Wykład 1 05.11.2000

1. Wprowadzenie do psychologii.

2. Konsument.

3. Cechy poznawcze i osobowościowe konsumenta.

4. Motywy dokonywania zakupów.

5. Motywacje i style życia konsumentów.

6. Otoczenie handlowe konsumenta a zachowanie się konsumenta.

7. Wpływy społeczne.

8. Rodzina jako jednostka konsumpcyjna.

9. Zasady postępowania z klientem.

10. Umiejętności komunikacyjne i przepływ informacji.

11. Negocjacje w biznesie.

12. Psychologiczne aspekty redlmy.

13. Praca i bezrobocie.

14. Psychologiczne aspekty przedsiębiorczości.

15. Socjalizacja ekonomiczna.

16. Zachowanie ekonomiczne człowieka.

17. Stosunek do posiadania i gromadzenia dóbr.

18. Dobrobyt społeczno - ekonomiczny jako zjawisko psychologiczne.

19. Sprawiedliwość.

Definicję psychologii ekonomicznej podał Ebo w 1983r. - nauka badająca postępowanie ekonomiczne.

Ekonomia to nauka o gospodarowaniu.

Psychologia to nauka o regulacji wzajemnych stosunków istot żywych z ich środowiskiem, przy czym zasadniczym jej przedmiotem jest człowiek i jego zachowanie się.

Zadaniem psychologii jest wyjaśnienie mechanizmów, które optymalizują procesy regulacji stosunku człowieka ze światem zewnętrznym, a więc z jednej strony wykrywanie i określenie poznawczych możliwości człowieka, a z drugiej strony ocena wyboru adekwatnych do tego warunku działań.

Obecnie w warunkach gospodarki wolnorynkowej wiedza psychologiczna jest niezbędna do zrozumienia ekonomicznego zachowania się ludzi, a z kolei wiedza ekonomiczna umożliwia poznanie oddziaływania ekonomii na jednostkę.

Takie powiązanie psychologii i ekonomii jest bardzo ważne w badaniach mechanizmów psychologicznych i w procesach leżących u podnóża konsumpcji, jak również w procesach ekonomicznych.

Psychologia zastosowana w ekonomii pomaga w kształtowaniu i poznawaniu potrzeb i gustów konsumentów.

Życie gospodarcze jednostki w świetle konsumpcji jest pełne oddziaływań na konkretne jej zachowanie.

Psychologia ekonomiczna zajmuje się badaniem motywacji, decyzji i skutków tych decyzji, wyborami, postępowaniem, zachowaniem podmiotu gospodarczego w świetle życia ekonomicznego min. w odniesieniu do zaspokojenia potrzeb wyższego i niższego rzędu.

Wykład 2 18.11.2000

M. Pietras „Wprowadzenie do psychologii ekonomicznej” 1994r.

Sedlaka „Strategie w biznesie”

T. Tyszka „ Psychologia zachowań ekonomicznych” 1997r. PWN

Oguchowski „Psychologia dążeń ludzkich”

Z. Nęcki „Negocjacje w biznesie” 1997r.

Literatura uzupełniająca:

Skrypt A. Sowińskiej „Wprowadzenie do psychologii”

S. Mika „Psychologia społeczna” 1983r.

Arson „Człowiek istota społeczna” 1995r. PWN

Gabriel Tarde - wprowadzenie psychologii ekonomicznej 1902 r.

Lata 40-te wzrost zainteresowania tą dziedziną - Katon - ekonomista - sformułował:

„Kupowanie zależy zarówno od możliwości nabycia jak i od chęci nabycia danego produktu.”

Ernest Dichter - przyczynił się do zrozumienia motywacji postępowania ekonomicznego, jego badania poszerzyły wiedzę na temat sprzedający- kupujący, oddziaływanie reklamy.

Lata 50- te Paul Elde- zachowania ekonomiczne to nie tylko konsumpcja, ale również praca.

