Ateizm - przekonanie mówiące, że Bóg, względnie bogowie nie istnieją. Ateizm tłumaczy zjawiska świata bez odwoływania się do przyczyn nadnaturalnych; jako składnik refleksji filozoficznych łączy się ze stanowiskiem racjonalistycznym i materialistycznym.

Deizm - pogląd religijny zakładający istnienie jakiejś nieokreślonej dokładnie duchowej siły sprawczej, która stworzyła świat materialny i prawa nim rządzące, jednak nie ingeruje ona obecnie bezpośrednio w jego działanie. Według deistów istnienie tej siły sprawczej wyjaśnia racjonalną strukturę świata i stałość praw fizyki.

Empiryzm (od gr. ἐμπειρία empeiría - "doświadczenie") - doktryna filozoficzna głosząca, że źródłem ludzkiego poznania są wyłącznie, lub przede wszystkim bodźce zmysłowe docierające do naszego umysłu ze świata zewnętrznego, zaś wszelkie idee, teorie itp. są w stosunku do nich wtórne.

Utopia - projekt lub przedstawienie idealnego ustroju politycznego, funkcjonującego na zasadach sprawiedliwości, solidarności i równości. Pierwsze utopie powstały już w starożytności (np. Państwo Platona).

racjonalizm [łac. rationalis `rozsądny'], przekonanie o sile i możliwościach poznawczych rozumu ludzkiego oraz o konieczności kierowania się nim we wszelkim działaniu; przeciwieństwo irracjonalizmu; nazwa kierunku filoz., przeciwstawnego empiryzmowi, upatrującego w rozumie gł. źródło poznania i kryterium prawdy oraz uznającego możliwość czysto rozumowego uzasadnienia wiedzy; rozwijał się gł. w XVII w. (R. Descartes, B. Spinoza, G.W. Leibniz).

Oświecenie

Drogą do przebudowy starego świata miało być szerzenie wie­dzy i oświecanie ludzkich umysłów. Termin oświecenie roz­powszechnił się najpierw na terenach niemieckich (Aufklarung) i we Francji, gdzie jednak mówiono raczej o wieku oświecenia. Jeden z polskich pisarzy tej epoki za­notował: „Rozumieniem tego słowa znaczy się w ciemności przywrócenie widoku ognia; i tak oświecenie miasta, ulicy, sieni, domu. Od tego wyrazu zrobiono przenośne znaczenie oświe­cenia do rozumu ludzkiego, gdzie prawda ma być jako ogień, a poznanie prawdy tak jak światło ognia; przez to nazywamy nasz wiek dzisiejszy oświeconym, że i pojęcie prawdy nastało większe między ludźmi i zmniejszenie przesądów". Oświeceniem nazywamy okres w dziejach kultury europej­skiej od ok. 1680 r. do końca XVIII w. W Polsce epoka oświece­nia zaczyna się nieco później (lata 40. XVIII w.), a kończy w pierwszym dwudziestoleciu w. XIX.

Kult rozumu (niewiadomo czy jest to dobrze) polegał na tym, że klasycy jak i oświeceniowcy uważali, że uczymy się za pomocą rozumu. Rozum był więc najważniejszym narządem, dzięki niemu w oświeceniu zdobywano wiedzę i rozwiązywano trudne sytuacje.

Ateizm - przekonanie mówiące, że Bóg, względnie bogowie nie istnieją. Ateizm tłumaczy zjawiska świata bez odwoływania się do przyczyn nadnaturalnych; jako składnik refleksji filozoficznych łączy się ze stanowiskiem racjonalistycznym i materialistycznym.

Deizm - pogląd religijny zakładający istnienie jakiejś nieokreślonej dokładnie duchowej siły sprawczej, która stworzyła świat materialny i prawa nim rządzące, jednak nie ingeruje ona obecnie bezpośrednio w jego działanie. Według deistów istnienie tej siły sprawczej wyjaśnia racjonalną strukturę świata i stałość praw fizyki.

Empiryzm (od gr. ἐμπειρία empeiría - "doświadczenie") - doktryna filozoficzna głosząca, że źródłem ludzkiego poznania są wyłącznie, lub przede wszystkim bodźce zmysłowe docierające do naszego umysłu ze świata zewnętrznego, zaś wszelkie idee, teorie itp. są w stosunku do nich wtórne.

