8. Polityka gospodarcza
Polityka monetarna (neomonetarna ) - podaż pieniądza.
Oparta jest na założeniu, że na cel wzrostu gospodarczego stabilizacji cen trzeba tak organizować ceny gospodarki (i instrumenty ich realizacji) tak dobierać, by prowadzić do redukcji nadwyżkowego popytu, który jest przyczyną zjawisk inflacyjnych. Trzeba tworzyć przymus ekonomiczny, bo tylko on wymusi oszczędności kosztów, dostosowanie popytu do podaży.
Wskaźniki by rozpoznać politykę gospodarczą - bierze się pod uwagę:
Poziom cen wewnętrznych
Poziom cen eksportowych
Kurs walutowy
Stopę procentową
Na ich podstawie można wnioskować do jednego stopnia planu politycznego gospodarowania ma charakter monetarystyczny czy fiskalny, czy to jest polityka ekspansywna czy defensywna. Gdy z roku na rok będziemy te parametry oceniać (spadek czy wzrost) to odpowiemy na pytanie „jaka w tym momencie jest gospodarka?”
Polityka inwestycyjno-kredytowa odpowiedzialna jest za hamowanie poziomu cen wewnętrznych.
(w polityce trzeba zmieniać instrumenty, bo w przeciwnym razie sama będzie nakręcać popyt)
wniosek:
W polityce gospodarczej stosujemy niealternatywnie dwie opcje - przez podaż i sterowanie przez wydatki budżetowe.
Opcje te powinny być stosowane zgodnie z właściwym rozpoznaniem momentu i cyklu ekonomicznego. Cele gospodarcze jakie obie opcje powinny realizować są jednakowe.
Chodzi tutaj o stabilizację gospodarczą przez możliwie pełne zatrudnienie, ciągły wzrost gospodarczy, stabilizację poziomu cen i równowagę między stosunkami zagranicznymi. Ważne jest by wzrost gospodarczy nie naruszył ochrony środowiska naturalnego, oraz zasad sprawiedliwości społecznej i bezpieczeństwa socjalnego przez wszystkich.
Żadna z opcji nie zapewni realizacji tych celów w nieskończenie długim okresie muszą być stosowane przemiennie, tylko wtedy może skończyć się sukcesem.
Przekształcanie struktur gospodarczych w kierunku optymalnych warunków gospodarowania, stymulowanie konkurencji wewnętrznych i zewnętrznych, również walka o wzrost dochodów i optimum podatków. Tylko taka polityka ma szansę być akceptowana przez większość społeczną bowiem zawiera potrzebę nie tylko efektywności ekonomicznych, ale też spadek wartości społecznych.
Główne cele polityki gospodarczej państwa:
Wychodząc od klasyfikacji celów jako pewnego sposobu ich hierarchicznego porządkowania można jako kryterium identyfikacji i podziału celów przyjąć zasadę stabilizacji gospodarki . W związku z tym można wyróżnić wśród celów gospodarczych państwa :
1)cele służące stabilizacji gospodarki rynkowej:
-pełne zatrudnienie
-ciągły wzrost gospodarczy
-stabilizację poziomu cen
Wspólną, charakterystyczną cechą tej grupy celów jest dążenie do stabilizowania funkcjonowania i dynamiki rozwoju gospodarki. Realizacja tych zamiarów ukierunkowana jest na :
-utrzymywanie wewnętrznej równowagi-przeciwdziałanie osłabieniu trendu rozwojowego gospodarki.
-osiągnięcie wzrostu zrównoważonego-podtrzymywanie tendencji wzrostowych i korygowanie ujawniających się negatywnych skutków działania mechanizmu rynkowego.
-osiągnięcie równowagi zewnętrznej.
2)cele dodatkowe (uzupełniające)
-ochrona środowiska naturalnego
-sprawiedliwość i bezpieczeństwo socjalne
Należy zauważyć, że waga omówionych celów (w takim podziale)jest zawsze funkcją aktualnej sytuacji gospodarczej. Oznacza to że hierarchia ważności celów może być zmienna gdyż jest uzależniona od zmian w warunkach gospodarowania, w tym zwłaszcza od reakcji podmiotów gospodarczych. Trzeba też zauważyć że wymienione cele są w pewnym zakresie względem siebie konkurencyjne. Przejawia się to w fakcie że nie zawsze mogą one być równocześnie osiągane ponieważ wzajemnie się wykluczają.