Holandia, Szwecja, Finlandia- skupiska naukowców dotyczące badań psychologii ekonomicznej.

Polska- lata 50- te, zespół pod kierownictwem Tyszki, i na UŚ.

Temat: Podmiot badań psychologii ekonomicznej.

Konsument- to osoba nabywająca towar na własny użytek, czyli użytkownik w celu zaspokajania potrzeb podstawowych oraz wyższego rzędu.

Charakterystyka konsumenta:

• zmienne demograficzne- wiek, płeć, wykształcenie, zawód, stan dochodów

• zmienne społeczno- kulturowe- kultura, klasa społeczna, grupa odniesienia,

Kultura- źródło wartości, ideałów i symboli, umożliwiających jednostce komunikowanie się, interpretowanie.

Podobną funkcję spełniają klasy społeczne i grupy. Określają to, co pożądane, akceptowane w danym kręgu społecznym.

• zmienne indywidualno- społeczne- tzw. indywidualny styl życia, który określają takie zmienne jak etap w cyklu życiowym i aktualnie posiadane zasoby w postaci czasu, pieniędzy i uwagi poświęconej otoczeniu zewnętrznemu.

• zmienne indywidualno- osobowościowe czyli właściwości osobowościowe- charakter motywacji, zaangażowanie ego, wiedza i doświadczenie, postawy, sposób przetwarzania informacji i indywidualnych możliwości w tym względzie.

Osobowość- ujmuje się bądź to jako obszerny zestaw oddzielnych cech zachowań np. uczciwość, wytrwałość i wrogość bądź też jako ogólny typ charakteru i reagowania na bodźce np. introwertyk, ekstrawertyk.

Sangwinik - optymista, człowiek ożywiony, płyn charakterystyczny czerwona krew.

Flegmatyk - spokojny, apatyczny, pozbawiony entuzjazmu, płyn - flegma.

Choleryk - nerwowy, skłonny do irytacji, płyn - żółta żółć w wątrobie.

Melancholik - smutny, przygnębiony, płyn - czarna żółć, zakrzepła krew.

Teoria Z. Freuda ( psychoanalityczna) - ujmuje kształtowanie i struktury osobowości kładąc nacisk na wpływ nieświadomych sił na zachowanie.

Karl Junk - podział introwertyk, ekstrawertyk.

Karen Horney - podzieliła jednostki na uległe, ekspansywne, bądź niezależne.

Teoria cech, której cechy są rozumiane jako charakterystyczne dla poszczególnych osób sposoby reagowania na środowisko społeczne i fizyczne: agresja, uczciwość, lęk, niezależność i usposobienie.

Dlaczego konsument wybiera się na zakupy?

Tauber - rozróżnia się dwie grupy motywów leżących u podstaw robienia zakupów:

• personalne

• społeczne

Personalne:

1. potrzeba odgrywania roli kupującego

2. pragnienie oderwania się od codzienności

3. chęć sprawiania sobie przyjemności czyli autogratyfikacja

4. chęć zorientowania się w nowych trendach

5. konieczność aktywności fizycznej i potrzeba stymulacji sensorycznej.

Społeczne:

1. potrzeba doświadczeń społecznych poza domem

2. potrzeba komunikowania się z innymi o podobnych zainteresowaniach

3. chęć dorównania grupie odniesienia

4. przyjemności płynące z robienia zakupów.

Wybór sklepu - nawyk, potrzeby, cena, jakość, oferta.

Sposób podejmowania decyzji o zakupie - zależy od czasu.

Popyt na dany produkt stanowi wypadkową jego ceny, dochodów i gustów konsumentów.

Temat: Marketing.

Temat: Zasady postępowania z klientem.

Klient - osoba, która ma możliwości i najczęściej chce wymienić różne wartości np. pieniądz na towar.

• własny wygląd i prezencja

• przestrzeganie zasad poprawnego zachowania i estetyka wnętrza.

Strategie:

1. widmo strachu

2. strategia gąbki

3. strategia współpracy

Ad. 1)

Klient nie ma żadnych praw, jest traktowany jak petent wobec władzy obsługującego.