Utopia - projekt lub przedstawienie idealnego ustroju politycznego, funkcjonującego na zasadach sprawiedliwości, solidarności i równości. Pierwsze utopie powstały już w starożytności (np. Państwo Platona).

racjonalizm [łac. rationalis `rozsądny'], przekonanie o sile i możliwościach poznawczych rozumu ludzkiego oraz o konieczności kierowania się nim we wszelkim działaniu; przeciwieństwo irracjonalizmu; nazwa kierunku filoz., przeciwstawnego empiryzmowi, upatrującego w rozumie gł. źródło poznania i kryterium prawdy oraz uznającego możliwość czysto rozumowego uzasadnienia wiedzy; rozwijał się gł. w XVII w. (R. Descartes, B. Spinoza, G.W. Leibniz).

Oświecenie

Drogą do przebudowy starego świata miało być szerzenie wie­dzy i oświecanie ludzkich umysłów. Termin oświecenie roz­powszechnił się najpierw na terenach niemieckich (Aufklarung) i we Francji, gdzie jednak mówiono raczej o wieku oświecenia. Jeden z polskich pisarzy tej epoki za­notował: „Rozumieniem tego słowa znaczy się w ciemności przywrócenie widoku ognia; i tak oświecenie miasta, ulicy, sieni, domu. Od tego wyrazu zrobiono przenośne znaczenie oświe­cenia do rozumu ludzkiego, gdzie prawda ma być jako ogień, a poznanie prawdy tak jak światło ognia; przez to nazywamy nasz wiek dzisiejszy oświeconym, że i pojęcie prawdy nastało większe między ludźmi i zmniejszenie przesądów". Oświeceniem nazywamy okres w dziejach kultury europej­skiej od ok. 1680 r. do końca XVIII w. W Polsce epoka oświece­nia zaczyna się nieco później (lata 40. XVIII w.), a kończy w pierwszym dwudziestoleciu w. XIX.

Kult rozumu (niewiadomo czy jest to dobrze) polegał na tym, że klasycy jak i oświeceniowcy uważali, że uczymy się za pomocą rozumu. Rozum był więc najważniejszym narządem, dzięki niemu w oświeceniu zdobywano wiedzę i rozwiązywano trudne sytuacje.

Ateizm - przekonanie mówiące, że Bóg, względnie bogowie nie istnieją. Ateizm tłumaczy zjawiska świata bez odwoływania się do przyczyn nadnaturalnych; jako składnik refleksji filozoficznych łączy się ze stanowiskiem racjonalistycznym i materialistycznym.

Deizm - pogląd religijny zakładający istnienie jakiejś nieokreślonej dokładnie duchowej siły sprawczej, która stworzyła świat materialny i prawa nim rządzące, jednak nie ingeruje ona obecnie bezpośrednio w jego działanie. Według deistów istnienie tej siły sprawczej wyjaśnia racjonalną strukturę świata i stałość praw fizyki.

Empiryzm (od gr. ἐμπειρία empeiría - "doświadczenie") - doktryna filozoficzna głosząca, że źródłem ludzkiego poznania są wyłącznie, lub przede wszystkim bodźce zmysłowe docierające do naszego umysłu ze świata zewnętrznego, zaś wszelkie idee, teorie itp. są w stosunku do nich wtórne.

Utopia - projekt lub przedstawienie idealnego ustroju politycznego, funkcjonującego na zasadach sprawiedliwości, solidarności i równości. Pierwsze utopie powstały już w starożytności (np. Państwo Platona).

racjonalizm [łac. rationalis `rozsądny'], przekonanie o sile i możliwościach poznawczych rozumu ludzkiego oraz o konieczności kierowania się nim we wszelkim działaniu; przeciwieństwo irracjonalizmu; nazwa kierunku filoz., przeciwstawnego empiryzmowi, upatrującego w rozumie gł. źródło poznania i kryterium prawdy oraz uznającego możliwość czysto rozumowego uzasadnienia wiedzy; rozwijał się gł. w XVII w. (R. Descartes, B. Spinoza, G.W. Leibniz).

