Ocena ryzyka zawodowego ratownika wodnego na basenie krytym i kąpielisku otwartym

Identyfikacja zagrożeń

Lp.		Zagrożenie lub czynnik niebezpieczny, szkodliwy, uciążliwy	Źródło zagrożenia		Możliwe skutki zagrożenia
1.		Powierzchnie sprzyjające upadkowi na tym samym poziomie - poślizgnięcie, potknięcie, upadek na tej samej płaszczyźnie.	Mokre i śliskie posadzki w pomieszczeniach pracy.		Zwichnięcia kończyn, stłuczenia ciała, złamania.
2.		Upadek z wysokości.	Mokre i śliskie schody wejściowe na zjeżdżalnie, wieżę obserwacyjną.		Zwichnięcia bądź złamania kończyn, stłuczenia ciała, wstrząśnienia mózgu.
3.		Wciągniecie pod wodę.	Woda, osoby tonące potrzebujące pomocy. Na kąpielisku otwartym - nierówne i zarośnięte dno. Najczęściej podczas akcji ratowniczej.		Zachłyśnięcie. Niewydolność oddechowa, niedotlenienie mózgu, śmierć.
4.		Wystające nieruchome elementy, przedmioty.	Naroża stołów, blatów, biurek, sprzęt na basenie. Kamienie, krzaki na kąpielisku otwartym.		Uderzenia o wystające elementy powodujące urazy ciała (stłuczenia) - szczególnie kończyn dolnych.
5.		Ostrza, ostre i szorstkie krawędzie, powierzchnie.	Udzielanie pierwszej pomocy - agrafki, nożyczki, itp. Przedmioty, które mogą znajdować się w wodzie (zwłaszcza na kąpieliskach otwartych) i w piasku. Krawędzie opakowań środków chemicznych (jeśli pracownik ma rozszerzony zakres obowiązków).		Urazy najczęściej dłoni oraz stóp (zwłaszcza zakłucia, skaleczenia).
6.		Niebezpieczne napięcie w sieci elektrycznej.	Urządzenia zasilane energią elektryczną (suszarki do włosów, czajniki elektryczne).		Porażenie prądem elektrycznym - ciężkie uszkodzenie ciała, poparzenia, pośrednio stłuczenia, a w skrajnych przypadkach porażenia śmiertelne.
7.		Szkodliwe czynniki chemiczne drażniące i uczulające.	Środki do dezynfekcji wody i niecki basenu. Środki do pielęgnacji wody (obniżające pH, niszczące glony, środki klarujące, itp.). Najczęściej - podchloryn sodu, kwas siarkowy. Zagrożenie jest większe, jeśli pracownik ma dodatkowy obowiązek prowadzenia oczyszczania wody.		Wdychanie par i aerozoli może powodować oparzenia błon śluzowych dróg oddechowych, obrzęk płuc, bezdech aż do utraty przytomności lub zatrzymania krążenia. W przypadku kontaktu ze skórą bądź oczami powoduje oparzenia aż do utraty wzroku włącznie. Najczęściej jednak występują drobne podrażnienia oczu i skóry.
8.		Obciążenie dynamiczne.	Ciągłe przemieszczanie się oraz przenoszenie - udzielanie pomocy osobom, które korzystają z pływalni.		Dolegliwości układu mięśniowo-szkieletowego, np. naciągnięcia mięśni i ścięgien.
9.		Obciążenie statyczne.	Udzielanie pomocy, często w ograniczonej przestrzeni, w wymuszonej pozycji ciała.		Choroby układu mięśniowo-szkieletowego. Zwyrodnienia.
10.		Przeciążenie percepcji, zwłaszcza narządu wzroku.	Występuje szczególnie w przypadku dużej ilości osób korzystających z pływalni. Niedostosowanie ilości ratowników do wielkości basenu. Bliki falującej wody.		Przemęczenie, zasłabnięcie. Choroby oczu.
11.		Agresja ludzi.	Klienci basenu, kąpieliska - przemoc w miejscu pracy (słowne obelgi, fizyczne ataki, szczególnie w przypadku osób będących pod wpływem alkoholu). Prowadzenie akcji ratowniczej.		Potłuczenia, złamania, guzy, siniaki.
12.		Obciążenie emocjonalne - stres.	Wzmożona uwaga, odpowiedzialność, zwłaszcza w trakcie prowadzenia akcji ratowniczej.		Zasłabnięcie, zawał serca.
