BIOLOGIA W OCHRONIE ŚRODOWISKA

CECHY ORGANIZMÓW ŻYWYCH

CO TO JEST ŻYCIE?

Koncepcje

• Kartezjusz w XVII w. stworzył koncepcję mechanistyczną. Uważał on organizm zwierzęcy za maszynę a wszystkie jego procesy życiowe za procesy mechaniczne.

• Witalizm - szukanie pozafizycznych sił, które sterują organizmem.

• Komplementaryzm - życie pozostaje w zgodzie z prawami fizyki i chemii, ale istnieją również prawa charakterystyczne tylko dla organizmów (nie są niewyprowadzalne z praw fizyki i chemii).

• Na przełomie XIX i XX w. pojawił się model mechanistyczno - deterministyczny.

• Model propabilistyczno - cybernetyczny.

MODEL PROPABILISTYCZNO - CYBERNETYCZNY

Komórka jest najprostszą jednostką życia, zdolną do wzrostu i rozmnażania, której nie da się podzielić na żywe podcząstki.

Wirusy są bezkomórkowymi formami życia. Utworzone z kwasu nukleinowego, zawierającego informacje genetyczne. Nie jest organizmem żywym. Organizm żywy musi zawierać informację o funkcjonowaniu danego organizmu, ale musi mieć także zdolność do odczytywania tej informacji. W przypadku wirusa informacja odczytywana jest przez inną komórkę. Same wirusy nie mają takiej zdolności.

Hierarchiczna budowa układów żywych

Życie jest hierarchią układów. Najwyższy szczebel zajmuje organizm, zbudowany z narządów, które zbudowane są z tkanek, a te z komórek.

Integrony - układy hierarchiczne o różnym stopniu integracji i skomplikowania. Komórka jest najprostszym integronem. Może stanowić samoistny organizm, daje początek organizmom stojącym na wyższym stopniu hierarchii. Realizacja informacji prowadzi do wzrostu i rozmnażania komórki dzięki pobieraniu energii i materii z zewnątrz. Przemiany te nazywamy metabolizmem. Informacja w komórce przekazywana jest z pokolenia na pokolenie - dziedziczność. Przekazywanie nie jest bezbłędne, w wyniku czego mogą pojawić się komórki o nieco zmienionej informacji. Zjawisko to nazywamy zmiennością, a ta prowadzi do przekształcania form, czyli do ewolucji.

Jednostka życia - komórka jest zdolna do samoodtwarzania swej struktury i funkcji na podstawie informacji przekazywanej dziedzicznie. Samoodtwarzanie przebiega przy udziale materii i energii - metabolizm. Jednostka ta podlega zmienności, dzięki czemu jest zdolna do ewolucji.

Życie jako struktura

Życie możemy uważać za proces, ale organizm żywy musimy uważać za strukturę realizowaną w procesie życia i będącą podłożem tego procesu. Życie zatem jest strukturą, która odznacza się tym, że składa się z poziomów hierarchicznych. To co żywe jest więc hierarchicznie ukształtowaną strukturą. Wszystkie znane nam komórki są złożone z dość ograniczonej ilości elementów, tworzących coraz to nowe, a w różnych typach komórek i różnych gatunkach organizmów odmienne układy.

Życie jako funkcja

Komórka pobierając pokarm przekształca go we własne ciało, dzięki czemu rośnie i może się dzielić. Proces ten wymaga energii, którą pobiera z zewnątrz. Czynności te przebiegają w sposób powtarzalny i uporządkowany, muszą być regulowane a program ich musi być przekazywany z pokolenia na pokolenie. Ograniczona liczba elementów strukturalnych w niezbyt wielkiej liczbie typów reakcji tworzy całą różnorodność życia. Różnorodność w poszczególnych liniach genetycznych przekazywana jest z zadziwiającą wiernością.

Życie jako układ cybernetyczny

Cel organizmów wyznaczany jest przez jego informację genetyczną, a jest nim najprościej mówiąc dążność do rozwoju i wydania na świat podobnych do siebie potomków.