Oświecenie

Drogą do przebudowy starego świata miało być szerzenie wie­dzy i oświecanie ludzkich umysłów. Termin oświecenie roz­powszechnił się najpierw na terenach niemieckich (Aufklarung) i we Francji, gdzie jednak mówiono raczej o wieku oświecenia. Jeden z polskich pisarzy tej epoki za­notował: „Rozumieniem tego słowa znaczy się w ciemności przywrócenie widoku ognia; i tak oświecenie miasta, ulicy, sieni, domu. Od tego wyrazu zrobiono przenośne znaczenie oświe­cenia do rozumu ludzkiego, gdzie prawda ma być jako ogień, a poznanie prawdy tak jak światło ognia; przez to nazywamy nasz wiek dzisiejszy oświeconym, że i pojęcie prawdy nastało większe między ludźmi i zmniejszenie przesądów". Oświeceniem nazywamy okres w dziejach kultury europej­skiej od ok. 1680 r. do końca XVIII w. W Polsce epoka oświece­nia zaczyna się nieco później (lata 40. XVIII w.), a kończy w pierwszym dwudziestoleciu w. XIX.

Kult rozumu (niewiadomo czy jest to dobrze) polegał na tym, że klasycy jak i oświeceniowcy uważali, że uczymy się za pomocą rozumu. Rozum był więc najważniejszym narządem, dzięki niemu w oświeceniu zdobywano wiedzę i rozwiązywano trudne sytuacje.

Ateizm - przekonanie mówiące, że Bóg, względnie bogowie nie istnieją. Ateizm tłumaczy zjawiska świata bez odwoływania się do przyczyn nadnaturalnych; jako składnik refleksji filozoficznych łączy się ze stanowiskiem racjonalistycznym i materialistycznym.

Deizm - pogląd religijny zakładający istnienie jakiejś nieokreślonej dokładnie duchowej siły sprawczej, która stworzyła świat materialny i prawa nim rządzące, jednak nie ingeruje ona obecnie bezpośrednio w jego działanie. Według deistów istnienie tej siły sprawczej wyjaśnia racjonalną strukturę świata i stałość praw fizyki.

Empiryzm (od gr. ἐμπειρία empeiría - "doświadczenie") - doktryna filozoficzna głosząca, że źródłem ludzkiego poznania są wyłącznie, lub przede wszystkim bodźce zmysłowe docierające do naszego umysłu ze świata zewnętrznego, zaś wszelkie idee, teorie itp. są w stosunku do nich wtórne.

Utopia - projekt lub przedstawienie idealnego ustroju politycznego, funkcjonującego na zasadach sprawiedliwości, solidarności i równości. Pierwsze utopie powstały już w starożytności (np. Państwo Platona).

racjonalizm [łac. rationalis `rozsądny'], przekonanie o sile i możliwościach poznawczych rozumu ludzkiego oraz o konieczności kierowania się nim we wszelkim działaniu; przeciwieństwo irracjonalizmu; nazwa kierunku filoz., przeciwstawnego empiryzmowi, upatrującego w rozumie gł. źródło poznania i kryterium prawdy oraz uznającego możliwość czysto rozumowego uzasadnienia wiedzy; rozwijał się gł. w XVII w. (R. Descartes, B. Spinoza, G.W. Leibniz).

Oświecenie

Drogą do przebudowy starego świata miało być szerzenie wie­dzy i oświecanie ludzkich umysłów. Termin oświecenie roz­powszechnił się najpierw na terenach niemieckich (Aufklarung) i we Francji, gdzie jednak mówiono raczej o wieku oświecenia. Jeden z polskich pisarzy tej epoki za­notował: „Rozumieniem tego słowa znaczy się w ciemności przywrócenie widoku ognia; i tak oświecenie miasta, ulicy, sieni, domu. Od tego wyrazu zrobiono przenośne znaczenie oświe­cenia do rozumu ludzkiego, gdzie prawda ma być jako ogień, a poznanie prawdy tak jak światło ognia; przez to nazywamy nasz wiek dzisiejszy oświeconym, że i pojęcie prawdy nastało większe między ludźmi i zmniejszenie przesądów". Oświeceniem nazywamy okres w dziejach kultury europej­skiej od ok. 1680 r. do końca XVIII w. W Polsce epoka oświece­nia zaczyna się nieco później (lata 40. XVIII w.), a kończy w pierwszym dwudziestoleciu w. XIX.

