ekonomika sciaga, gospodarka przestrzenna, ekonomika miast i regionów


Urbanizacja - koncentracja ludności i rozmaitych zajęć na niewielkim terenie, proces rozwoju miast

Wskaźnik urbanizacji w Polsce: 61,3% - ludność w miastach w stosunku do ludności ogółem

Na poziom urbanizacji wpływają:

-przyrost naturalny

-migracja

-zmiana granic miast

Różnice w infrastrukturze technicznej, w mieście jest inny sposób zagospodarowania przestrzennego.

Aspekty urbanizacji:

-demograficzny

-ekonomiczny - zatrudnienie w zawodach rolniczych i pozarolniczych

-społeczny -inny styl życia, ubierania, zachowania.

-przestrzenny

MIASTO - miejscowość, której nadano prawa miejskie.

Kazimierz Dziewoński twierdzi, że miasto to historycznie ukształtowany typ osiedla wyznaczony odrębnej organizacji uznanej i określonej prawnie oraz wytwarzającej w ramach swojej działalności zespól trwałych urządzeń materialnych, o specyficznej fizjonomii, którą można uznać za odrębny typ krajobrazu.

Kryteria definiowania miasta:

-demograficzne - liczba ludności

-formalno-prawne

-historyczne - okres, czas pochodzenia

-administracyjne

-inne np. zwarty plan zabudowy

886 miast w Polsce

Dawniej prawa miejskie nadawał władca, teraz jest rozporządzenie Rady Ministrów.

Czynniki powstawania miast:

-wewnętrzne i zewnętrzne

-planowe i żywiołowe

Czynniki rozwoju miast:

-przemysł - pierwotny czynnik

-gospodarka nieruchomościami, lokalami

-usługi - czynnik wtórny, rozwój inter i intra regionalny

-uwarunkowania prawne np. ustawa o zagospodarowaniu przestrzennym

Czynniki rozwoju miast w Polsce można podzielić na:

  1. pierwotne np. przemysł

  2. wtórne np. usługi

  3. inne np. plan zagospodarowania przestrzennego

Do CZYNNIKÓW ROZWOJU MIAST zaliczamy również czynniki:

1. globalizacyjne wyzwolenia wynikające z globalnych i europejskich megatrendów

a) cywilizacji informacyjnej

b) globalizacji gospodarki

c) ekorozwoju

d) demokracji

e) integracji polskiej przestrzeni z przestrzenią europejską

2. czynnik o znaczeniu europejskim i ogólnokrajowym

a) zwrotnikowe położenie Polski w przestrzeni europejskiej

b) historyczne ukształtowanie struktury przestrzeni

c) walory środowiska przyrodniczego

d) przesłanki demograficzne

Wśród CZYNNIKÓW MIASTOTWÓRCZYCH można również wymienić następujące:

  1. przedsiębiorczość indywidualną i zbiorową mieszkańców i tzw. patriotyzm lokalny - czynnik społeczny

  2. czynniki lokalizacji przemysłu, budownictwa, transportu oraz usług produkcyjnych - czynniki produkcyjne

  3. czynniki zainwestowania w infrastrukturze społecznej i ekonomicznej - czynniki zainwestowania infrastrukturalnego

  4. czynniki historyczne umożliwiające kontynuację procesów rozwojowych dotychczasowych funkcji tradycyjnych, uwarunkowanie biegiem historii

  5. położenie względem tzw. otocznie będącego siłą motoryczną rozwoju miast

  6. rezerwy terenów miejskich

  7. dostępność komunikacyjna do źródeł zasilania w wodę, energię elektryczną itp.

siła oddziaływania potencjału lub grawitacji w strefie wpływu wielkich miast - czynnik aglomeracji i deglomeracji miast

PRAWA MIEJSKIE - zbiór prawa dotyczący mieszkańców miast, szczególnie istotny w średniowieczu, gdyż wyjmował mieszczan spod jurysdykcji prawa ziemskiego (tzw. prawa dworskie)

Prawa nadawane były przez władcę na wniosek pana i obejmowały m.in.:

KRYTERIA DEFINIOWANIA MIASTA:

+ prawno-administracyjne: osiedla, które uzyskały status prawny (prawa miejskie) ->Polska, Anglia, RPA

+ wielkościowe (statystyczne): uzyskanie przez osiedla określonej liczby ludności (Francja, Portugalia-od 2tys., Holandia-od 20 tys.)