W organizmie funkcjonują poszczególne komórki, narządy i układy. Synchronizacja jest konieczna. Cybernetyka zajmuje się prawidłościami regulacji układów zorganizowanych. Układy hierarchiczne funkcjonują dzięki produktom niższego szczebla. Same regulują kiedy i jak je wykorzystają. U podstaw koncepcji regulacji cybernetycznej leży oddziaływanie między zjawiskami nazywane sprzężeniem zwrotnym. Organizmy żywe są układami regulowanymi aparatami na sprzężeniu zwrotnym. Celem jest stabilizacja ich układu i funkcji - homeostaza.

Organizm żywy jest hierarchicznym, wielopoziomowym układem cybernetycznym zaopatrzonym dodatkowo w możliwość przekazywania z pokolenia na pokolenie programu, który jest modyfikowany w czasie ewolucji, a przez wykorzystanie doświadczenia układ taki jest zdolny nie tylko na reagowanie na bodźce zewnętrzne i wewnętrzne ale też do ograniczonego przewidywania prawdopodobieństwa zdarzeń przyszłych (człowiek według teorii propabilistyczno cybernetycznej).

„Życie jest powtarzalną produkcją uporządkowanej heterogenności” - Motchiss.

BUDOWA KOMÓRKI

KOMÓRKA PROCARYOTA

• mezosomy - spełnia funkcje energetyczne,

• ściana komórkowa - jest martwa, chroni komórkę,

• nukleoid - chromosom komórki. Przyczepiony do ściany cytoplazmatycznej,

• ziarna chromatoforowe - mają zdolność do fotosyntezy, są tam barwniki: karoten, ksantofil,

• błona cytoplazmatyczna - żyje,

• rybosomy - odpowiedzialne za syntezę białek,

• cytoplazma - bezpostaciowa.

KOMÓRKA EUCARIOTA

Cytoplazma

• Jest to roztwór koloidalny białek, tłuszczów, węglowodanów w wodzie.

• U eucariota wyróżnia się formę bezpostaciową - cytozol oraz system błon -retikulum endoplazmatyczne,

• w cytoplazmie są pęcherzyki - wakuole i mikrociałka, u roślin plazmodesmy - kanaliki plazmatyczne łączące komórki.

Retikulum endoplazmatyczne:

• jest to miejsce przebiegu reakcji biochemicznych,

• pełni także funkcje wydzielnicze,

• są dwa rodzaje: gładkie- odbywa się tam synteza fosfolipidów i szorstkie - pokryte rybosomami, tam odbywa się synteza białek

• brak u procariota.

Rybosomy:

• jest to miejsce syntezy białek z aminokwasów,

• występuje luźno lub związane jest z retikulum.

Błona komórkowa:

• jest to błona lipidowo-białkowa,

• charakteryzuje się przepuszczalnością wybiórczą: przepuszcza wodę i związki polarne, nie przepuszcza jonów i związków niepolarnych,

• bierze czynny udział w wydalaniu z komórki,

• jest półprzepuszczalna.

W komórce jest stałe ciśnienie osmotyczne, komórka jest w stałym napięciu, posiada turgor. Można zmienić ciśnienie osmotyczne komórki.

Plazmoliza - odstawanie błony cytoplazmatycznej od ściany komórkowej.

Jądro komórkowe:

• twór otoczony podwójną błoną jądrową,

• błona jądrowa połączona jest z retikulum,

• wewnątrz jądra jest sok jądrowy (RNA) i chromatyna (DNA i białka zasadowe),

• w okresie podziałów występuje przekształcenie jądra, zanika błona i z chromatyny tworzą się chromosomy,

• w jądrze może być jąderko (RNA, białka, mała ilość DNA) wykorzystywane do syntezy RNA.

