PODSTAWOWE POJECIA definicje cyklu, Prawo, Wstęp do ekonomii i przedsiębiorczości, MAKROEKONOMIA


CYKL KONIUNKTURALNY

PODSTAWOWE DEFINICJE

DEFINICJA

....rodzaj fluktuacji wyznaczającej rytm działalności gospodarczej narodów. Cykl składa się z ekspansji występującej w tym samym okresie dla wielu rodzajów działalności, po którym następuje zahamowanie przekształcające się w ogólną recesję, która z kolei poprzez fazę ożywienia przechodzi w ekspansję będącą początkiem nowego cyklu......

Jest to definicja klasyczna obejmująca wahania w kategoriach absolutnego wzrostu i spadku wielkości agregatów gospodarczych. Dzisiaj definicja ta jest odnoszona do do stałego wzrostu, który ulega przyspieszeniu i spowolnieniu. Współczesna definicja cyklu w miejsce terminów określających absolutny kierunek zmian koniunkturalnych (ekspansja, recesja) posługuje się RELACJĄ AKTUALNEGO I ŚREDNIEGO TEMPA WZROSTU.

RODZAJE WAHAŃ CYKLICZNYCH W GOSPODARCE

Rodzaj cyklu

Przeciętny czas trwania

Zmiany sezonowe krótkie

6 miesięcy

Zmiany sezonowe długie

1 rok

Cykle rolnicze

różny w zależności od rodzaju produkcji

Cykle Kitchina

3-4 lata

Cykle Juglara

8-12 lat

Cykle Kuznetza

19-22 lat

Cykle Kondratiewa

50 - 60 lat

Okresy nasilenia wojen

140 lat

Wahania długie procesów industrializacji

250 lat

CYKLE WSPÓŁCZESNE

cecha:

skrócenie czasu trwania cyklu koniunktury

przyczyny:

Średnia długość cyklu współczesnego (miesiące)

USA

42 miesiące

Kanada

39 miesięcy

Japonia

56 miesięcy

Niemcy

60 miesięcy

Francja

56 miesięcy

Włochy

52 miesiące

Wielka Brytania

57 miesięcy

Średnia długość cyklu klasycznego (lata)

Według Schumpetera

Według Burnsa i Mitchella

Dno 1

Dno 2

Długość

Dno 1

Dno 2

Długość

1848

1858

10

1848

1858

10

1858

1866

8

1858

1867

9

1866

1876

10

1867

1878

11

1876

1885

9

1878

1885

7

1885

1895

10

1885

1894

9

1895

1904

9

1894

1904

10

1904

1914

10

1904

1914

10

1914

1922

8

1914

1921

7

1922

1932

10

1921

1932

11

PODZIAŁ CYKLU KONIUNKTURALNEGO NA FAZY

Autor

Ilość faz

Nazwy faz

J. Schumpeter

4

ożywienie, wzrost, recesja, depresja

M. Kalecki

4

poprawa, ożywienie, recesja, depresja

D. Sokołow

5

ekspansja, koniec wysokiej koniunktury, kryzysowy spadek produkcji, koniec kryzysu, powrót ekspansji

B. Rosier, P. Dockes

3

okres ożywienia i wzrostu, załamanie, depresja

S. Bobrowicz

4

ożywienie, rozkwit, kryzys, depresja

V. Zarnovitz

4

ożywienie, ekspansja, spowolnienie, recesja

CHARAKTERYSTYKA FAZ CYKLU KONIUNKTURALNEGO

Faza

Cechy charakterystyczne

ożywienie

rosnący poziom inwestycji, niska stopa procentowa, powolny wzrost cen, wzrost popytu i zatrudnienia

rozkwit

ogólny wzrost aktywności gospodarczej, dalszy wzrost inwestycji i zatrudnienia, wzrost stopy procentowej, upowszechnienie się innowacji prowadząca do zmniejszenia się zysku globalnego. Zbyt mała elastyczność podaży czynników produkcji w stosunku do rosnącego popytu, wzrost zasobów kapitału trwałego, wzrost płac prowadzący do dalszego zmniejszania się zysków, nasilenie się konkurencji

kryzys

spadek poziomu inwestycji, produkcji, zmniejszenie się zatrudnienia i globalnego popytu.; pierwsze bankructwa

depresja

wyczerpanie się zamówień inwestycyjnych, zmniejszenie zapotrzebowania na surowce i materiały, wzrost bezrobocia, spadek poziomu oszczędności, eliminacja nieefektywnych przedsiębiorstw, stopniowe obniżanie się stopy procentowej