Podstawowe rodzaje polityk gospodarczych państwa:
Polityka strukturalna ma służyć osiąganiu właściwych (optymalnych ) proporcji gospodarczych poprzez korygowanie strukturalnych konsekwencji funkcjonowania mechanizmu rynkowego. Istotnym kierunkiem tej polityki jest osiągnięcie bezpieczeństwa żywnościowego i zaopatrzeniowego gospodarki, o którym decydują takie dziedziny jak rolnictwo i gałęzie surowcowo-energetyczne. Warto też wspomnieć o przestrzennym aspekcie tej polityki, przejawiającym się w podejmowaniu działań na rzecz regionów słabszych ekonomicznie. Kolejna grupa instrumentów ekonomicznej ingerencji państwa składa się na politykę konkurencji. Państwo, wymuszając na gospodarce pewien niezbędny poziom konkurencji, wykazuje jednocześnie dbałość o ochronę przedsiębiorstw krajowych przed konkurencją firm zagranicznych. Jest to polityka protekcjonizmu, której narzędziami są cła przewozowe, premie eksportowe, subsydia do produkcji niektórych towarów. Jak wiadomo, strukturalną cechą gospodarki rynkowej jest nierównowaga podażowa. Na tym szczególnie wyraźnie rysuje się znaczenie polityki dochodowej i podatkowej państwa. zastosowanie przez państwo bezpośrednich narzędzi kreacji dochodów jest możliwe przede wszystkim w stosunku do przedsiębiorstw państwowych i ludności nieproduktywnej. Skuteczność polityki dochodowej państwa uzależniona jest w znacznej mierze od komplementarnej względem niej polityki podatkowej. Polityka społeczna państwa, w zależności od charakteru gospodarki rynkowej, może przyjmować różne formy. Jedna z nich opiera się na założeniu, że państwo musi sprawować funkcję socjalno-opiekuńczą, gdyż zachodzi potrzeba łagodzenia napięć i niekorzystnych zjawisk, będących negatywnym skutkiem funkcjonowania rynku. Na drugim końcu znajduje się rozwiązanie, opierające się na przekonaniu, że wszystkie zadania i środki ich realizacji, tworzące politykę gospodarczą, muszą być podporządkowane nie tylko kryterium mikroekonomicznym, ale także optyce makroekonomicznej, uwzględniając, w dużej mierze aspekty społeczne. Wspólną cechą wszystkich form polityki społecznej jest realizacja bezpieczeństwa socjalnego i sprawiedliwości (społecznej i ekonomicznej ). Kolejną polityką państwa jest polityka przedsięwzięć publicznych. Zasadniczą jej treścią jest wykonywanie zadań, które z reguły nie mogą być zrealizowane na zasadach rynkowych. W pierwszej kolejności dotyczy to zapewnienia obronności i bezpieczeństwa państwa, a także prowadzenia administracji państwowej. Inną formą organizacyjną tej polityki jest całkowite lub uzupełniające finansowania z budżetu realizacji przedsięwzięć inwestycyjnych, przyczyniających się do polepszenia materialnych i społecznych warunków gospodarowania. Ostatnią już wyodrębnioną grupą działań, niezbędnych do realizacji założonych celów jest polityka ekologiczna. Opiera się ona na szeregu rozwiązań prawno -administracyjnych i finansowych, nakłaniających wszystkie podmioty gospodarcze do zachowania równowagi między rozwojem środowisk ludzkich i gospodarczych a przyrodą.