Ad. 2)

Gąbka - wchłania, klient panem, pracownik siłą powstrzymuje się od jakiejkolwiek reakcji.

Ad. 3)

Równe prawa, przestrzeń współpracy, klimat bezpiecznego wzajemnego zaufania, pracownik i klient - partnerzy. Obsługa darzy klientów szacunkiem.

Podział:

• klient uległy - „ przepraszam, że żyje”, potrzebuje wsparcia, nie można go od razu oceniać jako osoby, często powtarzać wypowiedzi tego klienta, często potakiwać, wspierać go, nawiązać kontakt wzrokowy

• klient oskarżyciel - agresywny, osoba napięta, głośno mówi, ocenia, uogólnia. Nie należy reagować atakiem na atak, bo to wzmaga agresję.

Asertywność - to umiejętność pełnego wyrażania siebie w kontakcie z inną osobą lub osobami, oznacza korzystanie z osobistych praw bez naruszania praw innych osób zakłada działanie zgodne z własnym interesem oraz obroną siebie i swoich praw.

Postępowanie z klientem agresywnym: można powiedzieć „ proszę na mnie nie krzyczeć” łagodnie.

• klient komputerowiec - spokój, chłód, osoba inteligentna, spostrzegawcza, ze światem kontaktuje się inteligencją, a nie uczuciami. Obsługa - nie należy grać w grę „ kto ma rację”

• klient odlotowiec - ruchy nieskładne, nie ma własnego celu, żyje w świecie wyobraźni. Postępowanie - informacje przekazywać tylko wtedy, kiedy słucha, musimy być konsekwentni.

• porównanie z produktami codziennymi

• porównanie ceny do funkcyjności

• porównanie produktu z tym samym droższym

Wykład 3 19.11.2000

Negocjacje - komunikacja perswazyjna, czyli jedna strona chce przekonać drugą do podjęcia decyzji, którą uważa za słuszną. Jak długo nie ma konfrontacji, tak długo mamy do czynienia z wzajemnym przekonywaniem.

Komunikacja - to wymiana różnego rodzaju przekazów zawierających informacje i sugestie działania i dzięki tym sugestiom jest ustalane stanowisko obopólne.

Dobra komunikacja oznacza taki sposób mówienia i słuchania, który umożliwia wzajemne rozumienie się, a w warunkach sprzyjających prowadzi do zgodnego rozwiązywania konfliktowego problemu.

Mówienie - to aktywności nadawczej, gdyż oprócz tego przekazujemy sygnały niewerbalne (dotyk, kontakt fizyczny, spojrzenia, pozycja ciała, ubiór, gestykulacja, dźwięki para językowe np. uśmiech ).

Słuchanie - to aktywna reinterpretacja i bezsłowne, za pomocą ciała, komentowanie tego co nas interesuje.

Pięć elementów komunikowania się:

• źródło, czyli kto

• przekaz, czyli co

• kanał, czyli jak

• odbiorca, czyli komu

• skutek, czyli efekt.

Negocjacje:

1. Nie należy się zgadzać na pierwszą propozycję

2. Należy mierzyć wysoko („chcesz indyka, żądaj byka”)

3. Argumentacja (gra na emocjach), musimy być wiarygodni, dużą rolę odgrywa mimika twarzy

4. Sposób wchodzenia do danej instytucji

5. Fachowość i kompetencje

6. Stawiane racje (powinny być stawiane na początku i na końcu)

7. Umiejętności asertywne

Kiedy należy podejmować negocjacje:

1. Negocjacje podejmujemy wtedy, gdy obie strony są gotowe do zawarcia umowy

2. Istnieje zarówno zgodność jak i konflikt między stronami

3. Dysponuje się odpowiednimi kompetencjami decyzyjnymi, czyli władzą

4. Jesteśmy przygotowani do negocjacji

Kiedy nie należy podejmować negocjacji:

