Prawo cywilne:

1. Prawo Podmiotowe:

W doktrynie prawa cywilnego przez prawo podmiotowe rozumie się przyznaną i zabezpieczoną przez daną normę prawną i wynikającą z określonego stosunku cywilnoprawnego sferę możności postępowania w określony sposób.

Wyróżniamy prawa podmiotowe:

• Prawa podmiotowe bezpośrednie- umożliwiają podmiotowi uprawnionemu wykonywanie przysługujących mu praw w sposób bezpośredni tzn. z wyłączeniem udziału innych osób. Do klasycznych praw podmiotowych bezpośrednich zaliczamy: prawa osobiste; prawa własności i inne prawa rzeczowe; część praw wynikających z norm prawa rodzinnego

• Roszczenia- polegają na uprawnieniu, które pozwala domagać się określonego zachowania ze strony innego podmiotu stosunku cywilnoprawnego.

• Prawa kształtujące- to prawo, którego wykonanie polega na możności wywołania określonych skutków prawnych w postaci doprowadzenia do powstania zmiany stosunku lub ustania stosunku cywilnoprawnego.

Rodzaje i typy prawa podmiotowego:

Prawa podmiotowe dzielimy na:

• Bezwzględne: Prawa podmiotowe bezwzględne są to te prawa które, są skuteczne przeciwko każdej osobie. Ich korelatem są obowiązki nieograniczonej liczby osób do zaniechania działań naruszających prawo podmiotowe np. prawo własności ( art. 140 KC).

• Względne: Prawa względne są skuteczne przeciwko oznaczonej osobie lub osobom. Ich korelatem jest obowiązek tych osób do określonego zachowania ( działania lub zaniechania ). Klasyczne przykłady praw podmiotowych względnych: wierzytelność; prawa majątkowe ( interes bezpośredni i ekonomiczny) i niemajątkowe ( interes pośredni, poza ekonomiczny, interes- prawa rodzinnego)

Prawa podmiotowe

majątkowe niemajątkowe

Prawa majątkowe są to: Prawa niemajątkowe są to prawa:

a) prawa rzeczowe a) prawa osobiste - dobra osobiste

b) wierzytelności b) prawa rodzinne ( nie mające charakteru

c) prawa do spadku majątkowego )

d) prawa rodzinne majątkowe

Prawa podmiotowe

zbywalne niezbywalne

prawa niemajątkowe są niezbywalne

Prawa podmiotowe

związane niesamoistne ( akcesoryjne )

podmiotem jednego prawa może być tylko osoba są to:

będąca podmiotem innego prawa - hipoteka

• zastaw

• poręczenie

więź prawa akcesoryjnego zależy od istnienia prawa głównego, nie może ono istnieć bez niego.

Nabycie prawa podmiotowego:

1. nabycie pochodne- z nabyciem pochodnym mamy doczynienia wówczas gdy nabywca wywodzi swoje prawo od innej osoby. W konsekwencji nabywca może uzyskać to prawo wyłącznie od podmiotu, któremu to prawo przysługuje.

2. nabycie pierwotne- nabycie pierwotne- nie ma znaczenia do kogo wcześniej prawo należało, a w niektórych przypadkach czy wogóle istniało.

3. nabycie translatywne- do nabycia prawa w sposób translatywny dochodzi gdy nabywca uzyskuje prawo wcześniej istniejące, przysługujące innej osobie. Prawo to ma postać pierwotną i pochodną.

4. nabycie konstytutywne- przedmiotem nabycia konstytutywnego jest takie prawo, które powstaje dopiero w momencie jego nabycia ( wcześniej to prawo nie istniało)

Zmiana i utrata praw podmiotowych:

Zmiana prawa podmiotowego ma miejsce wówczas gdy ulegają przekształceniu jedynie niektóre elementy tego prawa.

Utrata prawa podmiotowego zachodzi gdy:

• to prawo przeniesiemy na inny podmiot

• wygasają prawa podmiotowe, które następują z różnych przyczyn ( zniszczymy, upływ terminu, zrzekamy się tego prawa)

2. Osoby fizyczne:

Osobą fizyczną jest każdy człowiek bez względu na wiek, rasę narodowość, wykształcenie czy pochodzenie.

Osoba fizyczna nabywa zdolność prawną nabywa od chwili urodzenia, czyli odłączenia płodu od łona matki jeżeli przyszło na świat żywe.

Aktualnie w ograniczonym zakresie przyznaje się zdolność prawną dzieciom nienarodzonym w przypadkach:

• z chwilą urodzenia może żądać naprawienia szkody powstałej w okresie płodowym

• dziecko poczęte w chwili otwarcia spadku może być spadkobiercą lub zapisobiercą pod warunkiem, że urodzi się żywe

• kodeks rodzinny- dziecko już poczęte pod warunkiem, że urodzi się żywe może być uznane.