+ funkcjonalne: polegające na analizie struktury zatrudnienia (zróżnicowanie zawodowe i przewaga ludności nierolniczej) -> Brazylia - ośrodki administracyjne

+ fizjonomiczne: przyjmujące jako kryterium rodzaj i charakter zabudowy (krajobraz miejski), najczęściej stosowane jako uzupełniające

+ mieszane: (np. wg ONZ do 2 tys.-wsie, powyżej 10 tys.-miasta, a osiedla o liczbie mieszkańców 2-10 tys. Powinny być klasyfikowane na podstawie struktury zawodowej ludności)

Do CECH MIASTA najczęściej zaliczamy: zróżnicowanie zawodowe, określoną wielkość miasta, zwarta zabudowa, poziom życia miejskiego i znaczną koncentrację

Cechy powojennego rozwoju miast w Polsce:

  1. wysoka dynamika wzrostu ludności miejskiej

  2. rozrost terenów zainwestowanych

  3. ekstensywny sposób zagospodarowania i wykorzystania terenów

  4. redukcja do min. Procesów modernizacji i przebudowy istniejących zasobów i urządzeń miejskich

Do CECH MIASTA W GOSPODARCE RYNKOWEJ można zaliczyć:

1: powrót znaczenia renty gruntowej i mechanizmów rynkowych

2: przesunięcie kontroli nad przestrzenią z centrum do władz lokalnych reprezentowanych przez samorządy terytorialne

3: zmiany w strukturze własnościowej ziemi

4: wzrost liczby `aktorów' rywalizujących o przestrzeń miasta i konkretne lokalizacje

5: zmiana kryteriów alokacji przestrzennej z politycznych na ekonomiczne

6: radykalne przemiany w strukturze zatrudnienia polegające na zmniejszeniu zatrudnienia w sektorze przemysłowym na korzyść zatrudnienia w sektorze usług

7: formowanie się nowej struktury społecznej i politycznej miast

Przewidywane cechy rozwoju miast:

1-przyspieszenie tempa modernizacji i przebudowy istniejących zasobów

2-wzrost intensywności wykorzystania terenów budowlanych

3-zmiany w modelu funkcjonowania miast

4-wprowadzenie zasad ekorozwoju do praktyki

5-dynamiczny wzrost udziału sektora prywatnego w realizacji programów rozwoju miast

Zjawiska te (cechy) wpłynęły na strukturę przestrzenną miast, a mianowicie na:

1: wzrost zróżnicowań społeczno - kulturowych

2: przemiany krajobrazu miejskiego i architektury

3: przemiany w przestrzeni miasta, symboli wielu miast i nadanie im nowych wartości

4: wzrost intensywności użytkowania ziemi

5: zmiana funkcji, zwłaszcza w centralnych częściach miasta

6: zmiana zachowań przestrzennych mieszkańców miast

7: polaryzacja przestrzenna społeczeństwa

Sposoby rozwoju miast:

- monocentryczny

- policentryczny

- złożony

MIERNIKI ROZWOJU MIAST:

Każde miasto ma tendencję do powiększania się. Istnieją 2 sposoby rozrastanie się miasta:

  1. monocentryczny

  2. policentryczny

Monocentryczny rozwój miasta, czyli `dolepianie' dalszego ciągu miasta następuje wówczas, gdy wewnątrz miasta wszystkie tereny są zabudowane albo bardzo drogie i wówczas obiekty budowlane buduje się `u wrót miasta' możliwie najbliżej jego. W ten sposób powstał w niektórych miastach pierścień budynków opasających miasto (Paryż) złożony z szeregu koncentrycznych ogniw odtwarzając pierwotny plan miasta. Dotoczy to przede wszystkim rozwoju miast o schemacie koncentrycznym.

Takie koncentryczne rozrastanie się miast stało się punktem wyjścia teorii pierścieniowego rozwoju stworzonej w 1924 przez W. Burgesa.

