Pytania z 1 punkt:

1. Data KPA.

KPA jest o akt prawny, regulujący zasady prowadzenia postępowań administracyjnych.

Data uchwalenia: 14 czerwca 1960
Data wejścia w życie 1 stycznia 1961
Wejście w życie ostatniej zmiany 21 maja 2015

2. Postępowania objęte KPA.

Postępowanie administracyjne - zwane również formalnym prawem administracyjnym to szczególny tryb załatwiania spraw przed organami administracji państwowej bądź samorządowej. Zgodnie z przepisami KPA regulować będzie postępowanie:

1. przed organami administracji publicznej w należących do właściwości tych organów sprawach indywidualnych rozstrzyganych w drodze decyzji administracyjnych,

2. przed innymi organami państwowymi oraz przed innymi podmiotami, gdy są one powołane z mocy prawa lub na podstawie porozumień do załatwiania spraw określonych w pkt 1,

3. w sprawach rozstrzygania sporów o właściwość między organami jednostek samorządu terytorialnego i organami administracji rządowej oraz między organami i podmiotami, o których mowa w pkt 2,

4. w sprawach wydawania zaświadczeń,

5. w sprawach skarg i wniosków.

Nie jest postępowaniem administracyjnym rozstrzyganie spraw uregulowanych na gruncie Ordynacji podatkowej, wynikających ze stosunku nadrzędności służbowej bądź podległości czy immunitetu dyplomatycznego.

Postepowanie charakteryzuje się :

 pisemność - sprawy rozpatrywane są na podstawie pisemnych wniosków, składanych przez uprawnione podmioty. Rozstrzygnięcia, co do zasady, są dokonywane także w formie pisemnej,

 brak równości stron

 oficjalność - wymóg zachowania określonych procedur (terminy, właściwość organów, forma wniosku itp.)

 dwuinstancyjność

3. Podmioty na prawach stron.

KPA przewiduje możliwość udziału w postępowaniu określonych podmiotów, którym, w przypadku spełnienia określonych wymogów, będą przysługiwać uprawnienia strony. W obecnym stanie prawnym to:

• prokurator

• organizacja pożytku publicznego

• Rzecznik praw obywatelskich

4. Rodzaje doręczeń.

• Doręczenie właściwe (zwykłe) - stosuje się je do osób fizycznych, jednostek organizacyjnych i organizacji społecznych. Polega ono na dostarczeniu pisma do rąk adresata, za pomocą usług pocztowych, przez pracowników organów administracyjnych, innych osób lub organów, które zostały do tego upoważnione. Pisma nie są jednak doręczane stronie, która jest pozbawiona zdolności do czynności prawnych - zostają wówczas dostarczone przedstawicielowi strony. Jeżeli strona ustanowiła pełnomocnika, pisma będą dostarczane właśnie jemu.

• Doręczenie zastępcze - stosuje się je do osób fizycznych, osób prawnych, innych jednostek organizacyjnych. Polega ono na oddaniu pisma osobie, która przyjmuje na siebie zobowiązanie doręczenia danego pisma adresatowi. (np. pełnoletni domownik, sąsiad, dozorca domu). Adresata należy powiadomić o doręczeniu zastępczym za pomocą zawiadomienia pozostawionego w pocztowej skrzynce oddawczej, lub jeśli to niemożliwe w drzwiach adresata Osobno uregulowane zostało doręczanie pism osobie nieobecnej - zostaje ono doręczone kuratorowi osoby nieobecnej lub przedstawicielowi tej osoby doraźnie wyznaczonemu przez organ

Fikcje doręczenia

• Przepisy kpa ustanawiają dwie fikcje doręczenia, które pozwalają na prowadzenie postępowania mimo przeszkód w korzystaniu z doręczenia właściwego lub zastępczego.:

• Pismo skierowane do osoby fizycznej może zostać złożone na 14 dni w urzędzie pocztowym lub urzędzie gminy. Adresata powiadamia się o tym fakcie dwukrotnie informacją pozostawioną w skrzynce oddawczej, a jeśli to nie jest możliwe zostawia się informację np. w drzwiach mieszkania. Pismo uważa się za doręczone po upływie 14 dni.

• Można odstąpić od doręczania pism. Może to mieć miejsce jedynie w sytuacji, w której przepisy szczególne pozwalają na powiadamianie stron o decyzjach lub czynnościach procesowych poprzez rozplakatowanie obwieszczeń, publiczne obwieszczenie przyjęte zwyczajowo, doręczenie uznaje się za dokonane po 14 dniach od ogłoszenia wiadomości. administracyjny.

5. Obliczanie terminów.

Kodeks reguluje również zasady obliczania terminów, a sposób ich obliczania zależy od rodzaju terminu. Kodeks wymienia cztery rodzaje terminów, które liczone są:
• w dniach (np. 14-dniowy termin złożenia wniosku o ponowne rozpatrzenie sprawy),
• w tygodniach (dwutygodniowy termin na zajęcie stanowiska przez organ współdziałający),
• w miesiącach (np. termin na wniesienie żądania wznowienia postępowania),
• w latach (np. dziesięcioletni termin dopuszczalności stwierdzenia nieważności decyzji, choć dodać należy, że jest to przykład terminu prawa materialnego).