ZDOLNOŚĆ

Zdolność PRAWNA Zdolność DO CZYNNOŚCI PRAWNYCH

Zdolność prawna to zdolność do bycia Zdolność do tego aby poprzez swoje działania

podmiotem praw i obowiązków nabywać prawa lub zaciągać zobowiązania.

Osoba fizyczna może:

nie mieć zdolności- mieć ograniczoną zdolność- mieć pełną zdolność-

nie mają zdolności ograniczoną zdolność do pełną

do czynności prawnych osoby czynności prawnych mają osoby które zdolność nabywa się z

poniżej 13 roku życia oraz ukończyły 13 lat oraz osoby chwilą uzyskania

osoby ubezwłasnowolnione ubezwłasnowolnione częściowo pełnoletności

Pełna zdolność do czynności prawnych - osoba fizyczna nabywa pełną zdolność do czynności prawnych na skutek uzyskania pełnoletności.(pełnoletnim jest ten kto ukończył 18 lat)

Pełnoletność może uzyskać kobieta na skutek zawarcia małżeństwa ( nie traci jej w razie unieważnienia małżeństwa ), małżeństwo takie zawiera kobieta za zgodą sądu w wieku lat 16 z ważnych powodów.

Nie mają zdolności do czynności prawnych:

• osoby które nie ukończyły 13 lat

• osoby ubezwłasnowolnione całkowicie

Ubezwłasnowolnienie całkowite- Ubezwłasnowolnić można osobę która ukończyła 13 lat, jeżeli wskutek choroby psychicznej, niedorozwoju umysłowego albo na skutek innego rodzaju zaburzeń psychicznych w szczególności pijaństwa i narkomanii nie jest w stanie kierować swoim postępowaniem.

Osoba ubezwłasnowolniona traci zdolność do czynności prawnych, jeżeli nie pozostaje ona pod władzą rodzicielską powołuje się dla niej opiekuna.

Ograniczoną zdolność do czynności prawnych mają:

- małoletni, którzy ukończyli 13 lat

- osoby ubezwłasnowolnione częściowo

- osoba dla której sąd ustanowił doradcę tymczasowego.

Ubezwłasnowolnienie częściowe -Ubezwłasnowolnić częściowo można osobę która ukończyła 18 lat ( pełnoletnią ) jeżeli z powodu choroby psychicznej, niedorozwoju umysłowego albo innego rodzaju zaburzeń psychicznych w szczególności pijaństwa lub narkomanii potrzebna jest pomoc do prowadzenia jej spraw a stan tej osoby nie uzasadnia ubezwłasnowolnienia całkowitego

Dla osoby ubezwłasnowolnionej ustanawia się kuratora.

Ograniczona zdolność do czynności prawnych:

• osoby, które ukończyły 13 rok życia, lecz nie są pełnoletnie

• osoby częściowo ubezwłasnowolnione

• osoby dla, których sąd ustanowił doradcę tymczasowego

Koniec zdolności prawnej: następuje z chwilą śmierci. Z tą chwilą przestaje istnieć podmiot w rozumieniu stosunków cywilnoprawnych, jeżeli w typowych sytuacjach gdy nastąpi zgon, akt zgonu wystawia kompetentny organ.

Dobra osobiste:

Kodeks Cywilny nie zawiera definicji dóbr osobistych.

Należy przyjąć, że dobra osobiste są to dobra związane ściśle z jednostką ludzką, pewne indywidualne wartości świata uczuć czy psychicznego człowieka. Jest to dobro niemajątkowe - powstaje i wygasa wraz z osoba fizyczną. Ochrona tych dóbr jest wszechstronna.

Jako dobra osobiste można wymienić ( w szczególności):

• zdrowie

• wolność

• cześć

• swobodę sumienia

• nazwisko lub pseudonim

• wizerunek

• tajemnicę korespondencji

• nietykalność mieszkania

• twórczość naukową, wynalazczą, racjonalizatorską

Ochrona dóbr osobistych:

Ten, czyje dobro osobiste zostaje zagrożone cudzym działaniem, może żądać zaniechania tego działania, chyba że nie jest ono bezprawne. W razie dokonanego naruszenia może on także żądać, ażeby osoba, która dopuściła się naruszenia, dopełniła czynności potrzebnych do usunięcia jego skutków, w szczególności ażeby złożyła oświadczenie odpowiedniej treści i w odpowiedniej formie. Na zasadach przewidzianych w kodeksie może on również żądać zadośćuczynienia pieniężnego lub zapłaty odpowiedniej sumy pieniężnej na wskazany cel społeczny.

Jeżeli wskutek naruszenia dobra osobistego została wyrządzona szkoda majątkowa, poszkodowany może żądać jej naprawienia na zasadach ogólnych.

3.Osoba prawna:

Jest to jednostka organizacyjna wyposażona przez normę prawną w zdolność do samodzielnego występowania w obrocie prawnym jako podmiot praw i obowiązków.