Kult rozumu (niewiadomo czy jest to dobrze) polegał na tym, że klasycy jak i oświeceniowcy uważali, że uczymy się za pomocą rozumu. Rozum był więc najważniejszym narządem, dzięki niemu w oświeceniu zdobywano wiedzę i rozwiązywano trudne sytuacje.

Ateizm - przekonanie mówiące, że Bóg, względnie bogowie nie istnieją. Ateizm tłumaczy zjawiska świata bez odwoływania się do przyczyn nadnaturalnych; jako składnik refleksji filozoficznych łączy się ze stanowiskiem racjonalistycznym i materialistycznym.

Deizm - pogląd religijny zakładający istnienie jakiejś nieokreślonej dokładnie duchowej siły sprawczej, która stworzyła świat materialny i prawa nim rządzące, jednak nie ingeruje ona obecnie bezpośrednio w jego działanie. Według deistów istnienie tej siły sprawczej wyjaśnia racjonalną strukturę świata i stałość praw fizyki.

Empiryzm (od gr. ἐμπειρία empeiría - "doświadczenie") - doktryna filozoficzna głosząca, że źródłem ludzkiego poznania są wyłącznie, lub przede wszystkim bodźce zmysłowe docierające do naszego umysłu ze świata zewnętrznego, zaś wszelkie idee, teorie itp. są w stosunku do nich wtórne.

Utopia - projekt lub przedstawienie idealnego ustroju politycznego, funkcjonującego na zasadach sprawiedliwości, solidarności i równości. Pierwsze utopie powstały już w starożytności (np. Państwo Platona).

racjonalizm [łac. rationalis `rozsądny'], przekonanie o sile i możliwościach poznawczych rozumu ludzkiego oraz o konieczności kierowania się nim we wszelkim działaniu; przeciwieństwo irracjonalizmu; nazwa kierunku filoz., przeciwstawnego empiryzmowi, upatrującego w rozumie gł. źródło poznania i kryterium prawdy oraz uznającego możliwość czysto rozumowego uzasadnienia wiedzy; rozwijał się gł. w XVII w. (R. Descartes, B. Spinoza, G.W. Leibniz).

Oświecenie

Drogą do przebudowy starego świata miało być szerzenie wie­dzy i oświecanie ludzkich umysłów. Termin oświecenie roz­powszechnił się najpierw na terenach niemieckich (Aufklarung) i we Francji, gdzie jednak mówiono raczej o wieku oświecenia. Jeden z polskich pisarzy tej epoki za­notował: „Rozumieniem tego słowa znaczy się w ciemności przywrócenie widoku ognia; i tak oświecenie miasta, ulicy, sieni, domu. Od tego wyrazu zrobiono przenośne znaczenie oświe­cenia do rozumu ludzkiego, gdzie prawda ma być jako ogień, a poznanie prawdy tak jak światło ognia; przez to nazywamy nasz wiek dzisiejszy oświeconym, że i pojęcie prawdy nastało większe między ludźmi i zmniejszenie przesądów". Oświeceniem nazywamy okres w dziejach kultury europej­skiej od ok. 1680 r. do końca XVIII w. W Polsce epoka oświece­nia zaczyna się nieco później (lata 40. XVIII w.), a kończy w pierwszym dwudziestoleciu w. XIX.

Kult rozumu (niewiadomo czy jest to dobrze) polegał na tym, że klasycy jak i oświeceniowcy uważali, że uczymy się za pomocą rozumu. Rozum był więc najważniejszym narządem, dzięki niemu w oświeceniu zdobywano wiedzę i rozwiązywano trudne sytuacje.

Ateizm - przekonanie mówiące, że Bóg, względnie bogowie nie istnieją. Ateizm tłumaczy zjawiska świata bez odwoływania się do przyczyn nadnaturalnych; jako składnik refleksji filozoficznych łączy się ze stanowiskiem racjonalistycznym i materialistycznym.

