Badanie klatki piersiowej, Medycyna Ratunkowa

Badanie klatki piersiowej

Badanie:

wywiad: tożsamość, główne dolegliwości, dotychczasowy przebieg choroby, choroby przebyte; nałogi; uczulenia na leki; warunki mieszkaniowe itd.

przedmiotowe:

OGLĄDANIE

jeśli pacjent brzydko pachnie /złe warunki socjalne/
odór z ust- np.:ropne zapalenie zatok; nowotwory; ropień płuc; rak żołądka lub przełyku itp.
Zapach moczu od pacjenta- może świadczyć o nie trzymaniu moczu /np. przy prostacie/
Zadymiony, żółte palce- nikotynizm
Zniekształcone palce - przykurcz rozcięgna dłoniowego
Palce werbisty- niewydolność krążenia
Klatka wdechowa- przykurczone ramiona, przy obturacyjnej, przewlekłej chorobie płuc
Zabarwienie skóry

Żółte- wysoka zawartość bilirubiny w surowicy
Bladość: wyraz anemii (norma 14,5-16g%)
Sinica- jeśli co najmniej 5g% Hb we krwi tętniczej jest odtlenowana, spowodowana najczęściej chorobą płuc.
Czerwone- poliglobulina (za dużo Hb)

OBMACYWANIE

coś chełboczącego - ropień
czy nie ma trzeszczeń Odma podskórna)
czy nie ma guzów (lokalizacja, wielkość, miękkość, jaka jest skóra nad zmianą, ruchomość)
czy jest bolesność
czy są drżenia
gruczoł tarczowy

OPUKIWANIE

ręka musi ściśle przylegać do klatki piersiowej, opukiwać palcem środkowym jednej ręki w paliczek środkowy 3 palca drugiej ręki
odgłosy opukowe:

jawny- prawidłowa powietrzność płuca; ma niskie brzmienie, trwa dość długo, nie wyłącza procesów chorobowych w drogach oddechowych
nieprawidłowy:

wypuk bębenkowy- płuco zbyt powietrzne, powstają pęcherze w obrębie płuca
wypuk stłumiony- płuco jest nie powietrzne, np. płyn w jamie opłucnowej, niedodma (jako płyn niewydolnościowy albo przy zapaleniu płuc). Ma on krótkie, wysokie brzmienie.

płyn w jamie opłucnowej układa się w kształcie górki ze szczytem w linii pachowej środkowej- Linia Elisa De Moiseau

badanie powietrzności tkanki płucnej
czy między ścianą klatki piersiowej a płucem jest jakieś ciało obce (płynne, stałe lub gaz)
ocena gdzie jest płyn w jamie opłucnowej
oznaczenie granic względnych i bezwzględnych serca
oznaczenie granic płuc
opukiwanie może być pośrednie albo bezpośrednie

trudności w opukiwaniu: musi być cisza; rozedma podskórna
Przestrzeń Traubego (półksiężycowate ograniczenie) - od góry przez dolny brzeg lewego płuca, od prawej - dolny brzeg lewego płata wątroby, od dołu przez łuk żebrowy.

Do zmniejszenia przestrzeni doprowadza wysiękowe zapalenie opłucnej.

Odgłos jawny - trwa stosunkowo długo i ma niskie brzmienie. Najbardziej jawny jest w II przestrzeni żebrowej w linii środkowej obojczykowej.
Odgłos bębenkowy - trwa stosunkowo długo i może mieć niskie lub wysokie brzmienie. Przyczyny - rozedma płuc, odma opłucnowa.
Odgłos metaliczny - odmiana odgłosu bębenkowego. Ma wysokie brzmienie. Słyszy się go przy wzdętym brzuchu. Przyczyna to odma opłucnowa.

OSŁUCHIWANIE

Ma charakter ssący „ff”, nie wyłącza spraw chorobowych.
Osłabiony- choroby zmniejszające objętość klatki piersiowej /rozedma płuc, odma opłucnowa, płyn w jamie opłucnowej, nowotwory, ciała obce/
Zaostrzony - stwierdza się u zdrowych dzieci w zapaleniu oskrzeli.
O wydłużonym wydechu - w rozedmie, dychawicy oskrzelowej.

oskrzelowy- słyszalny jest nad dużymi drogami oddechowymi /tchawica/, jeśli słyszalny jest w innym miejscu świadczy to o niepowietrzności płuca.

Charakter chuchający „h”, wydech góruje nad wdechem.
Patologiczny: bezpowietrzność tkanki płucnej- zapalenie płuc; gruźlica; marskość płuc.
Miękki (cichy, płynący z oddali)
Szorstki (głośny, w płatowym zapaleniu płuc)

tarcie opłucnowe- suche zapalenie opłucnej
świsty i furczenia- spazm oskrzelowy
rzężenia- jeśli w dogach oddechowych jest wilgotna wydzielina /grubo ,średnio, drobno bańkowe. Mogą być suche (na skutek gęstej wydzieliny- śluzu; w ostrym i przewlekłym nieżycie oskrzeli, dychawicy oskrzelowej) lub wilgotne (gdy znajduje się płyn - pochodzenie zapalne, pochodzenie niezapalne [przesięk w obrzęku płuc]. Cechy rzężeń wilgotnych: siedziba, liczba, głośność, wielkość, dźwięczność.
Trzeszczenia - gdy w pęcherzykach płucnych gromadzi się płyn. Słyszalny jest podczas wdechu na skutek rozklejania się pęcherzyków płucnych. Występuje w obrzęku płuc, gruźlicy płuc, płatowym zapaleniu płuc, niedodmie, wysiękowym zapaleniu opłucnej. W niewydolności LK- płyn przesiękowy; w zapaleniu płuc- płyn wysiękowy.
Szmer pluskający- płyn lub powietrze w jamie opłucnowej
Szmer przetoki płucnej - najczęściej w chorobach nowotworowych.
Zespół spadającej kropli- ropień płuca
Szmer dzbanowy o zabarwieniu metalicznym- odma opłucnowa, duże jamy płucne
Szmer szorstki- płatowe zapalenie płuc
Nie ma tych szmerów dodatkowych u osób zdrowych!!!

szmery można osłuchiwać: słuchawką ginekologiczną, stetoskopem
badanie drżenia piersiowego: przykładamy dłonie do pleców i każemy powiedzieć 44
osłuchiwanie serca:

trudności w wywiadzie ze strony pacjenta - stan świadomości, czy jest pod wpływem jakiś środków odurzających; schorzenia psychiczne, schizofrenia (rozdwojenie jaźni); psychozy; niewidomi, głuchoniemi.
Badanie przeprowadza się zapewniając komfort cieplny, intymność, w oświetlonym pomieszczenu, w ciszy i mając ciepłe ręce.

fizjologicznie słyszymy 2 tony: I ton: głośniejszy nad koniuszkiem serca, IV międzyżebrze po prawej stronie mostka. I ton- zamknięcie zastawek dwu i trójdzielnej
II ton: nad zastawką aortalną i pnia płucnego jest głośniejszy
Tony dodatkowe: związane z niewydolnością krążenia