ściagawka polityka skrót Galbarczyk, UMCS, Polityka Pieniężna GALBARCZYK


CELE POLITYKI GOSPODARCZEJ:

UTWORZENIE BANKU MOŻE NASTĄPIĆ GDY:

  1. Zapewniono wyposażenie na fundusze własne, których wielkość powinna być dostosowana do rodzaju czynności i do rozmiarów działalności i w pomieszczenia posiadające odpowiednie urządzenia

  2. Plan działania na okres najmniej 3lat wskazuje że działalność będzie bezpieczna dla zgromadzonych środków.

ZAŁOŻYCIELAMI BANKU W FORMIE SA- osoby prawne lub fizyczne, musi ich być co najmniej 3. Bank samodzielnie w tej formie może założyć inny bank krajowy lub zagraniczny albo skarb państwa

ZAŁOŻYCIELE BANKÓW SPÓŁDZIELCZYCH- co najmniej 10 osób fizycznych. Założyciele i osoby do objęcia stanowisk członków zarządu powinni dawać rękojmię ostrożnego i stabilnego zarządzania bankiem. Co najmniej 2 osoby członków zarządu muszą mieć odpowiednie wykształcenie i doświadczenie do kierowania, obywatele obcych krajów znajomość języka polskiego.

KAPITAŁ WŁASNY nie może być niższy niż 5mln euro. Wkłady niepieniężne nie przekraczają 15% kapitału, kapitał nie może pochodzić z kredytów ani źródeł nie udokumentowanych. Założyciele składają wniosek o wydanie zezwolenia do KNF, projekt statutu, program działalności i plan finansowy na minimum 3 lat i dokumenty dotyczące założycieli i ich sytuacja finansowa. KNF wydaje decyzje w ciagu 3 m-cy w uzasadnionych przypadkach 6 m-cy. Odmawia jeśli nie spełniono wymagań lub działalność naruszyłaby przepisy prawa, interesów klienta, albo nie gwarantowałaby bezpieczeństwa środków. Z wnioskiem o wydanie zezwolenia występuje Zarząd banku. Zezwolenia tracą moc jeśli w ciągu roku bank działalności nie rozpoczął.

BANK PAŃSTWOWY- utworzony przez Radę Ministrów (RM) w drodze rozporządzenia Ministra Skarbu Państwa zaopiniowany przez KNF. W tym samym trybie likwidowany, może być zlikwidowany na wniosek KNF jeśli ponosi straty. Organy: Rada Nadzorcza i Zarząd (Bank Gospodarstwa Krajowego)

BANKI SPÓŁDZIELCZE- struktura dwuszczeblowa (banki zrzeszające i spółdzielcze). Banki Zrzeszające musiały osiągnąć do końca 2006 fundusze własne 20 mln euro a banki spółdzielcze do 2007 1 mln euro. Banki spółdzielcze nie zrzeszone fundusze własne minimum 5 mln euro. Obecnie w Polsce 3 banki zrzeszające, 579 banków spółdzielczych. Tylko 1 bank spółdzielczy działał samodzielnie

BANKI W FORMIE SA- tworzone z zachowanie ksh kodeksu spółek handlowych. Rada Nadzorcza minimum 5 osób powołuje WZA Walne Zgromadzenie Akcjonariuszy. Zarząd minimum 3 osób, przy czym powołanie 2 w tym Prezesa następuje za zgodą KNF.

Wg stanu na koniec 2008 działało 52 banki komercyjne w tym 4 banki z przewagą kapitału państwowego, 48 banków kapitał prywatny (w tym 42 banki kapitał zagraniczny i 18 instytucji kredytowych)

BANKOWY FUNDUSZ GWARANCYJNY BFG

ZADANIA BFG:

ŹRÓDLA FINANSOWANIA BFG:

  1. Obowiązkowe opłaty roczne wnoszone przez podmioty objęte systemem gwarantowania w wysokości stawki nie przekraczającej 0,3% 12,5 krotności sumy wymogów kapitałowych z tyt. Rodzajów ryzyka i wymogów kapitałowych z tyt. przekroczenia limitów i naruszenia innych norm z ust. Prawo bankowe