1. Kiedy nasze szanse są znikome

2. Opanowało nas nadmierne podniecenie emocjonalne (zdenerwowanie, gniew)

3. Istnieją inne możliwości realizacji zadań czy zaspokajania potrzeb.

Ze względu na tematykę można wyróżnić:

• negocjacje handlowe

• negocjacje polityczne

• negocjacje zawodowe

• negocjacje społeczne

Ze względu na rodzaj stron wyróżniamy:

• negocjacje małżeńskie

• negocjacje rodzinne

• negocjacje kupieckie

• negocjacje bankowe

Negocjacje od strony technicznej, rodzaj zaangażowanych osób:

• negocjacje, które prowadzone są bezpośrednio przez zainteresowane osoby lub przez pośredników

Partnerski bądź nierówny układ sił między negocjującymi stronami

• negocjacje miękkie (styl miękki) czyli kooperacyjne; partner mój przyjaciel.

Uczestnicy są przyjaciółmi, celem jest ugoda, ustępuj dla podtrzymania kontaktów,

traktuj problem i ludzi delikatnie, ufaj innym, łatwo zmieniaj stanowisko, składaj oferty,

ujawnij dolną granicę tego co możesz zaaprobować, przyjmuj jednostronne straty dla

dobra porozumienia, szukaj jednego rozwiązania, aprobowanego przez drugą stronę,

staraj się unikać koncertu życzeń.

• styl twardy (nastawienie rywalizacyjne)

Ja jestem zwycięzcą, uczestnicy są przeciwnikami. Celem jest zwycięstwo. Żądaj ustępstw, bądź twardy wobec ludzi i problemu, nie ufaj innym, podtrzymuj swoje stanowisko, stosuj groźby, maskuj dolną granicę akceptacji, żądaj jednostronnych ustępstw jako warunku prowadzenia rozmów, forsuj jedno rozwiązanie korzystne dla ciebie, nalegaj na przyjęcie twojego stanowiska, staraj się zwyciężyć w koncercie życzeń.

• styl rzeczowy (nastawienie indywidualistyczne)

Uczestnicy rozwiązują wspólny problem. Celem jest rozsądny wynik, uzyskany sprawnie w dobrej atmosferze oddzielający ludzi od problemu, bądź delikatny wobec ludzi i twardy wobec problemu, postępuj niezależnie od zaufania, koncentruj się na zadaniu a nie na stanowiskach, badaj stan interesów, unikaj formułowania dolnej granicy, stwarzaj możliwości korzystne dla obu stron, szukaj wielu możliwości, wybierz jedną później, nalegaj na przyjęcie obiektywnych kryteriów, staraj się osiągnąć rezultaty, oparte na kryteriach niezależnych od koncertów życzeń, przekonuj i bądź otwarty na przekonywanie, ulegaj zasadniczym argumentom, a nie presji.

Zbigniew Nęcki „ Negocjacje w biznesie”

Dobra komunikacja grupowa.

Dobra komunikacja grupowa oznacza, że powinny zachodzić interakcje, powinna być asertywność.

Każdy, kto chce wyrazić swoją opinię ma na to szanse. Tematy poddane są grupowej analizie. Grupa dba o wszystkich członków - integracja grupy. Wiadomości przekazane przez jednostkę docierają do wszystkich. Działalność grupy nie budzi niczyich wątpliwości.

Lider odpowiedzialny - osoba, na której można polegać.

Lider efektywny - osoba, której pomysły są zazwyczaj realizowane.

Lider psychologiczny - osoba, z którą grupa się identyfikuje.

Psychologiczne aspekty reklamy.

Pierwsze wzmianki na temat reklamy pojawiły się w literaturze polskiej już przed wojną w 1938 roku, autorem pierwszej reklamy był Konieczny.

1973 - Elgoza oraz 1976 - Strużycki.

Reklama - to wszelka płatna forma nieosobowego przedstawiania i popierania towaru, usług lub idei przez określonego nadawcę.