Deizm - pogląd religijny zakładający istnienie jakiejś nieokreślonej dokładnie duchowej siły sprawczej, która stworzyła świat materialny i prawa nim rządzące, jednak nie ingeruje ona obecnie bezpośrednio w jego działanie. Według deistów istnienie tej siły sprawczej wyjaśnia racjonalną strukturę świata i stałość praw fizyki.

Empiryzm (od gr. ἐμπειρία empeiría - "doświadczenie") - doktryna filozoficzna głosząca, że źródłem ludzkiego poznania są wyłącznie, lub przede wszystkim bodźce zmysłowe docierające do naszego umysłu ze świata zewnętrznego, zaś wszelkie idee, teorie itp. są w stosunku do nich wtórne.

Utopia - projekt lub przedstawienie idealnego ustroju politycznego, funkcjonującego na zasadach sprawiedliwości, solidarności i równości. Pierwsze utopie powstały już w starożytności (np. Państwo Platona).

racjonalizm [łac. rationalis `rozsądny'], przekonanie o sile i możliwościach poznawczych rozumu ludzkiego oraz o konieczności kierowania się nim we wszelkim działaniu; przeciwieństwo irracjonalizmu; nazwa kierunku filoz., przeciwstawnego empiryzmowi, upatrującego w rozumie gł. źródło poznania i kryterium prawdy oraz uznającego możliwość czysto rozumowego uzasadnienia wiedzy; rozwijał się gł. w XVII w. (R. Descartes, B. Spinoza, G.W. Leibniz).

Oświecenie

Drogą do przebudowy starego świata miało być szerzenie wie­dzy i oświecanie ludzkich umysłów. Termin oświecenie roz­powszechnił się najpierw na terenach niemieckich (Aufklarung) i we Francji, gdzie jednak mówiono raczej o wieku oświecenia. Jeden z polskich pisarzy tej epoki za­notował: „Rozumieniem tego słowa znaczy się w ciemności przywrócenie widoku ognia; i tak oświecenie miasta, ulicy, sieni, domu. Od tego wyrazu zrobiono przenośne znaczenie oświe­cenia do rozumu ludzkiego, gdzie prawda ma być jako ogień, a poznanie prawdy tak jak światło ognia; przez to nazywamy nasz wiek dzisiejszy oświeconym, że i pojęcie prawdy nastało większe między ludźmi i zmniejszenie przesądów". Oświeceniem nazywamy okres w dziejach kultury europej­skiej od ok. 1680 r. do końca XVIII w. W Polsce epoka oświece­nia zaczyna się nieco później (lata 40. XVIII w.), a kończy w pierwszym dwudziestoleciu w. XIX.

Kult rozumu (niewiadomo czy jest to dobrze) polegał na tym, że klasycy jak i oświeceniowcy uważali, że uczymy się za pomocą rozumu. Rozum był więc najważniejszym narządem, dzięki niemu w oświeceniu zdobywano wiedzę i rozwiązywano trudne sytuacje.

Ateizm - przekonanie mówiące, że Bóg, względnie bogowie nie istnieją. Ateizm tłumaczy zjawiska świata bez odwoływania się do przyczyn nadnaturalnych; jako składnik refleksji filozoficznych łączy się ze stanowiskiem racjonalistycznym i materialistycznym.

Deizm - pogląd religijny zakładający istnienie jakiejś nieokreślonej dokładnie duchowej siły sprawczej, która stworzyła świat materialny i prawa nim rządzące, jednak nie ingeruje ona obecnie bezpośrednio w jego działanie. Według deistów istnienie tej siły sprawczej wyjaśnia racjonalną strukturę świata i stałość praw fizyki.

Empiryzm (od gr. ἐμπειρία empeiría - "doświadczenie") - doktryna filozoficzna głosząca, że źródłem ludzkiego poznania są wyłącznie, lub przede wszystkim bodźce zmysłowe docierające do naszego umysłu ze świata zewnętrznego, zaś wszelkie idee, teorie itp. są w stosunku do nich wtórne.