Kodeks cywilny wskazuje, że osobami prawnymi są Skarb Państwa i inne jednostki organizacyjne którym przepisy szczególne przyznają osobowość prawną.

Przy powstaniu osoby prawnej wyróżniamy:

1. System aktów organów państwa - z woli organów władzy aktem prawnym do życia powołana jest osoba prawna np. NBP

2. System koncesyjny - utworzenie osoby prawnej w tym systemie uzależnione jest od uzyskania od kompetentnego organu licencji

3. System normatywny- cechuje się tym, że w danym akcie prawnym przewidziane są ogólne warunki, których spełnienie jest konieczne do tego aby można było powołać osobę prawną.

Ustanie osób prawnych:

Ustanie osoby prawnej może ustać w wyniku różnego rodzaju zdarzeń, a w szczególności:

• znoszenie osoby prawnej,

• podjęcia przez uprawniony organ uchwały o rozwiązaniu, cofnięciu koncesji,

• upadłości osoby prawnej

• upływu czasu

• powstania innych zdarzeń wraz ze spełnieniem celu jakie miała do wykonania

Zdolność do czynności prawnych osób prawnych:

Według Kodeksu cywilnego osoba prawna działa przez swoje organy w sposób przewidziany w ustawie i w opartym na niej statucie.

Tym samy prawo polskie stoi na stanowisku teorii organów - organ składa się z osób fizycznych, które zgodnie z przepisami określającymi ustrój danej osoby prawnej urzeczywistniają jej wolę.

Jeżeli osoba prawna nie ma organów i nie może z tego powodu prowadzić swoich praw ustanawia dla niej sąd kuratora

Kurator powinien niezwłocznie powołać organy osoby prawnej albo przeprowadzić jej likwidację.

Odpowiedzialność za zawarcie umowy lub przekroczenie umocowania przez osobę działającą jako organ lub w imieniu spółki nie istniejącej:

• obowiązany jest do zwrotu tego co uzyskał

• oraz do naprawienia szkody którą na skutek działań tej osoby poniosła.

Do osób prawnych zaliczamy:

• przedsiębiorcę- Przedsiębiorcą jest osoba fizyczna, osoba prawna jednostka organizacyjna której odrębne przepisy przyznają zdolność prawną, prowadząca we własnym imieniu działalność gospodarczą lub zawodową.

Podstawową zasadą przedsiębiorcy jest to, że działa on pod firmą, która powinna zostać ujawniona w odpowiednich rejestrach jeżeli taki obowiązek przewidują przepisy. W razie zmiany firmy czy przekształcenia osoby prawnej nałożony został także obowiązek ujawnienia tego w odpowiednim rejestrze .

Firma ta powinna spełniać określone warunki:

• Firma przedsiębiorcy powinna się dostatecznie od innych firm prowadzących działalność na tym samym rynka

• Firma nie może wprowadzać w błąd w szczególności co do osoby przedsiębiorcy, przedmiotu działalności, miejsca jej prowadzenia i źródeł zaopatrzenia

• konsumentów

Firma

osoby fizycznej osoby prawnej

Została uregulowana w art. 43⁴ - przepis ten Firma osoby prawnej uregulowana jest

uznaje za firmę osoby fizycznej jej imię, w art. 43⁵ kc - wskazuje on, że firmą

nazwisko. Pozwala tez na użycie pseudonimu, osoby prawnej jest jej nazwa.

określeń wskazujących na miejscem, przedmiot

działalności lub innych dowolnych

Firma powinna zawierać oznaczenie

formy prawnej i może wskazywać na przedmiot,

siedzibę lub inne określenia.

Firma osoby prawnej może zawierać nazwisko lub

pseudonim osoby fizycznej jeżeli ma to wyrażać

związek pomiędzy ta osobą a firmą. Użycie tych oznaczeń

wymaga zgody tej osoby ( pisemnej ) a w razie jej śmierci

zgody małżonka i dzieci.

4. Rzeczy:

Rzeczami są przedmioty materialne - rozumie się przez to materialne części przyrody zarówno w stanie przetworzonym jak i stanie pierwotnym, na tyle wyodrębnione, że w stosunkach cywilnoprawnych mogą być traktowane jako dobra samoistne.

Klasyfikacje rzeczy:

Rzeczy

ruchome ( ruchomości ) nieruchome ( nieruchomości )

rzeczą ruchomą jest każda rzecz która nie kodeks cywilny wskazuje, że nieruchomościami

jest nieruchomością na gruncie prawa cywilnego są:

1. grunty - części powierzchni ziemskiej stanowiące odrębny przedmiot własności

2. budynki trwale z gruntem związane

3) lokale - wyodrębnione trwale części budynków

stanowiące odrębny przedmiot własności.

