Wymiana osłony przegubu

UWAGA !

Ze względu na to, że do wymiany osłony trzeba rozebrać pół przedniego zawieszenia, opis niniejszy można zastosować z powodzeniem również przy wymianie przegubu (wewnętrznego lub zewnętrznego) i przy wymianie amortyzatorów lub sprężyn. Trochę więcej roboty wymaga wymiana piasty przedniej lub łożyska pracującego z tą piastą.

Opis na podstawie doświadczeń własnych (zweryfikowany przez kol. Skodana i KarolaZ)

1. Ale o co chodzi z tą osłoną ???

Felicia podobnie jak większość aut osobowych dostępnych obecnie na rynku ma napęd na koła przednie. Koła przednie są zazwyczaj skrętne (nie dotyczy wózków widłowych). Powoduje to konieczność zastosowania elementu, który obracając się (przenosząc napęd) będzie w stanie wykonywać ruch odchylenia osi od osi (głupio wytłumaczone ale logiczne). Tym elementem jest przegub. Przeguby występują w samochodach parami, przy czym w Felicii są dwie pary: przeguby wewnętrzne i zewnętrzne. Przegub wewnętrzny to krzyżak trójpalczasty zamocowany na wieloklinie po jednej stronie półosi i pracujący w elemencie przypominającym kielich o odpowiednio ukształtowanym wnętrzu. Przegub zewnętrzny to układ składający się z łba z wieloklinem, który wchodzi do piasty, oraz z koszyczka z kulkami, do którego wchodzi drugi koniec półosi (ciekawe czy ten obrazowy opis bez znajomości ETKI komuś pomoże).

Przeguby z uwagi na swoją znaczącą rolę w przenoszeniu napędu wymagają odpowiedniego środowiska pracy: dobrego smarowania i higieny. Smarowanie zapewnia odpowiedniej klasy smar odporny na wysokie temperatury (zalecany z dodatkiem molibdenu). Higienę zapewniają gumowe osłony w kształcie harmonijkowych stożków. Osłony te są na tyle elastyczne by podczas ugięcia przegubu zewnętrznego lub osiowego ruchu przegubu wewnętrznego zapewnić szczelność wnętrza. Niestety nie są na tyle wytrzymałe by nie ulegać uszkodzeniom.

2. Konsekwencje uszkodzenia osłony.

Przyczyny uszkodzenia osłony bywają różne: samoistne zużycie, rozerwanie na skutek występujących przeciążeń, uszkodzenie spowodowane jazdą w terenie (gałęzie, druty i inne przedmioty). Skutki są zazwyczaj podobne: zabrudzenie wnętrza przegubu piaskiem, błotem itp. a w konsekwencji zatarcie i uszkodzenie przegubu. Biorąc pod uwagę relacje cenowe pomiędzy kosztem nowego przegubu (oryginalny 700 zł, zamiennik 130-250) a kosztem osłony (5-40 zł) warto pilnować tych elementów i reagować natychmiast po zauważeniu uszkodzenia by nie dopuścić do znacznie kosztowniejszej awarii.

Wykrycie uszkodzenia osłony jest stosunkowo proste, gdyż w przypadku przegubu zewnętrznego na nadkolu (czy wnętrzu błotnika) a przy przegubie wewnętrznym na bloku silnika od strony kolektora wydechowego pojawiają się zacieki od smaru wyrzuconego siłą odśrodkową.

3. Potrzebne materiały.

Osłona przegubu (uwaga - inny rozmiar dla przegubu zewnętrznego a inny dla wewnętrznego). Za radą Skodana zalecam zakup oryginalnych osłon, ponieważ są bardziej trwałe i mają w komplecie elementy niezbędne przy wymianie (opaski i smar)

Komplet opasek metalowych mocujących osłonę - jeśli nie było z osłoną (2 szt - rozmiar dostosowany do rodzaju osłony wewnętrzna/zewnętrzna)

Smar molibdenowy lub inny smar do przegubów - jeśli nie było z osłoną (konieczny do uzupełnienia/nasmarowania przegubu)

Nakrętka mocująca przegub w piaście (dla bezpieczeństwa nie zaleca się powtórnego wykorzystania zdemontowanej nakrętki)

Pierścień sprężysty zabezpieczający przegub przed zsunięciem z półosi (dla bezpieczeństwa nie zaleca się powtórnego wykorzystania zdemontowanego przy zdejmowaniu przegubu pierścienia)

WD40 lub inny środek do urabiania opornych śrub

Benzyna lub inny środek do ewentualnego wymycia przegubu.

