TEORIA W PIĘGNIARSTWIE
"praktyka bez teorii jest jedynie rutyną, tylko teoria może przynieść i rozwiązać ducha inwencji. " Pasteur
MODEL OPIEKU UWZGLĘDNIAJĄCEJ ZASPAKAJANIE POTRZEB CZŁOWIEKA
Virginia Avenel Hendenson - Model asystowania człowiekowi potrzebującemu pomocy w zaspokajaniu podstawowych potrzeb
Dorothea Orem - ogólna teoria pielęgniarstwa - teoria samoopieki, deficytu samoopieki
N. Roper - podstawowe czynności życia codziennego
Callista Roy - Model adaptacyjny
Betty Neumanna - Model systemowy- stres i reakcja na stres
MODEL UWZGLĘDNIAJĄCE ROZWÓJ OSOBOWOŚCI CZŁOWIEKA
Jean Wotson - Model humanistycznej troskliwości
MODELE OPIEKI UWZGLĘDNIAJĄCE INTERAKCJE MIĘDZYLUDZKIE
Hildegard Peplau - Model reakcji międzyludzkich
j. Riehl - sisca
MODEL OPIEKI UWZGLĘDNIAJĄCY ODDZIAŁYWANIE PÓL ENERGETYCZNYCH
Marta Rogers - pole energetyczne, dotyk,
MODEL OPIEKI TRANSKULTUROWEJ
Madelaine Leininger - model wschodzącego słońca
FLORENCJA NIGHTINGALE 1820 - 1910
"Żadna pielęgniarka nie może być dobrą i inteligentną pielęgniarką, jeżeli nie jest dobrą i inteligentną kobietą"
Publikacje:
uwagi o zdrowotności, wydajności i administracji sanitarnej w Armii Brytyjskiej
Uwagi o szpitalnictwie
Uwagi wstępne o zakładach położniczych
Uwagi o pielęgnowaniu klasy robotniczej
Higiena wiejska, szerzenie zasad higieny
Rozumienie pielęgniarstwa
pielęgnowanie obejmuje zarówno zapewnienie właściwej opieki w zdrowiu jak i w chorobie
pielęgniarką jest każda kobieta zobowiązana do opiekowania się czyimś zdrowiem
Świadczenie opieki pielęgnacyjnej wymaga znajomości praw zdrowia i życia. Prawa te dotychczas nie znane
Pielęgniarstwo zdrowia - głównym celem jest zapobieganie chorobie (do tego pielęgnowania powinny być przygotowane wszystkie kobiety)
Pielęgniarstwo właściwe
MODEL RELACJI MIĘDZYLUDZKICH
Hildegard Peplau ur. 1.09.1909, 1931 - dyplom, 1943 - bakałarz - psychologia interpersonalna, 1947 - magister piel. psychiatryczne, 1953 - doktor pedagogiki, 1960 - nominacja na profesora
Wprowadzenie do modelu
Teoretyczny model pielęgniarstwa H. Peplau został opublikowany w 1952 roku w opracowaniu "interpersolnal relations in nursing". Pierwsza część zawiera naukowe wyjaśnienia relacji pielęgniarska - pacjent, opis faz tego procesu raz role jakie podejmuje pielęgniarka.
W drugiej części autorka przedstawiła wpływy jakie ten proces, realizowany w praktyce, wywiera na jego uczestników, na rozwój ich osobowości.
Trzecia część zawiera pogłębianie wyjaśnienia związanych z zadaniami pielęgniarstwa
Paplau zakładała, że pielęgniarka powinna być profesjonalistką, podejmująca jako swoją podstawową funkcję - funkcję terapeutyczną.
Świadczenie profesjonalnej pomocy w zaspokajaniu potrzeb oraz radzenie sobie w sytuacjach konfliktowych z frustracją i lękiem który, w sposób istotny wpływa na proces
Relacja pielęgniarka - pacjent
1. faza orientacji
2. faza identyfikacji
3. faza eksploatacji
4. faza rozwiązania
Role w pielęgniarstwie
1. rola obcego
2. rola źródła informacji
3. rola nauczyciela
4. rola przywódcy
5. rola zastępcy
5. rola konsultanta
no to sex
H. Peplou relacje terapeutyczne pielęgniarka - pacjent przedstawia jako proces składający się z 4 faz:
1. faza orientacji
pacjent
- odczuwa potrzebę pomocy, przezywa poczucie czegoś niejasnego
pielęgniarka
- orientuje się w tym co jest niejasne nieokreślone co zaburza bezpieczeństwo pacjenta, co stanowi problem dla pacjenta wymagający wyjaśnienia i zidentyfikowania
-poszukuje odpowiedzi na pytania: co dla pacjenta stanowi sprawę najważniejsza?, jakie i ile wyjaśnień wprowadzić na początku a co odłożyć na później?, jak wyjaśnić, aby pacjent wyjaśnienie zrozumiał?
- ułatwienie pacjentowi adaptacji w nieznanym mu środowisku, wzbudzić akceptacje i zaufanie
realizacja
- rozwiązanie problemu jest podejmowane wspólnie z pacjentem, ewentualnie jego rodziną- tymi, których problem dotyczy.