Jeżeli początkiem terminu liczonego w dniach jest pewne zdarzenie (np. doręczenie decyzji), przy jego obliczaniu nie uwzględnia się dnia, w którym zdarzenie nastąpiło, a upływ ostatniego z wyznaczonej liczby dni uważa się za koniec terminu.

6. Formy wszczęcia postępowania adm

Zasadą jest, że postępowanie wszczynamy na wniosek strony albo z urzędu.
Dzień wszczęcia postępowania jest to dzień złożenia wniosku przez stronę lub z urzędu - dzień w którym organ adm. publ. wykonał pierwszą czynność na zewnątrz w tej sprawie Organ ma obowiązek powiadomienia wszystkich stron w tej sprawie.
Generalnie jest tak, że każda strona powinna mieć własne postępowanie, ale bywa też, że kilka stron, podmiotów jest zainteresowanych tą sprawą i wszystkie strony mają ten sam organ właściwy do prowadzenia tego jednego postępowania. Art. 62

Art. 63 dotyczy formy składania podań, pism o wszczęcie postępowania. Musi być to forma pisemna lub ustna forma składania zażalenia do protokołu. Musi zawierać podanie - przedmiot sporu, czego strona oczekuje. Jeśli są jakieś braki w podaniu - strona ma 7 dni na uzupełnieni braków, w przypadku braku uzupełnienia pismo organ pozostawia bez rozpatrzenia. Można złożyć podanie ponownie w tej sprawie. Jeśli nie ma w piśmie imienia, nazwiska, adresu również organ pozostawia pismo bez rozpoznania.

Art. 65 i 66 - jeśli pismo zostało złożone do niewłaściwego organu to ten organ przekazuje pismo do właściwego i powiadamia o tym wnioskodawcę.
Art. 66 1 - gdy pismo dotyczy kilku spraw i powinno być rozpatrzone przez kilka organów to organ do którego pismo wpłynęło załatwia sprawę co do swojego zakresu i powiadamia stronę iż powinna wnieść pismo co do pozostałych spraw do innych organów. Termin wniesienia pism do pozostałych organów liczy się od daty wpływu do organu pierwszego.

Art. 66 3 - gdy wnosimy pismo do organu niewłaściwego a właściwy jest sąd lub organ nie może nam wskazać organu właściwego to wówczas organ zawraca pismo stronie z odpowiednim pouczeniem.

7. Tryby prowadzenia post. adm.

1. postępowanie GŁÓWNE

- jego przedmiotem jest rozpoznanie i rozstrzygnięcie sprawy administracyjnej w trybie i formie przewidzianych przez przepisy prawa procesowego zgodnie z przepisami prawa materialnego

- w jego ramach wyróżniamy postępowanie:

• toczące się przed organem I instancji,

• toczące się przed organem II instancji w razie wniesienia odwołania przez legitymowane podmioty postępowania administracyjnego.

2. Postępowanie NADZWYCZAJNE

- ich przedmiotem, w przeciwieństwie do postępowania głównego, nie jest rozstrzygnięcie merytoryczne sprawy administracyjnej (podatkowej), lecz przeprowadzenie weryfikacji decyzji wydanej w postępowaniu głównym

- uzależnione są więc od uprzedniego przeprowadzenia postępowania głównego, zakończonego wydaniem ostatecznej decyzji

- prowadzą do wydania prawidłowej decyzji w sprawie rozpatrywanej uprzednio w postępowaniu głównym

- na system nadzwyczajnych trybów postęp. uregulowanych w kpa i w op (ordynacji podatkowej) składają się:

• postępowanie w sprawie wznowienia postępowania

(ponowne rozpoznanie i rozstrzygnięcie sprawy admin. zakończonej decyzją ostateczną)

• postępowanie w sprawie stwierdzenia nieważności decyzji

(ustalenie, czy decyzja nie jest dotknięta kwalifikowaną wadą powodującą jej nieważność). Stwierdzenie nieważności decyzji polega na wyeliminowaniu jej z obrotu prawnego, bez merytorycznego rozstrzygania sprawy administracyjnej, do której odnosiła się.

• postępowanie mające na celu uchylenie, zmianę decyzji prawidłowej bądź dotkniętej wadami niekwalifikowanymi.

8. Pojęcie zaświadczenia.

Zaświadczenie potwierdza określone fakty lub stan prawny - istnienie uprawnienia lub obowiązku określonego w decyzji lub w innym akcie administracyjnym wydanym wcześniej. Jak wynika z tej definicji, zaświadczenie nie wywołuje skutków prawnych, a ma jedynie znaczenie dowodowe. O wydanie zaświadczenia może ubiegać się każdy podmiot, któremu przysługuje prawo do występowania w charakterze strony postępowania administracyjnego. Zaświadczenie powinno być wydane bez zbędnej zwłoki, nie później jednak niż w ciągu 7 dni.