Narzędzia: klucze oczkowe i płaskie 14/16/18, klucz nasadowy lub oczkowy łamany 30, młotek, wkrętak płaski, klucz do kół

4. Demontaż

Ponieważ osłona gumowa musi być nałożona na półoś, więc wiąże się to z koniecznością wyjęcia półosi.

Mała dygresja

Przedstawiony przeze mnie sposób został częściowo podpatrzony u mechanika i uzupełniony o własne doświadczenia / rozwiązania. Oczywiście nie gwarantuję, że jest on najlepszy ale ponieważ nie znam innego a ten sprawdził się u mnie dwukrotnie (wymiana osłony przegubu zewnętrznego lewego i wymiana przegubu zewnętrznego prawego), więc go opisuję. Jeśli ktoś ma zastrzeżenia lub propozycje to czekam na listy.

Wracamy do demontażu...

Najpierw należy poluzować (tylko poluzować a nie odkręcać) nakrętkę w piaście. Dzięki temu że auto dociąża koła nie trzeba później blokować piasty. Używamy do tego klucza nasadowego lub łamanego oczkowego nr 30. Następnie autko na podnośnik (wystarczy ten ze standardowego wyposażenia, ale dla bezpieczeństwa zabezpieczyć konstrukcję przed upadkiem). Zdejmujemy koło. Ja wykorzystałem okazję do przeczyszczenia zacisków hamulca i w tym celu dodatkowo zdemontowałem cały zacisk (dwie śruby od wewnętrznej strony przytwierdzające zacisk do zwrotnicy - zalecane założenie nowych śrub zabezpieczających przed odkręceniem). Poza tym zdjąłem tarczę hamulcową aby też ją wyczyścić (jedna śruba na wkrętak płaski).

5. Dwa sposoby uwolnienia półosi.

Konsultowałem tą sprawę z kolegami z kącika i uzyskałem dwie metody. Przedstawiam je w kolejności od tej wymagającej mniej demontowanych elementów. Obie prowadzą do tego samego efektu ale wymagają:

• pierwsza - więcej sprytu i siły - mniej demontowanych elementów

• druga - mniej siły i kombinowania - więcej rozkręcania i dłubaniny.

Najlepiej przeczytaj najpierw obie i oceń, co dla Ciebie najlepsze. Metody mają wiele wspólnego i zawsze można w przypadku niepowodzenia w pierwszej przejść do drugiej (dalszy demontaż aż do sukcesu).

Metoda Skodana:

Odkręcamy śrubę mocującą sworzeń wahacza do zwrotnicy, za pomocą dużych wkrętaków lub innych narzędzi odchylamy wahacz od zwrotnicy podkładając wspomniane narzędzia między wahacz a zwrotnicę. Następnie odpowiednio manewrując uwolnioną golenią (amortyzator + sprężyna) można wyjąć przegub zewnętrzny z piasty. Na tym etapie można rozpocząć wymianę osłony zewnętrznej przegubu.

Moja metoda (wspomagana przez KarolaZ)

Aby uwolnić półoś trzeba zdjąć drążek kierowniczy. Najpierw wyjmujemy zawleczkę, później odkręcamy śrubę. Aby wyjąć końcówkę drążka z ramienia zwrotnicy (jest ona osadzona na stożku) należy kilka razy energicznie uderzyć młotkiem w ramię zwrotnicy. Uderzenia powinny być od strony końcówki ramienia, dlatego dobrze jest skręcić koła tak, by ramię wysunęło się na zewnątrz. Nie należy w żadnym razie uderzać w gwint gałki od spodu, gdyż nie pomoże to przy demontażu a może uszkodzić gałkę.

Po odłączeniu drążka kierowniczego i stabilizatora (występuje w niektórych modelach Felicii) odkręcamy śrubę mocującą amortyzator do zwrotnicy (oczywiście amortyzator u góry jest cały czas przykręcony). WD40 przydał się bardzo. Po kilku uderzeniach w zwrotnicę amortyzator luźno chodził w obejmie zwrotnicy. Teraz stajesz nogą na wahaczu i amortyzator wychodzi sam, potem odkręcasz go u góry i wyjmujesz całą kolumnę Mcpersona. Jest to dobre rozwiązanie przy wymianie np. amortyzatorów bo całą kolumnę potem wkręcasz sobie w imadło (chwytając za amortyzator) i ściskasz sprężynę (odpowiednim ściskiem)

Po uwolnieniu zwrotnicy należy całkowicie odkręcić nakrętkę mocującą przegub do piasty (klucz 30). Następnie wychylić zwrotnicę na zewnątrz i do tyłu a przegub wraz z półosią wyciągnąć z piasty. Jeżeli odkręcisz śrubę mocującą zwrotnice do sworznia wahacza (WD,WD,WD 40) to możesz zdjąć całkiem zwrotnicę (konieczne przy wymianie piasty/łożyska)

Rys. 1. Zdemontowana zwrotnica z założoną nową piastą

Teraz w zależności od tego którą osłonę mamy wymienić nasze czynności będą się różnić zarówno przy dalszym demontażu jak i w początkowej fazie montażu.