KONCEPCJE MIERZENIA CYKLICZNOŚCI

CECHY CYKLU CHARAKTERYZUJĄCE JEGO PRZEBIEG

WYBRANE MODELE WYJAŚNIAJĄCE CYKLICZNY CHARAKTER WZROSTU

podział:

(gospodarka zawiera sama w sobie czynniki powodujące niestabilność, która tkwi w niej samej)

(gospodarka sama w sobie nie zawiera mechanizmów powodujących wahania spowodowane są one czynnikami zewnętrznymi względem gospodarki)

MODELE Z WEWNĘTRZNĄ NIESTABILNOŚCIĄ

nazwa grupy

główni autorzy

podstawowe założenia

modele mnożnika i akceleratora

Keynes, Hics, Harrod

Stopa wzrostu dochodu narodowego jest określona przez mechanizm mnożnika I akceleratora. Wzrost gospodarczy przez współczynnik akceleracji wywołuje przyrost inwestycji a te przez mnożnik inwestycyjny wywołują wzrost dochodu narodowego. Istnieje taki poziom inwestycji, który pozwala utrzymanie stopy wzrostu dochodu narodowego na poziomie gwarantowanym. Jakikolwiek odchylenia inwestycji faktycznych od wymaganych będą powodowały odchylenia od ścieżki wzrostu zrównoważonego. (np. u Harroda:

Gg = Sg / Vg

gdzie:

Gg - gwarantowana stopa wzrostu;

Sg - gwarantowana krańcowa skłonność do oszczędności;

Vg - wymagany współczynnik przyrostu kapitału

Modele podziału

Alvater, Hoffman, Semmler, Goodwin

Źródłem oscylacji jest niewłaściwy podział dochodu narodowego między pracobiorców i pracodawców, lub, w innym ujęciu, dysproporcja między wzrostem płac i wzrostem cen. Cykle koniunkturalne powstają jako wynik zmian popytu na dobra konsumpcyjne

Modele strukturalne

Varian, Hayek, Schumpeter

Fluktuacje są skutkiem powstałych w okresie pomyślnej koniunktury lub recesji czynników strukturalnych. Mogą to być np. dysproporcje pomiędzy realną i nominalną stopą procentową, pojawianie się innowacji technologicznych lub polityka gospodarcza nakierowana na stabilizację wzrostu. Zjawiska strukturalne z reguły nie są przewidziane przez podmioty gospodarcze, a reakcje na nie są opóźnione i niepełne

Modele podażowe

Evans, Scitowski, Klein

Badania nad wahaniami koniunkturalnymi powinny w większym stopniu uwzględniać analizę strumieni produkcji (poziom podaży) gdyż koncentrowanie się na stronie popytu prowadzi często do mylnych wniosków. Wzrost popytu może być spowodowany np. wzrostem obciążeń podatkowych powodujących zmniejszenie skłonności do oszczędzania. Wzrost popytu często prowadzi także do wzrostu cen. Polityka stabilizacji koniunktury prowadzi do stagflacji, a nie do poprawy koniunktury.

MODELE Z WEWNĘTRZNĄ STABILNOŚCIĄ

nazwa grupy

główni autorzy

podstawowe założenia

koncepcja monetarystyczna

Friedman, Laidler

Oscylacje są wynikiem zewnętrznych szoków pieniężnych współwystępujących z błędnymi, budowanymi na podstawie zmieniających się w przeszłości warunków, oczekiwaniami podmiotów gospodarczych

Zrównoważone cykle koniunkturalne

Lucas, Sargent

Czynnikiem uruchamiającym wahania koniunkturalne jest polityka pieniężna. Ponieważ gospodarka składa się z szeregu wyizolowanych rynków (alegoria wyspy), niektóre podmioty gospodarcze przyjmują, że zaobserwowany wzrost popytu i cen jest właściwy tylko dla ich segmentu. Następuje więc wzrost zatrudnienia i produkcji.

