Ocena ryzyka zawodowego malarza budowlanego

Identyfikacja zagrożeń

Lp.	Zagrożenie lub czynnik niebezpieczny, szkodliwy, uciążliwy	Źródło zagrożenia	Możliwe skutki
1.	Pożar.	Materiały łatwopalne, w tym: drewno, papa, lepik, lakiery, instalacje elektryczne i gazowe malowanego obiektu (szczególnie w budynkach remontowanych). Zagrożenia występują zwłaszcza w przypadku nieprzestrzegania przepisów ppoż. (zaprószenie ognia) i wykonywania i użytkowania prowizorek.	Najczęściej dochodzi do poparzeń, ale zdarza się, że w wyniku pożaru może dojść do ciężkiego uszkodzenia ciała a w skrajnym przypadku nawet do śmierci.
2.	Kontakt z pojazdami w ruchu - potrącenie, przygniecenie.	Poruszające się po placu budowy samochody i sprzęt budowlany.	Ciężkie uszkodzenie ciała (złamania kończyn, potłuczenia, urazy całego ciała), w skrajnych przypadkach nawet śmierć.
3.	Spadające przedmioty - uderzenie, przygniecenie.	Nieprawidłowo składowane: pojemniki z materiałami, narzędzia, elementy sprzętu pomocniczego.	Urazy ciała (stłuczenia, złamania), szczególnie głowy i kończyn.
4.	Położenie stanowiska pracy na poziomie różnym od powierzchni otoczenia - upadek na niższy poziom.	Podest, drabina, rusztowanie stałe i wiszące. Zabrudzone: schody, wejścia na wyższe kondygnacje budynku i wejścia na rusztowania.	Urazy ciała (zwłaszcza stłuczenia, złamania i zwichnięcia), szczególnie kończyn oraz niebezpieczne urazy głowy. Upadek z większej wysokości (rusztowanie, wysoka drabina) może powodować skutki śmiertelne.
5.	Wpadnięcie, spadnięcie.	Zagłębienia terenu na budowie, niezabezpieczone otwory stropowe, niezabezpieczone klatki schodowe.	Stłuczenia, złamania i zwichnięcia, szczególnie kończyn oraz niebezpieczne urazy głowy. Upadek na niższy poziom może spowodować nawet śmierć.
6.	Poślizgnięcie, upadek na tej samej płaszczyźnie.	Nierówny, mokry i śliski teren budowy na zewnątrz i wewnątrz obiektu. Zabrudzone, śliskie podesty, rusztowania. Bałagan na stanowisku pracy i dojściach do niego (m.in. rozlane farby, źle składowane, puste opakowania i narzędzia).	Złamania, zwichnięcia kończyn, stłuczenia ciała i urazy głowy.
7.	Kontakt z nieruchomymi elementami - uderzenie.	Elementy obiektu, wejścia, elementy konstrukcyjne rusztowań, podestów, drabin.	Stłuczenia, skaleczenia ciała - szczególnie kończyn i głowy.
8.	Kontakt z ruchomymi elementami - uderzenie.	Drzwi i okna obiektu budowlanego.	Stłuczenia, skaleczenia ciała - szczególnie kończyn i głowy.
9.	Kontakt z ostrymi i szorstkimi krawędziami.	Elementy obiektu, rusztowań, narzędzi, krawędzie pojemników metalowych (najczęściej w trakcie otwierania - zamykania). Powierzchnia malowanych ścian (najczęściej w trakcie czyszczenia).	Urazy, przeważnie dłoni (zwłaszcza otarcia i zakłucia).
10.	Kontakt z elementami w ruchu - uderzenie, pochwycenie.	Ruchome elementy elektronarzędzi (mieszalnik, szlifierki).	Urazy ciała - szczególnie dłoni.
11.	Praca z użyciem narzędzi bez napędu mechanicznego.	Narzędzia ręczne, w tym szczególnie - szczotki druciane, szpachelki, pace, zdzieraki, młotki, itp.	Skaleczenia, zakłucia, stłuczenia - najczęściej dłoni.