BURGES w swojej teorii wyróżnił 5 KOLEJNYCH STREF wokół środka miasta:

1 - centrum handlowe

2 - strefa przejściowa, w której mieszczą się mieszkania ludności robotniczej

3 - strefa mieszkalna klas średnich

4 - strefa zamieszkana przez ludność zamożną

5 - pierścień zewnętrzny, z którego rekrutują się codzienne dojazdy do pracy

Drugą teorią rozwoju miast, przeciwstawną teorii pierścieniowego rozwoju, jest TEORIA HOMERA HOYT'A, czyli SEKTOROWEGO (KLINOWEGO) ROZWOJU MIAST.

Hoyt twierdzi, że do centrum dzielnicy śródmiejskiej miasta, która jest najczęściej najstarszą częścią miasta, przylegają wzdłuż dróg, w wygodnych warunkach topograficznych, dzielnice wyciągnięte w postaci klinów tzw. wąskich sektorów. W każdym z tych klinów następuje koncentracja pewnego typu zajęć i w ten sposób powstają dzielnice funkcjonalne.

Obydwie teorie Burgesa i Hoyt'a służą do wyjaśnienia rozwoju miast w ramach monocentrycznego rozwoju (np. budowa slumsów).

Drugim sposobem rozwoju miast jest MODEL WZROSTU POLICENTRYCZNEGO miasta. Następuje on wówczas, gdy kilka różnych odległych osiedli wokół miasta zaczyna się rozwijać, rosnąć i z biegiem czasu łączyć. Nowe miasta powstające obok dawnych były często przejawem dążenia do segregacji społecznej.

Etapy rozwoju miast: 1-urbanizacja, 2-suburbanizacja, 3-dezurbanizacja, 4-reurbanizacja

URBANIZACJA charakteryzuje się szybszym tempem wzrostu zaludnienia obszarów centralnych miasta aniżeli obszarów zewnętrznych.

Liczba ludności całej aglomeracji wzrasta na skutek dodatniego przyrostu naturalnego i migracji ludności. Napływ ludności do miasta jest wysoki i związany jest ze wzrostem zatrudnienia, głównie w przemyśle.

SUBURBANIZACJA charakteryzuje się szybszym przyrostem ludności na obszarach zewnętrznych aniżeli w centrum miasta. Przyrost naturalny na obszarach zewnętrznych jest wyższy, a niektóre centralne obszary wykazują przyrost ujemny. Okres ten jest okresem rozwoju aglomeracji. Główne miasto traci na znaczeniu i zaczyna chylić się ku upadkowi.

O zmianie ludności w dalszym ciągu decydują migracje, zatrudnienie ogółem wzrasta, ale w niektórych centralnych dzielnicach zaczyna występować spadek tej wielkości. Podstawowa rola i zatrudnienie w sferze usług.

DEZURBANIZACJA charakteryzuje się spadkiem liczby ludności na obszarze centralnym, a następnie również i zewnętrznym. Spadek ten powoduje zmniejszanie się aglomeracji jako całości, tempo migracji ludności z obszarów węzłowych (centralnych) na obszary zewnętrzne i do mniejszych miast przewyższa jej przyrost na obszarach zewnętrznych aglomeracji.

W fazie tej funkcje centrów miast ulegają bardzo silnej erozji. Funkcja mieszkaniowa zanika, działalność usługowa nastawiona na zaspokojenie potrzeb ludności też się zmniejsza, funkcja administracyjna i zatrudnienie wzrastają, infrastruktura przeznaczona dla transportu zajmuje coraz większe obszary, co koliduje z funkcja mieszkaniową. Funkcje społeczne i kulturalne spełniane przez centra miast ulegają zmniejszeniu.

REURBANIZACJA występuje wówczas, gdy udział ludności obszaru centralnego w ogólnej liczbie ludności rośnie początkowo na skutek zahamowania tempa ubytku, a następnie wzrostu ludności tego obszaru. W procesie odradzania się miasta przeważają siły dośrodkowe, w przeciwieństwie do fazy dezurbanizacji, w której dominowały siły odśrodkowe.

WIELKOŚĆ MIASTA I PROGI ROZWOJU MIAST

  1. PROGI PRZESTRZENNE wynikają z ukształtowania terenu, warunków wodnych, istniejącego zagospodarowania i możliwości rozwoju infrastruktury technicznej.

  2. PROGI TERENOWO- STRUKTURALNE wynikają z konieczności zmiany struktury istniejącego zagospodarowania i użytkowania terenu.

