mocuje za pomocą pęta łańcuchowego, Oczyszczenie ms wkłucia, wkłucie w czasie nie dł niż 20 s od oszołomienia, Na leżąco: Należy oczyścić ms wkłucia, Su na prawym boku, Czas w nie dłuższy niż 10 s Wkłucie: nóż obosiecznym lub rurkowym (implikatorem), Przecięcie naczyń w ms ich wyjścia z kl pier ok. 3 - 10 cm przed mostkiem, nieco po str lewej 3 -5 cm od linii środk, Szerokość rany max 3 - 4 cm Błędy: Uszkodzenie tch i przełyku, Zbyt szerokie rana, Pominięcie oczyszczenia ms wkłucia, Zbyt głębokie wbicie noża i uszkodz splotu karkowego: 1.Sys otwarty: krew spływa do koryta wykrwawiania, skąd przepompowywana jest do zbiornika. Przeznaczana jest na cele tech, lub spływa do podstawionych naczyń. Krew konsumpcyjna 2.Układ zamknięty: Krew pobierana jest przez implikator, w którym miesza się ze stabilizatorem a dalej prowadzona jest przewodem do zbiornika
Tech uboju trzody od mycia tusz po wykrwawianiu do ekspedycji Wymogi Rozporządzeniu (WE) nr 853/2004
Ogólny zarys: Mycie mech, Oparzanie, Odszczecinianie, Opalanie, Obróbka głowy, Zarobienie odbytu, Wytrzewienie j.brzusznej, Opróżnienie kl.piersiowej, Przepoławianie tusz, Bad wet, Oddzielanie sadła i nerek, Oczyszczenie kanału rdzeniowego, Toaleta końcowa, Pomiar mięsności i klasyfikacja półtusz, Ważenie, Mycie mech, Wychładzanie
Mycie mech: oczyszcz tuszy z krwi lub ewentualnych zanieczysz, Myjki: prysznico (40-60 s), biczowe (40-45 s), szczotkowe (40-45 s). Woda 40-42ºC
Oparzanie: tylko przy uboju trzody chlewnej, Ułatwia zdjęcie szczeciny, oparzanie częściowe i całkowite. Parametry i wymogi oparzania: Parametry: Woda: 63-65 º C, Czas: 3-4 min, Wymiana wody w oparzelniku: co 4 h. Wymagania: Zaczopowanie otworu gębowego i Zaklejenie rany po wykrwawianiu 1. O.częściowe: Gdy po oparzeniu zdejmujemy skórę (cele garbarskie - kuprony), O. tylko głowę, nogi, podbrzusze, nasadę ogona, Tusze na noszach i zanurza w wodzie, Poziom wody reg w zależności od zdejmowanych kupronów:(o norm profilu - woda do st. łokcio, O poszerzonym profilu - woda do linii sutek). Głowę zanurzamy częściowo i polewamy prysznicem. Tył do 1 cm nad nasadą ogona polewamy prysznicami. Po o.częściowym dokonuje się: Profilowania, Skórowania: ręcznego i mechanicznego 2. Oparzanie całkowite: 2 metody: Poziomą ( w oparzelniku typu magdeburskiego) lub Pionową ( w spec tunelach, woda o temp 60-62 º C, jest rozpylana przez spec dysze
Odszczecinianie: usunięcie szczeciny i naskórka. Może być wykonywany: ręcznie lub mech. Typy szczeciniarek: o układzie podwójnym, dwuwalcowe, przelotowe, tunelowe. Odszcz nie powinno uszkodzić tuszy, Po wyjęciu tuczy ze szczeciniarki odrywamy ścięgna Achillesa i zawieszamy tuszę na haku-rozpieraczu, Doczyszczanie nożami trudno dostępnych miejsc na głowie i w pachwinach, Usuwanie raciczek, Myjka mech
