ELEMENTY PRAWA

Ustawy:

1. Konstytucja RP

2. Konwencja o ochronie praw człowieka

3. Kodeks Cywilny

4. Ustawa o Swobodzie Działalności Gospodarczej

5. Ustawa o Krajowym Rejestrze sądowym

6. Przepisy wprowadzające Ustawę o Krajowym Rejestrze sądowym

7. Kodeks Spółek Handlowych

8. Prawo Upadłościowe i Naprawcze

9. Kodeks Pracy

Prawo:

1. np. do własności czegoś

2. Zespół norm prawnych ustanowionych lub uznanych przez podmioty do tego upoważnione, przy czym normy prawne są związane z organizacją państwa, a za nie przestrzeganie norm grożą sankcje.

Źródła prawa:

- Akty prawne wydane przez państwo, tworzone w drodze stanowienia przez organy ustawodawcze.

- Usankcjonowane przez państwo normy powstałe ze zwyczajów lub norm moralnych (prawo zwyczajowe)

Moralność - ukształtowany w procesie długotrwałego rozwoju społeczeństwa zespół norm postępowania. Według niej zachowanie określa się jako dobre lub złe.

Norma prawna - zagwarantowana przymusem prawnym i nie rozerwalna z aparatem przymusu.

Do przestrzegania norm moralnych prowadzi presja związana z opinią publiczną. Z norm moralnych wynika tylko obowiązek. Odnoszą się do czynów i słów.

Normy prawne dokładnie regulują postępowanie człowieka.

Praworządność - stosowanie prawa przez organy państwowe

System prawa - to określony i uporządkowany zbiór norm nakazujących i zakazujących jakiegoś zachowania wprost oraz zbiór norm udzielającym podmiotom kompetencji normodawczej do wyznaczania konkretnych zachowań podmiotom podległym systemowi nakazujących dawać posłuch normom w rezultacie nam postanowionych.

Gałęzie prawa:

1. Prawo Konstytucyjne - obejmuje normy prawne wyznaczające najważniejsze zasady ustroju politycznego, społecznego i prawnego, strukturę i zasady działania organów państwowych i samorządów terytorialnych, wolności i prawa człowieka oraz obywatela, środki i ochrony, finanse publiczne i stany nadzwyczajne.

2. Prawo Cywilne - prawo rzeczowe, zobowiązań, spadkowe, prawa autorskie , wekslowe, czekowe, międzynarodowe.

3. Prawo Karne - określa czyny przestępcze, zasady odpowiedzialności za przestępstwa, występki i zbrodnie

Kary zasadnicze - pozbawienie wolności, ograniczenie wolności, grzywna.

4. Prawo Administracyjne - konkretyzuje normy prawa konstytutywnego i określa szczegółowe zasady organizacji i działania organów państwowych.

5. Prawo Postępowania - zasady postępowania i występowania przed sądem

6. Prawo Pracy

7. Prawo Rodzinne - obejmuje normy prawne regulujące stan cywilny, zawarcie i unieważnienie małżeństwa, wzajemne prawa i obowiązki małżonków, małżeński ustrój majątkowy, rozwód, separacje, dochodzenie i zaprzeczenie ojcostwa.

8. Prawo Handlowe - reguluje zagadnienia związane z Krajowym rejestrem sądowym i spółkami

Podmioty prawa:

1. Osoba fizyczna - posiada możliwość bycia podmiotem praw i obowiązków (zdolność prawna).

Zdolność do czynności prawnych - możliwość nabywania praw i zasięgania zobowiązań swoim własnym działaniem. Podstawa ubezwłasnowolnienia - choroba psychiczna

2. Osoba prawna - organizacje, którym normy prawne przyznają atrybut podmiotu prawa.

Przedsiębiorca:

1. osoba fizyczna

2. osoba prawna

3. jednostka organizacyjna nie będąca osobą prawną, której odrębna ustawa przypisuje zdolność prawną, wykonująca w swoim imieniu działalność gospodarczą oraz wspólnicy spółki cywilnej.