Realne cykle koniunkturalne

Kydland, Prescott, Plosser

Instrumenty polityki pieniężnej nie odgrywają większej roli w kształtowaniu wahań koniunkturalnych. Zmiany pieniężne są wtórne w stosunku do zmian wielkości realnych: przekształceń technologicznych i związanych z nimi procesów alokacji pracy i czasu wolnego, zmian w poziomie wydatków państwa, zmian krańcowej efektywności inwestycji

Cykl nakładających się pokoleń

Grandmont

Jeżeli przyjąć, że okres życia człowieka dzieli się na dwa etapy - „młodość” i „starość” to warunkiem wystąpienia wahań cyklicznych w gospodarce jest różna okresowość większego zainteresowania czasem wolnym pokolenia starego niż pokolenia młodego

Cykle polityczne

Nordhaus

Polityczne wahania koniunkturalne są efektem działania dwóch czynników:

  • niezdolności rządu (centrum) do prowadzenia skutecznej polityki stabilizacji wobec racjonalnych oczekiwań jednostek i podmiotów gospodarczych;

  • świadomej działalności państwa (centrum) prowadzącej do występowania faz pomyślnej i niepomyślnej koniunktury w celu osiągnięcia sukcesu wyborczego (cykle wyborcze).

WSKAŹNIKI KONIUNKTURY

Wyprzedzające

Równoczesne

Opóźnione

inwestycje i zapasy

liczba wydanych zezwoleń budowlanych

wielkość produkcji artykułów wyposażenia przedsiębiorstw

wydatki firm na maszyny i wyposażenia

Liczba nowo zarejestrowanych firm

wielkość sprzedaży maszyn i wyposażenia

Wartość zamówień na maszyny i urządzenia

konsumpcja, handel, zmówienia i dostawy

Liczba nowych zamówień, dobra nietrwałe

wartość sprzedaży w handlu i przemyśle

Zmiana zamówień firm, dobra trwałego użytku

wskaźnik szybkości dostaw

Wskaźnik optymizmu konsumentów

rynek pracy, produkcja, dochód

średnia liczba godzi przepracowanych w tygodniu (produkcja)

zatrudnienie poza rolnictwem

średnia długość okresu bezrobocia

wskaźnik liczby przyjęć i zwolnień z pracy

stopa bezrobocia

stopa bezrobocia długookresowa

liczba nowych wystąpień o zasiłki dla bezrobotnych

PKB

produktywność (wielkość produkcji na godzinę)

wielkość produkcji przemysłowej

stopień wykorzystania zdolności produkcyjnych

dochody mieszkańców (gospodarstw)

ceny, koszty, zysk

ceny papierów wartościowych i wybranych surowców

jednostkowe koszty pracy

wielkość stopy zysku

wielkość zysków przedsiębiorstw

wielkość przepływów gotówkowych

pieniądz, kredyty, stopy procentowe

przyrost ilości pieniądza

szybkość obiegu pieniądza

krótkoterminowe stopy procentowe

przyrost w płynnych aktywach

oprocentowanie obligacji (papierów wartościowych)

przyrost kredytów konsumpcyjnych

niespłacony kredyt konsumpcyjny

pożyczki zaciągane przez osoby prywatne

niespłacony kredyt na działalność gospodarczą (handel przemysł)

realna podaż pieniądza

PRZYKŁAD (HOLANDIA)

L.p.