12.	Odpryski czynnika materialnego.	Fragmenty tynku, odłamki drutów szczotek - podczas przygotowywania, oczyszczania powierzchni przed malowaniem.	Urazy ciała - szczególnie dłoni oraz niebezpieczne urazy twarzy, w tym urazy oczu (nawet z utratą wzroku).
13.	Prąd elektryczny o napięciu do 1 kV.	Instalacja elektryczna obiektu budowlanego, instalacje zasilające teren budowy, przenośne źródła oświetlenia miejscowego, instalacja narzędzi ręcznych. Zagrożenia ujawniają się szczególnie przy wykorzystywaniu prowizorek, wykonywaniu napraw przez osoby nieupoważnione czy używaniu niesprawnych instalacji, narzędzi.	Porażenie prądem elektrycznym powoduje poparzenia, pośrednio stłuczenia oraz ciężkie uszkodzenia ciała, nawet do porażenia śmiertelnego.
14.	Kontakt z elementami pod ciśnieniem wyższym od atmosferycznego.	Węże zasilające narzędzia z napędem pneumatycznym - najczęściej w wyniku wyrwania końcówki lub uszkodzenia samego węża.	Urazy ciała - szczególnie kończyn i głowy (częste urazy oka).
15.	Przeciążenie układu mięśniowo-szkieletowego, szkodliwy ruch.	Przenoszenie pojemników z farbą oraz elementów rusztowania czy podestu. Ustawianie drabin, montaż podestów i rusztowań.	Urazy układu mięśniowo-szkieletowego (naciągnięcia zwichnięcia), przepuklina.
16.	Wymuszona pozycja ciała.	Praca w trudno dostępnych miejscach, ograniczone miejsca pracy. Praca z drabiny.	Schorzenia układu mięśniowo-szkieletowego o charakterze zwyrodnieniowym.
17.	Kontakt z substancjami chemicznymi.	Substancje zawarte w stosowanych: szpachlach, farbach, podkładach oraz preparatach do czyszczenia narzędzi.	W przypadku wdychania lub połknięcia: reakcje halucynogenne, bóle i zawroty głowy, zatrucia, alergie (najczęściej wysypki i choroby skóry), astma. Podrażnienie układu oddechowego, ciężkie urazy oczu oraz skóry (zwłaszcza w przypadku użytkowania farb na bazie wapna).
18.	Zapylenie.	Pył unoszący się w powietrzu podczas: oczyszczania powierzchni ścian, przygotowywania, np. gładzi gipsowej, sprzątania po zakończonej pracy.	Podrażnienie układu oddechowego. Urazy oczu.
19.	Hałas o natężeniu przekraczającym wartość progu działania 80 dB.	Pracujące na budowie maszyny (zwłaszcza duże maszyny budowlane i urządzenia do obróbki betonu).	Uszczerbek słuchu.
20.	Wibracje.	Stosowanie wibracyjnych narzędzi do mieszania farb, zbijania tynków, szlifierek, itp.	Choroby układu ruchu i układu nerwowego.
21.	Zmienny mikroklimat.	Praca na otwartej przestrzeni, zwłaszcza w okresie jesienno-zimowym, ale także w czasie upałów. Praca w zimie w pomieszczeniach zamkniętych przy otwartych oknach.	Choroby układu oddechowego, w tym najczęściej przeziębienia. Podczas upałów może dochodzić także do przegrzanie organizmu lub nawet udarów słonecznych. Mogą wystąpić także omdlenia.

KARTA OCENY RYZYKA NA STANOWISKU PRACY	Data …...........	Numer Karty ....................................
		Sporządził zespół ............................................................ ............................................................