  3. PROGI ILOŚCIOWE ograniczają nie zabudowę poszczególnych terenów, lecz wielkość miasta jako całości wynikające np. z wydolności ujęć wodnych, oczyszczalni ścieków.

Od dawna badacze miast zauważyli, że wraz ze wzrostem miasta tradycyjnie mierzonego liczba jego mieszkańców obok korzyści pojawiają się liczne niedogodności, jak: przeciążenie transportu, trudności zaopatrzenia w wodę, odprowadzanie ścieków, brak innych urządzeń niezbędnych do funkcjonowania zakładów przemysłowych i usługowych oraz do zaspokajania potrzeb rosnącej liczby ludności, ponadto hałas, degradacja środowiska naturalnego stwarzają mieszkańcom dużych miast dodatkowe trudności, pokonywanie których wymaga rosnących nakładów inwestycyjnych, tzw. nakładów progowych. `Dobrobyt netto' miasta przypadający na głowę ludności jako funkcję jego wielkości można przedstawić jako funkcję rosnącą szybko aż do wielkości np. 250000 mieszkańców, funkcję rosnącą wolniej do pewnej liczby mieszkańców - być może 5 mln, i funkcję malejącą dla jeszcze większych wartości.

Aby rozstrzygnąć problem ustalenia optymalnej wielkości miasta należałoby przeprowadzić rachunek ekonomiczny uwzględniający korzyści i niekorzyści występujące zarówno w dużych, jak i w małych miastach, jak również zastanowić się nad tym, czy dużego miasta nie byłoby stać na rozwiązanie tych problemów.

RODZAJE I FUNKCJE MIAST

RODZAJE MIAST:

  1. kryterium demograficzne

  1. kryterium siły przyciągania

  1. kryterium archeologiczne

  1. kryterium historyczne

  1. kryterium etniczne

  2. położenie topograficzne

  1. rozmieszczenie geograficzne

  1. z punktu widzenia gospodarczo-socjalnego

  2. według pełnionej w systemie osadniczym funkcji

FUNKCJE MIAST:

A: funkcje zbioru miast

B: funkcje każdego miasta

C: rozmieszczenie funkcji w przestrzeni miasta

Na egzystencję miasta składają się różne działy życia gospodarczego i społecznego, które dostarczają rozmaitych zajęć ludności miasta, na podstawie których określa się funkcje miasta. Funkcje miasta to jakby jego profesja, czyli są to główne dziedziny działalności mieszkańców miasta, od których zależy życie i rozwój miasta. Czynności wykonywane w interesie mieszkańców miasta na użytek wewnętrzny nie odzwierciedlają użyteczności miasta. Działalność skierowana na zewnątrz miasta będąca podstawą rozwoju decyduje o jego funkcji. Każde miasto jest zjawiskiem złożonym, które składa się z 3 elementów powiązanych ze sobą:

1-urządzenia trwałe - zabudowa

2-grupa ludności

3-produkcja dóbr i ich konsumpcja

W zależności od tego, który z elementów zostanie wydobyty jako cecha wiodąca w klasyfikacji funkcjonalnej, powstają różne warianty typologii funkcjonalnej miast.

KLASYFIKACJA FUNKCJI:

1: kryterium rodzajowe:

2: funkcje dominujące i wyspecjalizowane

3: funkcje miastotwórcze i uzupełniające

4: funkcje (grupy) egzogeniczne i endogeniczne

ad.3:

K. Dziewoński twierdzi, że do funkcji miastotwórczych należą te rodzaje działalności społecznej i gospodarczej ludności, które są wykonywane w mieście, ale służą do zaspokojenia potrzeb świata zewnętrznego. Funkcje określają odrębności miasta.

Uzupełniające to te, które świadczą na rzecz rynku lokalnego względem ludności danego miasta.

Te funkcje wykazują dużą współzależność, choć wzajemny stosunek wyrażony liczbą zatrudnionych jest zróżnicowany przestrzennie i ulega zmianom w czasie. Stosunek ten określa względny stopień otwarcia lub domknięcia gospodarki miejskiej.

ad. 4:

Grupa egzogeniczna odznacza się tym, że ma powiązania pozalokalne, a endogeniczna lokalne, ale każda z nich może odgrywać rolę miastotwórczą.