Rzeczy

oznaczone tylko co do gatunku oznaczone co do tożsamości

Do rzeczy zaliczamy również:

• rzecz podzielne

• rzeczy niepodzielne

Część składowa rzeczy:

W nauce prawa cywilnego częścią składowa rzeczy jest wszystko, co należąc do niej jako do całości, nie może być odłączone bez uszkodzenia lub istotnej zmiany całości albo przedmiotu odłączonego.

Częściami składowymi są zarówno przedmioty sztucznie do niej przyłączone jak i jej naturalne składniki.

Część składowa rzeczy wg kodeksu cywilnego nie może być odrębnym przedmiotem własności czy innych praw rzeczowych. Równocześnie kodeks stanowi, że rzeczy połączone z rzeczą tylko dla przemijającego użytku nie stanowią jej części składowych.

Przynależność:

Uznaje za przynależności rzeczy ruchome potrzebne do korzystania z innej rzeczy ( głównej ) zgodnie z jej przeznaczeniem, jeżeli rzeczy te pozostają w faktycznym związku odpowiadającemu temu celowi.

Aby daną rzecz uznać za przynależność, rzecz ta musi spełniać następujące warunki:

1. przynależność musi być rzeczą samoistną

2. przynależność musi być rzeczą ruchomą - rzecz główna może być zarówno nieruchomością jak i rzeczą ruchomą

3. rzecz główna jak i przynależność muszą należeć do tego samego właściciela

4. przynależność musi być potrzebna do korzystania z rzeczy głównej

przynależność musi pozostawać z rzeczą główna w faktycznym związku ( chodzi o związek przestrzenny ). Przemijające pozbawienie tego związku nie wpływa na istnienie przynależności.

Pożytki:

Pożytki - stanowią dochody jakie przynoszone są przez rzecz lub określone prawo.

W świetle artykułów kodeksu cywilnego wyróżniamy pożytki:

• pożytki naturalne rzeczy: są jej płody i inne odłączone od niej części składowe, o ile według zasad prawidłowej gospodarki stanowią normalny dochód z rzeczy np. owoce, zboże

• pożytki cywilne rzeczy: są to dochody jakie rzecz przynosi na podstawie stosunku prawnego np. umowa najmu

• pożytki prawne rzeczy: są to dochody jakie prawo to przynosi zgodnie ze swym społeczno-gospodarczym przeznaczeniem np. odsetki.

Przedsiębiorstwo:

jest to zorganizowany zespół składników materialnych i niematerialnych przeznaczonych do prowadzenia działalności gospodarczej.

W szczególności są to:

1. nazwa przedsiębiorstwa

2. własność ruchomości ( urządzenia, towary ) i nieruchomości

3. prawa wynikające z umów najmu, dzierżawy

4. wierzytelności, pieniądze, prawa z pap. wart.

5. koncesje, licencje, zezwolenia

6. patenty i inne prawa własności przemysłowej

7. prawa autorskie

8. księgi i dokumenty

9. tajemnice przedsiębiorstwa

Czynność prawna mająca za przedmiot przedsiębiorstwo obejmuje wszystko, co wchodzi w skład przedsiębiorstwa, chyba że co innego wynika z treści czynności prawnej albo z przepisów szczególnych.

Gospodarstwo rolne:

Uważa się grunty rolne (są to nieruchomości które są lub mogą być wykorzystane do prowadzenia działalności wytwórczej, w zakresie produkcji roślinnej, zwierzęcej, ogrodniczej, sadowniczej i rybnej. ), wraz z gruntami leśnymi, budynkami i ich częściami, urządzeniami i inwentarzem oraz prawami związanymi z prowadzeniem gospodarstwa rolnego i stanowią zorganizowaną całość gospodarczą.

Majątek (mienie):

To własność i inne prawa majątkowe jakie przysługują określonym podmiotom. Pasywa czyli długi nie wchodzą do majątku, ale ciążą na nim.

5.Czynności prawne:

Czynność prawna to czynność sformalizowana osoby fizycznej lub osoby prawnej, która zmierza do ustanowienia, zmiany lub zniesienia konkretnego stosunku cywilnoprawnego przez złożenie odpowiedniego oświadczenia woli. Oprócz oświadczenia woli na czynność prawa składają się faktyczne działania stron, mające doprowadzić do wywołania pożądanego skutku.

Klasyfikacje czynności prawnych:

Czynność prawna

jednostronna dwustronna ( umowy, uchwały )

do ich ważności potrzeba oświadczenia do dokonania tych czynności wymagana jest

woli tylko jednej osoby. Większa liczba oświadczeń woli ( min. 2 ).