9. Regulacje prawne dot. post. adm.

Podstawowym aktem prawnym regulującym post. adm. jest ustawa z dn. 14.06.1960r. ? KPA ( tekst jednolity Dz. U. z 2000r., nr 98, poz. 1071 z poźn. zm. )
Należy podkreślić że polskie prawo procesowe jest skodyfikowane, ale poza zakresem regulacji KPA znajduje się wiele spraw regulowanych ustawami szczególnymi np. ordynacja podatkowa, prawo celne, itp.
Ponadto w sprawach regulowanych przepisami KPA przepisy prawa materialnego przewidują niekiedy odmienny sposób załatwiania tej czy inne sprawy
I tak np. pr. budowlane zawiera regulację dotyczące treści wniosku o pozwolenie na budowę oraz treści decyzji w tej sprawie.

10. Regulacje prawne dot. post. sądowo-adm.

11. Pojęcie terminów zawitych.

zawite - terminy po których czynność jest nieważna. Są to terminy przywracalne, po uprzednim wystąpieniu do organu zależy wykazać, że po ustąpieniu bariery w ciągu 7 dni dostosują się do terminu

art. 57 - terminy mogą być oznaczone w dniach, miesiącach, tygodniach. Ważność terminu jest zachowana jeśli pismo wyślemy z datą w terminie wyznaczonym w polskiej placówce pocztowej.

Art. 58 - wystąpienie z wnioskiem o przywrócenie terminu, o wniesieniu odwołania - jeśli przeszkoda nie wystąpiła z naszej winy - 7 dni wraz z dołączonym odwołaniem.

Pytania za 2 punkty:

1. Nowelizacje KPA.

2. Rys historyczny prawa o post. adm. i sądowo-adm. w Polsce.

3. Zasady post. adm.

Do zasad ogólnych polskiego prawa administracyjnego zaliczamy:
- Zasadę państwa prawa
- Zasadę praworządności
- Zasadę pogłębiania zaufania obywateli
- Zasadę informowania stron
- Zasadę uczestnictwa stron w postępowaniu
- Zasadę wyjaśniania przesłanek załatwienia sprawy
- Zasadę szybkości postępowania
- Zasadę nakłaniania do ugody
- Zasadę pisemności postępowania
- Zasadę dwuinstancyjności postępowania
- Zasadę trwałości ostatecznych decyzji administracyjnych i sądowej kontroli.
Niektóre z zasad są sformułowane kategorycznie, inne natomiast mają formę określającą dopuszczanie wyjątków (np. zasada pisemności, zasada uczestnictwa stron w postępowaniu).

4. Wyłączenie pracownika organu.

Przesłanki do automatycznego wyłączenia pracownika adm. publ. z postępowania:

- w sprawie gdy sam jest stroną (nikt nie może być sędzią we własnej sprawie)

- gdy jedną ze stron jest osoba, która pozostaje z pracownikiem w węźle prawnym

- powinowactwo do II stopnia (dziadek i prawnuczek III stopień - wówczas sprawę można rozpatrzyć)

- przysposobienie, opieka, kuratela

- pracownik był świadkiem w danej sprawie lub biegłym

- był przedstawicielem stron lub najbliżsi z rodziny

- wszczęto przeciwko niemu postępowanie karne dyscyplinarne służbowe w jego sprawie

- pracownik prowadzi sprawę swojego szefa

O wyjęciu pracownika decyduje bezpośredni przełożony i wyznacza drugiego do prowadzenia sprawy.

Możemy także wyłączyć cały organ gdy sprawy dotyczą kierownika organu- art. 25

W przypadku wyłączenia pracownika przełożony wyznacza innego pracownika do prowadzenia sprawy.

W przypadku wyłączenia organu sprawę załatwia organ wyższego stopnia.

O wyłączeniu członka organu kolegialnego postanawia przewodniczący organu kolegialnego albo z urzędu.

Stroną w postępowaniu jest każdy, czyjego interesu prawnego lub obowiązku dotyczy postępowanie albo kto żąda czynności organu ze względu na swój interes prawny lub obowiązek. Stronami mogą być osoby fizyczne i osoby prawne oraz jednostki nie posiadające osobowości prawnej (organizacje społeczne).

Osoby fizyczne działają przez swoich ustawowych przedstawicieli (rodzice, kurator, prawni opiekunowie). Strony nie będące osobami fizycznymi działają przez swoich ustawowych lub statutowych przedstawicieli. Spadkobiercy wchodzą na miejsce spadkodawcy.

Organizacja społeczna w sprawie dotyczącej innej osoby może wystąpić z żądaniem o wszczęciu postępowania i o dopuszczeniu jej do udziału w post. Jeżeli organ adm. publ. uzna żądanie za uzasadnione postanawia wszcząć post. lub dopuścić do udziału. Organizacja społeczna uczestniczy w postępowaniu na prawach stron. Organ adm. ma obowiązek zawiadomienia organizacji o wszczęciu postępowania.

