Nobla Nagrody, 1981-1985 |
Rok |
Dziedzina |
Laureat |
Kraj |
Uhonorowane osiągnięcie lub określenie organizacji międzynarodowych |
1981 |
fizyka |
Szwecja |
zastosowanie lasera w spektroskopii |
|
|
|
USA |
zastosowanie spektroskopii elektronowej do analiz chemicznych |
|
|
chemia |
Japonia |
zastosowanie teorii kwantowomechanicznych do przewidywania biegu reakcji chemicznych |
|
|
medycyna |
USA |
badania funkcji mózgu związanych z procesem widzenia, studia nad przetwarzaniem informacji w układzie wzrokowym |
|
|
literatura |
E. Canetti |
Austria |
proza |
|
pokojowa |
Genewa, Szwajcaria |
instytucja międzynarodowa powstała w 1951 |
|
|
ekonomia |
USA |
teoria inwestycji, teoria wyboru portfela inwestycyjnego, rola pieniądza we wzroście gospodarczym, mierniki poziomu dobrobytu, |
|
1982 |
fizyka |
USA |
prace teoretyczne nad budową materii (teoria przejść fazowych) |
|
|
chemia |
Wielka Brytania |
rozwinięcie elektronograficznych metod badania kształtu biomolekuł, m.in. wirusów i hemoglobiny |
|
|
medycyna |
Szwecja |
odkrycie i badanie prostaglandyn i substancji hormonopodobnych odgrywających ważną rolę w wielu procesach chorobowych |
|
|
literatura |
Kolumbia |
proza |
|
|
pokojowa |
A. Myrdal |
Szwecja |
|
|
ekonomia |
USA |
badania nad sposobami działania rynków oraz nad przyczynami i skutkami ich regulowania przez państwo |
|
1983 |
fizyka |
USA |
prace nad ewolucją gwiazd |
|
|
|
USA |
opracowanie teorii nukleosyntezy jąder cięższych od tlenu |
|
|
chemia |
Kanada |
badania mechanizmu przenoszenia elektronów w reakcjach chemicznych, zwł. w reakcjach związków kompleksowych |
|
|
medycyna |
USA |
odkrycie w chromosomach roślin ruchomych elementów genomu |
|
|
literatura |
Wielka Brytania |
proza |
|
|
pokojowa |
Polska |
|
|
|
ekonomia |
USA |
matematyczny model opisujący w sposób naukowy teorię równowagi ogólnej |
|
1984 |
fizyka |
Holandia |
rozwój techniki akceleracji cząstek naładowanych umożliwiający odkrycie bozonów W i Z |
|
|
|
Włochy |
odkrycie bozonów pośredniczących W i Z (potwierdzenie unifikacji oddziaływań słabych i elektromagnetycznych) |
|
|
chemia |
USA |
rozwinięcie chemicznej metody syntezy peptydów i białek na tzw. stałej matrycy |
|
|
medycyna |
Wielka Brytania |
prace teoretyczne z dziedziny immunologii i opracowanie technologii produkcji przeciwciał monoklonalnych (techniką hybrydyzacji komórek) |
|
|
literatura |
Czechosłowacja |
poezja |
|
|
pokojowa |
D. Tutu |
RPA |
|
|
ekonomia |
Wielka Brytania |
rozwój rachunku dochodu narodowego - narzędzia do mierzenia dochodów i wydatków kraju |
|
1985 |
fizyka |
RFN |
odkrycie kwantowego efektu Halla |
|
|
chemia |
USA |
wybitne osiągnięcia w dziedzinie rozwoju tzw. bezpośrednich metod określania struktury kryształu |
|
|
medycyna |
USA |
prace pogłębiające zrozumienie metabolizmu cholesterolu, dające nowe możliwości zapobiegania i leczenia chorób naczyń wieńcowych |
|
|
literatura |
Francja |
proza |
|
|
pokojowa |
Lekarze Świata Przeciwko Wojnie Atomowej |
|
międzynarodowy ruch zapoczątkowany w 1980 |
|
ekonomia |
USA |
teorie oszczędzania i finansów korporacji |