Np.: testament, porzucenie rzeczy

Obowiązuje zasada numerus clasusu

czynności jednostronnych

czynność prawna

między żyjącymi na wypadek śmierci

inter vivos - mortis causa - odznaczają się tym

że ich skuteczność jest zależna od śmierci

osoby która jej dokonała

czynność prawna

konsensualna realna

Czynność prawna jest dokonana gdy strona do ważności czynności prawnej oprócz

lub strony złożą oświadczenia woli oświadczeń woli potrzebne są jeszcze inne

elementy.

Np. przy umowie przechowania - wydanie

rzeczy

czynność prawna

rozporządzające zobowiązujące

jest to taka czynność której celem i skutkiem jest to taka czynność prawna przez którą

jest przeniesienie, obciążenie lub zniesienie osoba ją dokonująca powiększa swoje

prawa majątkowego. pasywa - zobowiązuje się ona do

Dotyczy ono istniejącego prawa i prowadzi świadczenia względem innej osoby

do jego utraty

o podwójnym skutku

czynność prawna

odpłatna nieodpłatna

czynność prawna jest odpłata jeżeli strona która

dokonała przysporzenia ma otrzymać korzyść

majątkową

czynność prawna

kazualna ( przyczynowa ) abstrakcyjna ( oderwana )

causa - są to pobudki, przyczyny dla których

dana osoba dokonuje określonego przysporzenia

Oświadczenie woli:

W rozumieniu prawa cywilnego oświadczeniem woli jest taki jej przejaw, który w sposób dostateczny ujawnia zamiar wywołania oczekiwanego skutku prawnego w postaci powstania, zmiany lub zniesienia dotychczasowego stosunku prawnego.

Warunki uznania skuteczności oświadczenia:

1. musi być zrozumiałe ( poprzez wykładnie można ustalić jego sens )

2. decyzja ta musi dotyczyć spraw normowanych przez prawo cywilne

3. nie jest spowodowane przymusem zewnętrznym

4. złożone jest na serio

Złożenie oświadczenia woli w przypadku nieobecności osoby:

1. teoria uwzględnienia

2. teoria wysłania

3. teoria otrzymania

4. teoria zapoznania się z oświadczeniem woli.

Oświadczenie woli, które ma być złożone innej osobie, jest złożone z chwilą, gdy doszło do niej w taki sposób, że mogła zapoznać się z jego treścią. Odwołanie takiego oświadczenia jest skuteczne, jeżeli doszło jednocześnie z tym oświadczeniem lub wcześniej.

Oświadczenie woli, które ma być złożone innej osobie, nie traci mocy wskutek tego, że zanim do tej osoby doszło, składający je zmarł lub utracił zdolność do czynności prawnych, chyba że co innego wynika z treści oświadczenia, z ustawy lub z okoliczności.

Wykładnia oświadczenia woli:

Oświadczenie woli należy tak tłumaczyć, jak tego wymagają ze względu na okoliczności, w których złożone zostało, zasady współżycia społecznego oraz ustalone zwyczaje.

W umowach cywilnoprawnych należy raczej badać, jaki był zgodny zamiar stron i cel umowy, aniżeli opierać się na jej dosłownym brzmieniu.

Przesłanki ważności czynności prawnej:

Czynność prawna by być skuteczną musi zawierać:

• elementy, które składają się na treść czynności prawnej

• muszą być spełnione określone warunki skuteczności.

Do warunków czynności prawnej zaliczamy:

1. podmiot, który ma dokonać czynności prawnej musi posiadać zdolność prawna i zdolność do czynności prawnych

2. czynność prawna nie może być sprzeczna z obowiązującym prawem, nie może prowadzić do jego obejścia i nie może być sprzeczna z współżyciem społecznym

3. czynność prawna dla swojej ważności musi być dokonana w określonej formie

4. czynność prawna powinna być wolna od woli.

Dwie postacie nieważności czynności prawnej:

1. nieważność tzw. bezwzględna- jest tego rodzaju skutkiem na, który może powołać się każdy kogo skutek może dotyczyć, a nie tylko podmiot, który bezpośrednio uczestniczył w dokonaniu tej czynności. W razie sporu sąd ma obowiązek z urzędu uwzględnić, że jest ona nieważna.

2. Nieważność tzw. względna- oznacza, przysługującą określonej stronie stosunku możność uchylania się od skutków dokonanej czynności prawnej. Nie jest ona bezwzględnie nieważna, ale w drodze oświadczenia woli podmiot zainteresowany może doprowadzić do jego unieważnienia.

Wady oświadczenia woli:

1. Brak świadomości lub swobody- polega na tym, że podmiot składający dane oświadczenie woli znajduje się w takim stanie psychicznym, który odbiega od normalnego, że nieumożliwia mu to podjecie decyzji i złożenie oświadczenia woli w sposób świadomy i swobodny.

2. Pozorność- jest wadą polegającą na złożeniu oświadczenia woli za zgodą drugiej strony czynności prawnej dla pozorów. Tzn. że strony są zgodne co do tego, że złożone oświadczenie albo ma w ogóle nie wywołać

( pozorność zwykła ) albo ma wywołać inne skutki prawne ( pozorność kwalifikowana ).