Stanowisko pracy Malarz budowlany	Liczba narażonych
Charakterystyka stanowiska pracy: przygotowanie materiałów i narzędzi oraz sprzętu pomocniczego, przygotowanie powierzchni do malowania, nakładanie powłok malarskich, utrzymywanie porządku na stanowisku pracy i sprzątaniu po robotach. Malarza wyposażono w: kombinezon z materiału powlekanego, okulary ochronne, maskę filtrującą (przeciwpyłową), ochronniki słuchu, hełm ochronny, rękawice ochronne, buty z podeszwą antypoślizgową, odzież i obuwie robocze (rękawice, kurtka na okres jesienno-zimowy), instrukcje: wykonywania prac malarskich, prac na wysokości, obsługi narzędzi ręcznych z napędem elektrycznym, transportu wewnętrznego, ppoż. oraz apteczkę pierwszej pomocy i podręczny sprzęt ppoż. Malarz wykorzystuje w pracy: pistolet wysokociśnieniowy o zredukowanym ciśnieniu (lub z napędem elektrycznym), szlifierki i polerki ręczne, mieszalnik mechaniczny, narzędzia budowlane i malarskie, szlifierki oscylacyjne, narzędzia i elektronarzędzia do zbijania tynków. Podstawowe materiały to: szpachlówka na bazie nienasyconej żywicy poliestrowej, gładź tynkarska, podkłady gruntujące, farby emulsyjne organiczne: silikonowe (krzemoorganiczne), akrylowe, silikonowo-akrylowe oraz nieorganiczne (mineralne) - farby wapienne, cementowe, krzemianowe (silikatowe).	Dokumenty odniesienia: rozp. MPiPS z 26.9.1997 r. w sprawie ogólnych przepisów bhp (tj. Dz.U. z 2003 r. Nr 169, poz. 1650, ze zm.), rozp. MI z 6.2.2003 r. w sprawie bhp podczas wykonywania robót budowlanych (Dz.U. Nr 47, poz. 401), rozp. MG,PiPS z 14.1.2004 r. w sprawie bhp przy czyszczeniu powierzchni, malowaniu natryskowym i natryskiwaniu cieplnym (Dz.U. Nr 16, poz. 156), rozp. MPiPS z 29.11.2002 r. w sprawie najwyższych dopuszczalnych stężeń i natężeń czynników szkodliwych dla zdrowia w środowisku pracy (Dz.U. Nr 217, poz. 1833, ze zm.), rozp. MZ z 3.10.2004 r. w sprawie bezpieczeństwa i higieny pracy związanej z występowaniem w miejscu pracy czynników chemicznych (Dz.U. z 2005 r. Nr 11, poz. 86), rozp. MZ z 2.9.2003 r. w sprawie oznakowania opakowań substancji niebezpiecznych i preparatów niebezpiecznych (Dz.U. Nr 173, poz. 1679, ze zm.), rozp. MPiOS, MPC, MZ z 13.4.1951 r. w sprawie bezpieczeństwa pracy przy sprężarkach powietrznych (Dz.U. Nr 22, poz. 174), rozp. MPiPS z 14.3.2000 r. w sprawie bhp przy ręcznych pracach transportowych (Dz.U. Nr 26, poz. 313, ze zm.), rozp. MSWiA z 21.4.2006 r. w sprawie ochrony przeciwpożarowej budynków, innych obiektów budowlanych i terenów (Dz.U. Nr 80, poz. 563), Polska Norma PN-N-18002, instrukcje zakładowe.

Lp.	Zagrożenie	Źródło zagrożenia Wyniki pomiarów	Ciężkość szkód	Prawdopodobieństwo	Oszacowanie ryzyka	Działania profilaktyczne
1.	Pożar.	Materiały łatwopalne, w tym: drewno, papa, lepik, lakiery. Instalacje elektryczne i gazowe malowanego obiektu (szczególnie w budynkach remontowanych). Zagrożenia występują zwłaszcza w przypadku: nieprzestrzegania przepisów ppoż. (zaprószenie ognia), wykonywania i użytkowania prowizorek.	Duża	Mało prawdopodobne	Średnie - dopuszczalne	Zakaz używania otwartego ognia i palenia tytoniu w miejscach niedozwolonych. Oznakowania stref zagrożenia tablicami zakazującymi wejście z otwartym ogniem. Montaż instalacji elektrycznych, przeglądy i konserwacje instalacji i sprzętu elektrycznego wykonywane przez osoby o odpowiednich kwalifikacjach. Zapewnienie podręcznego sprzętu ppoż. Stosowanie obowiązujących instrukcji, w tym ppoż.