5. Organy wyższego stopnia.

Art. 17. Organami wyższego stopnia w rozumieniu kodeksu są:

1) w stosunku do organów jednostek samorządu terytorialnego - samorządowe kolegia odwoławcze, chyba że ustawy szczególne stanowią inaczej;

2) w stosunku do wojewodów - właściwi w sprawie ministrowie;

3) w stosunku do organów administracji publicznej innych niż określone w pkt 1 i 2 - odpowiednie organy nadrzędne lub właściwi ministrowie, a w razie ich braku - organy państwowe sprawujące nadzór nad ich działalnością;

4) w stosunku do organów organizacji społecznych - odpowiednie organy wyższego stopnia tych organizacji, a w razie ich braku - organ państwowy sprawujący nadzór nad ich działalnością.

Art. 18. Organami naczelnymi w rozumieniu kodeksu są:

1) w stosunku do organów administracji rządowej, organów jednostek samorządu terytorialnego, z wyjątkiem samorządowych kolegiów odwoławczych, oraz organów państwowych i samorządowych jednostek organizacyjnych - Prezes Rady Ministrów lub właściwi ministrowie;

2) w stosunku do organów państwowych innych niż określone w pkt 1 - odpowiednie organy o ogólnokrajowym zasięgu działania;

3) w stosunku do organów organizacji społecznych - naczelne organy tych organizacji, a w razie braku takiego organu - Prezes Rady Ministrów lub właściwi ministrowie sprawujący zwierzchni nadzór nad ich działalnością

6. Świadek

Zgodnie z regulacja Kodeksu postępowania administracyjnego, katalog świadków nie został wprost określony przez polskiego ustawodawcę. w związku z tym należałoby przyjąć, iż świadkiem może być każdy człowiek. Już w tym miejscu trzeba wyraźnie podkreślić, że obowiązek występowania w postępowaniu jako świadek obejmuje obowiązek stawienia się na wezwanie organu orzekającego, złożenia przyrzeczenia i zeznań.

Osoby, które nie mogą być świadkiem:

- osoba, która budzi wątpliwości czy mogła coś zauważyć lub tego przekazać np. osoba głuchoniema
- osoby, które są zobowiązane do zachowania tajemnicy państwowej a przesłuchanie dotyczy tych elementów
- duchowny - objęty tajemnicą spowiedzi
Osoba, która może być świadkiem nie może odmówić złożenia zeznań. Każda osoba jako świadek może odmówić odpowiedzi na pytanie jeśli narazi ją to na hańbę, odpowiedzialność karną, złamanie tajemnicy służbowej, szkodę majątkową. W KPA są wymienione osoby, które mogą skorzystać z odmowy zeznań w charakterze świadka art. 83 1- osoby związane ze stroną bp. Małżonek, rodzice, dzieci, wstępni.
Za złożenie fałszywych zeznań grozi kara.
Art. 84 - dowód z opinii biegłego
Biegły również podlega wyłączeniu z art. 24 oraz jeśli jest spokrewniony blisko z jedną ze stron.wiadkowie w post. adm.

7. Pojęcie decyzji administracyjnej.

Decyzja jest to akt administracyjny zewnętrzny (skierowany do podmiotów które nie są w ramach administracji publicznej).

Decyzja jest to władcze, jednostronne oświadczenie woli organu administracji publicznej oparte na przepisach prawa administracyjnego, określające sytuację prawną konkretnie wskazanego adresata, w indywidualnej oznaczonej sprawie.
Charakterystyczną cechą decyzji jest konkretność - konkretna sprawa i adresat.
Nazwa decyzji może być różna np. nakaz, zakaz, licencja

Art. 104 2 decyzje rozstrzygają sprawę co do istoty
W postępowaniu administracyjnym organ umarzając postępowanie wydaje decyzję a w prawie cywilnym postanowienie.
Organ umarza postępowanie art. 105
- jeśli postępowanie stało się bezprzedmiotowe
- na wniosek strony, która wystąpiła o wszczęcie postępowania pod warunkiem, że strony nie wnoszą sprzeciwu oraz jeśli umorzenie postępowania nie doprowadzi do naruszenia interesu społecznego

art. 106 zajęcie stanowiska przez inny organ
Organ adm. musi wstrzymać się z wydaniem decyzji aż inny organ wyda osąd np. przy odnowie zabytków - konserwator. Organ ten powinien niezwłocznie zając stanowisko (do 14 dni). Na takie stanowisko przysługuje zażalenie. Art. 36 - 38 dot. terminu w jakim ten drugi organ ma zając stanowisko.
Jeśli organ nie zajmie stanowiska w ciągu 14 dni to powinien o tym poinformować i sam wskazać termin realny.

KAŻDA DECYZJA JEST AKTEM ADM., ALE NIE KAŻDY AKT ADM. JEST DECYZJĄ, np. postanowienie czy ugoda.

8. elementy decyzji administracyjnej.

