1.Wymień dzialy psychologi.krótko opisz jeden.
Psychologia rozwojowa, ogólna, społeczna, wychowawcza, różnic indywidualnych, pracy, sportu, kliniczna, zwierząt.Psychologia wychowawcza-to dział który jest rozwijany z myslą o działalnosci nauczycili;opracowuje się metody pozytywnych działan wychowawczych.
2.Wymien działy psychologii mające zastosowanie praktyczne.
Psychologia ogólna, rozwojowa, społeczna, kliniczna, pracy, sportu, wychowawcza.
3.okresl zakres psychologi klinicznej:
a)wąskie ujęcie mowi, ze jest to dyscyplina praktyczna ktorej zadanie polega na stosowaniu wiadomości i metod psychologii do diagnostyki, leczenia i rehabilitacji w klinice psychiatrycznej.
b)psychologia kliniczna to psychologia zajmująca się badaniem jednostki ludzkiej z wyraźnym uwzglednieniem jej indywidualnych odrębności, związków miedzy człowiekiem i otoczeniem
c)psychologia kliniczna to dyscyplina mająca na celu diagnozę i terapię wszelkiego rodzaju zaburzeń w przystosowaniu się do otoczenia.
4.Metody poznawcze w psychologii:
wywiad, test psychologiczny, ankieta, kwestonariusz, obserwacja, eksperyment
ANKIETA-polega na tym że zadajemy jedno pytanie osobie, która wyraziła na to wolę. Zawierać może zestaw pytań otwartych i zamkniętych.
5.Test jako jedna z glow.metod stosowanych w psych.
TEST-zbiór zadań znormalizowanych,tzn.wykonując test inteligencji w efekcie uzyskujemy wskaźnik liczbowy, który odnosimy do norm.Cechy testu:*rzetelność-jeżeli badanie powtorzymy to powinnismy uzyskac ten sam wynik.*dokladnosc- uzyskujemy przez wyliczenie stopnia korelacji dwóch kolejnych prób*czułość- wskazujemy zajmniejsze roznice w wynikach uzyskiwanych przez badacza*trafność- czy test bada tę cechę, ktorą zamierzalismy badac.Rodzaje testów:Inteligencji, osobowości, poszczególnych sprawnosci-dotyczących pamięci sprawności manualnych.
6.Eksperyment-jedna z głownych metod stosowanych w psych.:
EKSPERYMENT- metoda zamierzonego planowanego wywołania zmian w zachowaniach, celem ich rejestracji i pomiaru, wyeksponowany przez behawioryzm.Rodzaje:*labolatoryjny-wywolywany i przeprowadzany w warunkach labolatoryjnych z wykorzystaniem aparatury; badania mają swiadomosc, że są przedmiotem badań*naturalny-zwykła sytuacja życiowa; badania nie wiedzą, ze są przedmiotem badan*psychofizyczny, *psychofizjologiczny,*introspekcyjny,*behawioralny.Cel eksperymentu:
Ujęcie i wyjasnienie związku przyczynowo-skutkowego pomiedzy ZZ , a ZN z uwzglenieniem ZN zakladajacych i posredniczących.
7.pojęcia normy stosowane w psych:
NORMA-posiadanie cech pozytywnych, które składają się na idealny wzorzec osobowości.Rodzaje norm:Statystyczna, społeczno kliniczna(brak objawów patologicznych), teoretyczna
8.Załozenia teori wąskolokalizacyjnej:
Zgodnie z tą koncepcją istnieje wzajemne jednoznaczne przyporządkowanie pomiędzy strukturami mózgu, a funkcjami psychicznymi. Każda nawet złozona funkcja lub czynność ma w mózgu swój odpowiednik strukturalny, swój narzad który reguluje jej prawidlowy przebieg.
9.Zalozenia teorii antylokalizacyjnej:
mozg dziala jakos calosc, czyli jest zespolem rownowaznych sobie w sensie funkcjonalnym struktur.
10.Teoria ukladu funkcjonalnego:
czynnosci psychiczne realizowane sa przez mozg jako całosc, ale jest to calosc zroznicowana. Kazda z tych czesci zabezpiecza przebieg procesu z innej strony jest wiec jednym z ogniw ukladu funkcjonalnego, zatem np. zaburzenia mowy czy pisania możemy spotkac się po uszkodzeniach mozgu o roznej lokalizacji mowy- czołowy, skroniowy, ciemieniowy, skroniowo-czołowo-potyliczny.
Zewnetrzne objawy sa rozne bo inne ogniwo wypadlo z ukladu funkcjonalnego.Teoria ta daje podstawy do diagnozy neuropsychologicznej.