Utopia - projekt lub przedstawienie idealnego ustroju politycznego, funkcjonującego na zasadach sprawiedliwości, solidarności i równości. Pierwsze utopie powstały już w starożytności (np. Państwo Platona).

racjonalizm [łac. rationalis `rozsądny'], przekonanie o sile i możliwościach poznawczych rozumu ludzkiego oraz o konieczności kierowania się nim we wszelkim działaniu; przeciwieństwo irracjonalizmu; nazwa kierunku filoz., przeciwstawnego empiryzmowi, upatrującego w rozumie gł. źródło poznania i kryterium prawdy oraz uznającego możliwość czysto rozumowego uzasadnienia wiedzy; rozwijał się gł. w XVII w. (R. Descartes, B. Spinoza, G.W. Leibniz).

Oświecenie

Drogą do przebudowy starego świata miało być szerzenie wie­dzy i oświecanie ludzkich umysłów. Termin oświecenie roz­powszechnił się najpierw na terenach niemieckich (Aufklarung) i we Francji, gdzie jednak mówiono raczej o wieku oświecenia. Jeden z polskich pisarzy tej epoki za­notował: „Rozumieniem tego słowa znaczy się w ciemności przywrócenie widoku ognia; i tak oświecenie miasta, ulicy, sieni, domu. Od tego wyrazu zrobiono przenośne znaczenie oświe­cenia do rozumu ludzkiego, gdzie prawda ma być jako ogień, a poznanie prawdy tak jak światło ognia; przez to nazywamy nasz wiek dzisiejszy oświeconym, że i pojęcie prawdy nastało większe między ludźmi i zmniejszenie przesądów". Oświeceniem nazywamy okres w dziejach kultury europej­skiej od ok. 1680 r. do końca XVIII w. W Polsce epoka oświece­nia zaczyna się nieco później (lata 40. XVIII w.), a kończy w pierwszym dwudziestoleciu w. XIX.

Kult rozumu (niewiadomo czy jest to dobrze) polegał na tym, że klasycy jak i oświeceniowcy uważali, że uczymy się za pomocą rozumu. Rozum był więc najważniejszym narządem, dzięki niemu w oświeceniu zdobywano wiedzę i rozwiązywano trudne sytuacje.

Ateizm - przekonanie mówiące, że Bóg, względnie bogowie nie istnieją. Ateizm tłumaczy zjawiska świata bez odwoływania się do przyczyn nadnaturalnych; jako składnik refleksji filozoficznych łączy się ze stanowiskiem racjonalistycznym i materialistycznym.

Deizm - pogląd religijny zakładający istnienie jakiejś nieokreślonej dokładnie duchowej siły sprawczej, która stworzyła świat materialny i prawa nim rządzące, jednak nie ingeruje ona obecnie bezpośrednio w jego działanie. Według deistów istnienie tej siły sprawczej wyjaśnia racjonalną strukturę świata i stałość praw fizyki.

Empiryzm (od gr. ἐμπειρία empeiría - "doświadczenie") - doktryna filozoficzna głosząca, że źródłem ludzkiego poznania są wyłącznie, lub przede wszystkim bodźce zmysłowe docierające do naszego umysłu ze świata zewnętrznego, zaś wszelkie idee, teorie itp. są w stosunku do nich wtórne.

Utopia - projekt lub przedstawienie idealnego ustroju politycznego, funkcjonującego na zasadach sprawiedliwości, solidarności i równości. Pierwsze utopie powstały już w starożytności (np. Państwo Platona).

racjonalizm [łac. rationalis `rozsądny'], przekonanie o sile i możliwościach poznawczych rozumu ludzkiego oraz o konieczności kierowania się nim we wszelkim działaniu; przeciwieństwo irracjonalizmu; nazwa kierunku filoz., przeciwstawnego empiryzmowi, upatrującego w rozumie gł. źródło poznania i kryterium prawdy oraz uznającego możliwość czysto rozumowego uzasadnienia wiedzy; rozwijał się gł. w XVII w. (R. Descartes, B. Spinoza, G.W. Leibniz).