Art. 107 elementy, które powinna zawierać decyzja:
- oznaczenie organu, który decyzję wydaje
- właściwość organu (jeśli organ nie jest właściwy decyzja jest nieważna)
- datę wydania decyzji - jeśli są dwie decyzje w tej samej sprawie to ważna jest decyzja oznaczona datą wcześniejszą
- oznaczenie stron lub strony
- powołanie na podstawę prawną - nr. art., ustawa - bez określonej podstawy prawnej decyzja jest nieważna
- rozstrzygnięcie o prawach i obowiązkach - czy organ nakłada na stronę obciążenia, prawa itp.
- uzasadnienie faktyczne i prawne. Faktyczne - organ musi wskazać, które fakty zostały udowodnione a którym nie dał wiary. Prawne polega na podaniu podstawy prawnej - ustawy
- pouczenie o odwołaniu od tej decyzji
- podpis z podaniem imienia i nazwiska, stanowiska służbowego. Art. 145 1 pkt 3 jest to przesłanka czy decyzja została podpisana przez pracownika czy przez organ
- jeżeli od decyzji można wnieść powództwo do Sadu Powszechnego, czy skarga do Sądu Administracyjnego to też powinno być zawarte w decyzji

Aby decyzja była ważna to 4 z ww elementów muszą być zawsze zawarte są to:
- oznaczenie organu wydającego decyzję
- oznaczenie stron
- rozstrzygnięcie - co ona rozstrzyga
- podpis osoby uprawnionej do wydania decyzji

Uzasadnienie faktyczne - kiedy można nie uzasadniać decyzji art. 197 4 i 5
- jeżeli uwzględnia ona w całości żądanie stron
- organ powołuje się że uzasadnienie naruszy porządek publiczny
- jeśli uzasadnienie naruszy interes bezpieczeństwa państwa

Wykonanie decyzji jest wtedy kiedy jest ona ostateczna.

9. Instrumenty zaskarżania aktów adm. w post. adm.

zaskarżenie decyzji

Od decyzji wydanej w pierwszej instancji służy stronie odwołanie tylko do jednej instancji. Właściwy do rozpatrzenia odwołania jest organ administracji publicznej wyższego stopnia, chyba że ustawa przewiduje

inny organ odwoławczy. W przypadku decyzji wydanych przez organy JST odwołania rozpatruje z reguły samorządowe kolegium odwoławcze

odwołania

Odwołanie nie wymaga szczegółowego uzasadnienia. Wystarczy, jeżeli z odwołania wynika, że strona nie jest

zadowolona z wydanej decyzji. Przepisy szczególne mogą ustalać inne wymogi co do treści odwołania.

Odwołanie wnosi się do właściwego organu odwoławczego za pośrednictwem organu, który wydał decyzję.

Odwołanie wnosi się w terminie 14 dni od dnia doręczenia decyzji stronie, a gdy decyzja została ogłoszona ustnie

- od dnia jej ogłoszenia stronie.

możliwe decyzje organu odwoławczego

Organ odwoławczy wydaje decyzję, w której:

1) utrzymuje w mocy zaskarżoną decyzję albo

2) uchyla zaskarżoną decyzję w całości albo w części i w tym zakresie orzeka co do istoty sprawy bądź uchylając

tę decyzję - umarza postępowanie pierwszej instancji, albo

3) umarza postępowanie odwoławcze.

10. Postępowanie w sprawie skarg.

11. Ustrój sądów administracyjnych w Polsce.

Pytania za 3 punkty:

1. Spory o właściwość.

• postępowanie wszczynane jest na żądanie strony postępowania lub na wniosek organów pozostających w sporze, lub MSWiA, min. sprawiedliwości, prokuratora generalnego, RPO

• rozstrzygnięcie nie jest decyzją, nie można się od niego odwołać

• organy rozstrzygające spór o właściwość

• między organami jedn.sam.ter. - wspólny organ wyższego stopnia - przy jego braku NSA

• miedzy kierownikami służb, inspekcji i straży tego samego powiatu - starosta powiatu

• miedzy organami zespolonymi w województwie - wojewoda

• między j.s.t. w różnych województwach w sprawach z zakresu adm. rządowej -MSWiA

• między wojewodami a organami zespolonymi w różnych województwach - MSWiA\

• między wojewodą a organami adm. niezespolonej - MSWiA po porozumieniu z organem sprawującym nadzór nad organem pozostającym w sporze z wojewodą

• między organami adm. publ. innymi niż powyższe - wspólny organ wyższego stopnia - przy jego braku MSWiA

• między organami adm. publ., gdy jednym z nich jest minister - premier

• między j.s.t a organami adm. rządowej rozstrzyga postanowieniem NSA

• przy sporze negatywnym - sprawę załatwia wskazany organ

• przy sporze pozytywnym - organ bez właściwości umarza sprawę, jeżeli decyzja

została wydana - jest to podstawa do stwierdzenia nieważności

Rozstrzyganie sporów o właściwość pomiędzy organami administracji a sądami rozstrzyga Kolegium Kompetencyjne przy Sądzie Najwyższym (trzech sędziów Sądu Najwyższego, przedstawiciel Min. Spraw. i Min. zainteresowanego sprawą).