wskaźnik

optymalne wyprzedzenie w stosunku do szeregu odniesienia w miesiącach

1

wartość indeksu giełdowego

8,9,10

2

wartość wskaźnika inflacji

18,19,20

3

wartość wskaźnika cen nieruchomości

11,12

4

efektywna cena guldena

22,23

5

wartość wskaźnika aktywności gospodarczej

5,6,7

6

stopa procentowa 3-miesięcznych pożyczek dla samorządów

22,23

7

stopa procentowa długoterminowych pożyczek rządowych

22,23

8

wskaźnik przyrostu zamówień w stosunku do poprzedniego miesiąca

9

9

wskaźnik klimatu gospodarczego

6

10

wielkość podaży pieniądza

14,15

ZMIENNE BAROMETRÓW KONIUNKTURY W POLSCE

(wg: Zarnowitz i Drozdowskiej - Bieć).

wskaźnik wyprzedzający

wskaźnik równoczesny

podaż pieniądza

wielkość produkcji (dane ilościowe)

wskaźnik optymizmu konsumentów

wielkość produkcji (dane jakościowe)

zobowiązania kredytowe gospodarstw domowych

wielkość zatrudnienia

WIG

wielkość sprzedaży detalicznej

stan zamówień w przedsiębiorstwach

przeciętne wynagrodzenie

stan zapasów w przedsiębiorstwach

dochód w przeliczeniu na jednego mieszkańca

kondycja finansowa przedsiębiorstw

produktywność

0x01 graphic

0x01 graphic

9



Wyszukiwarka

Podobne podstrony:
PODSTAWOWE POJECIA definicje MNOZNIK ALCELERATOR, Prawo, Wstęp do ekonomii i przedsiębiorczości, MAK
PRZEDSIEBIORSTWO definicje AKT, Prawo, Wstęp do ekonomii i przedsiębiorczości, MIKROEKONOMIA
TEORIE WZROSTU GOSPODARCZEGO, Prawo, Wstęp do ekonomii i przedsiębiorczości, MAKROEKONOMIA
szkoly ekonomii, Prawo, Wstęp do ekonomii i przedsiębiorczości, MAKROEKONOMIA
RYNEK PAPIEROW WARTOSCIOWYCH, Prawo, Wstęp do ekonomii i przedsiębiorczości, MAKROEKONOMIA
POLITYKA HANDLOWA, Prawo, Wstęp do ekonomii i przedsiębiorczości, MAKROEKONOMIA
wartosc dodana i produkt finalny, Prawo, Wstęp do ekonomii i przedsiębiorczości, MAKROEKONOMIA
MAKRO POLITYKA PIENIEZNA w, Prawo, Wstęp do ekonomii i przedsiębiorczości, MAKROEKONOMIA
BUDZET PILITYKA FISKALNA, Prawo, Wstęp do ekonomii i przedsiębiorczości, MAKROEKONOMIA
Tablica przeplywow miedzygaleziowych, Prawo, Wstęp do ekonomii i przedsiębiorczości, MAKROEKONOMIA
POLITYKA HANDLOWA folie, Prawo, Wstęp do ekonomii i przedsiębiorczości, MAKROEKONOMIA
W gospodarka oparta na wiedzy, Prawo, Wstęp do ekonomii i przedsiębiorczości, MAKROEKONOMIA
SYSTEMY SPOLECZNE mechanizm zmian, Prawo, Wstęp do ekonomii i przedsiębiorczości, MAKROEKONOMIA
TEORIE WZROSTU GOSPODARCZEGO, Prawo, Wstęp do ekonomii i przedsiębiorczości, MAKROEKONOMIA
SREDNIE WIELKOSCI definicja, Prawo, Wstęp do ekonomii i przedsiębiorczości, MIKROEKONOMIA
PRZEDSIEBIORSTWO PROBLEMY PODSTAWOWE, Prawo, Wstęp do ekonomii i przedsiębiorczości, MIKROEKONOMIA
PRZEDSIEBIORSTWO DECYZJE, Prawo, Wstęp do ekonomii i przedsiębiorczości, MIKROEKONOMIA
KOSZTY FIRMY CWICZENIA st, Prawo, Wstęp do ekonomii i przedsiębiorczości, MIKROEKONOMIA
W1 MIKRO RYZYKO-tablice do wykladow, Prawo, Wstęp do ekonomii i przedsiębiorczości, MIKROEKONOMIA

więcej podobnych podstron