  2. Kwoty przekazane przez banki z funduszy ochrony środków gwarantowanych tworzonych przez banki w wysokości iloczynu stawki 0,4% i sumy środków pieniężnych na rachunkach stanowiących podstawę naliczenia rezerwy obowiązkowej

  3. Dochody z oprocentowania pożyczek

  4. Środki uzyskane zw ramach bezzwrotnej pomocy zagranicznej

  5. Środki z dotacji budżetowych

  6. Środki z kredytu udzielanego przez NBP

  7. Inne dochody

DZIAŁALNOŚC POMOCOWA FINANSOWANA: przez środki 1,3,4,7

NARODOWY BANK POLSKI NBP

Podstawowym celem jest utrzymanie stabilnego poziomu cen przy jednoczesnym wspieraniu polityki gospodarczej rządu o ile nie ogranicza to podstawowego celu NBP

ZADANIA NBP:

BANK CENTRALNY- NBP jest bankiem centralnym w Polsce z godnie z Konstytucją, w pełni niezależny, wyłączne prawo emisji pieniadza i ustalania i realizowania polityki pieniężnej. Odpowiedzialny za funkcjonowanie calego systemu finansowego kraju

BANK EMISYJNY- w wąskim znaczeniu- wyłączne prawo emitowania znaków pieniężnych. W szerszym znaczeniu- kształtowanie i realizację polityki pieniężnej wpływ na emisję pieniądza kredytowego przez banki komercyjne. Monopol emisyjny- związany także z regulowaniem obiegu pieniężnego, regulowanie podaży pieniądza, jest w pelni wypłacalny a wkłady w nim są całkowicie pewne

BANK BANKÓW- możliwość ingerowania w działalność banków operacyjnych w celu zapewnienia stabilności systemu, funkcja pożyczkodawcy ostatniej instancji , nadzór nad działalnością banków, kształtuje ich potencjał kredytowy oraz w tworzeniu sprawnego systemu rozliczeń i płatności międzybankowych

BANK PAŃSTWA- finansowa obsluga budzetu państwa i jedn.organizacyjnych, funduszy celowych poprzez prowadzenie ich rachunków bieżących. Gromadzi wpływy do budzetu, realizuje wydatki, przechowuje wolne środki, obrót skarbowymi papierami wartościowymi, obsluga zadłużenia zagranicznego, towrzenie i realizacja polityki dewizowej. Reprezentuje interesy Polski i opracowuje sprawozdawczy bilans płatniczy

ORGANY NBP:

PREZES NBP powolany przez Sejm na wniosek Prezydenta na 6 lat. Nie może on należeć do żadnej partii, związku zawodowego ani prowadzić działalności. Nie może być dłużej niż 2 kolejne kadencje.

ZARZĄD NBP

Składa się z Prezesa oraz 6 do 8 członków powołanych przez Prezydenta na wniosek Prezesa NBP. Kadencja trwa 6 lat

ZAKRES DZIAŁAŃ ZARZĄDU NBP:

RADA POLITYKI PIENIĘŻNEJ RPP:

Sklad: Prezes NBP 9 członków powołanych w równej liczbie przez Prezydenta, Sejm i Senat. Człownków powołuje się na 6 lat. 1 kadencja, muszą zawiesić działalność w partii związku zawodowym, żadnych innych stanowisk poza pracą naukową dydaktyczną

RPP USTALA:

KOMISJA NADZORU FINANSOWEGO KNF

Nadzór nad działalnościa banków SKŁAD: przewodniczący, 2 zastępców i 4 członków. Członkami KNF są:minister właściwy do spraw instytucji finansowych lub jego przedstawiciel, minister właściwy do spraw zabezpieczenia finansowego, Prezes NBP albo delegowany wiceprezes, przedstawiciel Prezydenta RP

ZADANIA KNF:

Banki są zobowiązane do wnoszenia wpłat z tyt.nadzoru bankowego stanowią iloczyn sumy aktywów bilansowych i stawki nie przekraczającej 0,024%

CZYNNOŚCI W RAMACH NADZORU KNF:

KNF MOŻE:

RODZAJE NIEZALEŻNOŚCI NBP

STABILNOŚĆ CEN -polityka pieniężna

Szok popytowy powoduje obniżenie cen produkcji i zatrudnienia. Ekspansywna polityka może nie ustabilizować zarówno ceny jak i realną produkcję oraz zatrudnienie

Szok podażowy wzrost cen ropy naftowej spowoduje wzrost ogólnego poziomu cen i spadek produkcji.