Mitochondria:

• są to organelle oddychania tlenowego komórek, energia pochodzi z utleniania związków organicznych

• mają kształt okrągły lub wydłużony,

• mają własne DNA a także własne rybosomy

• otoczone są podwójną błoną, która do wewnątrz tworzy grzebienie, rurkowate wyrostki - grzebienie (tubule),

• dzielą się niezależnie od komórki,

• mitochondria to komórki procariotyczne w komórce eucariotycznej (najpierw żyły w symbiozie, potem się połączyły)

Aparat Golgiego:

• jest to błoniasty twór woreczkowaty, który łączy się z retikulum,

• wyznacza trasy transportu białek,

• zanika podczas podziału. Jest potem odtwarzany z retikulum.

Lizosomy:

• pęcherzykowate twory mające enzymy hydrolityczne, trawiące składniki protoplastu, związane z przebudową komórki,

• wewnątrz jest środowisko kwaśne,

• następuje tam rozkład białek.

Wodniczki - wakuole:

• są to twory wypełnione cieczą, oddzielone od komórki błoną cytoplazmatyczną, utrzymują jędrność komórki,

• gromadzą substancje zapasowe i produkty przemiany materii,

• zawierają enzymy hydrolityczne,

• występują tylko u roślin,

• im większa roślina tym większa wodniczka.

Plastydy:

• występują wyłącznie w komórkach roślinnych,

• są kuliste lub wydłużone,

• integralna część komórki - ma własne DNA i rybosomy 70S,

• wypełnione są bezpostaciowym, białkowym płynem - stroma,

• dzielą się niezależnie od podziału komórki,

• mają błony ze zgrubieniami - grama, a w nich barwniki asymilacyjne:

• chloroplasty - chlorofil, ksantofil, biorą udział w procesie fotosyntezy,

• chromoplasty - są w kwiatach, owocach, liściach,

• leukoplasty - bezbarwne plastydy, zachodzi w nich synteza skrobi,

• plastydy mogą przechodzić jedne w drugie.

Ściana komórkowa:

• nadaje komórce kształt,

• zbudowana z celulozy u roślin, z chityny u grzybów i wielocukrów,

• otacza komórkę, chroni ją przed uszkodzeniem.

Struktura	Prokaryota	Eucariota zwierzęca	Eucariota roślinna
Ściana komórkowa	obecna	brak	obecna
Błona komórkowa	obecna	obecna
Jądro komórkowe	brak	obecne
Chromosomy	koliste DNA	liniowe DNA połączone z licznymi białkami
Mitochondria	brak	obecne
Chloroplasty	brak	brak	obecne
Retikulum	brak	obecne
Rybosomy	obecne	obecne
Aparat Golgiego	brak	obecny
Lizosomy	brak	obecne
Wakuole	brak	brak	obecne
Cytoszkielet	brak	obecny

ORGANIZMY

Protisty roślinopodobne

Kilka grup protistów uzyskało niezależnie od siebie zdolność do fotosyntezy na drodze endosymbiozy jednokomórkowych roślin wodnych. Chloroplasty roślinne także powstały w wyniku endosymbiozy - pierwotnym endosymbiontem była sinica. Protisty uzyskały chloroplasty w wyniku wtórnej endosymbiozy. Śladem po tym zdarzeniu są dodatkowe błony śródplazmatyczne chloroplastów. Glony są to fotosyntetyzujące, pierwotnie wodne, samożywne organizmy o prostej budowie ciała. Ich ciało nazywamy plechą, ponieważ nie mają właściwych tkanek, chociaż nieliczne z nich wykazują dosyć skomplikowaną budowę. Podstawowym barwnikiem fotosyntetyzującym jest chlorofil - podobnie jak u roślin. Ale występują też inne barwniki np.: fikobiliny (niebieska fikocyjanina i czerwona fikoerytryna występujące u krasnorostów i sinic), karoten, żółte ksantofile. Dzięki nim glony mają różne zabarwienie. Pozwala to im przystosować się do różnych warunków oświetleniowych. Gęstość wody jest zbliżona do gęstości komórek, a zatem siła ciążenia jest minimalna. Wśród tych, które żyją w toni wodnej przeważają formy jednokomórkowe - wiciowce, pełzaki albo nieruchome komórki (formy kokoidalne). Spotykamy także wielokomórkowe kolonie. Natomiast wśród form osiadłych przeważają formy nitkowate. Rzadko spotykamy formę komórczaka. Najwyżej uorganizowane glony mają ciało w formie plechy tzn. wielokomórkowe i zróżnicowane, ale bez prawdziwych korzeni, łodyg i liści.