Opalanie: 3 gł cele: usuniecie pozostałości szczeciny, zwęglenie resztek naskórka, zabicie wszelkich bakterii na tuszy. w piecach z palnikami gaz. Temp 800-900 º C, Czas 15 s, Po opalaniu kieruje się tusze do myjki mech
Obróbka głowy: Wycięcie gałek ocznych, Wycięcie ucha środk, przy użyciu noża pętelkowego
Zarobienie odbytu: uniemożliwić zabrudzenie tuszy kałem, 2 technik: 1:za pomocą noża wycinamy tzw. koronkę i podwiązujemy lub 2:wykorzystujemy specjalnie przystosowany do tego aparat pneumatyczny
Wytrzewianie j.brzusz: Cięcie ostrożnie od odbytnicy lub sromu w linii białej do wyr. mieczykowatego, Od tusz wieprz oddzielamy prącie razem z woreczkiem pępkowym, a u knur i wnętrów prącie zostawic w nat poł z jądrami, U samic wycina się jednocześnie macicę, Następnie przecina spojenie k.łonowej, Następnie usuwa się jelita( odcięcia odbytu wraz z częścią okolicznych tk), Wyjmujemy komplet jelit wraz z żoł, trzustką , śledz i odcinamy przełyk, Jelita dostarcza się do stanowiska bad lek
Opróżnianie kl pier: otwieramy przecinając mostek w linii środk, przecinamy przeponę tak by mięśnie i odnogi pozostały przy tuszy, Kolejno wycinamy cały ośrodek od języka z tch i przełykiem, Ośrodek (wątroba z woreczkiem żółc, serce, płuca, tch, przełyk, język) do bad lek
Przepoławianie tusz: tasaki (przepoławianie ręczne), piły tarczowe, piły o ruchu posuwisto-zwrotnym. uważać na przysadkę i mięsień najdł grzbietu
Bad wet: bezpośr po przepołowieniu tusz, Półtusze stempluje się odp znakiem, Po bad wyjmuje się z półtuszy sadło i nerki i umieszcza w spec pojemnikach
Oczyszczanie kanału rdzeniowego: Polega na odsysaniu zwoju nerwowego korzenia grzbietowego, Ostateczne sprawdzanie czystości i obróbki półtusz
Pomiar mięsności i klasyfikacja półtusz: Wykorzystuje się do tego celu 6stopniowa skalę SEUROP lub aparat ultradźwiękowy CGM,
Półtusze waży się przy pomocy elektr wag wmontowanych na końcu linii ubojowej
Mycie mech: Wykonuje się je przy pomocy natrysków w celu usunięcia pozostałości krwi
Półtusze transpor się do chłodni w celu obnizenia ich temp do min 7 º C
TECH UBOJU BYDŁA OD MYCIA TUSZ PO WYKRAWAWIENIU DO EKSPEDYCJI
OBRÓBKA NÓG: Ubój na wisząco: Zdejmowanie skóry - cięciem okrężnym i usunięciem jej ze śródstopia i podudzia oraz wyizolowaniem ścięgna Achill na swobodnej kończynie tylnej (sztuka wisi na prawej). Tuszę przewiesza się: hak za wyizolowane ścięgno L tylnej nogi i uwalnia P nogę, na której powtarza się te same czynności. Po zawieszeniu na S-hakach za obie tylne nogi, oddziela się nożem dolne odcinki w stawie skokowym i wyłamuje je.
