SPRAWDZIAN UMIEJĘTNOŚCI Z CHEMII

DLA KLASY I GIMNAZJUM

Zakres materiału:

Sprawdzian obejmuje wiadomości i umiejętności z zakresu dwóch działów:

• „Substancje chemiczne i ich przemiany”

• „Atom i cząsteczka”

wg programu autorstwa T. Kulawik i M. Litwin „Program nauczania chemii w gimnazjum” (Wydawnictwo „Nowa Era”)

Typ sprawdzianu:

Sprawdzian wielopoziomowy zawierający zadania otwarte i zamknięte z uwzględnieniem poziomu wykraczającego.

Sprawdzian zawiera 15 zadań (5 zadań zamkniętych i 10 zadań otwartych). Zadanie *15 jest zadaniem dodatkowym na ocenę celującą. Uczniowie rozwiązują zadania w czasie 45 minut.

Sprawdzian opracowała:

Beata Sokołowska - Publiczne Gimnazjum w Szepietowie

KARTOTEKA SPRAWDZIANU

Numer zadania	Badana umiejętność	Poziom wymagań	Liczba punktów
1.	Znajomość metod rozdzielania mieszanin na składniki.	P	2
2.	Identyfikowanie substancji na podstawie ich właściwości.	P	3
3.	Rozumienie pojęć: zjawisko fizyczne i reakcja chemiczna.	PP	3
4.	Obliczanie zawartości składników powietrza w pomieszczeniach o podanych wymiarach.	PP	2
5.	Znajomość skutków efektu cieplarnianego i kwaśnych deszczy.	PP	1
6.	Rozumienie pozytywnych i negatywnych skutków wytwarzania i stosowania izotopów promieniotwórczych.	P	1
7.	Wskazywanie substratów i produktów reakcji chemicznej.	P	1
8.	Odczytywanie ilości atomów (cząsteczek) zapisywanych z użyciem symboliki chemicznej.	P	1
9.	Obliczanie liczby atomów wchodzących w skład kilku cząsteczek związku chemicznego.	P	1
10.	Znajomość budowy atomu i cech cząstek elementarnych.	P	7
11.	Rozumienie zależności między budową atomu, a jego położeniem w układzie okresowym.	P + PP	3 + 2
12.	Ustalanie wzorów sumarycznych i strukturalnych związków chemicznych na podstawie nazwy.	P	2
13.	Uzupełnianie współczynników stechiometrycznych w równaniach reakcji i określanie typu reakcji.	P	2 + 2
14.	Zapisywanie równań reakcji chemicznych na podstawie zapisu słownego i odczytywanie równań z zastosowaniem słownictwa chemicznego.	PP	4 + 2
*15.	Identyfikowanie substancji chemicznych na podstawie informacji cząstkowych.	W

Razem: 39 punktów

( 25 P + 14 PP )

Punktacja:

0 - 12 pkt. niedostateczny

13 - 19 pkt. dopuszczający

20 - 28 pkt. dostateczny

29 - 34 pkt. dobry

35 - 39 pkt. bardzo dobry

limit punktów na bdb + zadanie *15 - celujący

SPRAWDZIAN UMIEJĘTNOŚCI Z CHEMII DLA KLASY I GIMNAZJUM GRUPA 1

Imię i nazwisko	Klasa	Liczba punktów	Ocena

1. Opisz, w jaki sposób rozdzielisz mieszaninę piasku z solą.

2. Jakie gazy można zidentyfikować podanymi metodami?

1. po wprowadzeniu tego gazu do wody wapiennej zaobserwujemy jej zmętnienie - ________________

2. żarzące się łuczywko zapala się w tym gazie jasnym płomieniem - ________________

3. po włożeniu palącego się łuczywka do tego gazu usłyszymy charakterystyczny dźwięk - __________

3. Postaw znak X przy procesach, które są reakcjami chemicznymi:

spalanie papieru

rozpuszczanie cukru w wodzie

mielenie orzechów

spalanie magnezu w tlenie

skraplanie pary wodnej

powstawanie wody w wyniku łączenia się wodoru z tlenem

4. Na diagramie kołowym przedstawiono skład procentowy powietrza.

Ile m³ tlenu znajduje się w klasie o wymiarach

6m x 4m x 2,5m?

5. Skutkiem efektu cieplarnianego jest:

1. zwiększona zawartość pyłów w powietrzu,

2. stopniowy wzrost średniej temperatury powietrza,

3. niszczenie roślinności,

4. obecność w atmosferze Ziemi zwiększonej ilości ozonu.

