 | Pobierz cały dokument 541.doc Rozmiar 662 KB |
Oprac. Mirosław Strzyżewski
72. Mochnacki Maurycy, O LITERATURZE POLSKIEJ W WIEKU XIX. Tom I [w:] Rozprawy literackie
Biografia i legenda
Maurycy Mochnacki → znakomity krytyk literacki, muzyczny i teatralny, teoretyk romantyzmu, polityk, historyk powstania listopadowego;
urodzony 13 września 1803 roku w galicyjskim majątku Bojaniec pod Żółkwą;
gruntowną naukę odbywał pod okiem domowych metrów i guwernerów oraz ojca - Bazylego Mochanckiego (wziętego prawnika, uczestnika insurekcji kościuszkowskiej, członka deputacji galicyjskiej do Napoleona i późniejszego działacza politycznego w okresie powstania warszawskiego), od którego Maurycy uczył się literatury klasycznej i nowożytnej, języków obcych, historii;
Mochnacki uzyskał również gruntowne wykształcenie w zakresie teorii i praktyki gry na skrzypcach oraz fortepianie - wróżono mu doskonałą karierę muzyczną (konkurował podobno z Chopinem);
tutaj powstała legenda utalentowanego i niespełnionego muzyka, który nad dziedzinę sztuki podkładał obowiązki patriotyczne - w rzeczywistości nigdy nie dorównał Chopinowi;
jako znakomicie zapowiadający się młodzieniec bez najmniejszych problemów dostał się do najwyższej VI klasy renomowanego Liceum Warszawskiego, kierowanego podówczas przez Samuela Bogumiła Lindego;
w wieku lat 16 sąd skazał go (jeśli wierzyć biograficznej legendzie) na śmierć z powodu ujawnienia przed rodzeństwem tajnego związku (Związek Dysowski);
za spoliczkowanie policjanta usunięto go dwa lata później z Wydziału Prawa Uniwersytetu Warszawskiego (1822) i bez wyroku skazano na 40 dni taczek w ogrodzie belwederskim;
1823 został aresztowany i osadzony w więzieniu na Lesznie (były budynek Karmelitów); więzieniu podpisał prawdopodobnie niesławny „elaborat karmelicki” - oskarżał w nim system edukacji o szerzenie wśród młodzieży szkodliwych idei liberalnych;
w 1824 r. dzięki zabiegom rodziców, Maurycy wychodzi na wolność;
na fundamencie powyżej przywołanych faktów powstała legenda o dramacie osobistym młodego romantyka-buntownika, który z powodu słabego charakteru nie podołał wyzwaniom, jakie przyniosły mu los i historia;
w warszawskim mieszkaniu państwa Mochanckich odbywały się spotkania młodych pisarzy - entuzjastów romantyzmu; ich stały rezydentem był Michał Podczaszyński, bywali tam również: Bohdan Zaleski, Stefan Witwicki , Antoni Edward Odyniec, Józefat Bolesław Ostrowski, Jan Ludwik Żukowski, Seweryn Goszczyński i niekiedy Michał Grabowski;
Mochnacki redagował czasopisma: „Dziennik Warszawski” (1825-1826), „Gazeta Polska” (1827-1829), „Kurier Polski” (1929-1830);
 | Pobierz cały dokument 541.doc rozmiar 662 KB |