CZĘŚCIO OSKÓROWANIE TUSZY - PODWIĄZANIE ODBYTU: dalsza czynność to oddzielenie skóry z części nóg i zadu do poziomu odbytu, podcina się odbyt i zakłada przewiązkę( aby uchronić przed kałem), cięcia w linii białej rozpoczyna od odbytu tuszy przez środk linię zadów, środek brzucha, mostka do miejsca wykrwawienia zwierzęcia. Następnie: stopniowo oddziela się skórę z części brz i klatki pier, wykonuje cięcie na kończ przednich, oddzielając skórę z łopatek i pozostałych odc kończ przednich, odc nóg przednich oddziela się od tuszy nożem i wyłamuje w st nadgarstkowym, przy zdejmowaniu skóry z wymion strzyki należy okrążyć i pozostawić nieuszkodzone, strzyki u jałówek i worek mosznowy u wolców i buhajów należy pozostawić przy skórze, wymię wyciąć w całości, uwagą, by wydzielina nie zanieczyściła tuszy
CAŁKOWITE ZDJĘCIE SKÓRY: szt zostaje przesunięta do skórowaczki mech, zdjęcie skóry można wykonać dwojako: 1.rozpoczynając od kończ prz, 2.rozpoczynając od kończ tyl. Przy skórowaniu od strony karku oskórowane kończy przednie przyczepia się łańcuchem do trwale umocowanego urządz do napinania. Jednocześnie za zdjętą skórę z kończyn przednich zaczepia się łańcuch na ruchomą prowadnicę skórowaczki i włącza jej napęd.
ODCIĘCIE GŁOWY- miedzy kością potyliczną a pierwszym kręgiem szyjnym, odciętą głowę do mycia w obudowanych urządz z hakiem do zawieszania, j nosowe należy myć silnym strumieniem, umyte głowy wraz z ozorem umieszcza się na wózkach lub stojakach i przekazuje do bad wet, gałki oczne wycina się z głów po bad.
PODWIĄZANIE PRZEŁYKU: aby zapobiec wydostaniu się treści pp, przewiązki zakladamy za pomocą metalowego pręta zakończonego spiralą nakładaną na język wzdłuż niego aż do przepony
PRZECIĘCIE MOSTKA: mostek przecina się symetrycznie za pomocą piły tarczowej lub skokowej
WYTRZEWIANIE JAMY BRZUSZNEJ: przecina się spojenie łonowe, nie uszkodzić mięśni udźca- pokryte omięsną, przecina się powłokę jamy brz wzdłuż środk linii białej - od odbytnicy, względnie sromu, a kończąc na wyrostku mieczyk mostka - i wyjmuje łój sieciowy. Przecięcie powłok brz- nacinając je częściowo - na dł. 5cm, po czym cięcie zasadnicze, wkładając nóż trzonkiem do j.brzusznej w miejscu nacięcia. Po przecięciu powłok wyciąć u wolców i wołów prącie wraz z workiem pępkowym, a buhajów także jądra. U samic usuwamy macicę. Stosuje się przewiązki w ms odejścia jelit od żoł i w ms ujścia przełyku do żoł, by nie zanieczyscic. W wymieniownych miejscach zakłada się przewiązki, w odstępie ok.5-6 cm (resztki pokarmu wyciska się w obie strony). Komplet jelit wyciąć, prowadząc odbyt nad przeciętym spojeniem łonowym, wraz z jelitami wycina się żoł z przedżoł i śledz, z żoł zdejmuje się pozostały łój sieciowy, wnętrzności układa się na wózek ręczny ze stali nierdz lub stoły płytowe i przekazuje do bad wet. Po bad komplet jelit przekazuje się do jelicarni do dalszej obróbki, a żoł z przedżoł- do linii obróbki żoł
OPRÓŻNIANIE KL.PIER: przecinając ruchem okrężnym przeponę brzuszną, tak by przy tuszy pozostały wszystkie mm przepony i nóżka mm przepony. odcina się przyczep śródpiersia, wycina z dolnej krawędzi szyi tch z przełykiem, oddzielając cały ośrodek( wątroba z woreczkiem żółci, płuca, serce, tch i przełyk.) Ośr zawiesza się na haku, myje i przekazuje do bad wet
MYCIE WEWNĘTRZNE TUSZY: po wytrzewieniu silnym strumieniem wody, skierowanym od góry do dołu, myje się wnętrze tuszy
PRZEPOŁAWIANIE TUSZY: 1.WYKONANIE RĘCZNE: okrawa się nożem wyrostki kolczyste kręgów pier, pikuje i przecina tuszę tasakiem, pozostawiając wyrostki na przemian: jeden przy prawej, drugi przy lewej półtuszy, aby nie miażdżyć kręgów, ogon pozostaje przy półtuszy prawej.