6. Pozytywnym skutkiem wytwarzania i stosowania izotopów promieniotwórczych jest:

1. produkcja energii elektrycznej,

2. produkcja bomb atomowych,

3. choroba popromienna,

4. zmiany genetyczne.

7. Przebieg pewnej reakcji jest następujący: magnez + dwutlenek węgla
   tlenek magnezu + węgiel.

Produktami tej reakcji są:

1. magnez i tlenek magnezu,

2. dwutlenek węgla i węgiel,

3. magnez i dwutlenek węgla,

4. tlenek magnezu i węgiel.

8. Zapis 4Cl₂ oznacza:

1. cztery atomy chloru,

2. cztery dwuatomowe cząsteczki chloru,

3. dwie czteroatomowe cząsteczki chloru,

4. osiem cząsteczek chloru.

9. Która odpowiedź poprawnie podaje liczbę i rodzaj atomów wchodzących w skład trzech cząsteczek wody - 3H₂O?

1. sześć atomów wodoru i jeden atom tlenu,

2. dwa atomy wodoru i jeden atom tlenu,

3. sześć atomów wodoru i trzy atomy tlenu,

4. dwa atomy wodoru i trzy atomy tlenu.

10. Atom to najmniejsza część pierwiastka zachowująca jego właściwości chemiczne. Wiemy, że atom składa się z jeszcze mniejszych cząstek. Uzupełnij poniższe zdania dotyczące budowy atomów.

Atom zbudowany jest z ............................................... oraz krążących wokół niego ........................................ W skład jądra atomowego wchodzą ................................. i ................................. Ładunek ................................... jest ujemny, ładunek ....................................... jest dodatni, natomiast......................................... jest elektrycznie obojętny (ładunek zerowy).

11. Korzystając z układu okresowego uzupełnij tabelkę:

Nazwa pierwiastka	Symbol	Liczba atomowa	Liczba protonów	Liczba elektronów	Liczba masowa	Liczba neutronów	Nr okresu	Liczba powłok elektronowych	Nr grupy	Liczba elektronów walencyjnych
glin

12. Napisz wzór sumaryczny i strukturalny tlenku fosforu (V).

13. Dobierz współczynniki w równaniach. Określ typ reakcji.

HgO
Hg + O₂ ................................

Al + Cl₂
AlCl₃ .................................

14. Napisz i uzgodnij równania reakcji chemicznych.

a) glin + tlen
tlenek glinu

b) tlenek srebra (I)
srebro + tlen

Odczytaj równanie, które zapisałeś (-aś) w podpunkcie a):

..........................................................................................................................................................................

..........................................................................................................................................................................

*15. Odgadnij nazwy substancji, jeżeli wiadomo, że:

• gdy działamy substancją 2 na 1 w podwyższonej temperaturze, to powstaje tlenek metalu i wydziela się substancja 3,

• substancja 2 łączy się z substancją 4 w reakcji spalania, której produktem jest biały proszek,

• z połączenia substancji 3 i 4 powstaje substancja 1,

• człowiek nie mógłby żyć bez substancji 1 i 4,

• substancja 1 to związek chemiczny, a 2, 3 i 4 to pierwiastki chemiczne.

1- .............................. 2 - .............................. 3 - .............................. 4 - ..............................

SPRAWDZIAN UMIEJĘTNOŚCI Z CHEMII DLA KLASY I GIMNAZJUM GRUPA 2

Imię i nazwisko	Klasa	Liczba punktów	Ocena

1. Opisz, w jaki sposób rozdzielisz mieszaninę cukru z piaskiem.

2. Jakie gazy można zidentyfikować podanymi metodami?

1. po włożeniu palącego się łuczywka do tego gazu usłyszymy charakterystyczny dźwięk - __________

2. żarzące się łuczywko zapala się w tym gazie jasnym płomieniem - ________________

3. po wprowadzeniu tego gazu do wody wapiennej zaobserwujemy jej zmętnienie - ________________

3. Postaw znak X przy procesach, które są zjawiskami fizycznymi:

spalanie świecy

rozpuszczanie soli w wodzie

cięcie papieru

spalanie magnezu w tlenie

topnienie lodu

rdzewienie metalu

4. 
   Na diagramie kołowym przedstawiono skład procentowy powietrza.

Ile m³ azotu znajduje się w klasie o wymiarach

2,5m x 3m x 4m?

