ODMASOWIENIE ŚRODKÓW PRZEKAZU
(rozdz. 11 z książki „Trzecia fala” Alvina Tofflera”)
*Informacja stała się najszybciej rozwijającym się i najpoważniejszym interesem na świecie
*Wyobrażenia powstają z sygnałów i informacji docierających z otaczającego świata. Gdy świat się zmienia oddziałuje nań napór trzeciej fali- zmienia się ocean informacji, w którym jesteśmy zanurzeni.
PIERWSZA FALA
Przed powstaniem mass mediów, w pierwszej fali czerpano wyobrażenia z nielicznych źródeł- nauczyciel, kapłan, wódz lub władca, rodzina. Nieliczni z nich bywali w innym mieście. Spotykano niewiele osób, które można naśladować. Przez to wyobrażenia świata miały b. wąski zasięg.
Przekazy odbierane z zewnątrz miały charakter potocznej wypowiedzi, były to ciągi powiązanych myśli i treści. Te same zakazy wypowiadano w kościele i w szkole. Wzmacniały one przykazania wpajane przez rodzinę i państwo. Jednomyślność zbiorowości, nacisk na konieczność podporządkowania się.
DRUGA FALA
Powiększyła liczbę kanałów, z których docierały treści. To już nie tylko przyroda i inni ludzie, ale też gazety, czasopisma o masowych nakładach, radio, telewizja.
Zwykle kościół, państwo, dom i szkoła nadal głosiły to samo. Jednak środki masowego przekazu miały ogromną moc oddziaływania. Wykorzystywano je w celu standaryzacji wyobrażeń.
Powstanie ikon takich jak Marilyn Monroe w podwianej wiatrem spódnicy, Churchill pokazujący znak V.
TRZECIA FALA
Docierają do nas nowe informacje, które zmuszają do rewidowania katalogu wyobrażeń. Przyspieszenie prędkości przetwarzania wyobrażeń sprawia, że stają się one coraz bardziej tymczasowe, przelotne. Trzecia fala nie tylko przyspiesza przepływ informacji, ale i przeobraża ich strukturę.
ODMASOWIONE ŚRODKI PRZEKAZU
*Wielkie gazety zaczynają tracić czytelników. Zagraża im konkurencja w postaci niskonakładowych gazet/ tygodników zajmujących się sprawami poszczególnych dzielnic i osiedli. Pojawiają się pisma o wąskim profilu tematycznym.
Każda organizacja/ grupa może pozwolić sobie na drukowanie własnych publikacji.
*Liczba stacji radiowych b. wzrosła. Pojawiły się programy o wąskiej tematyce.
Tani magnetofon kasetowy- ilość czasu przeznaczana na słuchanie radia zmniejszyła się.
*1977- po raz pierwszy w historii telewizja traciła widzów.
Telewizja przewodowa, podobnie jak technika natychmiastowego druku krótkich serii oraz kopiarki kserograficzne odmasowiły rynek odbiorców, wykrawając z niego liczne, zróżnicowane mikrospołeczności.
- gry telewizyjne- ludzie uczą się bawić telewizorem, powstaje stosunek oparty na wzajemnym oddziaływaniu. Zmieniają się z biernych odbiorców TV w aktywnych nadawców wyrażających swe myśli.
- usługi informacyjne- wybór między kilkunastoma serwisami informacyjnymi.
- urządzenia do rejestrowania programów na video i ich odtwarzania umożliwiają konsumentowi przejęcie funkcji producenta własnych wyobrażeń i idei.
*telewizja satelitarna- umożliwia tworzenie mini sieci zorientowanych na programy specjalistyczne
Wspólna cecha tych zjawisk: dzielą masową widownię na mniejsze grupy. Jest to fala ściśle ze sobą powiązanych przeobrażeń ogarniających wszystkie środki przekazu.
W okresie DRUGIEJ FALI- „umysłowość masowa”.
TRZECIA FALA- różnorodność.
Obecnie żyjemy w kulturze impulsów.
Nastąpił rozziew między ludźmi, którzy korzystają ze środków przekazu drugiej fali, a tymi, którzy są w trzeciej fali. Ludzie drugiej fali pragną gotowych, utartych stereotypów moralnych i ideologicznych, nadmiar informacji drażni ich i dezorientuje.
Dawniej ludzie otrzymywali „ciągi” informacji w formie zorganizowanej specjalnie dla nich.
Dziś mamy do czynienia z krótkimi, cząstkowymi impulsami informacyjnymi.
Ludzie trzeciej fali uczą się tworzyć własne ramy pojęciowe, układać własne ciągi mikroimpulsów. Miast odbierać gotowy model rzeczywistości musimy go konstruować i rekonstruować. Prowadzi to do większej indywidualności, ku odmasowieniu osobowości i całej kultury.
Nastąpił skok pod względem ilości informacji, jakie wymieniamy między sobą. Ten wzrost ilościowy tłumaczy dlaczego stajemy się „społeczeństwem informacyjnym”.