BC wybor miedzy 3 opcjami

  1. Ekspansywna polityka- utrzymać poziom produkcji czego skutkiem dalszy większy wzrost cen

  2. Restrykcyjna polityka- dążąc do stabilności cen ale spadek produkcji jest większy (ochrona wartości złotego kosztem wielkości produkcji)

  3. Neutralna polityka- utrzymać stabilną podaż pieniadza w efekcie szok podażowy dotyka oba cele (produkcyjny i stabilności pieniadza/ inflacyjny)

Przy szoku popytowym- polityk powinna prowadzić do stabilizacji cen i produkcji aby zapewnić zatrudnienie i maksymalne wykorzystanie zdolności produkcyjnych

Przy szoku podażowym- polityka powinna wpływać na stabilność cen w średnim okresie. Jej skuteczność zależy jednak od elastyczności płac i polityki rządu w zakresie stymulowania podaży

RÓWNOWAGA NA RYNKU DÓBR I PIENIĄDZA

Polityka pieniężna wpływ na krzywą LM- ekspansja w dół, restrykcja w górę

Polityka fiskalna wpływ na krzywą IS- ekspansja (rozwoj) w gorę restykcja w dół

Ekspansywna polityka pieniężna powoduje: spadek stopy %, pobudzenie popytu, wzrost produkcji i dochodu narodowego zatrudnienia i spadek bezrobocia. Restrykcyjna odwrotnie. Zjawiska pozytywne lecz przejściowe

Ekspansja fiskalna powoduje- pobudzenie popytu wzrost produkcji dochodu narodowego zatrudnienia i spadek bezrobocia. Restrykcja fiskalna odwrotnie. Podnosi ona jednak stopy % i wywołuje efekt wypierania popytu prywatnego przez rządowy. Przyrost dochodu jest mniejszy a stopa % nie zmienia się. Wzrost wydatków rządowych związany z deficytem emisją papierów skarbowych. Warunkiem wzrostu popytu i produkcji jest zapewnienie wysokiego oprocentowania.

Efektywność polityki fiskalnej zależy od elastyczności popytu na pieniądz czyli jego reakcji na zmiany stopy %. Jeśli popyt sztywny krzywa LM pionowa ekspansja wpłynie jedynie na wzrost stóp %

MODEL AD_AS

M modelu IS-LM zakładana stabilność cen. Model AD-AS ukazuje zależność między zmianami produkcji cen i podaży globalnej, popytu globalnego. Krzywa AS jest rosnąca, na jej przesunięcia mają wpływ zmiany realnej podaży pieniądza, skłonność do konsumpcji lub inwestycji wydatków rządowych, autonomiczna zmiana eksportu. Jeśli ceny wyższe to podaż wyższa od popytu (nadprodukcja). Gdy ceny niższe to nadmiar popytu od podaży. Ceny wykazują tendencję wzrostową

Ekspansywna polityka fiskalna i monetarna przesuwają AD w prawo.

Restrykcyjna polityka fiskalna i monetarna przesuwają AD w lewo.

Wzrost (spadek) wydatków autonomicznych przesuwa AD w prawo (w lewo).

Wzrost cen (przy niezmienionej nominalnej podaży pieniądza) powoduje spadek realnej podaży pieniądza, co prowadzi do wzrostu stóp procentowych, w wyniku czego maleje poziom inwestycji. W konsekwencji maleje zagregowany popyt i produkt.

RÓWNOWAGA MIĘDZY POPYTEM I PODAŻĄ

Teoria Keynesowska- mechanizm samoregulacji jest długotrwały. W sytuacji bezrobocia zwolennicy są skłonni zwiekszać popyt aby gospodarka szybciej osiągnęła stan równowagi

Monetaryści- ceny i płace są dostatecznie elastyczne a ich przystosowanie do optymalnej produkcji jest wystarczająco szybkie. Przeciwni aktywnej polityce rządu w walce z bezrobociem, opowiadają się za stałym przyrostem podaży pieniądza w celu minimalizacji wahań popytu i produkcji.