Podział mieszkańców na gr. egzo- i endogeniczną stanowi podstawę do TEORII BAZY EKONOMICZNEJ.

Występują różne sposoby badania funkcji począwszy od prostych metod graficznych i statystycznych poprzez różnorodne metody taksonomiczne i analizy czynnikowe.

K= Zp / Zm

Zp - zatrudnienie w miejscu pracy

Zm - zatrudnienie w miejscu zamieszkania

ALEKSANDERSON zbadał metodę najmniejszego zapotrzebowania.

Jaki odsetek powinien być osób zatrudnionych w mieście?

Im większe miasto, tym więcej usług świadczy na potrzeby swoich mieszkańców.

UKŁAD PRZESTRZENNY MIASTA

1. Układ regularny

2. Układ nieregularny (decydującą rolą odgrywa czynnik topograficzny)

Miasta w swej długiej historii przechodziły okresy przyspieszonych przekształceń w strukturze przestrzennej

wywołane przemianami w skali globalnej:

urbanizacja

uprzemysłowienie

deglomeracja

suburbanizacja

wywołane żywiołami przyrody lub zbrodniczymi czynami człowieka:

trzęsienia ziemi

powodzie

pożary

wojny

wywołane świadomym i zaplanowanym działaniem ludzkim:

przebudowa infrastruktury

imprezy o zasięgu globalnym

inwestycje miastotwórcze

inne wielkie imprezy

STRUKTURA MIASTA: (...->str. przestrzenna->...)

Str. Organizacji prawnej -> podział administracyjny

Str. Funkcjonalna -> centrum, dzielnice, strefa zewnętrzna, system transportu, system inżynieryjny

Str. Społeczna -> przestrzenie publiczne, przestrzenie grupowe, przestrzenie prywatne

Str. Fizjonomiczna -> rejony i obszary, granice i krawędzie, drogi i przejścia, węzły i punkty

Funkcjonalna struktura przestrzeni miejskiej może być wyrażona strefami o różnej charakterystyce zagospodarowania. Pod względem funkcjonalnym wyróżniamy strefy: mieszkaniową, usługową, produkcyjną, magazynową i rekreacyjną.

Strefy te łączy system transportu. Ugoda wewnętrzna miejskich społeczeństw europejskich osadzała się na egalitaryzmie przestrzennym.

Kryteriami tego egalitaryzmu są:

1 - prawo terytorialności

2 - prawo do życia publicznego

3 - prawo kontroli społecznej

W związku z powyższym stworzony został społeczny system użytkowania przestrzeni oparty na jednoznacznej klasyfikacji określającej strefy użytkowania prywatnego, społecznego i publicznego. Miejsca prywatne są domeną rodziny, społeczne - grupy ludzkiej, publiczne - władz miasta.

Tradycyjne miasto polskie ma wymieszaną funkcjonalnie strukturę przestrzenną, w której rysują się 3 strefy: centralna, pośrednia i zewnętrzna.

Strefa centralna pokrywała się zazwyczaj z obszarem historycznie ukształtowanego jądra miasta, cechowała ją zwarta, najwartościowsza urbanistycznie i kulturowo tkanka budowlana.

Strefa pośrednia powstała później w wyniku mieszania się różnych form zagospodarowania, głównie z okresu przyspieszonego rozwoju miast. Występowały tu poza różnymi formami zabudowy mieszkaniowej budynki przemysłowe, magazynowe oraz bazy techniczne miasta.

Strefa zewnętrzna pojawiła się na styku użytkowania miejskiego i pozamiejskiego. Na jej obszarze występuje konkurencja form zagospodarowania typu wiejskiego i form miejskich.

STRUKTURA SPOŁECZNA MIASTA uwydacznia się w przestrzeni poprzez strefy użytkowania przestrzeni otwartych. Miasto stanowi terytorium wielorakich i wzajemnie splatających się działań i aktywności ludzkich, na którym ścierają się interesy ogólne z interesami grupowymi, jednostkowymi. Jego strukturę w kategoriach przestrzennych tworzy tkanka składająca się z linii granicznych wynikających z systemów ugody. Granica bowiem dzieli, a zarazem łączy osoby i grupy społeczne.