13.		Ukąszenie i ukłucia owadów.	Zagrożenie występuje na kąpieliskach otwartych. Osy, pszczoły.		Alergie, opuchlizna zagrażająca życiu.
14.		Agresja zwierząt.	Psy pozostawione bez kontroli właścicieli.		Pogryzienia.
15.		Zmienne warunki atmosferyczne.	Wysokie temperatury powietrza w gorące letnie dni.		Oparzenia, udary, omdlenia, nowotwory skóry.
16.		Działanie sił przyrody.	Wyładowania atmosferyczne.		Porażenie, śmierć poszkodowanego.
Zagrożenia biologiczne
Lp.		Zagrożenie	Źródło zagrożenia		Możliwe skutki zagrożenia
				Grupa			Droga zakażenia
		17.		Wirusy grypy (typu A, B, C) Orthomyxoviridae.			Ludzie.		Grypa, zapalenie płuc.
				gr. 2, szczepienia.			Drogą powietrzno-kropelkową.
		18.		Prątek ludzki Mycobakterium tuberculosis.			Ludzie.		Gruźlica płuc, rzadziej innych narządów.
				gr. 3.			Drogą powietrzno-kropelkową.
		19.		Rotawirus ludzki Rotaviridae hominis Reoviridae.			Ludzie.		Zapalenie żołądka i jelit, biegunki.
				gr. 2, brak szczepień.			Najczęściej drogą kałowo-pokarmową oraz powietrzno-kropelkową.
		20.		Gronkowiec złocisty Staphlococcus areus.			Ludzie, pył.		Zakażenia ropne, stany zapalne dróg oddechowych, zatrucia pokarmowe, alergie skórne.
				gr. 2, brak szczepień.			Drogą powietrzno-kropelkową, powietrzno-pyłową, pokarmową, bezpośrednio (skaleczenia).
21.		Pałeczka okrężnicy Escherichia coli.	Przewody pokarmowe ludzi, kał, woda.		Zakażenie dróg moczowych, oportunistyczne zapalenia jelit, biegunki.
		gr. 2.	Bezpośrednio, drogą pokarmową, powietrzno-kropelkową.
22.	Pałeczka duru brzusznego Salmonell choleraesuis.		Woda, ścieki, produkty roślinne i zwierzęce, posiłki w pracy.		Dur brzuszny.
		gr. 3, szczepienia.		Posiłki, drogą pokarmowo-wodną.
	23.	Legionella.		Woda (zwłaszcza ciepła). Instalacje klimatyzacyjne.			Choroba legionistów (ciężkie zapalenie płuc) i gorączka Pontiac.
		gr. 2, brak szczepień.		Drogą powietrzno-kropelkową, bezpośrednio.
	24.	Laseczka tężca Clostridium tetani.		Gleba.			Tężec, wytwarza toksyny (skurcze mięśni - początkowo twarzy, później karku i tułowia).
		gr. 2, szczepienia.		Bezpośrednio, po zranieniach.
	25.	Zakażenie grzybicą candida, albicans.		Ludzie.			Kandydoza paznokci, skóry, ryzyko powstania, np. grzybicy stóp, alergia.
		gr. 2, brak szczepień A.		Bezpośrednio, wilgotne środowisko.
	26.	Herpesvirus ospy wietrznej, półpaśca.		Ludzie.			Ospa wietrzna, półpasiec.
		gr. 2, brak szczepień.		Drogą powietrzno-kropelkową.
	27.	Wirus Flaviviridae (kleszczowe zapalenie mózgu).		Kleszcze, zwłaszcza jeśli teren kąpieliska otwartego jest zadrzewiony.			Zapalenie mózgu, gorączka.
		gr. 3, szczepienie.		Ukłucie kleszczy.
28.	Borrelia spp.		Kleszcze, zwłaszcza jeśli teren kąpieliska otwartego jest zadrzewiony.		Borelioza (gorączka nawracająca, rumień, zapalenie stawów, serca, podrażnienia lub zapalenia opon mózgowo-rdzeniowych i nerwów obwodowych, niedowład, zaburzenia psychiczne, zaburzenia pamięci).
	gr. 2, brak szczepień.		Ukłucie kleszczy.

KARTA OCENY RYZYKA ZAWODOWEGO					Data …...........	Numer Karty .............................................
Stanowisko pracy Ratownik na basenie krytym					Liczba narażonych .....................	Sporządził zespół ........................................................................................................................................ ....................................................................