2.	Kontakt z pojazdami w ruchu - potrącenie, przygniecenie.	Poruszające się po placu budowy samochody i sprzęt budowlany.	Duża	Mało prawdopodobne	Średnie - dopuszczalne	Stosowanie instrukcji transportu wewnątrzzakładowego i instrukcji bezpieczeństwa na budowie. Działania organizacyjne ograniczające pośpiech. Zalecenie zachowania należytej ostrożności. Obowiązek zapewnienia pomocy operatorowi maszyny w trakcie trudniejszych manewrów lub podczas złej widoczności.
3.	Spadające przedmioty - uderzenie, przygniecenie.	Nieprawidłowo składowane: pojemniki z materiałami, narzędzia, elementy sprzętu pomocniczego.	Duża	Mało prawdopodobne	Średnie - dopuszczalne	Stosowanie instrukcji bhp prac malarskich, w zakresie prawidłowego składowania materiałów i narzędzi w miejscu wykonywania prac. Kategoryczny zakaz pracy „jeden nad drugim”. Dbałość o ład i porządek na stanowisku pracy. Stosowanie środków ochrony indywidualnej - hełmu ochronnego, rękawic i obuwia roboczego. Zalecenie zachowania należytej ostrożności. Działania organizacyjne ograniczające pośpiech.
4.	Położenie stanowiska pracy na poziomie różnym od powierzchni otoczenia - upadek na niższy poziom.	Podest, drabina, rusztowanie stałe i wiszące. Zabrudzone: schody, wejścia na wyższe kondygnacje budynku i wejścia na rusztowania.	Duża	Mało prawdopodobne	Średnie - dopuszczalne	Kontrole prawidłowości stanu technicznego podestów, drabin, rusztowań i stosowania ich zgodnie z przeznaczeniem. Bezwzględne przestrzeganie instrukcji bhp prac malarskich i instrukcji prac na wysokości. Zapewnienie osób o odpowiednich kwalifikacjach (firm specjalistycznych) do montażu wyższych rusztowań. Ład i porządek na i wokół stanowiska pracy. Zachowanie należytej ostrożności. Działania organizacyjne ograniczające pośpiech.
5.	Wpadnięcie, spadnięcie.	Zagłębienia terenu na budowie, otwory stropowe bez zabezpieczeń, niezabezpieczone klatki schodowe.	Duża	Mało prawdopodobne	Średnie - dopuszczalne	Poruszanie się po budowie wyłącznie w miejscach dozwolonych. Oznakowanie ciągów komunikacyjnych, wygrodzenia miejsc szczególnie niebezpiecznych. Stosowanie odzieży i obuwia roboczego oraz hełmu ochronnego. Zalecenie zachowania należytej ostrożności. Działania organizacyjne ograniczające pośpiech.
6.	Poślizgnięcie, upadek na tej samej płaszczyźnie.	Nierówny, mokry i śliski teren budowy na zewnątrz i wewnątrz obiektu. Zabrudzone, śliskie podesty, rusztowania. Bałagan na stanowisku pracy i dojściach do niego (m.in. rozlane farby, źle składowane puste opakowania i narzędzia).	Średnia	Mało prawdopodobne	Małe - dopuszczalne	Dbałość o ład i porządek w miejscu wykonywania prac. Usuwanie rozlanej farby i uprzątanie innych materiałów oraz odpadów bez zbędnej zwłoki. Przestrzeganie stosowania odzieży i obuwia roboczego oraz hełmu ochronnego. Działania organizacyjne ograniczające pośpiech. Zalecenie zachowania należytej ostrożności.
7.	Kontakt z nieruchomymi elementami - uderzenie.	Elementy obiektu, wejścia, elementy konstrukcyjne rusztowań, podestów, drabin.	Średnia	Mało prawdopodobne	Małe - dopuszczalne	Dbałość o ład i porządek w miejscu wykonywania pracy. Stosowanie odzieży, obuwia, rękawic roboczych oraz hełmu ochronnego. Działania organizacyjne ograniczające pośpiech. Zachowanie należytej ostrożności, zwłaszcza: w trakcie wchodzenia na rusztowanie i schodzenia z niego oraz w wąskich przejściach i dojściach.