Grzyby

Wśród organizmów jądrowych grzyby stanowią grupę wyjątkową. Są organizmami heterotroficznymi, których komórki mają ściany przesycone chityną nie "pasują" więc do roślin (organizmów autotroficznych, zbudowanych z komórek o celulozowych ścianach komórkowych). Jako materiał zapasowy grzyby gromadzą glikogen (typowo zwierzęcy materiał zapasowy) i tłuszcze, nigdy skrobię. Z kolei z roślinami (a dokładniej z glonami) grzyby łączy plechowaty charakter budowy ciała oraz rozmnażanie przez zarodniki. Grzyby nie są jednak zwykłą mieszanką cech roślin i zwierząt, wykazują też cechy nie występujące w żadnej innej grupie organizmów, np. specyficzne sposoby rozmnażania i zmiany faz jądrowych. Dlatego w nowoczesnej systematyce grzyby zostały wyodrębnione w randze podkrólestwa, równoważnego z podkrólestwami roślin i zwierząt.

FORMY JEDNOKOMÓRKOWE

Cały organizm tych form jest pojedynczą komórką, która spełnia wszystkie funkcje niezbędne do podtrzymania i przekazywania życia. Są wśród nich organizmy wolno żyjące jak i przytwierdzone do podłoża. Kształt ich jest w decydującej mierze określony przez ukształtowanie powierzchni komórki, zwłaszcza przez ścianę komórkową.

Jednokomórkowe formy występują też u eucariotów - zwierzęcych, roślinnych i grzybów. U roślin spotyka się te formy w licznych liniach rozwojowych, stanowiących wielką grupę określona jako glony. Pojęcie „glony” ma pojęcie morfologiczno-ekologiczny i oznacza niejednorodną filogenetycznie grupę obejmującą różne szeregi ewolucyjne.

W wielu przypadkach jednokomórkowe glony i grzyby pozbawione są ściany komórkowej - takie komórki nazywamy nagimi. Najprostszą formą takich organizmów są pełzaki, czyli ameby występujące wśród glonów złocistych. Komórka pełzakowata otoczona jest jedynie pojedynczą cytoplazmatyczną błoną nieróżniącą się od plazmolemy. Charakterystyczny dla pełzaka jest brak stałego kształtu komórki oraz wysuwanie przez nią i cofanie kurczliwych wypustek cytoplazmatycznych - pseudopodiów (nibynóżek) lub cienkich nitkowatych ryzopodiów, (prócz tego pełzaki mogą aktywnie pływać w wodzie dzięki zdolności do wytwarzania wici). Pobieranie pokarmu zachodzi na drodze endocytozy, przez otoczenie cząstki pokarmu błoną cytoplazmatyczną wciągnięcie jej do wnętrza i utworzenie, po połączeniu się z lizosomem, wodniczki trawiącej. Taki sposób odżywiania, polegający na pobieraniu nierozpuszczonego w wodzie pokarmu nazywa się holozoicznym.

Jednokomórkowe formy glonów i grzybów często występują jako wiciowce, komórki opatrzone jedną, dwoma lub większą liczbą wici. U wiciowców występuje zróżnicowanie komórki na biegun przedni z wiciami oraz biegun tylny, pozbawiony tych organelli i zwykle o nieco różnym, bardziej zwężonym kształcie. Wiciowce mogą odżywiać się holozoicznie. Komórki wiciowców zwykle są nagie, tj. pozbawione ściany komórkowej, ale w niektórych liniach rozwojowych glonów (np. u zielenic) mogą wytwarzać normalne celulozowo-pektynowe ściany komórkowe. Wiciowce nagie w najprostszym przypadku mają postać pełzaka z wicią.