Z wnioskiem o rozstrzygnięcie sporu o tą właściwość mogą wystąpić:

- w razie sporu pozytywnego - org. adm., sąd,

- w razie sporu negatywnego - strona,

niezależnie od rodzaju sporu Min. Spraw. oraz Prokurator Generalny.

2. Rodzaje i przykłady właściwości organów.

Właściwość rzeczowa - zdolność prawna organów administracji publicznej do rozpoznawania i załatwiania spraw danej kategorii (art. 20 kpa)

Właściwość miejscowa - zdolność prawna organu administracji publicznej do rozpoznawania i załatwiania spraw danej kategorii na obszarze określonej jednostki podziału terytorialnego kraju (art. 21 kpa)

● na podst. przepisów prawa procesowego regulujących weryfikację decyzji w drodze administracyjnej:

Właściwość delegacyjna- kpa dopuszcza możliwość przekazania rozpoznania i rozstrzygnięcia danej sprawy albo czynności procesowej w określonej sprawie, będącej przedmiotem postępowania, jednemu organowi administracji publicznej przez drugi organ

a) możliwość przekazania rozpoznania i rozstrzygnięcia sprawy będącej przedmiotem postępowania jest przewidziana w przypadku wyłączenia organu administracji publicznej- w razie wyłączenia organu właściwy do załatwienia sprawy jest organ wyższego stopnia, który może jednak wyznaczyć podległy jemu organ jako właściwy do rozpoznania i załatwienia sprawy

b) przekazanie innemu organowi niektórych czynności procesowych w sprawie (nazywane „pomocą prawną”)

Właściwość organu - prawna zdolność organu do wiążącego ustalenia konsekwencji obowiązującej normy prawa administracyjnego w stosunku do określonego podmiotu:

• miejscowa - zdolność do realizowania właściwości rzeczowej wyłącznie na obszarze

określonej jednostki podziału terytorialnego ustala się wg.:

• miejsca zamieszkania/siedziby w kraju,

• jeżeli nie ma miejsca zamieszkania/siedziby w kraju wg. Miejsca pobytu

• jeżeli nie to wg. ostatniego miejsca zamieszkania lub pobytu

• jeżeli nie można ustalić to:

• sprawa należy do organu właściwego dla miejsca, w którym nastąpiło

• zdarzenie powodujące wszczęcie postępowania

• gdy nie ma takiego miejsca - sprawa należy do organu właściwego dla dzielnicy śródmieście m. st. Warszawy

• rzeczowa - zdolność do załatwiania spraw indywidualnych, określonego rodzaju, na podstawie kompetencji zawartych w prawie administracyjnym materialnym, polega na powierzeniu odpowiedniemu organowi załatwiania jakichś spraw np.:

pozwolenie na budowę - Starostwa Powiatu,

pozwolenie na sprzedaż alkoholu - Gmina;

dowód osobisty - Prezydent Miasta;

wydawanie koncesji telewizyjnej i radiowej - KRRiT

• instancyjna

• sensu stricto - zdolność organu do przeprowadzenia weryfikacji decyzji (Organy

wyższego stopnia)

sensu largo - zdolność organu do podejmowania określonych czynności

postępowania adm. ze względu na miejsce zajmowane przez ten organ w

administracyjnym toku instancji - organy właściwe instancyjnie w I lub II instancji

• ustawowa - wynika wprost z ustawy

• delegacyjna - przekazana organowi przez organ upoważnienia i zobowiązania do

rozpatrzenia i rozstrzygnięcia danej sprawy, do dokonania czynności procesowej - musi mieć podstawę prawną\

3. Wyłączenie organu.

art. 25 § 1 - z mocy prawa, sprawy majątkowe:

▪kierownika lub małżonka, pokrewieństwo, opieka, kuratela - sprawę załatwia organ wyższego stopnia nad organem załatwiającym sprawę (I instancja)

▪osoby zajmującej stanowisko kierownicze w organie bezpośrednio wyższym i jego małżonka, pokrewieństwo, opieka, kuratela - sprawę załatwia organ

wyższego stopnia nad organem, w którym osoba pełni funkcje kierownicze

▪organ, który stał się właściwy do załatwienia sprawy może wyznaczyć inny

podległy sobie organ

▪gdy wyłączeniu podlega minister lub prezes SKO - premier wyznacza organ

właściwy do rozpatrzenia sprawy

▪ brak wyłączenia - wadliwość postępowania, która uzasadnia jego wznowienie

▪ jeżeli doszło do wyłączenia członk

4. Zawieszenie post. Adm

. W toku postępowania możliwe jest ZAWIESZENI tego postępowania, czyli wstrzymanie biegu postępowania oraz czynności procesowych.

Przesłanki OBLIGATORYJNEGO zawieszenia postepowania organ musi zawiesić postępowania np.:

• śmierć strony lub jednej ze stron, jeżeli sprawa dotyczy spraw majątkowych przenoszalnych;

• śmierci ustawowego pełnomocnika stron, jeżeli stroną jest osoba niezdolna do czynności prawnych;

• w przypadku utraty przez strony lub przedstawiciela ustawowego zdolności do czynności prawnych.