- pielęgniarka musi: uważnie słuchać co pacjent mówi, o co pyta, jak odpowiada; bardzo uważnie obserwować zachowania pacjenta związane z sposobem przezywania lęku, stresu i apatii; zorientować się jak pacjent zrozumiał diagnozę lekarską, czy otrzymane wyjaśnienia były wystarczające.
2. faza identyfikacji
efektem tej fazy ma być osiągnięcie przez pacjenta możliwości obchodzenia się bez pomocy pielęgniarki. Pomaga sobie sam w dalszym zaspokajaniu potrzeb. Może to osiągnąć przez wypieranie uczucia bezradności i beznadziejności.
pacjent
- chorobę traktuje jako zagrożenie poczucia bezpieczeństwa, utarty siły, godności wartości własnej
- powyższe uczuci mogą być zminimalizowane dzięki pomocy tego, kto wie o ich wystąpieniu kto je rozumie i potrafi pomóc
- trzy rodzaje zachowań pacjentów: partycypowanie, niezależność, izolacja, bezradność i pełna zależność.
pielęgniarka
- poprzez akceptacje pacjenta pomaga mu wzmocnić te konieczne siły osobowości, które są mu potrzebne w podejmowaniu wysiłków na rzecz rozwiązania przeżywanych problemów.
- pomoc w rozwiązywaniu problemów polega na konstruktywnym uczeniu.
realizacja
- przyjmowanie ze zrozumieniem tego, co ma największa znaczenie w danej sytuacji
- samodzielne reagowanie
- razem z pacjentem pielęgniarka podejmuje różne zadania i ułatwia mu rozwiązywanie problemów
- obserwacja pacjenta w celu: uzyskania informacji o tym co pacjent sądzi o roli pielęgniarki i czego oczekuje.
3. faza eksploatacji
efektem tej fazy jest osiągniecie przez pacjenta zdolności do korzystania w pełni z pomocy jaką oferuje mu opieka zdrowotna, a także możliwości konfrontowania różnych sytuacji
pacjent
- może pogłębiać i rozszerzać swoją wiedze przez właściwe zadawanie pytań, korzystanie z dostępnych materiałów edukacyjnych
- ma możliwość stawiania żądań
- wykazuje coraz większe zainteresowanie samo opieką
- podejmuje samodzielne inicjatywy i aktywności
pielęgniarka
- przeprowadza rozmowy wyjaśniające zmierzające do zrozumienia tego, co nadal stanowi problem dla pacjenta z których nie może sobie poradzić.
- wspiera wszystkie poczynania pacjenta służące dochodzeniu do samodzielności.
realizacja
-
4. faza rozwiązania
pacjent potrafi sformułować w sposób niezależny swoje nowe cele.
pacjent
- przygotowuje się psychicznie do powrotu do domu
pielęgniarka
- bierze pod uwagę różnorodność przebiegu procesów psychicznych związanych z przechodzeniem do w pełni samodzielnego podejmowania zadań przez pacjenta
Role pielęgniarki wg Peplou
1. Obcego
2. Źródła informacji
3. Nauczyciela
4. Przywódcy
5. Zastępcy
6. Konsultanta
Osoba - wg Peplou
to organizm, który" w swoisty dla siebie sposób redukuje napięcia wytwarzane przez potrzeby"
Środowisko:
Środowisko człowieka zawęża di jego mikroświata, koncentrując się głównie na procesach psychicznych i na tych sytuacjach w środowisku szpitalnym, które zyskały uznanie jako najbardziej znaczące
Zdrowie
zdrowie jest symbolem "ruchu na przód" i oznacza zarówno rozwój osobowości, jaki innych ludzkich procesów, w kierunku twórczego konstruktywnego i produktywnego życia osobistego oraz życia społecznego.
Wskaźnikiem zdrowia człowieka są jego umiejętności interpersonalne
Zarówno zdrowie jak i choroba znajdują się na lini ciągłej - są ustopniowane.
lęk
stopień zdrowia człowieka wskazuje ścisłe powiązanie ze stopniem nasilenia lęku i ze zdolnością przekształcenia lęku w zachowana produktywne
W chorobie relacja pacjenta z pielęgniarką pomagają mu w rozwijaniu sprawności komunikowania i kształtowania samoświadomości, a dzięki temu służą utrzymaniu lęku na takim poziomie, jaki jest potrzebny do produktywnego funkcjonowania całego systemu.
Pielęgniarstwo wg Peplou
Jest międzyludzkim procesem terapeutycznym. Funkcjonuje on wraz z innymi ludzkimi procesami niezbędnymi w utrzymaniu zdrowia. W sytuacjach zespołowego świadczenia usług zdrowotnych pielęgniarki uczestniczą w zapewnieniu warunków ułatwiających realizację naturalnych tendencji ludzkich organizmów.
Jest narzędziem edukacyjnym, jest siłą dojrzewania promującą rozwój osobowości w kierunku życia konstruktywnego, twórczego, produktywnego, zarówno pojedynczych ludzi, jak i ludzkich społeczności