8.	Kontakt z ruchomymi elementami - uderzenie.	Drzwi i okna obiektu budowlanego.	Średnia	Mało prawdopodobne	Małe - dopuszczalne	Stosowanie odzieży, obuwia, rękawic roboczych, hełmu ochronnego. Działania organizacyjne ograniczające pośpiech. Zalecenie zachowania należytej ostrożności, zwłaszcza w wejściach do obiektu budowlanego i w sąsiedztwie otwartych okien.
9.	Kontakt z ostrymi i szorstkimi krawędziami.	Elementy obiektu, rusztowań, narzędzi, krawędzie pojemników metalowych (najczęściej w trakcie otwierania - zamykania). Powierzchnia malowanych ścian (najczęściej w trakcie czyszczenia).	Średnia	Prawdopodobne	Średnie	Przestrzeganie instrukcji obsługi wykorzystywanych w pracy narzędzi. Kontrola stanu technicznego narzędzi, natychmiastowe usuwanie zauważonych usterek, ewentualna wymiana na sprzęt wolny od wad. Dbałość o ład i porządek w miejscu pracy. Działania organizacyjne ograniczające pośpiech. Stosowanie odzieży i rękawic roboczych.
10.	Kontakt z elementami w ruchu - uderzenie, pochwycenie.	Ruchome elementy elektronarzędzi (mieszalnik, szlifierka oscylacyjna).	Średnia	Mało prawdopodobne	Małe - dopuszczalne	Kontrola sprawności narzędzi i ich odpowiedni dobór do wykonywanych czynności. Zakaz pracy w ubraniu z luźnymi połami, niedopiętymi rękawami, zabandażowanymi dłońmi, itp. Zwrócenie uwagi na zachowanie należytej ostrożności.
11.	Praca z użyciem narzędzi bez napędu mechanicznego.	Narzędzia ręczne, w tym szczególnie - szczotki druciane, szpachelki, pace, zdzieraki, młotki, itp.	Średnia	Mało prawdopodobne	Małe - dopuszczalne	Odpowiednia technika wykonywania prac, kontrola sprawności narzędzi (wymiana uszkodzonych). Stosowanie: okularów ochronnych, rękawic roboczych. Działania organizacyjne ograniczające pośpiech. Zachowanie należytej ostrożności. Rozważane jest przeprowadzenie dodatkowego instruktażu w zakresie posługiwania się tego typu narzędziami.
12.	Odpryski czynnika materialnego.	Fragmenty tynku, odłamki drutów szczotek - podczas przygotowywania, oczyszczania powierzchni przed malowaniem.	Duża	Mało prawdopodobne	Średnie - dopuszczalne	Przestrzeganie instrukcji prac malarskich, zwłaszcza w jej części dotyczącej oczyszczania i przygotowywania podłoża do malowania. Stosowanie: odzieży roboczej, rękawic oraz okularów ochronnych. Działania organizacyjne ograniczające pośpiech. Zachowanie należytej ostrożności.
13.	Prąd elektryczny o napięciu do 1 kV.	Instalacja elektryczna obiektu budowlanego, instalacje zasilające teren budowy, przenośne źródła oświetlenia miejscowego, instalacja narzędzi ręcznych. Zagrożenia ujawniają się szczególnie przy wykorzystywaniu prowizorek, wykonywaniu napraw przez osoby nieupoważnione czy używaniu niesprawnych instalacji, narzędzi.	Duża	Mało prawdopodobne	Średnie - dopuszczalne	Zapewnienie sprawności instalacji i urządzeń elektrycznych, w tym celu prowadzono okresowe kontrole i przeglądy, w tym kontrola zabezpieczeń przeciwporażeniowych. Przestrzeganie zakazu wykonywania prac przy urządzeniach elektrycznych przez osoby nieupoważnione. Zakaz stosowania tzw. „prowizorek”.
14.	Kontakt z elementami pod ciśnieniem wyższym od atmosferycznego.	Węże zasilające narzędzia z napędem pneumatycznym - najczęściej w wyniku wyrwania końcówki lub uszkodzenia węża.	Duża	Mało prawdopodobne	Średnie - dopuszczalne	Kontrola sprawności instalacji sprężonego powietrza - zwłaszcza stanu połączeń i węży. Regularne sprawdzanie stanu technicznego narzędzi z napędem pneumatycznym. Stosowanie rękawic roboczych, hełmu i okularów ochronnych. Zalecenie zachowania należytej ostrożności.