Zawieszenie postępowania następuje do czasu bądź wskazania przedstawiciela ustawowego, który

taką pełną zdolność zdobędzie.

• rozstrzygnięcie sprawy wymaga rozstrzygnięcia innej sprawy przez sąd;

Przesłanki FAKULTATYWNEGO zawieszenia postępowania organ może zawiesić postępowanie natomiast musza poniższe przesłanki wystąpić kumulatywnie połączone spójnikiem i lub oraz:

• Z wnioskiem o zawieszenie postępowania musi wystąpić strona, która wszczęła postepowanie

•Powyższemu wnioskowi nie sprzeciwiają się inne strony, jeżeli takowe strony w postępowaniu

występują;

•Zawieszenie nie zagraża interesowi społecznemu tzn. nie ma przesłanek, że ze względu na interes

społeczny należy postepowanie szybko zakończyć Organ prowadzący zawiesza postepowanie wydając dokument o nazwie POSTANOWIENIE -forma aktu prawnego

Okres zawieszenia postępowania nie jest wliczany do czasu załatwienia spraw i wiąże się również z

wstrzymaniem czynności procesowych oraz biegu terminów ustawowych. Postepowanie

zawieszone z urzędu podejmuje się po ustaniu przyczyny zwieszenia, a postępowanie

zawieszone na wniosek podejmuje się na wniosek tej samej strony

5. Umorzenie post. adm.z urzędu

• gdy stało się ono bezprzedmiotowe z jakiejkolwiek przyczyny

• śmierć strony w toku postępowania

• gdy postępowanie prowadzone jest przez niewłaściwy organ (od momentu wszczęcie postępowania, po zmianie przepisów prawa lub gdy organ został uznany za niewłaściwy w wyniku rozpatrzenia sporu o właściwość)

• bezprzedmiotowość pierwotna - organ wszczął postępowanie w sprawie należącej do sądów powszechnych

• bezprzedmiotowość wtórna - na skutek zmiany przepisów sprawa dotychczas załatwiana przez organy administracji została przekazana sądom powszechnym

• bezzasadność żądania strony - brak przesłanek do uwzględnienia żądania -odmowna decyzja administracyjna

• na żądanie strony

• strona na której żądanie postępowanie zostało wszczęte, a inne strony postępowania nie sprzeciwiają się temu - nie może wystąpić strona jeżeli postępowanie zostało wszczęte z urzędu, chyba że było wszczynane z urzędu i została uzyskana zgoda strony (art 61 § 2)

• umorzenie postępowania nie jest sprzeczne z interesem społecznym

6. Rozstrzygnięcia w II instancji adm.

Zasada dwuinstancyjności gwarantuje stronom prawo do dwukrotnego merytorycznego rozpatrzenia sprawy (jeżeli nie są zadowolone z pierwszego rozstrzygnięcia), co oznacza, że rozstrzygnięcie wydane przez organ II instancji powinno dotyczyć dwóch kwestii - rozpoznania i rozstrzygnięcia po raz drugi sprawy oraz ustosunkowania się do zarzutów zawartych w odwołaniu (lub zażaleniu) złożonym przez stronę.

7. Wznowienie post. adm.

Wznowienie postępowania administracyjnego to instytucja procesowa, która umożliwia uchylenie prawomocnego orzeczenia sądu i ponowne rozpoznanie sprawy wskutek zaistnienia nadzwyczajnych przyczyn wymienionych w ustawie.

W sprawie zakończonej decyzją ostateczną wznawia się postępowanie, jeżeli:

1) dowody, na których podstawie ustalono istotne dla sprawy okoliczności faktyczne, okazały się fałszywe,

2) decyzja wydana została w wyniku przestępstwa,

3) decyzja wydana została przez pracownika lub organ administracji publicznej, który podlega wyłączeniu,

4) strona bez własnej winy nie brała udziału w postępowaniu,

5) wyjdą na jaw istotne dla sprawy nowe okoliczności faktyczne lub nowe dowody istniejące w dniu wydania decyzji, nie znane organowi, który wydał decyzję,

6) decyzja wydana została bez uzyskania wymaganego prawem stanowiska innego organu,

7) zagadnienie wstępne zostało rozstrzygnięte przez właściwy organ lub sąd odmiennie od oceny przyjętej przy wydaniu decyzji,

8) decyzja została wydana w oparciu o inną decyzję lub orzeczenie sądu, które zostało następnie uchylone lub zmienione

8. Nieważność post. adm.

Kodeks postępowania administracyjnego przewiduje następujące podstawy stwierdzenia nieważności decyzji:

1. wydana została z naruszeniem przepisów o właściwości (czyli została wydana przez nieodpowiedni organ - np. ze względu na miejsce bądź brak kompetencji do wydawania decyzji danego rodzaju);

2. wydana została bez podstawy prawnej lub z rażącym naruszeniem prawa;

3. dotyczy sprawy poprzednio już rozstrzygniętej (inną decyzją ostateczną);

Zobacz również: Postępowanie administracyjne

4. została skierowana do osoby niebędącej stroną w sprawie;

5. była niewykonalna w dniu jej wydania i jej niewykonalność ma charakter trwały (niewykonalność musi być obiektywna, a nie subiektywna);

6. w razie jej wykonania wywołałaby czyn zagrożony karą (przestępstwo, wykroczenie, czyn zagrożony karą administracyjną);

7. zawiera wadę powodującą jej nieważność z mocy prawa (gdy przepisy szczególne wskazują, że podjęcie jakiejś czynności będzie wiązało się ze stwierdzeniem nieważności decyzji).