Większość pełzaków pozbawionych ściany cechuje się jednak określonym kształtem komórki, który zmienić się może tylko w ograniczonym zakresie. Ustalony kształt zawdzięczają te komórki białkowym strukturom usztywniającym znajdującym się pod plazmolemą. Wraz z plazmolemą tworzą one peryplast. Może to być na przykład pellikula (u klejnotek) złożona ze śrubowato ułożonych nakładających się pasm, wyraźnie widocznych pod powierzchnią komórki. Inną postać peryplastu np. u kryptofitów stanowi plazmolema wzmocniona po stronie wewnętrznej cienkimi, białkowymi, sześciokątnymi płytkami, nadającymi komórce pewną sztywność, ale nie pozbawiającymi jej zupełnie giętkości.

U nieopancerzonych tobołków powierzchnię komórki tworzy tzw. Amficzna złożona z trzech warstw, zewnętrzną stanowi ciągła błona białkowo-lipidowa, środkową - spłaszczone pęcherzyki (formy opancerzone - celuloza, lub inne wielocukry charakterystyczne dla ściany komórkowej), warstwę wewnętrzną stanowi znów błona ciągła, pod którą występują mikrotubule.

Oprócz form wiciowych pozbawionych ściany komórkowej czy innej nieplazmatycznej osłonki zewnętrznej są też u glonów formy, które wytwarzają dookoła siebie różnego rodzaju sztywne osłony. Najprostszą osłonką jest - wytwarzany też niekiedy przez pełzaki - domek. Domek jest osłonką nieprzylegającą ściśle do protoplastu i nie dzielącą się wraz z nim. Zbudowany jest z substancji pektynowych, czasem z dodatkiem celulozy, inkrustowany węglanem wapnia, krzemionką lub innymi substancjami mineralnymi.

U wspomnianych już opancerzonych form tobołków pomiędzy dwiema białkowo-lipidowymi błonami tworzy się pancerzyk złożony z celulozowych płytek zawartych w błoniastych pęcherzykach.

U wielu innych wiciowców należących do glonów złocistych komórki pokryte są łuseczkami z celulozy, krzemionki, węglanu wapnia, powstającymi w siateczce śródplazmatycznej lub aparacie Golgiego.

W szeregu rozwojowym zielenic występują wiciowce z normalną ścianą komórkową, o skomplikowanej budowie chemicznej, często z udziałem celulozy.

Interesującą cechą niektórych wiciowców jest ich zdolność do przechodzenia w stan palmelli. W stanie tym komórki tracą wici, stają się nieruchome i otaczają się wielocukrowcową galaretowatą wydzieliną. W stanie palmelli komórki mogą się dzielić i tworzyć coś w rodzaju nieforemnych kolonii złożonych z galaretowatej masy i tkwiących w niej nieruchomo komórek. We właściwym momencie komórki te mogą z powrotem przejść bezpośrednio w formę wiciowców.

Trzecią formą, w jakiej występują jednokomórkowe glony i grzyby, jest forma kokoidalna. Komórki są tu nieruchome, spoczywają na stałym podłożu lub biernie unoszą się w wodzie. Otoczone są ścianą komórkową różnie wykształconą. Kształty komórek są bardzo różne, od najprostszych, kulistych do bardzo skomplikowanych.

U grzybów kokoidalne jednokomórkowe organizmy o prostym, kulistym lub elipsoidalnym kształcie, nieruchome i otoczone ścianą to drożdże. Glony jednokomórkowe kuliste formy to chlorella. Natomiast szczególnie urozmaicone kształty kokoidalne jednokomórkowych zielenic występują w grupie desmidii.

Wiele form jednokomórkowych żyje w zbiorniku wodnym jako organizmy osiadłe. U tych organizmów biegunowe zróżnicowanie komórki dotyczy różnego ukształtowania podstawy i wierzchołka komórki. Przykładem jest acetabularia (zielenica). Podstawę komórki stanowi chwytnik, czyli ryzoid, którym glon przytwierdza się do podłoża. Wierzchołek komórki wykształcony jest w postaci „kapelusza” a pomiędzy nim a chwytnikiem znajduje się długi „trzonek”.