3. Błąd-

Może polegać na:

• mylnym wyobrażeniu o rzeczywistym stanie rzeczy ( błąd sensu stricto )

• mylnym wyobrażeniu o treści złożonego oświadczenia woli ( pomyłka ).

Błąd istotny:

To błąd tak poważny, że uzasadnia przypuszczenie iż gdyby składający oświadczenie woli nie działał pod jego wpływem, a tym samym oceniał sprawę rozsądnie nie złożył by oświadczenia danej treści.

Ponadto jeżeli oświadczenie woli było skierowane do drugiej osoby to uchylić się od takiego oświadczenia można gdy:

• błąd został wywołany przez tą osobę ( nawet bez jej winy )

• gdy wiedziała ona o błędzie

• mogła błąd z łatwością zauważyć.

4. Podstęp: wywołana umyślnie w celu skłonienia danej osoby do złożenia oświadczenia woli określonej treści.

Uchylenie się od jego skutków może nastąpić także gdy błąd nie był istotny i gdy nie dotyczył treści czynności prawnej.

5. Groźba: ma miejsce gdy jedna osoba ( druga strona lub osoba trzecia ) zmusza inną osobę do złożenia oświadczenia woli o oznaczonej treści i zapowiada użycie środków które sprowadzą niekorzystne następstwa ( osobiste lub majątkowe ) dla tej osoby lub osoby trzeciej, gdy to oświadczenie woli nie zostanie złożone.

Jeżeli groźba jest bezprawna ( użyto środków niezgodnych z prawem, albo przewidzianych w przepisach prawa ale których nie można stosować dla uzyskania oświadczenia woli ) i gdy poddana osoba mogła się obawiać, że zostanie spełniona - wtedy osoba ta może uchylić się od skutków złożonego przez nią oświadczenia woli.

6. Warunek i termin:

Warunek:

Jest to zdarzenie przyszłe i niepewne od którego strony uzależniają powstanie lub ustanie czynności prawnej. Zastrzeżenie warunku możliwe jest tylko w przypadku gdy dopuszcza to ustawa lub wynika to z właściwości czynności prawnej.

Warunki dzieli się na:

• Zawieszające- gdy od jego spełnienia strony uzależniają powstanie lub zmianę określonego skutku prawnego.

• Rozwiązujące- gdy jego wystąpienie spowoduje ustanie istniejącego skutku prawnego danej czynności

• Dodatnie- skutek następuje po jego wystąpieniu

• Ujemne- po niespełnieniu określonych czynności następuje skutek

• Zależne od woli stron oraz zależne od przypadku

• Warunek niemożliwy, jak również warunek przeciwny ustawie lub zasadom współżycia społecznego pociąga za sobą nieważność czynności prawnej, gdy jest zawieszający; uważa się za nie zastrzeżony, gdy jest rozwiązujący.

Termin:

To zdarzenie przyszłe i pewne, tym różni się od warunku, że jego nadejście jest zdarzeniem, które bezwzględu na zachowanie się stron nastąpi.

Termin dzielimy na:

• Termin początkowy- skutek zaniechanej czynności prawnej nastąpi nie wcześniej niż termin nadejdzie

• Termin końcowy- skutek zaniechania czynności prawnej nastąpi gdy termin minie.

7. Przedstawicielstwo:

Z zastrzeżeniem wyjątków w ustawie przewidzianych albo wynikających z właściwości czynności prawnej, można dokonać czynności prawnej przez przedstawiciela.

Czynność prawna dokonana przez przedstawiciela w granicach umocowania pociąga za sobą skutki bezpośrednio dla reprezentowanego.

Umocowanie do działania w cudzym imieniu może opierać się na ustawie (przedstawicielstwo ustawowe) albo na oświadczeniu reprezentowanego (pełnomocnictwo).

Przesłanki skuteczności przedstawicielstwa:

1. przedstawiciel musi mieć umocowanie i działać w jego granicach. Umocowanie opiera się na ustawie albo na oświadczeniu woli reprezentowanego.

Działanie w cudzym imieniu przez osobę która nie ma umocowania, lub w przypadku gdy pełnomocnik przekracza swoje upoważnienie jest działaniem bezskutecznym.

2. Przedstawiciel ustawowy musi mieć pełną zdolność do czynności prawnych, natomiast pełnomocnik musi mieć przynajmniej ograniczoną zdolność do czynności prawnych ( motywuje się to tym, że skutki czynności dotyczą reprezentowanego a nie pełnomocnika, pełnomocnikiem może być także osoba prawna)

3. Pełnomocnik nie może być drugą stroną czynności, której dokonuje w imieniu mocodawcy, ani nie może reprezentować obu stron równocześnie. Wyjątek od tej zasady może być zawarty w pełnomocnictwie lub z treści czynności prawnej wynika że nie mogą zostać naruszone interesy mocodawcy.