4. Osoby fizyczne wykonujące działalność gospodarczą.

5. Spółki jawne, partnerskie, komandytowe, komandytowo - akcyjne

6. Spółki akcyjne, Z.O.O., spółdzielnie, przedsiębiorstwa

7. Jednostki badawczo - rozwojowe, zagraniczne, towarzystwa ubezpieczeń krajowych, inne osoby prawne (wykonujące działalność gospodarczą) podlegające wpisowi do Krajowego Rejestru sądowego

8. Fundacje, publiczne zakłady opieki, stowarzyszenia

9. Oddziały zagraniczne

Przez Dział gospodarki rozumie się zarodkową działalność wytwórczą, budowlaną, handlową, usługową oraz poszukiwanie, rozpoznawanie i wydobywanie kopaniem ze złóż oraz działalność zawodową wykonywaną w sposób zorganizowany i ciągły

Zasady prowadzenia działalności gospodarczej:

I) Zasada wolności gospodarczej - prawo każdego do podejmowania, wykonywana działalności gospodarczej w ramach wolnego rynku i z poszanowaniem zasad wolnej konkurencji.

II) Zasada działalności prywatnej - sprowadza się do uprawnienia osoby do władania, korzystania i rozporządzania rzeczą.

III) Zasada solidarności, dialogu i współpracy partnerów społecznych.

Ustawa o swobodzie działalności gospodarczej - wprowadza swobodę tworzenia korzystnych warunków dla mikro, małych i średnich przedsiębiorstw. Przepisów ustawy nie stosuje się w działalności rolniczej, leśnictwie, rybactwie śródlądowym, ogrodnictwie i usługach agroturystycznych.

Klasyfikacja przedsiębiorstw:

1. mikro przedsiębiorstwo - zatrudnia średnio mniej niż 10 pracowników, osiąga roczny obrót netto ze sprzedaży towarów i usług oraz operacji finansowych nie przekraczający 2 mln Euro.

2. Małe przedsiębiorstwo - mniej niż 50 pracowników, obroty i suma aktywów nie przekraczają 10 mln Euro.

3. Średnie przedsiębiorstwo - mniej niż 250 pracowników, obroty nie przekraczają 50 mlne Euro, a suma aktywów nie przekracza 45 mln.

Krajowy Rejestr Sądowy

1. rejestr przedsiębiorstw

2. rejestr stowarzyszeń i innych organizacji społecznych i zawodowych, fundacji i publicznych zakładów opieki zdrowotnej

3. Rejestr dłużników niewypłacalnych.

Wpisy:

a) z urzędu:

- wspólnicy ze spółek ponoszących odpowiedzialność za majątek

- dłużnicy zobowiązani do ujawnienia majątku w postępie egzekucyjnym

b) przedsiębiorstwo jeśli ogłosi upadłość lub jeśli wniosek o ogłoszenie upadłości zostanie oddalony z powodu braku majątku

c) na wniosek:

- na wniosek wierzyciela posadającego tytuł wykonawczy wystawiony przeciwko osobie fizycznej wpisuje się do rejestru dłużnika, który w terminie 30 dni od daty wezwania spełnienia świadczenia nie zapłaci należności

Organ KRS:- sądy rejonowe w miastach które są siedzibą wojewody

- Wpisy do rejestru wykonuje się na urzędowym formularzu, prowadzony w systemie informatycznym.

- Rachunek bankowy

- umieszczenie na etykiecie nazwy firmy, siedziby, adresu, działalności gospodarczej, NIPu

Ograniczenia swobody działalności gospodarczej:

1) koncesja - uznaniowa na czas określony - 50 lat

materiały wybuchowe, paliwa, ochrona dóbr i mienia, przewozy lotnicze,

Utrata koncesji:

a) obligatoryjne cofnięcie koncesji przez organ koncesyjny - prawomocne orzeczenie zakazujące przedsiębiorcy wykonywanie działalności gospodarczej objętej koncesją.

Kary zasadnicze:

- kara grzywny

- pozbawienie wolności

- gdy doszło do przestępstwa nakładane są kary dodatkowe (od roku do 10 lat) gdy przed nie podjął działalności lub zaprzestał prowadzenia mimo wezwania organu koncesyjnego.

Po 3 latach przedsiębiorca może starać się o ponowne prawo wykonywania działalności od końca terminu sądu

b) obligatoryjne cofnięcie lub zmiana zakresu koncesji:

- gdy przedsiębiorca w terminie nie usunął stanu faktycznego lub prawnego nie zgodnego z warunkami określonymi w koncesji

- gdy rażąco naruszył warunki ustalone w koncesji

c) fakultatywne cofnięcie koncesji:

- zagrożenia obronności, bezpieczeństwa państwa i obywateli

- w razie ogłoszenia upadłości przedsiębiorstwa

2) zezwolenia

3) działalność regulowana -wpis po złożeniu przez przedsiębiorcę pisemnego oświadczenia, że spełnia warunki di prowadzenia działalności gospodarczej. W przypadku stwierdzenia, że złożono oświadczenie niezgodne ze stanem faktycznym, względnie nie usunął we właściwym terminie naruszeń warunków do prowadzenia działalności gospodarczej bądź narusza je, organ prowadzący rejestr wydaje decyzje o zakazie przedsiębiorcy do wykonywania działalności gospodarczej.