6. Przegub zewnętrzny.

Do wymiany przegubu zewnętrznego albo jego osłony nie trzeba całkowicie demontować półosi (jeśli jednak chcesz wszystko robić wygodnie to trzeba wyciągnąć całą półoś a to wymaga zdemontowania najpierw osłony wewnętrznej - patrz punkt 7, szczególnie opis krzyżaka z igiełkami).

Demontujemy opaski zaciskowe na wymienianej osłonie. W tym celu należy kombinerkami poluzować ściśnięty garbik na opasce i podważając wkrętakiem zdjąć opaski. Przesunąć osłonę do środka półosi nie dopuszczając do zapiaszczenia/zabrudzenia wnętrza przegubu ani smaru wypełniającego przestrzenie przegubu.

Rys. 2. Przegub zewnętrzny z odsuniętą osłoną gumową.

Aby zdjąć osłonę należy najpierw zdemontować przegub zewnętrzny. Trzeba ustawić przegub w osi z półosią i kilkoma stanowczymi ale niezbyt mocnymi uderzeniami młotka (w część, w którą jest wsunięta półoś, nie stukać w inne części przegubu gdyż grozi to uszkodzeniem) zdjąć przegub. Trzyma się on na półosi dzięki pierścieniowi sprężystemu założonemu na półoś. Po zdjęciu przegubu odłożyć go w bezpieczne miejsce.

Rys. 3. Zestaw do wymiany przegubu zewnętrznego.

Widoczne od lewej: opakowanie ;)

przegub, pierścień usztywniający, osłona gumowa.

Usunąć stary pierścień sprężysty i starą osłonę gumową. Oczyścić półoś z brudu, w razie konieczności przemyć DOKŁADNIE cały przegub. Jeżeli istnieje ryzyko, że przegub zostało zabrudzony to lepiej dokonać jego oczyszczenia. Założyć nową osłonę i nowy pierścień sprężysty. Osłonę przesunąć do środka półosi na tyle by nie przeszkadzała przy montażu przegubu. Przegub założyć na wieloklin półosi i pomagając sobie płaskim wkrętakiem wcisnąć pierścień do przegubu tak, aby po dopchnięciu przegubu na półoś zabezpieczenie trafiło na swoje miejsce. Ustawić osłonę gumową w takiej pozycji, by przy współosiowym ułożeniu półosi i przegubu większa średnica osłony zachodziła poprawnie na przegub a sama osłona nie była ponadciągana i leżała swobodnie. Uzupełnić braki smaru w osłonie (a gdy przegub był myty - również wypełnić dokładnie przestrzenie wewnętrzne przegubu) starając się nie dopuścić do powstania dużych komór powietrznych w osłonie. Po ułożeniu gumowej osłony na właściwej pozycji względem przegubu i półosi należy zamontować opaski metalowe. Trzeba dokładnie i równo ułożyć opaskę na osłonie, zaczepić ząbkiem wystającym z opaski o rząd otworów na drugim końcu opaski , a następnie ścisnąć szczypcami za zgrubienie na opasce, dociągając ją maksymalnie. Następnie precyzyjnym uderzeniem w końcówkę wkrętaka zabezpieczyć przed poluzowaniem opaski. Nie należy dopuścić do zluzowania opaski podczas tej operacji, a gdyby opaska zniszczyła się lub pogięła to lepiej ją wymienić na nową niż dopuścić do jej uszkodzenia w krótkim czasie.

7. Przegub wewnętrzny.

Przy wymianie osłony wewnętrznej konieczne jest wyciągnięcie całej półosi. Najpierw demontujemy opaski zaciskowe na wymienianej osłonie. W tym celu należy kombinerkami poluzować ściśnięty garbik na opasce i podważając wkrętakiem zdjąć opaski. Przesunąć osłonę do środka półosi nie dopuszczając do zapiaszczenia/zabrudzenia krzyżaka.

Rys. 4. Krzyżak przegubu wewnętrznego.

Uwaga!