Polityka dochodowa, społeczna i ekologiczna państwa w gospodarce - znaczenie i instrumenty:
Polityka dochodowa realizowana jest metodami pośrednimi, zmierzającymi do osiągnięcia korzystnych rezultatów w zakresie tempa wzrostu produktu społecznego i wskaźnika koniunktury gospodarczej. Znajdą więc tu zastosowanie instrumenty tj. Regulowanie stopy procentowej, kreacja kredytu ( za pomocą których można w pewnym zakresie kształtować dysponowane pieniądze, co zasadniczo rzutuje na decyzje gospodarcze podmiotów ekonomicznych. Atrakcyjność lokat kapitałowych, a przede wszystkim finansowe warunki dostępności kredytu są istotnym regulatorem rozmiarów, tempa i struktury procesów inwestycyjnych ) kształtujący jednocześnie dochody przedsiębiorstw, przedsiębiorców i pracowników i oddziałując na globalny popyt. Nie można jednocześnie wykluczyć sytuacji, w której państwo ucieka się do ogólnego zakazu podwyższania płac w celu zapewnienia odpowiedniej rentowności określonych dziedzin gospodarczych i podniesienia ich konkurencyjności międzynarodowej. Polityka społeczna państwa- w zależności od charakteru gospodarki rynkowej- może przyjmować różne formy. Jedna z nich opiera się na założeniu, że państwo musi sprawować funkcję socjalno opiekuńczą gdyż zachodzi potrzeba łagodzenia napięć i niekorzystnych zjawisk, będących negatywnym skutkiem funkcjonowania rynku. Na drugim końcu znajduje się rozwiązanie, opierające się na przekonaniu, że wszystkie zadania i środki ich realizacji, tworzące politykę gospodarczą, muszą być podporządkowane nie tylko kryterium mikroekonomicznym ale również optyce makroekonomicznej, uwzględniającej w dużej mierze aspekty społeczne. Instrumentami polityki społecznej są m.in. transfery wytworzonego produktu społecznego między różnymi grupami społecznymi za pomocą subwencjonowania niektórych dóbr, funkcjonowania systemu podatkowego, szczególnie osiągającego wysokie dochody, oddziaływania na rzecz sprawiedliwego podziału majątku. Polityka ekologiczna opiera się na szeregu rozwiązań prawno- administracyjnych i finansowych, nakłaniających wszystkie podmioty gospodarcze do zachowania równowagi między rozwojem środowisk ludzkich i gospodarczych a przyrodą. Bezpośrednim instrumentem są normy ekologiczne, dotyczące procesów technologicznych, stosowanych środków pracy, jakości i nowoczesności wytwarzanych produktów, gospodarki wodno - kanalizacyjnej itp.
Co to jest pieniądz i jakie są jego funkcje w gospodarce:
Pieniądz to ogólny ekwiwalent powszechnie i trwale wyrażający wartość wszystkich towarów i bezpośrednio na nie wymienialny. Obok miernika wartości pieniądz pełni rolę środka cyrkulacji pośrednicząc w wymianie. Ważna role pełni pieniądz jako środek płatniczy , środek tezauryzacji , jako pieniądz światowy stanowi środek wyrównania rozliczeń na rynku światowym. Stosownie do ustaleń Międzynarodowego Funduszu walutowego , państwa członkowskie zobowiązują się do ustalania w złocie parytetu swojej waluty , a także do dokonywania zmian parytetu tylko w porozumieniu z tą organizacji. Funkcje pieniądza są środkiem ogólnie akceptowanym jako sposób płacenia przy bezpośrednich zakupach dóbr i usług oraz służącym spłacania długów. Z uwagi na szerokie zastosowanie jest on używany jako jednostka rozliczeniowa . Stanowi on środek służący sprowadzania do wspólnego mianownika wartości różnych dóbr i usług. Umożliwia on porównawcze wartościowanie i prowadzenie księgowości. Jest on środkiem wymiany i funkcjonuje jako standard wartości. Wprowadzenie gospodarki towarowo-pieniężnej umożliwiło rozwój stosunków rynkowych i stało się przesłanką mierzenia efektywności nakładów i prowadzonej działalności, co nie miało miejsca w gospodarce naturalnej , wymiennej. popyt na pieniądz może mieć charakter transakcyjny dla realizacji
przewidywanych zakupów , przezornościowych lub spekulacyjnych . Mierzenie wielkości zasobów pieniądza jest przedmiotem zainteresowania z uwagi na badanie ich związków z cenami , produkcją krajową, oraz bezrobociem. Prędkość obiegu pieniądza (V) czyli tempo obiegu zasobów pieniężnych , przedstawione jest stosunkiem produktu narodowego brutto do ilości pieniądza w obiegu (M) V=PNB/M. Na podstawie tego wzrostu ustalamy, ile razy średnio pieniądz był wykorzystywany w określonym przedziale czasu . Równanie obiegu pieniądza MV=PQ, przedstawia matematyczną równość iloczynu zasobów pieniądza (M) i prędkość obiegu (V) z iloczynem poziomu cen (.) i poziomu produkcji krajowej (Q).
Praca pochodzi z serwisu www.e-sciagi.pl
0
1