Kontrola przedsiębiorstw:

1. małych - 12 godzin

2. średnich - czas kontroli trwa 18 godzin roboczych

3. dużych -

Spółki Osobowe:

a) spółka cywilna - cechy: założona przez wpis do ewidencji działalności gospodarczej, niezmienność składu osobowego, spółki dążą do osiągnięcia wspólnego celu gospodarczego, w spółce muszą być 2 podmioty (2 osoby fizyczne, 2 osoby prawne, albo osoba fizyczna i prawna), realizacja celu gospodarczego odbywa się działaniem w sposób oznaczony. Umowa spółki cywilnej musi być zawarta na piśmie.

Odpowiedzialność spółki:

- odpowiedzialność osobista

- odpowiedzialność nieograniczona

- odpowiedzialność pierwszorzędna - wierzyciel może najpierw zająć majątek wspólników a dopiero później spółki

- solidarna

Zasady spółki cywilnej: Każdy wspólnik może prowadzić sprawy, które nie przekraczają zakresu działalności spółki. Jeżeli jakaś czynność przekracza zakres wspólnicy muszą uchwalić zmianę zakresu czynności spółki. Jeżeli czynność ma charakter nagły i jej nie wykonanie może spowodować stratę dla spółki to wspólnik może ją wykonać.

Przyczyny rozwiązania spółki cywilnej:

- upłynął czas na jaki spółka została zawarta

- osiągnięto cel dla jakiego spółka została zawarta

- nie można osiągnąć tego celu

- w spółce pozostaje tylko 1 wspólnik

- rozwiązano spółkę orzeczeniem sądu

b) Spółka Jawna - spółka osobowa prowadząca działalność własną firmą, a nie z inną spółką handlową. Jest wpisana do KRS. W spółce jawnej nie ma odpowiedzialności solidarnej - wierzyciel musi najpierw sięgnąć do majątku spółki a dopiero potem do majątku osobistego. Nazwa spółki powinna zawierać nazwisko jednego ze wspólników i skrót Sp. J.. Spółkę może reprezentować prokurent. O powołaniu prokurenta muszą zadecydować wszyscy wspólnicy zaś do jego odwołania wystarcza głos jednego wspólnika. Prokurent jest wpisany do KRS.

Prokurent nie może:

- zbyć przedsiębiorstwa

- wydzierżawić go

- dać prawa użytkowania

- zbyć i wydzierżawić nieruchomości przedsiębiorstwa

Prokurent ma ustanowiony zakres umocowania. Mogą go powołać tylko spółki prawa handlowego nie można ograniczyć zakresu prokury.

Cechy różniące prokurenta od pełnomocnika:

- każda osoba prawna może ustalić pełnomocnika

- z woli wynika do czego jest powołany pełnomocnik, a z ustawy do czego prokurent.

- zakres działania pełnomocnika można rozszerzyć albo ograniczyć.

- pełnomocnik może powoływać dalszych pełnomocników (substytuty)

c) Spółka partnerska - spółka osobowa utworzona przez partnerów w celu uprawiania wolnego zawodu. Powołują ją tylko osoby fizyczne przez wpis do KRS.

Wolne zawody:

-adwokat

- aptekarz

- architekt

- biegły rewident

- broker ubezpieczeniowy

- doradca podatkowy

- inżynier budowy

- lekarz

- stomatolog

- weterynarz

- rzecznik patentowy

- doradca inwestycyjny

- makler

- notariusz

- pielęgniarka

- położna

- radca prawny

Nazwa spółki powinna zawierać nazwisko jednego ze wspólników i skrót Sp. P.. Spółka musi być zawarta na piśmie. Spółka partnerska różni się od jawnej tym że ponosi indywidualną odpowiedzialność. Wspólnik nie ponosi odpowiedzialności za pracowników partnera.

d) Spółka Komandytowa - spółka osobowa mająca na celu prowadzić działalność przedsiębiorczą. Odpowiedzialność jednego wspólnika jest pełna (komplementarna), a drugiego ograniczona (komandytowa).