PRZESTRZENIE OTWARTE:

Prywatne (domena rodziny)

*półprywatne

p. społeczne (domena grupy)

*półpubliczne

p. publiczne (domena miasta):

-p. techniczne

-p. kulturowe

INFRASTRUKTURA PUBLICZNA:

SPOŁECZNA (komercyjna<samofinansująca się>:rozrywka, turystyka, handel, gastronomia, rzemiosło, banki, ubezpieczenia, grzebalnictwo); socjalna<dotowana z budżetu>: oświata, służba zdrowia, opieka społeczna, kultura, bezpieczeństwo i porządek publiczny, zieleń)

TECHNICZNA (komercyjna: energetyka, wod-kan, gospodarka odpadami, łączność, osobowa komunikacja publiczna, transport ładunków; socjalna: drogi, ulice, przejścia, oświetlenie przestrzeni publicznych)

STRUKTURA FIZJONOMICZNA miasta rozwija się poprzez strukturalizację i integrację przestrzeni otwartych. Obraz miasta odczytywany jest dzięki wyróżniającym się rejonom, krawędziom, przejściom, węzłom i dominantom.

ELEMENTY FIZJONOMII MIASTA:

Rejony i obszary (district): śródmieście, tereny zielni, dzielnice przemysłowe, zabudowa 1-rodzinna, zabudowa rozproszona

Granice i krawędzie (edge): rzeka, skarpa, linie kolejowe, arterie komunikacyjne

Drogi i przejścia (path): arterie komunikacyjne, ulice miejskie, ciągi piesze, ciągi rowerowe

Węzły i punkty centralne (knot): funkcjonalne, symboliczne

Charakterystyczne punkty i dominanty (landmark): zabytki, wysokościowce, gmachy publiczne, symbole miasta, miejsca pamięci, inne funkcjonalne

Gospodarka nieruchomościami w mieście.

MIENIE KOMUNALNE - zgodnie z ustawą o samorządzie terytorialnym jest to własność i inne prawa majątkowe należące do gmin (miast) i ich związków oraz mienie innych gminnych osób prawnych, w tym przedsiębiorstw.

NABYCIE MIENIA KOMUNALNEGO PRZEZ GMINĘ NASTĘPUJE:

  1. Na podstawie ustawy „Przepisy wprowadzające ustawę o samorządzie terytorialnym”

  2. Przez przekazanie gminie mienia w związku z utworzeniem lub zmianą granic gminy, przekazanie mienia następuje w drodze porozumienia zainteresowanych gmin, a w razie braku porozumienia - decyzją prezesa RM, podjętą na wniosek ministra właściwego do spraw administracji publicznej.

  3. W wyniku przekazania przez administrację rządową na zasadach określonych przez RM w drodze rozporządzenia.

  4. W wyniku własnej działalności gospodarczej

  5. Przez inne czynności prawne

  6. W innych przypadkach określonych odrębnymi ustawami

Podmioty mienia komunalnego samodzielnie decydują o przeznaczeniu i sposobie wykorzystania składników majątkowych przy zachowaniu wymogów zawartych w odrębnych przepisach prawa.

PODMIOTY ZARZĄDZAJĄCE WŁASNOŚCIA KOMUNALNĄ

KOMISJE PROBLEMOWE - RADA GMINY - KOMISJA REWIZYJNA

ZESPOŁY ZADANIOWE URZĘDU GMINY - WÓJT/BURMISTRZ/PREZ. - KOMÓRKI ORGANIZACYJNE URZ. GMINY

Podmioty:

komunalne przedsiębiorstwa użyteczności publicznej*komunalne zakłady budżetowe*kom. przedsiębiorstwa komercyjne*kom. gospodarstwa pomocnicze*kom. jednostki budżetowe

KLASYFIKACJA MIENIA KOMUNALNEGO W MIEŚCIE:

A - Nieruchomości

  1. Grunty

  • Budynki

  • Budowle

  • Lokale

    • B - Urządzenia i instalacje sieciowe komunalnej infrastruktury technicznej (wodociągowe, kanalizacje, ciepłownicze, ujęcia i stacje uzdatniania wody)

    C - Rzeczy ruchome (maszyny, urządzenia, środki transportu, materiały)

    D - Środki pieniężne (budżetowe)

    E - Prawa niematerialne

    Komunalizacja:

    -z mocy prawa (gminy, wwa, łdz, krk)

    -z mocy decyzji: o charakterze obligatoryjnym (ustawa dała wojewodzie prawo, gdy bud. jest potrzebny; przekazuje go gminie); o charakterze fakultatywnym (wójt występuje z wnioskiem o przekazanie bud)

    SPOSOBY POWIĘKSZANIA MIENIA KOMUNALNEGO:

    1. komunizacja

    2. przejmowanie drogą negocjacji terenów Skarbu Państwa

    3. tworzenie drogą negocjacji zespołów scalania niezabudowanych gruntów, wszędzie tam gdzie własność komunalna stanowi choć małą działkę

    4. przegląd wydawanych zezwoleń lokalizacyjnych, które straciły swoją ważność

    5. przegląd terenów przedsiębiorstw położonych na terenie miasta i odzyskanych gruntów niewykorzystanych (nawet drogą wykupu)

    6. korzystanie z prawa pierwokupu wszędzie tam, gdzie jest to możliwe

    7. przegląd budynków komunalnych z punktu widzenia ich stanu technicznego i wyburzenie zruderowanych dla uzyskania działek budowlanych

    8. przegląd gruntów oddanych w użytkowanie wieczyste i odzyskanie terenów zagospodarowanych niezgodnie z przeznaczeniem

    9. wymiana działek z osobami fizycznymi i prawnymi

    10. wykup działek

    11. stworzenie systemu zachęt i promocja darowizn oraz spadków na rzecz miasta

    Nie mogą być przekazane:

    Wyjątki z komunalizacji.

    Komunalizacji nie podlegają:

    Wody i kopaliny należące dotychczas do Skarbu Państwa, jak również inne składniki mienia ogólnonarodowego, pomimo że znajdują się w obrębie miasta, jeżeli:

    1 - służą do wykonywania zadań publicznych należących do administracji rządowej, sądów i organów władzy państwowej

    2 - należą do przedsiębiorstw państwowych jednostek organizacyjnych wykonujących zadania o charakterze ogólnonarodowym lub wojewódzkim

    3 - przynależą do Państwowego Funduszu Ziemi

    4 - przekazane zostały w użytkowanie wieczyste przedstawicielstwom dyplomatycznym, konsularnym państw obcych

    5 - są użytkowane przez Kościół katolicki i inne związki wyznaniowe

    6 - są własnością osób fizycznych

    Przyjęcie przez miasto mienia komunalnego następuje nieodpłatnie, a prawomocna decyzja stwierdzająca nabycie mienia stanowi podstawę wpisu do księgi wieczystej

    NIERUCHOMOŚĆ:

    cechy fizyczne: stałość w miejscu, trwałość w czasie, różnorodność, niepodzielność

    cechy ekonomiczne: rzadkość, lokalizacja, współzależność, duża kapitałochłonność

    cechy instytucjonalno-prawne: wymagalność otoczenia prawnego

    TRANSAKCJE NIERUCHOMOŚCIOWE:

    1. Rynkowe - pieniężne:

    1. Nierynkowe - bezpieniężne:

    Na rynek nieruchomości wpływają czynniki:

    DEMOGRAFICZNE: ludność, gospodarstwa domowe i rodziny, migracje wewnętrzne i zewnętrzne, zatrudnienie, bezrobocie

    EKONOMICZNE: PKB, inflacja, koniunktura gospodarcza, podział administracyjny kraju, aktywność rynku nieruchomości, obsługa rynku nieruchomości

    ZASOBOWE: rozmiary podaży, dostępność gruntów, zapotrzebowanie na nieruchomości, rozwój sieci przedsiębiorstw, zarobki społeczeństwa, zasoby pieniężne ludności, konkurencja innych opcji inwestycyjnych

    INSTRUMENTALNE: ustawodawstwo, ceny, opłaty, czynsze, ubezpieczenia, prywatyzacja, podatki, umowy notarialne, kataster; emisje

    DO PODMIOTÓW RYNKÓW NIERUCHOMOŚCI ZALICZAMY:

      1. podmioty związane z popytem: /przepisy/

        • nabywcy

        • biura doradztwa

        • banki

    1. podmioty pośredniczące w obrocie: /opłaty/

  • podmioty związane z podażą: /ceny/