FORMY WIELOKOMÓRKOWE

Pojęcie plechy

Słabo zróżnicowane wielokomórkowe ciało prokariotów, glonów i grzybów zostało nazwane plechą. Mimo znacznych nieraz różnic między różnego typu plechami cechuje je budowa prymitywna, gdyż nawet u najbardziej zorganizowanych plech tkankowych brak jest wysoko wyspecjalizowanych organów w postaci łodyg, liści i korzeni a zróżnicowanie tkanek jest niewielkie. Wprawdzie spotyka się u glonów utwory zewnętrznie podobne do łodyg, liści i korzeni, jest to jednak podobieństwo pozorne, gdyż sposób ich powstawania oraz słabo zróżnicowana budowa wewnętrzna są całkowicie odmienne niż u roślin wyższych. Zjawisko to nazywa się konwergencją, a wykształcone w jej wyniku podobne utwory - analogicznymi.

Formy kolonijne

Kolonia jest najprostszą formą organizmu wielokomórkowego. Pod względem organizacyjnym stoi na pograniczu form jednokomórkowych i plechowych. Koloniami nazywamy mniej lub bardziej regularne zespoły komórek powstające w ten sposób, że pojedyncze komórki po podziale nie oddzielają się od siebie całkowicie albo też po oddzieleniu powtórnie się jednoczą, tworząc mniej lub bardziej ścisłe połączenia. Charakterystyczną cechą kolonii jest duża niezależność składających się na nią komórek: każda komórka oddzielona od kolonii może żyć samodzielnie i ewentualnie odtworzyć nową kolonię. W typowym przypadku poszczególne komórki połączone są w kolonii tylko ścianami komórkowymi lub wydzielinami protoplastów, natomiast brak jest połączeń plazmatycznych pomiędzy protoplastami.

Wyższy stopień organizacji wykazują kolonie, w których liczba komórek jest cechą stałą, charakterystyczną dla danego gatunku. Po osiągnięciu tej liczby komórki w kolonii przestają się dzielić.

Najwyższy stopień organizacji wykazują kolonie, kiedy komórki budujące ciało nie są jednakowe, lecz zróżnicowane są na dwa typy.

Plechy komórczakowe

U grzybów niższych i niektórych glonów występują komórki wielojądrowe, które, w odróżnieniu od jednojądrowych, nazywa się komórczakami.W skrajnych przypadkach cały organizm jest jedną wielojądrową komórką, a właściwie komórczakiem, bez ścian oddzielających poszczególne partie cytoplazmy i jądra.

Szczególnego rodzaju komórczakiem jest plazmodium, inaczej śluźnia, wegetatywne ciało śluzowców i ich charakterystyczne stadium rozwojowe. Powstaje najczęściej z pojedynczej pełzakowatej komórki (myksoamety).

Plechy komórczakowate są też charakterystyczną cechą niższych grzybów właściwych. Wielojądrowe lub wielokomórkowe ciała grzybów tworzą Plechy noszące nazwę grzybni. Jednostką strukturalną grzybni jest nitkowata silnie rozgałęziona strzępka. Strzępki rosną szczytowo. U większości grzybów niższych strzępka jest komórczakiem, jej wnętrze nie jest podzielone wewnętrznymi ścianami.

Istnieją również Plechy komórczakowe niektórych glonów osiadłych: glonów złocistych - wydatki, nitkowatych woszerii, zielenicy pełzatki.

Plechy nitkowate

Formy nitkowate plech powstają wtedy, gdy komórki dzielą się w jednym kierunku i tworzą pojedynczy szereg, w którym są ze sobą ściśle złączone poprzecznymi równoległymi ścianami, przez które przechodzą plasmodesmy łączące sąsiadujące ze sobą protoplasty. W obrębie nitki komórki mogą być równowartościowe i wówczas wzrost nitki odbywa się zarówno dzięki podziałom komórki szczytowej, jak i komórek znajdujących się na końcach, ale wewnątrz nici zwanych komórkami wstawowymi lub interkalarnymi. U wielu form pojawia się tendencja do ograniczania podziałów w komórkach leżących dalej od wierzchołka nici. W skrajnych przypadkach zdolność podziałową zachowuje tylko komórka szczytowa - apikalna przybierająca wtedy funkcje komórki inicjalnej. Jest to komórka, która nigdy nie traci charakteru merystematycznego.