Na każdym palcu krzyżaka wewnętrznego znajdują łożyska igiełkowe, których zewnętrzny pierścień swobodnie przesuwa się po osi palca. Nie wolno dopuścić do spadnięcia tych pierścieni z osi krzyżaka, gdyż zgubienie choćby jednej igiełki oznacza konieczność wymiany krzyżaka a ewentualne układanie igiełek w łożysku jest czynnością denerwującą, niewdzięczna i czasochłonną (w sklepie, w którym się zaopatruję, opowiadano mi przypadek desperata, który po dwóch godzinach układania igiełek przyszedł po nowy krzyżak).

Rys. 5. Zdemontowana półoś prawa.

Widoczne od lewej: przegub zewnętrzny z zamontowaną osłoną gumową,

półoś z tłumikiem drgań (ciężarek z gumowymi wkładkami),

osłona przegubu wewnętrznego, krzyżak trójpalczasty.

Aby zdjąć całkowicie osłonę należy najpierw zdemontować krzyżak. Trzyma się on na półosi dzięki pierścieniowi sprężystemu założonemu na półoś. Po zdjęciu krzyżaka odłożyć go w bezpieczne miejsce. Usunąć starą osłonę gumową. Oczyścić półoś z brudu, w razie konieczności przemyć DOKŁADNIE cały krzyżak, uważając oczywiście na igiełki. Założyć nową osłonę, krzyżak i nowy pierścień sprężysty. Osłonę przesunąć do środka półosi na tyle by nie przeszkadzała przy montażu półosi w przegubie wewnętrznym.

Rys. 6. Kielich, w którym pracuje krzyżak przegubu wewnętrznego.

Przed włożeniem krzyżaka do kielicha należy uzupełnić ilość smaru w kielichu. Następnie, uważając alby nie rozsypać igiełek, wsunąć krzyżak z półosią do kielicha układając go w wyżłobieniach kielicha. Uzupełnić braki smaru w osłonie starając się nie dopuścić do powstania dużych komór powietrznych. Po ułożeniu gumowej osłony na właściwej pozycji względem kielicha i półosi należy zamontować opaski metalowe. Trzeba dokładnie i równo ułożyć opaskę na osłonie, zaczepić ząbkiem wystającym z opaski o rząd otworów na drugim końcu opaski, a następnie ścisnąć szczypcami za zgrubienie na opasce, dociągając ją maksymalnie. Następnie precyzyjnym uderzeniem w końcówkę wkrętaka zabezpieczyć przed poluzowaniem opaski. Nie należy dopuścić do zluzowania opaski podczas tej operacji, a gdyby opaska zniszczyła się lub pogięła to lepiej ją wymienić na nową niż dopuścić do jej uszkodzenia w krótkim czasie.

8. Ponownie część wspólna montażu.

Po założeniu nowej osłony i skompletowaniu półosi przystępujemy do dalszego montażu. Oś przegubu zewnętrznego z wieloklinem należy włożyć do piasty. Włożyć amortyzator do obejmy zwrotnicy. Po dokładnym wpasowaniu amortyzatora w obejmę dokręcić kluczem tą obejmę. Jeżeli była zdejmowana zwrotnica z wahacza, to należy umocować ją na sworzniu wahacza i również przykręcić. Zakładamy drążek kierowniczy. Nie należy używać siły do założenia drążka. Powinien pewnie i stabilnie wejść w ramię zwrotnicy. Przykręcamy śrubę (mocno ale bez nadwerężania) i zakładamy (najlepiej nową) zawleczkę rozchylając jej końcówki.

Jeżeli był odkręcany zacisk hamulca oraz tarcza to teraz należy je zamontować w kolejności odwrotnej do demontażu.

Można nakręcić już nakrętkę (nową) na oś przegubu i lekko dociągnąć kluczem nr 30. Teraz zakładamy koło i opuszczamy auto z podnośnika. Dokręcamy śrubę kluczem nr 30 (i zakładamy kołpak). Należy też dokończyć montaż amortyzatora (i rozpórki).

Jeśli nam nie zostały żadne części to znaczy że wszystko przebiegło zgodnie z planem.

9. Od autora

Jeżeli wymieniłeś osłonę lub przegub dzięki powyższemu opisowi to daj mi znać ([e-mail]). Jeżeli masz jakieś uwagi do opisu i uważasz, że któryś element można wykonać łatwiej lub zgoła zupełnie inaczej to też daj znać. Ogólnie ujmując wszelka korespondencja na temat tego opisu jest mile widziana.

Pozdrawiam i życzę udanego naprawiania.

dejson

---