W wyniku aktywnych przesunięć rządu popyt globalny rośnie, produkcja zwiększa się, wzrost cen, nasilają się żądania płacowe i płace rosną. Wzrost kosztów powoduje spadek rentowności i opłacalności produkcji i jej ograniczenie.

NOMINALNA STOPA PROCENTOWA

Suma realnej stopy % i spodziewanego wskaźnika inflacji. Keynesowska teoria- popyt na pieniądz jest wysoce elastyczny w stosunku do stopy %, jej niezmienność pozwoli stabilizować dochód i produkcję (Keynes stopa %)

Monetaryzm- Negowali stopę % bardziej korzystne jest stabilizowanie dochodu, dochód a nie wysokość stopy wyznacza popyt na pieniądz (Monetaryści dochód)

Ekspansja pieniężna- obniżenie stopy % powoduje wzrost dochodu

Restrykcyjna- podwyższenie stopy% powoduje: spadek dochodu

Ekspansja fiskalna- powoduje wzrost PKB, bez zmian stopy%

Zbyt niska stopa% sprzyja oszczędności i selekcji efektywnych inwestycji. Zbyt wysoka stopa% hamuje konsumpcję i inwestycje. Stabilizacja stóp% ogranicza wahania realnego popytu na pieniądz. Stałe stopy% powodują zmiany podaży pieniadza.

TEORIA ILOŚCIOWA MONETARYSTYCZNA- nominalny wzrost podaży pieniądza powinien być dostosowany do aktywności gospodarczej i wzrostu cen (inflacji). Nadmiernie restrykcyjna polityka pieniężna założenie niskiej inflacji i małe przyrosty podaży pieniądza lub spadek może spowodować recesje, bo będzie hamować wzrost produkcji i wzrost bezrobocia.

STABILIZACJA PODAŻY PIENIĄDZA

Teoria Monetarystyczna- stabilizacja podaży pieniadza oznacza stabilizację popytu globalnego i globalnej produkcji. Monetaryści uważają ze popyt na pieniądz jest stabilny

Keynesiści nie wierzą w stabilność popytu na pieniadz. Wybierają stopę % jako cel pośredni

Ekspansywna polityka pieniężna- wzrost podaży pieniadza, powoduje wzrost dochodu i spadek stopy %

Restrykcyjna pieniężna- zmniejszenie podaży powoduje zmniejszenie dochodu wzrost stopy%.

Jeżeli popyt spada BC emituje dodatkową ilość pieniadza. Ceny i produkcja wzrosną.

POZIOM DOCHODU JAKO CEL:

Ekspansywna- dochód wzrasta to spadek stopy% Restrykcyjna dochód spada stopa% rośnie

KURS WALUTOWY

Stabilny kurs ma wpływ na ceny towarów eksportowanych i importowanych na poziom cen krajowych

W systemie kursów stałych rewaluacja lub dewaluacja

W systemie kursów płynnych deprecjacja lub aprecjacja

DEWALUACJA- powoduje spadek cen towarów eksportowanych i wzrost cen towarów importowanych (wzrost eksportu spadek importu)

REWALUACJA- wzrost importu spadek eksportu

Spadek kursu płynnego oznacza że p[polityka zbyt liberalna i nadmierny popyt wywołuje nadwyżkę importu i deprecjację waluty krajowej. Restrykcja prowadzi do nadwyżki eksportu i aprecjacji waluty krajowej

Ekspansja- wzrost podaży, spadek stopy%, rośnie produkcja i dochód. Produkcja rośnie w wyniku pobudzenia popytu inwestycyjnego i konsumpcyjnego wskutek spadku stopy% i potanienia kredytów.

W systemie kursów płynnych spadek stóp% powoduje spadek popytu na walutę krajową i odpływ kapitału, spada kurs waluty krajowej, spadek importu i wzrost eksportu, eksport netto rośnie, stymuluje to wzrost popytu globalnego, produkcji i dochodu. Skuteczna w systemie kursów płynnych w krótkim czasie

W systemie kursów stałych- wzrost podaży pieniadza, by nie dopuścić do spadku kursu waluty krajowej BC sprzedaje wlauty obce i zmniejsza podaż pieniądza krajowego, spadek rezerw dewizowych

Utrzymanie stałego kursu wymaga utrzymania stałej stopy%, brak zmiany stopy% powoduje brak zmian popytu globalnego, produkcji i dochodu. Monetarna nieskuteczna w systemie kursów stałych