WYCIĘCIE KRĘGOSŁ: wraz ze zwojem nerw korzenia grzbietowego, bez wyrostków poprz odc lędź oraz kręgów ogon (SRM związany z BSE)
KLASYFIKACJA MIĘSA: klas półtusz w systemie SEUROP. Na podst oceny (wzrokowej) zalicza się do odp klasy jakościowej, uwzględniając stop umięśnienia oraz otłuszcz. Każda półtusza i ćwierćtusza wołowa oznakowana odp klasą jakości na każdej goleni, a u Bo młodego - dodatkowo literą „J”
WAŻENIE: sklasyfikowane półtusze wadze automatycznej, zainstalowanej na końcu linii ubojowej, na wyświetlaczu (barwnym) odczytuje się masę półtusz, którą wagowy rejestruje w specyfikacji wagowej
MYCIE MECH: toaleta końcowa myciu półtusz w spec skonstruowanej myjce wyposażonej w prysznice, ze strumieniem wodnym skierowanym od góry ku dołowi.
WYCHŁADZANIE: po ostatnim umyciu półtusze kierowane są do miejsca wychłodzenia, by w jak najkrótszym czasie obniżyć ich tempe z ok.38°C do 7°C.
TECH UBOJU BYDŁA OD MYCIA TUSZ PO WYKRAWAWIENIU DO EKSPEDYCJI
OBRÓBKA NÓG: Ubój na wisząco: Zdejmowanie skóry - cięciem okrężnym i usunięciem jej ze śródstopia i podudzia oraz wyizolowaniem ścięgna Achill na swobodnej kończynie tylnej (sztuka wisi na prawej). Tuszę przewiesza się: hak za wyizolowane ścięgno L tylnej nogi i uwalnia P nogę, na której powtarza się te same czynności. Po zawieszeniu na S-hakach za obie tylne nogi, oddziela się nożem dolne odcinki w stawie skokowym i wyłamuje je.
CZĘŚCIO OSKÓROWANIE TUSZY - PODWIĄZANIE ODBYTU: dalsza czynność to oddzielenie skóry z części nóg i zadu do poziomu odbytu, podcina się odbyt i zakłada przewiązkę( aby uchronić przed kałem), cięcia w linii białej rozpoczyna od odbytu tuszy przez środk linię zadów, środek brzucha, mostka do miejsca wykrwawienia zwierzęcia. Następnie: stopniowo oddziela się skórę z części brz i klatki pier, wykonuje cięcie na kończ przednich, oddzielając skórę z łopatek i pozostałych odc kończ przednich, odc nóg przednich oddziela się od tuszy nożem i wyłamuje w st nadgarstkowym, przy zdejmowaniu skóry z wymion strzyki należy okrążyć i pozostawić nieuszkodzone, strzyki u jałówek i worek mosznowy u wolców i buhajów należy pozostawić przy skórze, wymię wyciąć w całości, uwagą, by wydzielina nie zanieczyściła tuszy
CAŁKOWITE ZDJĘCIE SKÓRY: szt zostaje przesunięta do skórowaczki mech, zdjęcie skóry można wykonać dwojako: 1.rozpoczynając od kończ prz, 2.rozpoczynając od kończ tyl. Przy skórowaniu od strony karku oskórowane kończy przednie przyczepia się łańcuchem do trwale umocowanego urządz do napinania. Jednocześnie za zdjętą skórę z kończyn przednich zaczepia się łańcuch na ruchomą prowadnicę skórowaczki i włącza jej napęd.
ODCIĘCIE GŁOWY- miedzy kością potyliczną a pierwszym kręgiem szyjnym, odciętą głowę do mycia w obudowanych urządz z hakiem do zawieszania, j nosowe należy myć silnym strumieniem, umyte głowy wraz z ozorem umieszcza się na wózkach lub stojakach i przekazuje do bad wet, gałki oczne wycina się z głów po bad.