Charakterystyka stanowiska pracy: Ratownik pracuje w pomieszczeniach zamkniętych, w zakładach prowadzących działalność rekreacyjno-sportową, wyposażonych w instalację co, wentylację (klimatyzację) mechaniczną, oświetlonych światłem dziennym bądź sztucznym. Pracownik ma dostęp do: sali basenu, pokoju ratowników oraz pomieszczeń higieniczno-sanitarnych dla pracowników. Ratownik ma dostęp także do pomieszczeń technicznych związanych z obsługą basenu. Ratownik pracuje też na terenie otwartego kąpieliska zlokalizowanego na brzegu jeziora. Ratownik nie zajmuje się nauką pływania, rehabilitacją osób niepełnosprawnych oraz utrzymaniem porządku na terenie obiektów. Do obowiązków ratownika należy: stała obserwacja wody oraz osób znajdujących się na terenie obiektu, niezwłoczne reagowanie na sygnały wzywania pomocy oraz podejmowanie akcji ratowniczej, kontrola stanu urządzeń oraz sprzętu, kontrola stref dla umiejących i nie umiejących pływać, sygnalizowanie i reagowanie na wszelkie wypadki naruszania regulaminu, wpisywanie temperatury wody, powietrza, itp., oczyszczanie powierzchni i dna obszaru przeznaczonego do kąpieli z przedmiotów mogących spowodować skaleczenie lub inny wypadek, czyszczenie zjeżdżalni wodnej, obsługa dźwigu dla niepełnosprawnych, prowadzenie dziennika pracy, odkażanie wody. Podczas pracy ratownik wykorzystuje: koła ratunkowe z linką lub pasy ratownicze, żerdzie o długości co najmniej 4 m, dźwig basenowy. Pracownik wykorzystuje też urządzenia zasilane energią elektryczną - suszarkę do włosów, czajnik elektryczny, itp. Ratownik zatrudniony na otwartym kąpielisku, wykorzystuje dodatkowo łódź wiosłową. Na stanowisku pracy znajdują się też sprzęt medyczny (m.in. aparat do sztucznego oddychania, inhalator tlenowy, nożyczki, opaska uciskowa, szyna usztywniająca, termometr, maseczki do sztucznego oddychania, rękawice gumowe), leki i artykuły sanitarne (amoniak, panthenol, krople walerianowe i żołądkowe, pyralgina, jodyna, spirytus skażony oraz woda utleniona, agrafki, chusta trójkątna, gaza wyjałowiona i lignina, opaski gazowe i elastyczne, opatrunki indywidualne wyjałowione, prestoplast i poloplast). W przypadku małych pływalni pracownik może mieć kontakt z substancjami/preparatami chemicznymi stosowanymi do dezynfekcji basenu i wody: kwasem siarkowym oraz podchlorynem sodu. Ratownik na basenie krytym ma do dyspozycji: klapki basenowe, obuwie z podeszwą antypoślizgową, kąpielówki, szorty, koszulkę sportową. Ratownika zatrudnionego na kąpielisku wyposażono dodatkowo w: okulary przeciwsłoneczne, krem ochronny z filtrem UV, przeciwsłoneczne nakrycie głowy, repelenty. W przypadku kontaktu z substancjami/preparatami chemicznymi do uzdatniania wody pracownik ma: rękawice ochronne z neoprenu, okulary ochronne, ubranie lub fartuch ochronny (kwasoodporne), kremy ochronne do skóry. Ratownik ma do dyspozycji instrukcje: bezpiecznej obsługi i konserwacji eksploatowanych urządzeń, postępowania z materiałami szkodliwymi dla zdrowia i niebezpiecznymi, postępowania w sytuacjach stresowych, pierwszej pomocy, ppoż. oraz regulamin korzystania z pływalni (kąpieliska). Inne środki profilaktyczne to: okresowe konserwacje urządzeń zasilanych energią elektryczną oraz instalacji elektrycznej w budynku, podręczny sprzęt ppoż., apteczka pierwszej pomocy, szkolenia bhp i badania lekarskie.					Dokumenty odniesienia: ustawa z 26.6.1974 r. - Kodeks pracy (tj. Dz.U. z 1998 r. Nr 21, poz. 94, ze zm.), rozp. MPiPS z 26.9.1997 r. w sprawie ogólnych przepisów bhp (tj. Dz.U. z 2003 r. Nr 169, poz. 1650, ze zm.), rozp. MPiPS z 14.3.2000 r. w sprawie bhp przy ręcznych pracach transportowych (Dz.U. Nr 26, poz. 313, ze zm.), rozp. MGPiB z 27.1.1994 r. w sprawie bhp przy stosowaniu środków chemicznych do uzdatniania wody i oczyszczania ścieków (Dz.U. Nr 21, poz. 73), rozp. RM z 6.5.1997 r. w sprawie określenia warunków bezpieczeństwa osób przebywających w górach, pływających, kąpiących się i uprawiających sporty wodne (Dz.U. Nr 57, poz. 358), karty charakterystyki wykorzystywanych substancji/preparatów chemicznych, PN-N-18002:2000 Systemy zarządzania bezpieczeństwem i higieną pracy. Ogólne wytyczne do oceny ryzyka zawodowego, instrukcje zakładowe.