WZROST PODAŻY PIENIĄDZA:

*obniżenie stopy%, stopy redyskontowej, lombardowej, stopę rezerw obowiązkowych, zakup papierów wartościowych, wzrost produkcji, spadek bezrobocia, potanienie kredytów, przesuniecie krzywej LM w prawo

SPADEK PODAŻY PIENIADZA:

*obniżenie inwestycji i produkcji, zatrudnienia, wzrost bezrobocia, zahamowanie inflacji, wyższa stopa%, dyskontowa, lombardowa, stopy rezerw obowiązkowych, Sprzedaż lub emisja papierów wartościowych, przesunięcie krzywej LM w lewo

Wzrost popytu ekspansja fiskalna krzywa IS w prawo

Spadek popytu restrykcja fiskalna krzywa IS w lewo

BEZPOŚREDNIE ODDZIAŁYWANIE NBP

POŚREDNIE

Rezerwy obowiązkowe

Kredyt refinansowy: redyskontowy, lombardowy

Operacje otwartego rynku

REZERWY OBOWIĄZKOWE

Część całkowitych rezerw znajdujących się w dyspozycji banków która nie może być wykorzystana do tworzenia pieniądza przez udzielanie pożyczek. Wyrażana w % wybranych depozytów bankowych. Zmiany stopy rezerw wpływają na wielkość podaży pieniądza za pomocą mnożnika który jest odwrotnością tej stopy. Zmiany stóp rezerw są niewielkie negatywnie wpływają na gosp.finansową banków. Stopa rezerw może być zróżnicowana w zależności od terminów. Rezerwa nieoprocentowana jest formą pra podatkóu wpłacanego do BC, wysoka ma wpływ na oprocentowanie kredytów. Rezerwy odprowadzane od środkow płatnych na każde ządanie i od środków terminowych. Rezerwy nie odprowadza się do np. środków podlegających zwrotowi, zgromadzonych na rachunkach i przeznaczonych na zasilenie KFM, środków uzyskanych ze sprzedaży papierów wartościowych.

Stopa rezerw obowiązkowych nie może przekroczyć: 30% środków a'vista, 20% środków na rachunkach terminowych.

Stopa wkładów zlotowych i walutowych wynosi 3%. Banki pomniejszają o równowartość 500tys.euro obliczoną wg kursu średniego. Jeśli kwota jest mniejsza bank nie odprowadza rezerwy. Bank może być zwolniony od odprowadzenia przez Zarząd NBP. Kwota oprocentowania 0,9 stopy redyskonta, karne odsetki naliczane od brakującej kwoty w wysokości 2krotności stopy kredytu lombardowego. Podstawa naliczenia rezerwy: średnia arytmetyczna stanu środków, od którego nalicza się rezerwę na koniec każdego m-ca. Odprowadza się w ostatnim dniu m-ca.

REFINANSOWANIE BANKÓW

Udzielanie kredytów przez BC które mogą upłynnić swoje aktywa.

KREDYT REFINANSOWY UDZIELONY:

Może być udzielony bankowi dla realizacji programu postępowania naprawczego. Kredyt ułatwiający restrukturyzację bankom mającym problemy z wypłacalnością. Trudno za jego pomocą kontrolować płynność sektora . wzrost stopy % powoduje napływ kapitału z zagranicy.

POLITYKA REDYSKONTOWA

Polega na określaniu przez BC stopy redyskonta stosowanej przy udzielaniu kredytu redyskontowego oraz na zmianach dostępności tego kredytu. Zmiany redyskonta POWINNY ZAPEWNIĆ PLYNNOŚĆ. BC nie może zmieniać często stopy redyskonta , ustalając stopę redyskonta BC wpływa na rynkowe stopy %, miedzynarodowe przepływy kapitałów krótkoterminowych osłabiają oddziaływanie stopy redyskonta na płyyność banków.