Warto pamiętać, że zakresem postępowania o stwierdzenie nieważności objęte są nie tylko (choć przede wszystkim) decyzje administracyjne, ale również postanowienia, na które służy zażalenie oraz zatwierdzające ugodę.

9. Rys historyczny sądownictwa administracyjnego w Polsce.

S.A. w Europie kształtował się w wieku XIX . Polska była pod zaborami, która odzyskała niepodległość w 1918 roku.

1921 rok - uchwalenie Konstytucji Marcowej, która w art. 73 przewidziała utworzenie w Polsce sądów administracyjnych.

1922 rok - NTA, została uchwalona Ustawa o Najwyższym Trybunale Administracyjnym. To był sąd jednoinstancyjny wyposażony w zawodową kadrę sędziowską (bez ławników), sąd orzekał o legalności orzeczeń i zarządzeń władz administracyjnych i samorządowych. NTA orzekał kasacyjnie.

1923 rok - zostało wydane Rozporządzenie Prezydenta RP z mocą Ustawy o NTA, zastąpiono Ustawę z 1922 roku. Zasadniczych zmian nie było.

S.A. istniał do wybuchu II wojny światowej tj. do 1939 roku, w czasie wojny nie funkcjonował (w latach 1939-1945).. Koniec wojny 1945 rok, gdzie pojawiły się pomysły reaktywowania sądów administracyjnych. Ale rok 1945 to też powstanie nowego ustroju w Polsce, gdzie nie było możliwości ustanowienia sądów administracyjnych.

Argumenty przeciwko reaktywowaniu sądów administracyjnych:

- brak kadr zawodowych

- występowanie nowych i starych aktów prawnych

- w ustroju socjalistycznym jak z samej jej definicji wynika, nie możliwy jest spór między państwem a jednostką, więc wg myślicieli i ideologowie nie było potrzeby wprowadzenia sądów administracyjnych.

W połowie lat 70-tych zaczęło się coś zmieniać. Miały na to wpływ czynniki zewnętrzne. Pod koniec lat 70-tych została utworzona Komisja, która zaczęła działać w reaktywowaniu sądów administracyjnych.

31 styczeń 1980 rok - Ustawa o Naczelnym Sądzie Administracyjnym i Ustawa o zmianie Kodeksu administracyjnego. Ta ustawa weszła w życie 01.09.1980 roku. To moment reaktywowania sądownictwa administracyjnego. Nastąpiło to po dniu porozumienia sierpniowego w Gdańsku, gdzie był strajk stoczni „ Lenina”.

10. Warunki ustawowe wobec sędziego WSA i NSA.

11. Rozstrzygnięcia WSA i NSA.

1. utrzymać w mocy zaskarżoną decyzję,

2. uchylić w całości bądź w części,

3. uchylenie decyzji i umorzenie postępowania I instancji jeżeli decyzja dotknieta jest wadą nieważnosci,

4. umorzenie postepowania odwolawczego gdy podmiot cofnie odwołanie

Opis przebiegu egzaminu:

Egzamin jest ustny. Każdy ze zdających studentów otrzymuje trzy pytania, jedno z każdej kategorii za 1, 2 i 3 punkty. Pytania losowo wybiera egzaminujący. Studenci wchodzą w 4-osobowych grupach, w której każdy dostaje inne pytania. W sumie student może otrzymać 6 punktów (1+2+3). Za każde pytanie student może uzyskać ocenę złożoną z całych i połówek punktów np. 0 pkt; 0,5 pkt; 1 pkt … 2,5 pkt; 3 pkt. Ocenę ustala egzaminujący w oparciu o odpowiedz studenta. Brak odpowiedzi lub odpowiedź niepoprawna to zawsze 0 pkt, poprawna pełna odpowiedź złożona z podania definicji, rozwinięcia i przykładów to maksymalna ocena czyli 2 lub 3 pkt. Pytania za 1 pkt z natury wymagają krótkich odpowiedzi nie wymagających rozwinięcia. Ocena egzaminacyjna jest wynikiem sumy uzyskanych przez studenta punktów według skali:

Liczba punktów	0-2,5	3 i 3,5	4	4,5	5	5,5 i 6
Ocena	ndst	dst	dst +	db	db +	bdb

Na koniec egzaminu student jest informowany o sumie punktów jakie uzyskał, ocenach z poszczególnych odpowiedzi i ich uzasadnieniu.

dr Tomasz Bojar-Fijałkowski

[e-mail]

13

---