4. Pełnomocnik musi działać w imieniu reprezentowanego, oraz czynność prawna musi należeć do czynności prawnych przy których można posłużyć się pełnomocnikiem.

8. Pełnomocnictwo:

Przedstawiciela nazywa się pełnomocnikiem a reprezentowanego - mocodawcą.

Pełnomocnictwa udziela się na skutek jednostronnej czynności prawnej.

Do udzielania pełnomocnictwa, mocodawca musi mieć taką zdolność prawną jak jest wymagana do dokonania określonej czynności prawnej.

Pełnomocnictwo może być udzielone w dowolnej formie:

• ustnie

• pisemnie

• wyraźnie

• dorozumiane

Pełnomocnictwo

Ogólne szczególne rodzajowe

obejmuje umocowanie do czynności pełnomocnictwo do pełnomocnictwo do

zwykłego zarządu poszczególnej czynności czynności określonego

powinno być rodzaju

udzielone na piśmie pod rygorem

nieważności

Odwołanie pełnomocnictwa ( cofnięcie ) - może nastąpić w każdym czasie, chyba że mocodawca zrzekł się tego prawa ze względu na rodzaj czynności prawnej.

Wygaśnięcie pełnomocnictwa następuje na skutek śmierci mocodawcy lub pełnomocnika, chyba, że z treści wynika co innego ze względu na rodzaj czynności prawnej

Po wygaśnięciu pełnomocnictwa, pełnomocnik ma obowiązek zwrócić dokument pełnomocnictwa, ale może żądać odpisu

Wielość pełnomocników - „pełnomocnictwo łączne” - mocodawca może ustanowić w pełnomocnictwie kilku pełnomocników z takim samy zakresem i może im nakazać współdziałanie lub zezwolić na działanie każdego z osobna.

Substytucja - mocodawca może zezwolić w pełnomocnictwie, pełnomocnikowi na ustanowienie innych pełnomocników - musi to wynikać wyraźnie z treści pełnomocnictwa, z ustawy lub stosunku prawnego.

Prokura

Prokura jest szczególnym rodzajem pełnomocnictwa które może zostać udzielone tylko przez przedsiębiorcę podlegającemu wpisowi do odpowiedniego rejestru, i które obejmuje czynności sadowe i pozasądowe związane z prowadzeniem przedsiębiorstwa.

Obowiązki:

1. Prokura musi być udzielona na piśmie pod rygorem nieważności

2. Prokury można udzielić tylko osobie fizycznej mającej pełną zdolność do czynności prawnych

3. Prokura - jej udzielenie i wygaśnięcie powinno być zgłoszone do rejestru w którym przedsiębiorca jest wpisany ( określać jej rodzaj i w przypadku łącznej sposób jej wykonania)

4. Prokurent składa własnoręczny podpis - zgodny ze znajdującym się w aktach rejestrowych z dopiskiem wskazującym na prokurę ( chyba, że to wynika z dokumentów).

Osoba czy podmiot, który uzyskuje owo umocowanie nazywa się prokurentem.

Prokurentem może być jedynie osoba fizyczna mająca pełną zdolność do czynności prawnych. Nie może być prokurentem osoba prawna.

Rodzaje prokury:

1. tzw. prokura łączna- udzielona kilku osobą które mają działać razem. Udzielając prokury łącznej przedsiębiorca powinien określić sposób jej wykonywania.

2. tzw. prokura oddziałowa- przedsiębiorca ogranicza zakres udzielonej prokury tylko co do pewnego „ wycinka” spraw wpisanych do oddziału danego przedsiębiorstwa.

Przeniesienie, odwołanie i wygaśnięcie prokury:

Prokura nie może być przeniesiona, ale prokurent może ustanowić pełnomocnika do poszczególnych czynności ( pełnomocnictwo szczególne ) lub określonego rodzaju czynności ( pełnomocnictwo rodzajowe ).

Odwołanie - prokura może być w każdym czasie odwołana

Wygaśnięcie prokury dochodzi gdy:

1. dochodzi do wykreślenia przedsiębiorcy z rejestru

2. następuje prawomocne ogłoszenie upadłości

3. rozpoczyna się proces likwidacji

4. następuje przekształcenie przedsiębiorcy

5. następuje śmierć prokurenta.

9. Dawność prawa cywilnego:

Dawność - wszystkie instytucje prawa cywilnego, określające skutki prawne będące następstwem niewykonywania uprawnień przez czas określony w ustawie.

Do instytucji dawności zaliczamy:

1. Przedawnienie- przedawnieniu ulegają tylko roszczenia majątkowe, chyba, że ustawa stanowi inaczej.

Wyjątkami są roszczenia nie ulęgające przedawnieniu ( roszczenie o zniesienie współwłasności i roszczenia windykacyjne, posesoryjne oraz te które ulegają wygaśnięciu - o przywrócenie stanu poprzedniego czy wstrzymanie budowy )

Skutkiem upływu terminu przedawnienia jest niemożność dochodzenia przedawnionego roszczenia.