Cele reklamy:

• informowanie czyli reklama pionierska; mówienie ludziom o rozmieszczeniu i istnieniu produktu lub usługi

• przekonywanie - reklama perswazyjna

• reklama konkurencyjna czyli wpływanie na naturę preferencji konsumenta na korzyść reklamującego

• przypominanie - reklama utrwalająca.

Funkcje reklamy: ekonomiczna i społeczna.

Ekonomiczna funkcja reklamy dotyczy kształtowania popytu, jego racjonalności podnoszenia kultury handlu i kontaktów pomiędzy kupującym a sprzedającym oraz wpływu na ekonomikę firmy produkującej i handlującej.

Społeczna funkcja reklamy polega na kształtowaniu procesów percepcji konsumentów, stanu ich zadowolenia i satysfakcji oraz działań konsumentów.

Model SLB (stań, zobacz, kup)

• zwrócenie uwagi konsumenta na reklamowany towar i jego zatrzymanie

• doprowadzenie do obejrzenia i poznania towaru przez konsumenta

• spowodowanie kupna towaru.

Model AIDA (uwaga, zainteresowanie, życzenie, działanie)

• przyciąganie uwagi nabywcy

• wywołanie zainteresowania produktem

• pobudzanie pragnienia posiadania towaru lub usługi

• spowodowanie działania zakupu

Model DAGMA (definiowanie celów reklamy do mierzenia jej rezultatów)

• założenie, że reklama stanowi jeden ze środków komunikowania się, jedną z sił oddziaływujących na konsumenta.

Model DIPADA (określenie, rozpoznanie, udowodnienie, akceptacja, pragnienie, działanie).

Kolejność wydarzeń:

• od uświadamiania konsumentów do przekonania ich o tym, że reklamowany towar potrzeby te zaspokoi, a podmiot reklamy jest jakby czymś danym konsumentom do nauczenia się.

Model ATRA (uświadomienie, próbowanie, wzmocnienie).

Model KRUKMANA (liczenie się bez zaangażowania).

Model WAŁCZA - systemowy model reklamy, autor twierdzi, że reklama oddziałuje na ludzi w różny sposób zarówno poznawczo jak i afektywnie zależnie od stosunku klienta do produktu.

Cztery rodzaje reklamy:

• model ekonomiczny (wiedza, emocje, działanie; np. samochód)

• model psychologiczny (emocje, wiedza, działanie; np. kosmetyki)

• model behawioralny (działanie, wiedza, emocje; np. produkty codziennego użytku)

• model społeczny (działanie, emocje, wiedza; np. słodycze).

Maria Pietras „Wprowadzenie do psychologii klinicznej”.

Tyszka „Psychologia zachowań ekonomicznych”

Motywacja do pracy

Wydobądź z ludzi to, co najlepsze, wykorzystaj mocne strony, pozytywnie wykorzystaj błędy w pracy.

Cechy konstruktywnej krytyki:

• dotyczy zachowań, nie osoby

• przekazywane osobiście

• dotyczy konkretów nie uogólnień

• osobista opinia, moim zdaniem

• zawiera informacje o uczuciach krytykującego

• uwzględnia pozytywne i negatywne aspekty zachowania

Nagrody: dyplom, wyróżnienie, listy pochwalne, materialne, odznaki, odznaczenia.

Kara powinna być odpowiednia do winy: ostrzeżenie, nagana pisemna, z wpisaniem do akt, zawieszenie w czynnościach, przeniesienia służbowe, zwolnienie z pracy.

Ponoszenie konsekwencji za popełnione błędy.

Psychologiczne aspekty przedsiębiorczości.

Cechy dobrego przedsiębiorcy: konkretny, kompetentny, odpowiedzialny, zdyscyplinowany, otwarty, ryzykant, wytrwały, komunikatywny.

Przedsiębiorczość - proces tworzenia czegoś nowego (ryzyko finansowe, psychologiczne, społeczne).