Plecha plektenchymatyczna

Powstaje z gęsto rozgałęzionych nici pokrytych śluzem, które zlepiają się tworząc płaskie lub bryłowate ciała o budowie pozornie tkankowej. Sklejone strzępki plektenchymy tworzą różne formy: ryzomorfy, sklerocje, podkładki, owocniki. Ryzomorfy są to grube sznury zbudowane z plektenchymy, które mogą przebywać duże odległości. Sklerocje pełnią funkcję przetrwalników - służą do przechowywania materiałów pokarmowych. Podkładki (stromy) są to poduszkowate twory, które mogą wytwarzać struktury do rozmnażania wegetatywnego i owocniki.

Plektenchymatyczne plechy występują u krasnorostów i brunatnic. Można wyróżnić dwa typy:

• jednoosiowy - plecha zbudowana jest z nici głównej zbudowanej z dużych komórek,

• wieloosiowy.

Plecha tkankowa

Plechę tkankową stanowi ciało płaskie lub bryłowate, które prócz długości, na którą składa się wiele komórek mają też szerokość z kilku komórek, które są ze sobą zrośnięte. Kiedy plecha tkankowa rozwija się z pojedynczej komórki, początkowo rośnie jako twór nitkowaty przez podziały komórek poprzecznie względem osi nici. Następnie komórki zaczynają się dzielić podłużnie i w innych kierunkach dając plechę tkankową.

Plecha tkankowa ma tkankę merystematyczną zbudowaną z komórek dzielących się i mających duże jądra.

Najbardziej zorganizowane brunatnice mają plechy bryłowate, zróżnicowane na walcowate nibyłodygi i blaszkowate nibyliście. Przykładem jest listownia (do 5 m). Ryzoidy - funkcja korzenia, kauloid - funkcje łodygi, fylloid - funkcja liścia.

Formy życiowe glonów

Glony	Forma życiowa	Cechy charakterystyczne
JEDNOKOMÓRKOWE	WICIOWIEC	komórka naga lub okryta ścianą komórkową, poruszająca się za pomocą wici zróżnicowanie komórki na biegun przedni(z wicią ) i tylni (zwężony) odżywiają się holozoicznie
		PEŁZAK (AMEBA)	komórka naga, poruszająca się ruchem ameboidalnym (niektóre pełzaki mają też wici, ale zachowują zdolność wysuwania nibynóżek - pseudopodiów lub ryzopodiów) brak stałego kształtu komórki pobieranie pokarmu przez endocytozę
		POSTAĆ KOKOIDALNA	komórka nieruchoma pokryta ścianą komórkową
	WIELOKOMÓRKOWE	KOLONIA JEDNOKOMÓRKOWCÓW	może się składać z wiciowców albo nieruchomych komórek połączonych śluzem lub ścianami komórkowymi
		CENOBIUM	kolonia o stałej liczbie komórek
		PLECHA KOMÓRCZAKOWA	stanowi ją jedna olbrzymia i zwykle wielojądrowa komórka bez ścian oddzielających poszczególne jądra komórkowe i rejony cytoplazmy
		PLECHA NITKOWATA	powstaje w wyniku serii podziałów komórek w jednej płaszczyźnie, w wyniku czego tworzy się długa nić
		PLECHA PLEKTENCHYMATYCZNA	jest zbudowana z niby-tkanki (plektenchymy), którą tworzą ciasno ułożone nici. Tworzą różne formy: ryzomorfy, sklerocje, podkładki, owocniki
		PLECHA TKANKOWA	jest zbudowana z perenchymy (miękiszu), czyli tkanki powstałej w wyniku podziałów komórek w trzech płaszczyznach

---