Lp.	Zagrożenie	Źródło zagrożenia Wyniki pomiarów	Ciężkość szkód	Prawdopodobieństwo	Oszacowanie ryzyka	Działania profilaktyczne
1.	Powierzchnie sprzyjające upadkowi na tym samym poziomie - poślizgnięcie, potknięcie, upadek na tej samej płaszczyźnie.	Mokre i śliskie posadzki w pomieszczeniach pracy.	Mała	Prawdopodobne	Małe	Właściwa organizacja pracy. Działania ograniczające pośpiech. Zachowanie należytej ostrożności. Stosowanie obuwia z podeszwą antypoślizgową. Dbałość o lad i porządek na basenie.
2.	Upadek z wysokości.	Mokre i śliskie schody wejściowe na zjeżdżalnie, wieżę obserwacyjną.	Średnia	Prawdopodobne	Średnie - dopuszczalne	Dbałość o ład i porządek. Działania ograniczające pośpiech. Zachowanie należytej ostrożności. Stosowanie obuwia z podeszwą antypoślizgową.
3.	Wciągniecie pod wodę.	Woda, osoby tonące potrzebujące pomocy. Na kąpielisku otwartym - nierówne i zarośnięte dno. Najczęściej podczas akcji ratowniczej.	Duża	Mało prawdopodobne	Średnie - dopuszczalne	Stosowanie w pierwszej kolejności kół ­ratunkowych i żerdzi w celu wyciągnięcia osoby tonącej z wody. Zapewnienie sobie asekuracji. Dodatkowe szkolenia.
4.	Wystające, nieruchome elementy, przedmioty.	Naroża stołów, blatów, biurek, sprzęt na basenie. Kamienie i krzaki na kąpielisku.	Mała	Prawdopodobne	Małe	Działania ograniczające pośpiech. Zachowanie należytej ostrożności. Oznakowanie lub usunięcie elementów wystających.
5.	Ostrza, ostre i szorstkie krawędzie, powierzchnie.	Udzielanie pierwszej pomocy - agrafki, nożyczki, itp. Przedmioty, które mogą znajdować się w wodzie (zwłaszcza na kąpieliskach otwartych) i w piasku. Krawędzie opakowań środków chemicznych (jeśli pracownik ma rozszerzony zakres obowiązków).	Mała	Prawdopodobne	Małe	Działania ograniczające pośpiech. Zachowanie należytej ostrożności. Odpowiednie obuwie. Czyszczenie piasku na plaży otwartej. Stosowanie rękawic roboczych.
6.	Niebezpieczne napięcie w sieci elektrycznej.	Urządzenia zasilane energią elektryczną (suszarki do włosów, czajniki elektryczne).	Duża	Mało prawdopodobne	Średnie - dopuszczalne	Okresowe przeglądy konserwacyjne urządzeń zasilanych energią elektryczną przeprowadzane przez osoby o właściwych kwalifikacjach. Przeprowadzanie okresowych pomiarów instalacji rozdziału energii elektrycznej w budynku w zakresie ochrony przeciwporażeniowej.
7.	Szkodliwe czynniki chemiczne drażniące i uczulające.	Środki do dezynfekcji wody i niecki basenu. Środki do pielęgnacji wody (obniżające pH, niszczące glony, środki klarujące, itp.). Najczęściej - podchloryn sodu, kwas siarkowy. Zagrożenie jest większe, jeśli pracownik ma dodatkowy obowiązek prowadzenia oczyszczania wody.	Średnia	Mało prawdopodobne	Średnie - dopuszczalne	Stosowanie się do zaleceń podanych w kartach charakterystyki substancji/preparatów chemicznych. Stosowanie indywidualnych środków ochrony. Uwaga! W przypadku pracowników mających w obowiązkach dodatkowo prace polegające na uzdatnianiu wody, skutki zagrożeń i prawdopodobieństwo ich wystąpienia należy zwiększyć.