PODWIĄZANIE PRZEŁYKU: aby zapobiec wydostaniu się treści pp, przewiązki zakladamy za pomocą metalowego pręta zakończonego spiralą nakładaną na język wzdłuż niego aż do przepony
PRZECIĘCIE MOSTKA: mostek przecina się symetrycznie za pomocą piły tarczowej lub skokowej
WYTRZEWIANIE JAMY BRZUSZNEJ: przecina się spojenie łonowe, nie uszkodzić mięśni udźca- pokryte omięsną, przecina się powłokę jamy brz wzdłuż środk linii białej - od odbytnicy, względnie sromu, a kończąc na wyrostku mieczyk mostka - i wyjmuje łój sieciowy. Przecięcie powłok brz- nacinając je częściowo - na dł. 5cm, po czym cięcie zasadnicze, wkładając nóż trzonkiem do j.brzusznej w miejscu nacięcia. Po przecięciu powłok wyciąć u wolców i wołów prącie wraz z workiem pępkowym, a buhajów także jądra. U samic usuwamy macicę. Stosuje się przewiązki w ms odejścia jelit od żoł i w ms ujścia przełyku do żoł, by nie zanieczyscic. W wymieniownych miejscach zakłada się przewiązki, w odstępie ok.5-6 cm (resztki pokarmu wyciska się w obie strony). Komplet jelit wyciąć, prowadząc odbyt nad przeciętym spojeniem łonowym, wraz z jelitami wycina się żoł z przedżoł i śledz, z żoł zdejmuje się pozostały łój sieciowy, wnętrzności układa się na wózek ręczny ze stali nierdz lub stoły płytowe i przekazuje do bad wet. Po bad komplet jelit przekazuje się do jelicarni do dalszej obróbki, a żoł z przedżoł- do linii obróbki żoł
OPRÓŻNIANIE KL.PIER: przecinając ruchem okrężnym przeponę brzuszną, tak by przy tuszy pozostały wszystkie mm przepony i nóżka mm przepony. odcina się przyczep śródpiersia, wycina z dolnej krawędzi szyi tch z przełykiem, oddzielając cały ośrodek( wątroba z woreczkiem żółci, płuca, serce, tch i przełyk.) Ośr zawiesza się na haku, myje i przekazuje do bad wet
MYCIE WEWNĘTRZNE TUSZY: po wytrzewieniu silnym strumieniem wody, skierowanym od góry do dołu, myje się wnętrze tuszy
PRZEPOŁAWIANIE TUSZY: 1.WYKONANIE RĘCZNE: okrawa się nożem wyrostki kolczyste kręgów pier, pikuje i przecina tuszę tasakiem, pozostawiając wyrostki na przemian: jeden przy prawej, drugi przy lewej półtuszy, aby nie miażdżyć kręgów, ogon pozostaje przy półtuszy prawej.
WYCIĘCIE KRĘGOSŁ: wraz ze zwojem nerw korzenia grzbietowego, bez wyrostków poprz odc lędź oraz kręgów ogon (SRM związany z BSE)
KLASYFIKACJA MIĘSA: klas półtusz w systemie SEUROP. Na podst oceny (wzrokowej) zalicza się do odp klasy jakościowej, uwzględniając stop umięśnienia oraz otłuszcz. Każda półtusza i ćwierćtusza wołowa oznakowana odp klasą jakości na każdej goleni, a u Bo młodego - dodatkowo literą „J”
WAŻENIE: sklasyfikowane półtusze wadze automatycznej, zainstalowanej na końcu linii ubojowej, na wyświetlaczu (barwnym) odczytuje się masę półtusz, którą wagowy rejestruje w specyfikacji wagowej
MYCIE MECH: toaleta końcowa myciu półtusz w spec skonstruowanej myjce wyposażonej w prysznice, ze strumieniem wodnym skierowanym od góry ku dołowi.
WYCHŁADZANIE: po ostatnim umyciu półtusze kierowane są do miejsca wychłodzenia, by w jak najkrótszym czasie obniżyć ich tempe z ok.38°C do 7°C.