Nazwa spółki powinna zawierać nazwisko jednego z komplementariuszy i skrót Sp. K. Jeżeli w nazwie jest też nazwisko komandytariusza to ma on też pełną odpowiedzialność. Spółkę komandytową reprezentują komplementariusze (wymóg aktu notarialnego) lub komandytariusze jako pełnomocnicy.

e) Spółka Komandytowo - Akcyjna - spółka osobowa mająca na celu prowadzić przedsiębiorstwo pod własną firmą. Co najmniej jeden wspólnik jest komplementariuszem, a co najmniej jeden akcjonariuszem. Skrót spółki to S.K.A.

Spółki Kapitałowe:

Spółki kapitałowe mogą być jednoosobowe

Spółka Z.O.O. nie może utworzyć innej spółki Z.O.O.

Spółka Z.O.O. jest osobą prawną wspólnicy odpowiadają tylko majątkiem spółki. Za zobowiązania spółki kapitałowej wspólnik może odpowiadać majątkiem osobistym jeśli spółka nie ogłosi upadłości we właściwym czasie.

Organy spółki kapitałowej:

- zgromadzenia

- rada nadzorcza

- zarząd

W Spółkach Z.O.O. wspólnicy muszą wnieść wpłatę 5000. Minimalna wartość jednego udziału to 50 zł.

W spółce akcyjnej minimalna wartość kapitału to 100 000 zł, a wartość jednego udziału - 1 gr

W spółce komandytowo - akcyjnej konieczne jest wniesienie kapitału 50 000 zł.

Zadania zgromadzenia spółki:

- rozpatrywanie i zatwierdzanie sprawozdań z działalności zarządu i sprawozdań finansowych

- udzielanie absolutorium członkom zarządu

- uchwalenie podziału zysków lub straty

- uchwały w sprawach roszczeń o naprawę szkody

- zbycie i wydzierżawienie przedsiębiorstwa

- nabycie lub zbycie nieruchomości

- zmiany statutu i składu spółki

Zgromadzenia zwyczajne - zwoływane co najmniej raz w roku, w 6 miesięcy od zakończenia roku obrotowego. Musi zawierać pierwsze 3 punkty zadań (patrz wyżej).

Zgromadzenia zwołuje zarząd, jeżeli tego nie zrobi to zgromadzenie może zwołać rada nadzorcza, a jeżeli tak się nie zdarzy wówczas wspólnicy mogą wystąpić do sądu aby ten powołał osobę, która zwoła zgromadzenie.

W spółce Z.O.O. wysyła się listy polecone na 2 tygodnie przed zgromadzeniem. Protokół sporządza przewodniczący zgromadzenia.

W spółce akcyjnej to monitor sądowy i gospodarczy wydaje ogłoszenie o zgromadzeniu na 3 tygodnie przed jego rozpoczęciem. Protokół spisuje zawsze notariusz.

W spółce głosowania są jawne, chyba że któryś z akcjonariuszy zażyczy sobie aby było tajne.

Zgromadzenia odbywają się w siedzibie spółki, mogą też mieć miejsce w siedzibie giełdy.

Zarząd jest jedno albo wielo osobowy.

W spółce Z.O.O. zarząd jest powoływany na rok, a w spółce akcyjnej na 5 lat. Kadencja trwa od wyborów do zgromadzenia zwyczajnego na którym jest absolutorium. Umowa spółki może określać inny okres kadencji.

W spółce Z.O.O. zarząd powołuje zgromadzenia wspólników a w akcyjnej rada nadzorcza. Umowa spółki może określić inne organy.

Rada Nadzorcza - musi być w każdej spółce akcyjnej. Nie musi jej być w spółce z ograniczoną odpowiedzialnością. Podstawowe zadania rady nadzorczej to kontrola pracy zarządu i finansów. W spółce Z.O.O. tą funkcję pełnią wspólnicy. Rada nadzorcza składa się z co najmniej 3 członków powoływanych na okres 5 lat.

Członkiem rady może być:

- wspólnik

- akcjonariusz

- ktoś spoza spółki.

Członkiem rady nadzorczej nie mogą być:

- członkowie zarządu

- prokurent

- kierownik jakiegoś działu

- osoba która bezpośrednio podlega kierownikowi

- księgowy spółki

- adwokat spółki

Jeżeli kapitał spółki Z.O.O. jest większy niż 500 000 zł i jest w niej więcej niż 25 wspólników to musi być w niej powołana rada nadzorcza. Podobnie jest w spółce komandytowo - akcyjnej, rada musi być powołana gdy jest więcej niż 25 wspólników.

Spółki komandytowa, komandytowo - akcyjna, z ograniczoną odpowiedzialnością i akcyjna muszą być zawarte na piśmie w formie aktu notarialnego. Spółki osobowe nie są osobą prawną.

---