11.Jakie zadania może realizowac psycholog kliniczny:
diagnostyka organiczna-czyli odpowiedz na pytanie czu u czlowieka mamy do czynienia z uszkodzeniem orgaznizmu urazu centralnego ukladu nerwowego
diagnoza lokalizacyjna-gdzie w którym miejscu uszkodzenie jest zorganizowane, jakie czesci kory mozgowej dotyczy
diagnoza funkcjonalna- jakie funkcje u chorego sa zaburzone i na jakim poziomie
12.Jakie strategie mogą być realizowane w reh:
a)maksymalistyczna- za cel rehabilitacji stawiamy sobie odpracowanie funkcji do pozoimu na jakim przebiegała ona przed zachorowaniem.
W strategi tej zakladamy ze w procesie rehabilitacji nie ma zadnych ograniczen tzn, chory może przebywac w osrodku dlugo a rehabilitant może mu poswiecic dziennie potrzebna ilosc czasu
b)realistyczna- wystepuje w tedy kiedy cele rehabilitacji dostosujemy do istniejacych ograniczen.
Za cel rehabilitacji stawiamy sobie przywrocenie funkcji do poziomu na jakim była przed zachorowaniem.
c)minimalistyczna-polega na tym ze za cel przyjmujemy nie przelamanie istniejacych u chorego zaburzen a jedynie dostosowanie chorego do nich.
13.na czym polega istota badania neuropsychologicz:
neuropsychologia jest dzialek psychologi klinicznej na terenie którego zajmujemy się zaburzeniami wyzszych czynnosci nerwowych wystepujacych po ogniskowych uszkodzeniach mozgu. Analiza takich zaburzen pozwala na drodze posredniej ustalic miejsce uszkodzenia kory mozgowej a także okreslic mechanizm obserwowanych zaburzen.
14.przedstaw teorie bloków funkcjonalnych:
a)energetyczny-którego anatomiczną podstawe tworzy pień mozgowy i twór siatkowaty. Utrzymuje tonizację kory na odpowiednim poziomie, Jeżeli kora jest niedotonizowana to chory nie odbiera zadnych informacji z otoczenia, jest nieprzytomny.b)odbioru przechowywania i przetwarzania informacji:opiera się na pracy tylnych obszarów kory mozgowej. Przy jego uszkodzeniach w zaleznosci od lokalizacji tego ogniska chory traci zdolnosc odbioru informacji wzrokowcyh, sluchowych lub czuciowychc)programowania naszego dzialania, utrzymywania jego kierunku i wynikow:
opiera się na pracy przednich obszarow kory mozgowej tj.platów czolowych.Przy jego uszkodzeniu zachowanie chorego traci ukierunkowany, logiczny charakter, staje się przypadkowy, wystepują zaburzenia krytycyzmu.
15.czym jest afazja?
To spowodowane organicznym uszkodzeniem odpowiednich struktur nerwowych; zaburzeniem mozgowych mechanizmow, nadawania lub odbioru mowy u osobnika który uprzednio umiejetnosci te p-osiadał.
16.czynniki decydujac o efektach reh neuropsychologicznej:
wielkośc uszkodzenia mózgu, cechy chorego-stan zdrowia fizyczny i psychiczny, okres uszkodzenia do momntu podjecia reedukcji(powinno się podejmowac jak najwczesniej), czas trwania i intensywność zajęć z chorym, trafność zastosowanych w trakcie reedukcji metod, stosunek otoczenia do chorego i jego reedukcji.
17.Na jakiej drodze choroba zmieni stan psychiczny chorego?
Wiekszosc chorob wywoluje szereg dolegliwosci np.ból, kolatanie serca i inne. A także również ograniczenie np. swobody poruszania się wywierają wpływ na samopoczucie chorego zwykle obnizając je. Czlowiek chory ustosunkowuje się do swego cierpienia, interpretuje je. Oddzialywanie choroby na drodze psychologicznej zalezy od wielu czynników: obrazu choroby własnej, własciwosci osobowosci chorującego, jego sposobow zachowania się w sytuacjach trudnych
18.Opisz typowe reakcje na chorobę:
*Zaprzeczenie-jest wyrazem działania mechanizmu obronnego organizmu zwanym wyparciem.Informowanie chorego o występujących objawach i jego przyszłości nie prowadzi do ukształtowania właściwego obrazu choroby.Część informacji nie zostaje przyjęta, a inne ulegają wyparciu.
*Pomniejszenie-chory bagatelizuje swoją chorobę.Wyjaśnieniom lekarzy i występującym dolegliwościom nadaje znaczenia stosunkowo łatwe do przyjęcia,czyli nie budzące obaw.
*Przyjęcie diagnozy lekarskiej-chory w pełni zdaje się na opinię lekarza.Przyjmuje podawane mu wyjaśnienia,a jego obraz choroby mimo braków w wiedzy medycznej jest bliski obrazowi lekarza.Chory widzi w lekarzu autorytet i opiekuna.Wypełnia jego zlecenia, a to sprzyja redukcji lęków i prowadzi do oczekiwanych rezultatów.
*Wyolbrzymienie-niewinne dolegliwości mogą być traktowane przez chorych jako objawy poważnego schorzenia.Badania wykazują ,że przy schorzeniach niistotnych stwierdza się,tendencję do wyolbrzymiania,natomiast przy zagrażających życiu występuje tendencja do pomniejszania.