8.	Obciążenie dynamiczne.	Ciągłe przemieszczanie się oraz przenoszenie - udzielanie pomocy osobom, które korzystają z pływalni.	Średnia	Mało prawdopodobne	Małe - dopuszczalne	Zespołowe przenoszenie sprzętu, czy osób poszkodowanych.
9.	Obciążenie statyczne.	Udzielanie pomocy, często w ograniczonej przestrzeni, w wymuszonej pozycji ciała.	Średnia	Mało prawdopodobne	Małe - dopuszczalne	Częsta zmiana pozycji ze stojącej na siedzącą.
10.	Przeciążenie percepcji, zwłaszcza narządu wzroku.	Występuje szczególnie w przypadku dużej ilości osób korzystających z pływalni. Niedostosowanie ilości ratowników do wielkości basenu. Bliki falującej wody.	Średnia	Mało prawdopodobne	Małe - dopuszczalne	Wykorzystywanie okularów przeciwsłonecznych. Zmiany w pracy (praca zespołowa).
11.	Agresja ludzi.	Klienci basenu, kąpieliska - przemoc w miejscu pracy (słowne obelgi, fizyczne ataki, szczególnie w przypadku osób będących pod wpływem alkoholu). Prowadzenie akcji ratowniczej.	Średnia	Mało prawdopodobne	Małe - dopuszczalne	Stosowanie się do instrukcji dotyczącej postępowania w sytuacjach stresowych - przemoc w pracy.
12.	Obciążenie emocjonalne - stres.	Wzmożona uwaga, odpowiedzialność, zwłaszcza w trakcie prowadzenia akcji ratowniczej.	Średnia	Prawdopodobne	Średnie - dopuszczalne	Stosowanie się do instrukcji dotyczącej postępowania w sytuacjach stresowych. Techniki relaksacyjne.
13.	Ukąszenie i ukłucia owadów.	Zagrożenie występuje na kąpieliskach otwartych ze strony os i pszczół.	Średnia	Prawdopodobne	Średnie - dopuszczalne	Zwrócenie uwagi. Częste opróżnianie koszy na śmieci na kąpielisku otwartym.
14.	Agresja zwierząt.	Psy pozostawione bez kontroli właścicieli.	Mała	Mało prawdopodobne	Małe - dopuszczalne	Szkolenia z zasad obchodzenia się ze zwierzątami. Oznakowanie terenu kąpieliska zakazem wprowadzania zwierząt.
15.	Zmienne warunki atmosferyczne.	Wysokie temperatury powietrza w gorące letnie dni.	Średnie	Prawdopodobne	Średnie - dopuszczalne	Stosowanie ubrań (zwłaszcza istotne są ­nakrycia głowy). Zapewnienie ochron przeciwsłonecznych (daszków) oraz napoi.
16.	Działanie sił przyrody.	Wyładowania atmosferyczne.	Duża	Mało prawdopodobne	Średnie - dopuszczalne	Zakaz przebywania na kąpielisku podczas burzy.
Zagrożenia biologiczne
Lp.	Zagrożenie	Źródło zagrożenia	Ciężkość szkód	Prawdopodobieństwo	Oszacowanie ryzyka	Działania profilaktyczne
		Grupa ryzyka				Droga przenoszenia				Przechowywanie akt
	17.	Wirusy grypy (typu A, B, C) Orthomyxoviridae.				Ludzie.	Mała	Prawdopodobne	Małe - dopuszczalne	Szczepienia (tylko A i B). Przestrzeganie zasad higieny (m.in. częste mycie rąk).
		gr. 2, szczepienia.				Drogą powietrzno-kropelkową.				Nie.
	18.	Prątek ludzki Mycobakterium tuberculosis.				Ludzie.	Duża	Mało prawdopodobne	Średnie - dopuszczalne	Szczepienia BCG. Okresowe badania lekarskie.
		gr. 3.				Drogą powietrzno-kropelkową.				Nie.
	19.	Rotawirus ludzki Rotaviridae hominis Reoviridae.				Ludzie.	Średnia	Mało prawdopodobne	Małe - dopuszczalne	Przestrzeganie zasad higieny (m.in. częste mycie rąk).
		gr. 2, brak szczepień				Najczęściej drogą kałowo-pokarmową oraz powietrzno-kropelkową.				Nie.