DYSKONTO- sprzedaż weksla przed terminem płatności bankowi komercyjnemu. Bank potrąca stopę dyskonta od dnia dyskonta, włącznie do dnia wykypu (rok-36dni,mc-30dni) oraz prowizję. Kredyt dyskontowy uzyskuje osoba dyskontująca weksel a spłaca go dłużnik wekslowy w momencie wykupu. Bank który weksel redyskontował nie musi go przetrzymywać do terminu płatności i może zaciągnąć na jego podstawie kredyt redyskontowy w NBP

REDYSKONTO- sprzedaż wcześniej zdyskontowanego weksla przez bank zagraniczny do NBP przed terminem płatności. NBP potrąca stopę redyskonta. Zasady i tryb redyskonta określa umowa Zarządy NBP.

NBP PRZYJMUJE DO REDYSKONTA WEKSEL:

WEKSEL WŁASNY (SOLA)

Wystawiany przez dłużnika jako zobowiązanie zapłaty. Bezwarunkowe przyrzeczenie wystawcy zapłacenia określonej sumy pieniędzy we wskazanym miejscu i czasie

Wystawca weksla swoim podpisem przyjmuje na siebie realizację zobowiązania wpisanego na wekslu.

Elementy ustawowe weksla własnego (sola): i trasowany

W wekslu własnym wystawca weksla jest głównym dłużnikiem natomiast przy trasowanym głównym dłużnikiem jest osoba, która ciągniony na nią weksel zaakceptowała (trasat).

WEKSEL NIEWAŻNY JEŚLI: nie wymieniono remitenta, wpisano w miejscu dla określenia remitenta „na zlecenie okaziciela”

OBLIGACJA- papier wartościowy w serii, w którym emitent stwierdza że jest dłużnikiem właściciela obligacji i zachowuje się wobec niego do spełnienia określonego świadczenia o charakterze pieniężnym lub niepieniężnym

Obligacje mogą mieć formy dokumentu jeśli emitent tak postanowi. Ich ewidencję prowadzą KD PW, domy maklerskie lub banki. Prawa i obowiązki emitenta obligatariuszy są określone. Obligacje oferowane na przetargach mogą być emitowane jako: o zmiennej stopie% o stałej stopie%, indeksowane.

Obligacje mogą być nabywane przez rezydentów i nierezydentów będących osobami prawnymi lub przez spółki akcyjne. Sprzedawane na przetargach na rzecz uczestników przetargu. Możliwa jest zmiana na inne emisje w drodze przetargu. Oprocentowanie naliczane od wartości nominalnej w okresach odsetkowych. Obligacje mogą być odkupywane przez MF przez terminem zapadalności podlegają wykupowi wg wartości nominalnej. Wartość nominalna obligacji wynosi 100, 100 euro lub wielokrotność. Na rzecz osob fizycznych sprzedawane obligacje skarbowe oraz oszczędnościowe

Wartości nominalne bonów skarbowych oferowanych na przetargu uzupełniającym mogą dokonywać jedynie uczestnicy którzy dokonali zakupu w dniu przetargu

Bony mogą być odkupione na przetargach organizowanych przez NBP przed upływem terminu zapadalności. Podlegają wtedy umożeniu za wyjątkiem bonów kupowanych przez MF.

KREDYT LOMBARDOWY

Udzielony pod zastaw, reguluje go uchwała NBP o papierach wartościowych bonach skarbowych bonów pieniężnych NBP obligacji bądź innych pap.wart.85% wartości papierów obciążonych zastawem. Może go wysłać bank posiadający r-k w NBP o ile jest uczestnikiem RPW lub KDPW i zawre umowe o taki kredyt . kredyt podlega spłacie w następnym dniu operacyjnym. Wysokie oprocentowanie, krótki okres splaty. Banki komercyjne w celu refinansowania się mogą zaciągać kredyt lombardowy w Narodowym Banku Polskim pod zastaw papierów wartościowych emitowanych przez Skarb Państwa, a także pod zastaw weksli, spełniających wymagania stawiane wekslom przyjmowanym przez NBP do redyskonta.

KREDYT TECHNICZNY

Podobny do lombardowego kredyt w ciagu 1dnia dostępny w euro oraz pln udzielony pod zabezpieczenie papierów wart.poprzez przewłaszczenie. Następuje przeniesienie własności do czasu spłaty. Kwotowa relacja procentowa w nominalnej 85% jest to typowy kredyt 1 dniowy. Musi być spłacony tego dnia powinien być wykorzystany i spłacony jeśli tak wykorzystany jest nieoprocentowany, przekształca się w lombardowy kiedy spłata następuje w następnym dniu koszty są lombardowe.

