PODZIAŁ AMINOKW. ZE WZGLĘDU NA: Budowę rodnika: 1)łańcuchowe: A)o łańcuchu prostym (alanina, lizyna, kwas glutaminowy) B)o łańcuchu rozgałęzionym (walina, leucyna, izoleucyna) 2)pierścieniowe (fenyloalamina, tyrozyna, tryptofan) Skład pierwiastkowy: 1)zawierające w budowie C,H,O,N-wiekszośc aminokw. 2)zawierające C,H,O,N i S (cystyna, cysteina, metionina) Pochodzenie(genezę): 1)endogenne (które organizm potrafi sam wprodukować np. glicyna, alanina, cysteina) 2)egzogenne (poch. z zew. przyjęte z pokarmem, np. fenyloalanina, metionina, lizyna, leucyna, walina, tryptofan) Liczbę gr. Aminowych i karboksylowych 1)Am. obojętne (po 1 grupie aminowej i karbo) 2)Am. kwasowe (przeważają grupy karbo np. kw. glutaminowy) 3)zasadowe (przeważają grupy aminowe np.lizyna, arginina). AMINOKWASY: 1)zbędne-ulegaja degradacji na drodze transaminacji i deanimacji. 2)glukogenne /cukrotwórcze/- po odłączeniu grupy aminowej wchodzą w metabolizm cukrów np.alanina. 3)ketogenne /tłuszczotwórcze/- po odłaczeniu grupy aminowej mogą być przekształcone w tłuszcz np. leucyna. REAKCJA: 1)ksantoproteinowa- służy do wykrywania aminokwasów aromatycznych(tyrozyna, białko), ogrzewane z HNO3 dają żółte zabarwienie. 2)cystynowa FOLA- służy do wykrywania aminokwasów siarkowych, które ogrzewane z NAOH i octanem ołowiu (CH3 COO)2PB prowadzą do wytrącenia się brunatnego siarczku ołowiu.
BIAŁKA PODZIAŁ: ze względu na fukcje:Aktywne-enzymy f.katalityczna,-hormony f. regulacyjna, -Transportujące hemoglobina transport tlenu, albuminy transport związków nierozp. w wodzie. - przeciwciała f. obronna, kurczliwe aktyna i miozyna biorą udział w skurczu mięśni. Strukturalne -keratyna we włosach, kolagen w chrząstkach, elastyna w ścianach naczyń. Ze względu na wartości pokarmowe. Pokarmowe zawierają wszystkie aminokwasy egzogenne niepełnowartościowe zawierają aminokwasy ale w małych ilościach, PROTEAZY peptydazy -endopeptydazy (w żołądku pepsyna w dwunastnicy trypsyna chymotrypsyna) -Egzopeptydazy(w jelicie cienkim aminopeptydaza, karboksypeptydaza, dwupeptydaza) Katepsyny i kapaliny utrzymują równowagę między syntezą a rozpadem białek org. Aktywność ich wzrasta podczas intensywnego wysiłku. REAKCJA biuretowa Piotrowskiego służy do wykrywania wiązań peptydowych w białkach i peptydach. Reakcja polega na tym że wiązania peptydowe w białkach i peptydach tworzą w środowisku zasadowym fioletowy kompleks z miedzią. REAKCJA strącania białek. Przy pomocy kationów metali ciężkich, denaturacji cieplnej białka i strącania stężonym etanolem i chloroforem. BIAŁKA: PROSTE 1)Globularne albuminy(mleko, surowica krwi), globuliny (mięśnie-miozyna), fibrynogen (krew), histony (jądro komórkowe) 2)fibrylarne (nierozpuszczalne) keratyna (włosy, paznokcie), kalogen (chrząstki), fibryna (skrzep). ZŁOŻONE nukleoproteidy, glikoproteidy, lipoproteidy, metaloproteidy, chromoproteidy(barwnik i białko). Wiązanie peptydowe- połączenie grupy aminowej i karboksylowej. Peptydy: Oligopeptydy(2-10), Polipeptydy(11-100), Makropeptydy (ponad 100 aminokwasów)
CUKRY; Węglowodany. Rola- regulacja metabolizmu, ochrona dla białka, detoksykacja organizmu, nadawanie cech organoleptycznych, synteza aminokwasów. Funkcje: -fizjologiczne (glikozydy nasercowe,heparyna) -bakteriostatyczne (glikozydy roślinne, antybiotyki) -strukturalne (glikolipidy, glikoproteiny). DWUCUKRY: -powstaja przez połączenie dwóch cząsteczek cukrów pojedynczych, -wywodzą się z heksoz i maja wzór C12H22O11, -podobnie jak monosacharydy są słodkie i dobrze rozpuszcz w wodzie. Np. Maltoza- cukier słodowy, zbudowana z 2 cząst. glukozy; Laktoza- stanowi 5%mleka, zbudowana z cząsteczek galaktozy i glukozy. WIELOCUKRY-nie są słodkie, nie są rozpuszczalne w wodzie. 1)Homoglikany- związki złozone z jednostek tego samego rodzaju np. wyłącznie z glukozy (skrobia, glikogen, celuloza) 2)Heteroglikany- złozone z różnego rodzaju cukrów prostych (pektyny, chityna). Skrobia- wielocukier zapasowy u roślin, główny cukier spożywany z pokarmem (ryż, ziemniaki) Glikogen- magazynuje glukozę w organizmie, wielocukier zapsowy u zwierząt i ludzi, główne źródło energii dla pracujących mięśni. Celuloza- wielocukier budulcowy u roślin. Pektyny- wielocukier w owocach.
Przemiany tlenowe kwasu pirogronowego w mitochondriom. 1)Dekarboksylacja oksydacyjna kwasu pirogronowego do acetylo- CoA 2)Cykl Krebsa zachodzący w mitochondriom i polegający na utlenianiu acetylo- CoA do Co2 i uwalnianiu wodorów które są gromadzone w przenośnikach jako NADH2 i FADH2. 3)Aby uwolnić energię atomy wodoru z NADH2 i z FADH2 muszą być transportowane przez łańcuch oddechowy na cząsteczkę tlenu. Podczas tego transportu uwalniana jest energia gromadzona w ATP. Proces syntezy ATP w łańcuchu oddechowym nazywany jest fosforylacją oksydacyjną ADP+P=ATP, Ogniwami łańcucha oddechowego są kompleksy enzymatyczne 1 2 3 4 zlokalizowane w wewnętrznej błonie mitochondrialnej. Transport elektronów z NADH2 na tlen umożliwia powstanie 3 ATP. Transport elektronów z FADH2 na tlen umożliwia powstanie 2ATP. Cykl Krebsa i łańcuch oddechowy nazywane są utlenianiem komórkowym. Bilans energetyczny przemian cukrów w wysiłku fiz. 1)TLENOWA a)glikoliza (glukoza /rozpad/kw.piro) b)dekarbolyzacja kw. piro. Do acetylo CoA, c)cykl Krebsa-rozpad acetylo CoA, c)łańcuch oddechowy i synteza ATP. C6H12O6+6O26CO2+6H2O+38ATP -!!całkowite utlenianie glukozy do CO2 i H2O. 2)BEZTLENOWA a)glikoliza (glukoza /rozpad/kw.piro) 2)przemiana kw. piro. do kw. mlekowego. C6H12O62CH3CHOHCOOH+2ATP -!!rozpad glukozy do kw. mlekowego.