	20.	Gronkowiec złocisty Staphlococcus areus.				Ludzie, pył.	Średnie	Prawdopodobne	Średnie - dopuszczalne	Bezwzględne przestrzeganie zasad higieny. Spożywanie posiłków wyłącznie w wyznaczonych do tego celu miejscach.
		gr. 2, brak szczepień.				Drogą powietrzno-kropelkową, powietrzno-pyłową, pokarmową, bezpośrednio (skaleczenia).				Nie.
	21.	Pałeczka okrężnicy Escherichia coli.				Przewody pokarmowe ludzi, kał, woda.	Mała	Mało prawdopodobne	Małe	Kategoryczne przestrzeganie zasad higieny. Spożywanie posiłków i palenie tytoniu wyłącznie w wyznaczonych miejscach. Zakaz wprowadzania zmian w technologii basenu bez uzgodnienia z właściwym projektantem. Terminowe wymiany wody w basenie. Pilnowanie, aby osoby korzystające z basenu zachowywały się w sposób zgodny z regulaminem pływalni. Stosowanie obuwia, np. klapek basenowych.
		gr. 2.				Bezpośrednio, drogą pokarmową, powietrzno-kropelkową.				Nie.
	22.	Pałeczka duru brzusznego Salmonell choleraesuis.				Woda, ścieki, produkty roślinne i zwierzęce, posiłki w pracy.	Średnia	Mało prawdopodobne	Małe	Szczepienia ochronne. Przestrzeganie zasad czystości i higieny. Terminowe wymiany wody w basenie. Pilnowanie, aby osoby korzystające z basenu zachowywały się w sposób zgodny z regulaminem pływalni (mycie się przed wejściem do basenu, nie załatwianie potrzeb fizjologicznych w basenie, nie korzystanie z basenu przez osoby chore). Stosowanie obuwia, np. klapek basenowych.
		gr. 3, szczepienia.				Posiłki, drogą pokarmowo-wodną.				Nie.
	23.	Legionella.				Woda (zwłaszcza ciepła). Instalacje klimatyzacyjne.	Średnia	Mało prawdopodobne	Małe	Terminowe wymiany wody w basenie. Pilnowanie, aby osoby korzystające z basenu zachowywały się w sposób zgodny z regulaminem pływalni.
		gr. 2, brak szczepień.				Drogą powietrzno-kropelkową, bezpośrednio.				Nie.
	24.	Laseczka tężca Clostridium tetani.				Gleba.	Duża	Mało prawdopodobne	Średnie - dopuszczalne	Szczepienia ochronne. Stosowanie środków ochrony indywidualnej. Natychmiastowe dezynfekowanie i opatrywanie ran. Podawanie anatoksyny tężcowej po głębokich skaleczeniach.
		gr. 2, szczepienia.				Bezpośrednio, po zranieniach.				Nie.
	25.	Zakażenie grzybicą candida, albicans.				Ludzie.	Średnia	Prawdopodobne	Średnie - dopuszczalne	Stosowanie mydeł i zasypek z dodatkiem środków przeciwgrzybicznych. Przestrzeganie zasad higieny osobistej. Stosowanie obuwia, np. klapek basenowych.
		gr. 2, brak szczepień A.				Bezpośrednio, wilgotne środowisko.				Nie.
	26.	Herpesvirus ospy wietrznej, półpaśca.				Ludzie.	Mała	Mało prawdopodobne	Małe	Szczepienia ochronne.
		gr. 2				Drogą powietrzno-kropelkową.				Nie.
	27.	Wirus Flaviviridae (kleszczowe zapalenie mózgu).				Kleszcze, zwłaszcza jeśli teren kąpieliska otwartego jest zadrzewiony.	Średnia	Mało prawdopodobne	Małe	Zalecenie codziennej kontroli ciała w przypadku kąpielisk otwartych. Stosowanie repelentów.
		gr. 3, szczepienie.				Ukłucie kleszczy.				Tak.
	28.	Borrelia spp.				Kleszcze, zwłaszcza jeśli teren kąpieliska otwartego jest zadrzewiony.	Średnia	Mało prawdopodobne	Małe	Zalecenie codziennej kontroli ciała w przypadku kąpielisk otwartych. Stosowanie repelentów.
		gr. 2, brak szczepień.				Ukłucie kleszczy.				Tak.
Uwagi: Brak lub niestosowanie zabezpieczeń powoduje podwyższenie kategorii ryzyka, tzn. zwiększa prawdopodobieństwo zaistnienia wypadku, choroby.						Zatwierdził:

---