Przedsiębiorca - więcej mężczyzn, typowy okres 30 - 35 lat, przekazywanie przez pokolenia. W świetle teorii motywacyjnej i poznawczej.

Psychologiczne właściwości pieniądza:

1. pochodzenie pieniądza

2. forma pieniądza

3. czystość we freudowskim znaczeniu

„Psychoanalityczna teoria pieniądza”

„Wymiana zasobów”

Wykład 4 03.12.2000

Praca i bezrobocie.

Praca - celowa działalność człowieka w procesie, której przystosowuje on przedmioty pracy za pomocą narzędzi pracy do swoich potrzeb materialnych i pozamaterialnych. W ujęciu ekonomicznym, praca rozumiana jako zatrudnienie będąc jednym z czynników produkcji stanowi istotne ogniwo w obiegu pieniędzy i zasobów pomiędzy przedsiębiorstwami a gospodarstwami domowymi. Członkowie gospodarstw domowych dostarczają przedsiębiorstwom siły roboczej, otrzymują w zamian pieniądze, których używają do zakupów towarów i usług jakie świadczą firmy. W ujęciu psychologicznym praca stanowi część łańcucha zachowań instrumentalnych, będących podstawową kategorią ludzkich zachowań ekonomicznych. Pracę jednostki nagradza się pieniędzmi i dzięki nim staje się możliwa aktywność instrumentalna (kupowanie).

Ekonomiści kierują się pytaniem dlaczego? Psychologowie motywacją.

Motywacja do pracy:

1. otrzymanie pensji

2. samorealizacja

3. społeczne kontakty

4. wewnętrzna przyjemność

Teorie motywacji do pracy:

1. teorie ekonomiczne - wybór praca - odpoczynek, wiążą się z dochodami i konsumpcją

2. teorie psychologiczne - w kategorii potrzeb (Maslow)

3. teoria wzmocnień

4. teoria procesów poznawczych (Freud)

Teoria Maslowa - zakłada, że ludzie będą pracowali przynajmniej z tego powodu, aby zapewnić potrzeby psychologiczne i potrzebują bezpieczeństwa.

Między teoriami Maslowa i ekonomicznymi znajdują się teorie wzmocnień, te teorie zakładają, że zachowanie człowieka jest podtrzymywane i kształtowane wzmocnieniami warunkowanymi.

Teorie poznawcze analizują aktywność człowieka jako wynik świadomych procesów myślowych, kształtują oczekiwania i realizują je.

Twórcze myślenie - inspiracja.

Teorie ekonomiczne - interesuje raczej opis, wyszczególnienie możliwie jak najlepszych decyzji, natomiast teorie poznawcze próbują dotrzeć do mechanizmów procesów podejmowania decyzji związanych z pracą.

Bezrobocie - mamy do czynienia, gdy na rynku pracy są osoby, które chcą pracować, ale pozostają bez zajęcia, wiąże się to z pewnymi komplikacjami socjalnymi. Ale z punktu widzenia teorii ekonomii jest to zjawisko normalne podlegające prawom popytu i podaży. Stroną popytową są pracownicy szukający pracowników, a podażową pracownicy szukający pracy.

(utrata złej pracy - dobre bezrobocie)

Konsekwencje utraty pracy:

1. utrata dochodów - spadek stopy życiowej

2. patologia - alkoholizm

3. nerwice, depresje

4. poczucie niższości, odrzucenia

Literatura:

Maria Pietras „Wprowadzenie do psychologii”

Wykład 5 14.01.2001

Socjalizacja ekonomiczna jest częścią procesu społecznego i poznawczego rozwoju człowieka, dotyczy rozumienia świata ekonomicznego i włączenia się w jego funkcjonowanie przez samodzielne działanie ekonomiczne. Dziecko konstruuje i testuje teorie odnoszące się do rzeczywistości ekonomicznej sprawdzając je w toku swych doświadczeń w praktyce.