W tym przypadku roszczenie nie wygasa, w skutek upływu terminu przedawnienia istniejące zobowiązanie przekształca się w tzw. zobowiązanie niezupełne ( zobowiązanie naturalne).

Dochodzenie roszczenia przedawnionego będzie możliwe w sytuacji, gdy dłużnik stosunku cywilnoprawnego złoży oświadczenie woli nie obarczone wadą, że zrzeka się korzystania z zarzutu przedawnienia.

Owo zrzeczenie się z korzystania z zarzutu przedawnienia jest pozbawione skutku prawnego, gdy nastąpiło przed upływem terminu przedawnienia.

do roszczeiegu terminu przedawnienia:

Generalnie przyjmuje się, że o początku biegu terminu przedawnienia decyduje element obiektywny lub subiektywny.

Element obiektywny- ów początek związany jest z zaistnieniem określonego zdarzenia niezależnie czy ktoś o tym zdarzeniu wiedział czy nie.

Element subiektywny- początek biegu uzależniony jest od dowiedzenia się o zaistnieniu takiego zdarzenia.

Bieg przedawniani rozpoczyna się od dnia w którym roszczenia stało się wymagalne. Jeżeli wymagalność zależy od dokonania jakiś czynności prawnych, bieg terminu rozpoczyna się od dnia w którym roszczenie stało się wymagalne gdyby uprawniony podjął czynność w najwcześniej możliwym terminie.

Zawieszenie biegu przedawniania może mieć miejsce w odniesieniu do roszczeń:

1. co do roszczeń dzieci przeciwko rodzicom - zawieszenie przez czas trwania władzy rodzicielskiej

2. co do roszczeń przysługujących osobom nie mającym pełnej zdolności do czynności prawnych przeciwko osobom sprawującym opiekę lub kuratelę - przez czas sprawowania przez te osoby opieki lub kurateli

3. co do roszczeń które przysługują jednemu z małżonków przeciwko drugiemu - przez czas trwania małżeństwa

4. co do wszelkich roszczeń, gdy z powodu siły wyższej uprawniony nie mógł ich dochodzić przed sądem lub odpowiednim organem - przez czas trwania przeszkody.

Wstrzymanie biegu terminu przedawnienia:

Polega na tym, że bieg rozpoczętego terminu przedawnienia może ulec zakończeniu wówczas, gdy upłynął pewien okres czasu od ustania okoliczności, o których mówią przepisy prawa.

Przerwanie biegu terminu przedawnienia:

Przerywa bieg przedawnienia każda czynność:

1. przed sądem, innym organem powołanym do rozpatrywania lub egzekwowania spraw oraz przed sądem polubownym.

Nie stanowi czynności przed sądem wezwanie wierzyciela do zapłaty. Czynność przed sądem lub organem ma zmierzać do dochodzenia, ustalenia, zaspokojenia lub zabezpieczenia roszczenia. Czynność ma zmierzać bezpośrednio do dochodzenia roszczenia a nie do przygotowania roszczenia ( np. wniosek o zwolnienie od kosztów sądowych ). Czynności mają być powzięte przed właściwym organem lub sądem, przed niewłaściwym nie powodują przerwania. Czynności muszą być skierowane przeciwko właściwej osobie

2. bieg przedawnienia zostaje przerwany przez uznanie roszczenia przez osobę przeciwko której roszczenie przysługuje

Po każdym przerwaniu przedawnianie biegnie na nowo.

W przypadku dokonania przerwania biegu przedawniania poprzez czynności przed sądem lub innym uprawnionym organem, bieg przedawnienia nie biegnie na nowo do momentu zakończenia postępowania przed sądem lub organem.

2. tzw. terminy zawite- sens ich istnienia to konieczność wpływu, czy oddziaływania na pewnego rodzaju stosunki w sposób bardziej dotkliwy.

Różnica pomiędzy terminami zawitymi a terminem przedawnienia:

W przypadku upływu terminu przedawnienia zobowiązanie istniejące w przekształca się w naturalne. W przypadku upływu terminu zawitego roszczenie wygasa.

Rodzaje terminów zawitych:

1. tzw. prekluzja sądowa- obejmującą terminy dla dochodzenia praw przed sądem lub innym powołanym do tego organem

2. tzw. prekluzja pozasądowa- określającą granice czasowe dla dokonania czynności materialnoprawnych, nie wiąże się z sądem.

3. tzw. terminy powodujące wygaśnięcie praw podmiotowych.

3. zasiedzenie (domena prawa rzeczowego)

4. tzw. przemilczenie ( domena prawa rzeczowego).

5

---