5. Skutkiem kwaśnych deszczów jest:

1. zatrzymanie energii cieplnej przez ozon,

2. zakwaszanie gleby i wód naturalnych,

3. stopniowy wzrost średniej temperatury powietrza,

4. wzrost ilości dwutlenku węgla w powietrzu.

6. Negatywnym skutkiem wytwarzania i stosowania izotopów promieniotwórczych jest:

1. badanie budowy materii,

2. leczenie nowotworów,

3. choroba popromienna,

4. określanie wieku próbek geologicznych.

7. Przebieg pewnej reakcji jest następujący: magnez + dwutlenek węgla
   tlenek magnezu + węgiel.

Substratami tej reakcji są:

1. magnez i tlenek magnezu,

2. dwutlenek węgla i węgiel,

3. magnez i dwutlenek węgla,

4. tlenek magnezu i węgiel.

8. Zapis 2P₄ oznacza:

1. dwa atomy fosforu,

2. cztery dwuatomowe cząsteczki fosforu,

3. dwie czteroatomowe cząsteczki fosforu,

4. osiem cząsteczek fosforu.

9. Która odpowiedź poprawnie podaje liczbę i rodzaj atomów wchodzących w skład trzech cząsteczek dwutlenku węgla - 3CO₂ ?

1. jeden atom węgla i sześć atomów tlenu,

2. trzy atomy węgla i sześć atomów tlenu,

3. jeden atom węgla i dwa atomy tlenu,

4. trzy atomy węgla i trzy atomy tlenu.

10. Atom to najmniejsza część pierwiastka zachowująca jego właściwości chemiczne. Wiemy, że atom składa się z jeszcze mniejszych cząstek. Uzupełnij poniższe zdania dotyczące budowy atomów.

Atom zbudowany jest z maleńkiego ......................................., otoczonego poruszającymi się ........................................ W skład jądra atomowego wchodzą ................................... i ............................................ Proton posiada elementarny ładunek ..........................................., elektron - ....................................., a neutron ................................................................

11. Korzystając z układu okresowego uzupełnij tabelkę:

Nazwa pierwiastka	Symbol	Liczba atomowa	Liczba protonów	Liczba elektronów	Liczba masowa	Liczba neutronów	Nr okresu	Liczba powłok elektronowych	Nr grupy	Liczba elektronów walencyjnych
fosfor

12. Napisz wzór sumaryczny i strukturalny tlenku azotu (III).

13. Dobierz współczynniki w równaniach. Określ typ reakcji.

N₂O₅
N₂ + O₂ ................................

Cu + O₂
CuO .................................

14. Napisz i uzgodnij równania reakcji chemicznych.

a) tlenek sodu Ⴎ sód + tlen

b) żelazo + tlen
tlenek żelaza (III)

Odczytaj równanie, które zapisałeś (-aś) w podpunkcie b):

..........................................................................................................................................................................

..........................................................................................................................................................................

*15. Odgadnij nazwy substancji, jeżeli wiadomo, że:

• gdy działamy substancją 2 na 1 w podwyższonej temperaturze, to powstaje tlenek metalu i wydziela się substancja 3,

• substancja 2 łączy się z substancją 4 w reakcji spalania, której produktem jest biały proszek,

• z połączenia substancji 3 i 4 powstaje substancja 1,

• człowiek nie mógłby żyć bez substancji 1 i 4,

• substancja 1 to związek chemiczny, a 2, 3 i 4 to pierwiastki chemiczne.

1- .............................. 2 - .............................. 3 - .............................. 4 - ..............................

Przystępujesz do badania umiejętności z chemii z zakresu dwóch działów: „Substancje chemiczne i ich przemiany” i „Atom i cząsteczka”. Sprawdzian zawiera 15 zadań, na rozwiązanie których masz 45 minut. W zadaniach 5 - 9 zaznacz tylko jedną prawidłową odpowiedź. Zadanie *15 jest zadaniem dodatkowym na ocenę celującą.

Czytaj bardzo uważnie wszystkie polecenia. Nie używaj korektora.

Powodzenia!

Przystępujesz do badania umiejętności z chemii z zakresu dwóch działów: „Substancje chemiczne i ich przemiany” i „Atom i cząsteczka”. Sprawdzian zawiera 15 zadań, na rozwiązanie których masz 45 minut. W zadaniach 5 - 9 zaznacz tylko jedną prawidłową odpowiedź. Zadanie *15 jest zadaniem dodatkowym na ocenę celującą.

Czytaj bardzo uważnie wszystkie polecenia. Nie używaj korektora.

Powodzenia!

---