OPERACJE OTWARTEGO RYNKU

Polegają na zakupie i sprzedaży papierów wart.przez BC banków komercyjnych. Zakupy zwiększają rezerwy gotówkowe banknotów co ma wpływ na wzrost akcji kredytowej wzrost podaży pieniądza i obniżenie krotkoterminowych stóp%. Sprzedaż prowadzi do zmniejszenia bazy monetarnej i wskutek działania mnożnika do odpowiednio szybszego spadku podaży pieniadza i wzrostu stóp %.

Operacje przeprowadzane z inicjatywy NBP. Przeprowadzane w trybie przetargu w wyjatkowych przypadkach w trybie pozaprzetargowym. Liczba ofert składanych na przetargach jest ograniczona a łaczna wartość papierów danego rodzaju i o danym terminie zapadłości nie może być mniejsza niż 1mln.

OPERACJE REPO zakupu NBP

Polega na tym że BC sprzedaje papiery wartościowe bankom komercyjnym. Zobowiązuje się do ich odkupu w terminie późniejszym po ustalonej cenie. Z kolei bank komercyjny kupuje papiery wartościowe od BC zobowiązuje się do ich sprzedaży. Po cenie wyższej

OPERACJE REWERS REPO sprzedaż NBP

Polega na tym że BC kupuje papiery wartościowe od banków komercyjnych zobowiązuje się do ich odsprzedaży w terminie późniejszym po ustalonej cenie. Z kolei bank komercyjny sprzedaje papiery wartościowe BC zobowiązuje się do ich odkupu.

Operacje repo polegają na zakupie papierów wartościowych po określonej cenie

przez bank centralny, z jednoczesnym zawarciem umowy ich odkupienia po

upływie określonego czasu przed terminem ich wymagalności po cenie

odpowiednio wyższej. Operacje te pozwalają bankowi centralnemu udzielać

sektorowi bankowemu krótkoterminowych kredytów pod zastaw tych papierów

wart. W celu poprawienia jego płynności.

Operacje reverse repo są odwrotnymi w stosunku do wyżej omówionych. Polegają

na sprzedaży pap. wart. przez bank centralny z równoczesnym zawarciem umowy

ich odsprzedaży w przyszłości. Bank centralny zaciąga w ten sposób

krótkoterminowy kredyt na rynku pieniężnym, niwelując płynność sektora

bankowego.

Operacje repo mogą dokonywane być również między bankami komercyjnymi,

wówczas o operacji repo mówimy w przypadku banku, który udziela pożyczki,

natomiast z punktu widzenia banku otrzymującego środki jest to operacja reverse

repo.

OPERACJE OTWARTEGO RYNKU

PODSTAWOWE- polegające na emisji papierów wartościowych banków pieniężnych NBP lub przeprowadzeniu operacji repo. Przeprowadzane raz w tyg.wynoszącym 7dni. W trybie przetargowym

DOSTRAJAJĄCE- emisji bonów pieniężnych, przedterminowym wykupie bonów pieniężnych NBP, przeprowadzenie operacji repo rewers -repo

STRUKTURALNE- emitowaniu NBP, przedterminowym wykupie NBP, zakupie i sprzedaży papierów wart. Na rynku wtórnym

Czas przeprowadzenia i termin zapadalności operacji dostrajających i strukturalnych zależy od występującej sytuacji płynnościowej. Także na podstawie umów miedzy NBP a bankiem

BONY PIENIĘŻNE NBP

Emitowane przez NBP z terminem zapadalności od 1 do 365 dni nominał i dyskontowe sprzedawane z dyskontem ewidencjonowane w rejestrze papierów wartościowych. Na rynku pierwotnym nabywcami mogą być tylko banki będące delerami rynku pieniężnego a na rynku wtórnym także przez inne banki. Bony są zbywalne i mogą zostać odkupione przez emitenta NBP w każdym momencie. Płynny instrument rynku miedzybankowego wykorzystywany przez banki do dokonywania dochodowych lokat na krótki termin. Bony są oferowane na przetargach organizowanych przez DPPK NBP. Zainteresowani mogą składać oferty najpóźniej do południa w dniu przetargu. Cena podawana jest za każde 100pln lecz w stosunku do wartości nominalnej 10 tys. Zł

