Dlaczego chroni się gleby:

-znaczenie gleby związane jest głównie z funkcjami roślin.

Funkcje gospodarcze-produkcja rolnicza, ogrodnicza, leśna.

Funkcje ekologiczne - produkcja pierwotna zw. organicznych, obieg C w przyrodzie, modyfikowanie obiegu wody, kształtowanie klimatu, bioróżnorodności.

Dodatkowo funkcje estetyczne, naukowe, dokumentacyjne.

Struktura użytkowania gleb w Polsce:

60%-uzytki rolne,

30%-zadrzewienie,

Oba kurczą się na rzecz :

Tereny komunikacyjne (ok. 3%)+ inne przekształcone przez człowieka.

Użytki rolne w Polsce według klas bonitacyjnych:

Ok. 40%-IV (a,b)

23%-V

21,5%-III (a,b)

11% - VI

0,4% - II

Degradacja i dewastacja gleb.

Degradacja gleb - pogorszenie ich właściwości chem, fizycznych i biologicznych oraz spadek ich aktywności biologicznej, co powoduje zmniejszenie ilości oraz jakości pozyskiwanej biomasy roślin.

Dewastacja - całkowita utrata wartości użytkowej gleb.

Główne mechanizmy zagrożenia gleb:

-erozja,

-Spadek zawartości materii organicznej,

- skażenie gleby (lokalne, rozproszone)

- zasklepienie gleby (pokrycie np. beton)

- zagęszczenie gleby,

- spadek różnorodności biologicznej,

- zasolenie,

- powodzie, osuwiska ziemi.

Rodzaje degradacji gleb:

1 Przeznaczenie gleb produktywnych na cele nierolnicze i nieleśne.

2. Procesy naturalnej degradacji intensyfikowanej przez działalność człowieka (erozja, pustynnienie i stepowienie, skutki powodzi)

3. Degradacja antropogeniczna

- geochemiczna (prace ziemne)

- hydrologiczna (pogorszenie wł. wodnych gleby)

- chemiczna (pogorszenie wł. Chemicznych)

- dodatkowo , degradacja biologiczna , mechaniczna (wprowadzenie ciała obcego)

EROZJA (w sensie degradacji gleb):

- niszczenie powierzchniowej, najbardziej urodzajnej warstwy gleby, polegające na dezintegracji struktury gleby i mechanicznym przemieszczeniu cząstek glebowych pod wpływem działania sił wody (erozja wodna) lub wiatru (erozja wietrzna).

Formy erozji wodnej:

- powierzchniowa,

- liniowa (złobionowa, wąwozowa),

- podziemna (sufozja) - przede wszystkim tereny krasowe.

Czynniki zagrożenia erozją wodną:

1 geomorfologia terenu (wielkość spadków, długość stoków, formy morfologiczne -wklęsłe i wypukłe, mikrorelief (mikroukształtowanie).

2 gatunek i rodzaj gleby

3 wielkość i intensywność opadów

4 Pokrywa roślinna i zagospodarowane

EROZJA POTENCJALNA - stan ogólnego zagrożenia erozja danego obszaru, uzależniony od czynników stałych, niezmiennych (pkt 1-3)

EROZJA AKTUALNA - stan potencjalnego postępu erozyjnego na danym obszarze, uzależniony od potencjalnego zagrożenia erozją oraz od czynników zmiennych , a zwłaszcza pokrywy roślinnej.

Gleby najbardziej narażone na erozję :

1. utwory pyłowe (lessowe i lesowate) zwłaszcza lessy

2. g. bardzo lekkie tj piaski luźne i słabogliniaste

3. g. rędzinowe.

Gleby średnio narażone na erozję:

1.piaski gliniaste lekkie (pylaste i inne)

2. piaski gliniaste mocne pylaste,

3. gliny lekkie pylaste

G. słabo narażone na erozję:

1. piaski gliniaste mocne niepylaste,

2. gleby gliniaste z wyjątkiem w/w

3. gleby ilaste nierędzinowe,

4. gleby. Szkieletowe.

W Polsce tereny podatne na erozje wodną są tam gdzie są utwory pyłowe czyli:

Wyż. Lubelska i Roztocze -są tam lessy,

Na przedgórzu (sudeckim i karpackim)

Płaskowyż Głubczycki,

Fragment Wyż Sandomierskiej

+ piaski leśne.

Ograniczenie erozji:

-orka wzdłuż poziomnic?!, nigdy w dół stoku..

Ejjj Basia..hehe ostatnio Jezierski się śmiał ze studentów , że na projekcie Pisza „orka wzdłuż poziomnic”.. a teraz patrzę, że to Karczewskiej sformułowanie :P hehe ..to sobie możesz wykasować , rzecz jasna :P

---