Oświecenie

Drogą do przebudowy starego świata miało być szerzenie wie­dzy i oświecanie ludzkich umysłów. Termin oświecenie roz­powszechnił się najpierw na terenach niemieckich (Aufklarung) i we Francji, gdzie jednak mówiono raczej o wieku oświecenia. Jeden z polskich pisarzy tej epoki za­notował: „Rozumieniem tego słowa znaczy się w ciemności przywrócenie widoku ognia; i tak oświecenie miasta, ulicy, sieni, domu. Od tego wyrazu zrobiono przenośne znaczenie oświe­cenia do rozumu ludzkiego, gdzie prawda ma być jako ogień, a poznanie prawdy tak jak światło ognia; przez to nazywamy nasz wiek dzisiejszy oświeconym, że i pojęcie prawdy nastało większe między ludźmi i zmniejszenie przesądów". Oświeceniem nazywamy okres w dziejach kultury europej­skiej od ok. 1680 r. do końca XVIII w. W Polsce epoka oświece­nia zaczyna się nieco później (lata 40. XVIII w.), a kończy w pierwszym dwudziestoleciu w. XIX.

Kult rozumu (niewiadomo czy jest to dobrze) polegał na tym, że klasycy jak i oświeceniowcy uważali, że uczymy się za pomocą rozumu. Rozum był więc najważniejszym narządem, dzięki niemu w oświeceniu zdobywano wiedzę i rozwiązywano trudne sytuacje.

Ateizm - przekonanie mówiące, że Bóg, względnie bogowie nie istnieją. Ateizm tłumaczy zjawiska świata bez odwoływania się do przyczyn nadnaturalnych; jako składnik refleksji filozoficznych łączy się ze stanowiskiem racjonalistycznym i materialistycznym.

Deizm - pogląd religijny zakładający istnienie jakiejś nieokreślonej dokładnie duchowej siły sprawczej, która stworzyła świat materialny i prawa nim rządzące, jednak nie ingeruje ona obecnie bezpośrednio w jego działanie. Według deistów istnienie tej siły sprawczej wyjaśnia racjonalną strukturę świata i stałość praw fizyki.

Empiryzm (od gr. ἐμπειρία empeiría - "doświadczenie") - doktryna filozoficzna głosząca, że źródłem ludzkiego poznania są wyłącznie, lub przede wszystkim bodźce zmysłowe docierające do naszego umysłu ze świata zewnętrznego, zaś wszelkie idee, teorie itp. są w stosunku do nich wtórne.

Utopia - projekt lub przedstawienie idealnego ustroju politycznego, funkcjonującego na zasadach sprawiedliwości, solidarności i równości. Pierwsze utopie powstały już w starożytności (np. Państwo Platona).

racjonalizm [łac. rationalis `rozsądny'], przekonanie o sile i możliwościach poznawczych rozumu ludzkiego oraz o konieczności kierowania się nim we wszelkim działaniu; przeciwieństwo irracjonalizmu; nazwa kierunku filoz., przeciwstawnego empiryzmowi, upatrującego w rozumie gł. źródło poznania i kryterium prawdy oraz uznającego możliwość czysto rozumowego uzasadnienia wiedzy; rozwijał się gł. w XVII w. (R. Descartes, B. Spinoza, G.W. Leibniz).

Oświecenie

Drogą do przebudowy starego świata miało być szerzenie wie­dzy i oświecanie ludzkich umysłów. Termin oświecenie roz­powszechnił się najpierw na terenach niemieckich (Aufklarung) i we Francji, gdzie jednak mówiono raczej o wieku oświecenia. Jeden z polskich pisarzy tej epoki za­notował: „Rozumieniem tego słowa znaczy się w ciemności przywrócenie widoku ognia; i tak oświecenie miasta, ulicy, sieni, domu. Od tego wyrazu zrobiono przenośne znaczenie oświe­cenia do rozumu ludzkiego, gdzie prawda ma być jako ogień, a poznanie prawdy tak jak światło ognia; przez to nazywamy nasz wiek dzisiejszy oświeconym, że i pojęcie prawdy nastało większe między ludźmi i zmniejszenie przesądów". Oświeceniem nazywamy okres w dziejach kultury europej­skiej od ok. 1680 r. do końca XVIII w. W Polsce epoka oświece­nia zaczyna się nieco później (lata 40. XVIII w.), a kończy w pierwszym dwudziestoleciu w. XIX.

Kult rozumu (niewiadomo czy jest to dobrze) polegał na tym, że klasycy jak i oświeceniowcy uważali, że uczymy się za pomocą rozumu. Rozum był więc najważniejszym narządem, dzięki niemu w oświeceniu zdobywano wiedzę i rozwiązywano trudne sytuacje.

---