15.	Przeciążenie układu mięśniowo-szkieletowego, szkodliwy ruch.	Przenoszenie pojemników z farbą oraz elementów rusztowania czy podestu. Ustawianie drabin, montaż podestów i rusztowań.	Średnia	Mało prawdopodobne	Małe - dopuszczalne	Przestrzeganie instrukcji transportu wewnątrzzakładowego (technika ręcznych prac transportowych). Dodatkowe szkolenia w tym zakresie (m.in. przypomnienie normatywów dźwigania, zasad pracy zespołowej). Stosowanie obuwia i rękawic ro­boczych. Działania organizacyjne ograniczające pośpiech. Zalecenie zachowania należytej ostrożności.
16.	Wymuszona pozycja ciała.	Praca w trudno dostępnych miejscach, ograniczone miejsca pracy. Praca z drabiny.	Średnia	Mało prawdopodobne	Małe - dopuszczalne	Przestrzeganie instrukcji prac malarskich - stosowanie odpowiednich narzędzi i środków pomocniczych. Przemienność wykonywania prac w miejscach trudnodostępnych. Działania organizacyjne ograniczające pośpiech. Zalecenie zachowania należytej ostrożności.
17.	Kontakt z substancjami chemicznymi.	Substancje zawarte w stosowanych: szpachlach, farbach, podkładach oraz preparatach do czyszczenia narzędzi.	Mała	Mało prawdopodobne	Małe - dopuszczalne	Przestrzeganie instrukcji prac malarskich: stosowanie: odzieży, rękawic, okularów ochronnych.
18.	Zapylenie.	Pył unoszący się w powietrzu podczas: oczyszczania powierzchni ścian, przygotowywania, np. gładzi gipsowej, sprzątania po zakończonej pracy.	Mała	Mało prawdopodobne	Małe - dopuszczalne	Przypomnienie, w trakcie dodatkowego szkolenia - zasad przygotowywania materiałów, tak aby ilość powstałego pyłu była możliwie najmniejsza. Stosowanie: okularów ochronnych, maski filtrującej (przeciwpyłowej), odzieży i rękawic roboczych. Dodatkowe szkolenia z zasad użytkowania ochron układu oddechowego. Zwrócenie uwagi na konieczność zwilżania sypkich odpadów przed rozpoczęciem prac porządkowych.
19.	Hałas o natężeniu przekraczającym wartość progu działania 80 dB.	Pracujące na budowie maszyny (zwłaszcza duże maszyny budowlane i urządzenia do obróbki betonu).	Średnia	Mało prawdopodobne	Małe - dopuszczalne	Stosowanie ochronników słuchu. Organizacja pracy umożliwiająca przemienność wykonywanych czynności (w przypadku zaistnienia takiej konieczności).
20.	Wibracje.	Stosowanie wibracyjnych narzędzi do mieszania farb, zbijania tynków, szlifierek, itp.	Średnia	Mało prawdopodobne	Małe - dopuszczalne	Stosowanie narzędzi z układami wibroizolacji, przestrzeganie norm czasu pracy.
21.	Zmienny mikroklimat.	Praca na otwartej przestrzeni, zwłaszcza w okresie jesienno-zimowym, ale także w czasie upałów. Praca w zimie w pomieszczeniach zamkniętych przy otwartych oknach.	Średnia	Mało prawdopodobne	Małe - dopuszczalne	Używanie przydzielonych sortów ubraniowych z uwzględnieniem aktualnych warunków atmosferycznych. Napoje gorące (jesień - zima) oraz chłodzące (upały). Przemienność wykonywania prac lub zmiany czasu rozpoczęcia - zakończenia prac. Przeniesienie do wykonywania innych prac w przypadku złych warunków atmosferycznych.
Uwagi: Brak lub niestosowanie zabezpieczeń powoduje podwyższenie kategorii ryzyka, tzn. zwiększa prawdopodobieństwo zaistnienia wypadku, choroby.						Zatwierdził:

9

---