Największe znaczenie w tej socjalizacji ekonomicznej mają interakcje ze światem społecznym. Inaczej w rodzinach bogatych i biednych. Zależy od warunków środowiskowych i wychowawczych, od płci i od klasy społecznej.

Lider:

1. posiadanie wzorów przywództwa w swoim życiu (najlepiej mieć kontakt bezpośredni)

2. osobowość (wpływa na styl życia)

3. umiejętności przywódcze

4. styl zorientowany na ludzi

Style przewodzenia:

1. dyrektywny

2. konsultatywny

3. towarzyski

4. niezaangażowany

Ad a.)

Nacisk na zadanie, nie informuje zespołu, uważa, że sam sobie poradzi

Ad b.)

Demokratyczny - troska o pracownika, wysoka wydajność pracy, dopuszcza podwładnych do decyzji, wyrozumiały, akceptujący, ale stawia wymagania

Ad c.)

Towarzyski - duże więzi międzyludzkie, wspólnie podejmują decyzje, podział obowiązków.

Ad d.)

Niezaangażowany - pasywny, w niewielkim stopniu nastawiony na ludzi i na zadnia.

• monitoring otoczenia

• stworzenie misji (nowatorska)

• inspiracja pracowników

• szybkie działanie

Uczenie się umiejętności:

• kształtowanie celów

• komunikowanie się

• motywowanie

• rozwiązywanie konfliktów

Komunikowanie się - wzorce:

Komunikacja jednostronna - brak porozumienia

A B

L

D C

Komunikacja dwustronna

L

A B

Komunikacja manipulacyjna - przekonywanie, aby podporządkować odbiorcę

Motywowanie.

Przywódca wybiega w przyszłość, wspiera, wskazuje drogę.

Rozwiązywanie konfliktów.

Styl twardy

Styl miękki

Styl współdziałania - współpraca.

Etapy rozwoju przywództwa:

1. nominacja - otrzymanie nowego stanowiska, władza na stanowisku, zwykłe rządzenie ludźmi.

2. tworzenie więzi - poznaje ludzi i daje się poznawać, buduje powiązania

3. realizacja zadań - współpraca w realizacji zadań

4. inwestowanie w pracowników

5. przywództwo

Oszczędzanie. Dobrobyt jako zjawisko.

1. dawanie jako zachowanie ekonomiczne

psychol.

1. Dawanie - jedna z form altruistycznych, obejmuje jednocześnie przekazywanie darów najbliższym jak i ofiarowanie datków na cele dobroczynne. Jednostka dostarcza korzyści innym swoim kosztem.

ekonom.

2. Darowanie - motywuje się troską o zasób dóbr ekonomicznych kogoś innego i przejawia się w oddaniu mu części swojego dochodu oraz w rezygnacji niektórych działań podwyższających dochód własny.

Typy:

• zapłata

• prezent

• dar symboliczny

Dary to nie tylko ekonomiczne towary, to sympatia, wyrażanie emocji.

Sprawiedliwość indywidualna.

Zasada proporcjonalności - wysiłek jaki włożono w przy wytwarzaniu dóbr, zdolności produktywności, możliwości i władza.

Zasada równości - możliwości, wyników (zasobów)

Zasada podziału według potrzeb - biologicznych, podstawowych (minimum socjalne), funkcjonalności

Problematyka, zaliczenie:

1. Psychologia jako nauka

2. Historia

3. Konsumenci (charakterystyka, cechy poznawcze i osobowościowe)

4. Motywy dokonywania zakupów (wpływy, style życia)

5. Zasady postępowania z klientem (kto to jest, podział)

6. Umiejętności komunikacyjne (werbalne, niewerbalne, asertywne, komunikacja)

7. Negocjacje w biznesie

8. Psychologiczne aspekty reklamy

9. Pieniądz

10. Socjalizacja ekonomiczna

„Być czy mieć”?

Psychologia ekonomiczna http://otior.w.interia.pl

14

fizjologiczne

bezpieczeństwa

Potrzeby wyższego rzędu

Potrzeby niższego rzędu

---