BONY SKARBOWE

Zwane też wekslami skarbowymi lub dłużnymi papierami wartościowymi Skarbu Państwa są dłużnymi instrumentami finansowymi, którymi obraca się na rynku pieniężnym. Należą do papierów krótkoterminowych emitowanych przez Skarb Państwa których celem jest pokrycie bieżących potrzeb budżetowych zarządzanie płynnością. Ich sprzedaż jest prowadzona przez NBP który pełni agenta emisji. Termin wykupu: termin zapadalności wynosi od 1 do 52 tygodni w Polsce emitowane na okres 13 tygodni,26,39,52 tygodni

Wartość nominalna to 10tys zł cena bonu: niższa cena zakupu niż wartość nominalna.

KRAJOWA IZBA ROZLICZENIOWA

Celem była budowa i standaryzacja systemu rozliczeń międzybankowych

Przedmiot działań KIR:

STRUTURA KIR

Dwupoziomowa, centrala KIR i BRIR, BRIR rejestrują nalezności i zobowiązania banków i przekazują do centrali zbiorcze dane . Centrala KIR przeprowadza ostateczny rozrachunek polega na kompensacji wzajemnych zobowiązań i należności między bankami.KIR dokonuje rozliczeń przy wykorzystaniu ELIXIR

ZWIĄZEK BANKÓW POLSKICH ZBP

Samorządowa organizacja banków działająca na podstawie ustawy o izbach gosp. Członkowstwo charakter dobrowolny Zarząd wybierany na 3letnia kadencję przez Walne Zgromadzenie w skład wchodzi 2 wiceprezesów i 8 czlonkówzwiązek pełni funkcję lobby bankowego uczestniczy w pracach KNB i BFG zadania': współpraca przy przygotowaniu ustaw dotyczących banków.

AGREGATY PIENIEŻNE

M1 - pieniądz gotówkowy w obiegu (poza kasami banków) oraz depozyty i inne zobowiązania bieżące gospodarstw domowych, niemonetarnych instytucji finansowych, przedsiębiorstwa instytucji niekomercyjnych działających na rzecz gospodarstw domowych, instytucji samorządowych i funduszy ubezpieczeń społecznych. Charakteryzuje się najwyższym stopniem płynności i związany jest z pieniędzmi gromadzonymi do celów transakcyjnych, spekulacyjnych i z powodów ostrożności

M2 - obejmuje depozyty M1, depozyty i inne zobowiązania z terminem pierwotnym do 2 lat włącznie i zblogowane oraz depozyty z terminem wypowiedzenia do 3 miesięcy włącznie. Jest wykorzystywany przez banki do udzielania kredytów krótkoterminowych

M3 - obejmuje M2 i operacje z przyrzeczeniem odkupu, dłużne papiery wartościowe z terminem wykupu pierwotnym do 2 lat włącznie oraz jednostki uczestniczące w funduszach rynku pieniężnego. Tworzy główne źródło środków wykorzystywanych na długoterminowych kredytów inwestycyjnych. Wykazuje najniższy stopień płynności.

Wyznaczanie wielkości pieniądza w obiegu (podaży pieniądza) opiera się przeważnie na teorii ilościowej (monetarystycznej). Zgodnie z nią nominalny wzrost podaży pieniądza powinien być dostosowany do przewidywanej aktywności gospodarczej i do nie dającego się uniknąć wzrostu cen ( przewidywanej inflacji). Jednak nadmiernie restrykcyjna polityka pieniężna nakierowana na cele antyinflacyjna ( założenie niskiej inflacji i w konsekwencji małe przyrosty podaży pieniądza lub wręcz jej spadek ), może spowodować recesje w gospodarce, bo będzie hamować wzrost produkcji i powodować wzrost bezrobocia.

Stopa procentowa jest cena kapitału pożyczkowego. W długim okresie jej wysokość zależy od stopy zysku, a w krótkim od popytu i podaży kapitału. Istotny wpływ na jej poziom ma też tempo wzrostu cen w gospodarce. Im jest ono większe, tym szybciej spada siła nabywcza pieniądza i dla jej utrzymania wymagane są wyższe stopy procentowe

1



Wyszukiwarka