19.Błędy jatrogenne:
Są to wszelkiego rodzaju zachowania lekarza lub innego pracownika SZ, które wpływają szkodliwie na przebieg schorzenia, stan zdrowia pacjenta.
20.Rodzaje błędów jatrogennych:
*Przekazywanie i odbiór informacji-brak informacji lub inf. niewystarczające, używanie niezrozumiałych określeń,używanie określeń niewłaściwie rozumianych przez pacjenta, zamierzone i bezpośrednie straszenie pacjenta.
*Związane z badaniem lekarskim-lekceważenie potrzeby całościowego podejścia do pacjenta
*Związane z badaniami dodatkowymi-wykonywanie badań liczniejszych niż jest to konieczne,przygotowanie pacjenta do badań,wykonywanie badań w obecności innych pacjentów może mieć miejsce tylko w wyjątkowych wypadkach
*Związane z leczeniem-wykonywanie badań i zabiegów bez dodatkowych wskazań,lekceważenie przygotowania pacjenta do zabiegu,niuzasadnione stosowanie leków przeciwbólowych i nasennych,wystąpienie choroby w skutek sukcesu w leczeniu innej
*Związane z hospitalizacją-sztywne trwanie przy hierarchii,pozbawienie chorego snu i wypoczynku,niewłaściwa popularyzacja wiedzy medycznej,budzenie nadziei
21.Skutki błędów jatrogennych:
pogorszenie stanu zdrowia,zaburzenia psycho-somatyczne,epizodyczne reakcje nerwicowe,nerwice,psychozy
22.Jak powinniśmy zachować się podczas ataku epileptycznego?
Atak epileptyczny-jest wynikiem powstania tzw. Ogniska padaczkowego czyli nieprawidłowego,nadmiernego pobudzenia w komórkach nerwowych mózgu.
*należy zachować spokój.Usunąć wszystkie przedmioty, o które chory może się uderzyć.Ułożyć chorego na boku-taka pozycja chroni przed zakrztuszeniem.Nie wkładać choremu żadnych przedmiotów do ust.Po napadzie zostać przy chorym tak długo aż wróci do normy.Sen jest naturalny i korzystny dla chorego.Zawiadomić pogotowie jeśli napad przedłuża się do 7-10minut
23.Scharakteryzuj zespół ADHD:
*zespół nadpobudliwości psychoruchowej*wczesny brak wytrzymałości w realizowaniu zadań*głównie u chłopców w wieku 6-9 lat*spowodowany zespołem zaburzeń genetycznych i zaburzeń równowagi pomiędzy dopaminą, a noradrenaliną w CUN*niepokój ruchowy,bezcelowe chodzenie,bieganie,podskakiwanie,przymusowe wymachiwanie rękami*trudności w skupianiu uwagi,wzmożony odruch orientacyjny,pobieżność myślenia,brak umiejętności planowania ,opóźnienie mowy*wzmożona ekspresja uczuć,wybuchy złości,impulsywność działania
Sposoby działania w przypadku ADHD:
*terapia behawioralna-modyfikacja zachowania poprzez wygaszanie złych nawyków*nauczanie wyrównane i dodatkowe zajęcia*terapia mowy i języka*leczenie farmakologiczne
24.Scharakteryzuj autyzm:
Autyzm-specyficzny wzorzec zachowania dziecka mogący wynikać z uszkodzenia CUN do deprywacji psychospołecznej
*brak fantazji lub zdolności do kierowania rzeczywistością*brak emocjonalnego kontaktu z innymi,brak mowy,specyficzny sposób mówienia,fascynacja pewnymi przedmiotami,stereotypowe zachowania*wczesny-do 12 m-ca życia.Noworodek nie dąży do kontaktu fizycznego z matką, brak reakcji dziecka na głos matki i jej widok, zaburzenie snu i łaknienia, nie wykazuje zainteresowania karmieniem*późny-po 12 m-cu życia.Unikanie i wycofywanie się z kontaktów z matką, buduje swój świat w ograniczonej przestrzeni, w czasie zabawy oddziela miejsca bezpieczne,pomija zaimek „ja” ,zaburzona strefa komunikacji społecznej.
25.Jakie czynniki decydują o rozwoju człowieka?
*dziedziczność-stopniowe ujawnianie właściwości zaprogramowanych genetycznie*środowisko-społeczne, które tworzy doświadczenie dziecka .Występuje za pośrednictwem procesu uczenia się.*aktywność-niezbędny wyznacznik procesów rozwojowych. Jedyna siła, która uruchamia dalszy rozwój struktury
26.Na czym polega rozwój ilościowy funkcji u dziecka?
*Jednostkę ocenia się na tle innych-jej funkcjonowanie porównuje się z funkcjonowaniem typowym dla przeciętnego człowieka*podstawową cechą określającą populacją jest wiek. Grupą odniesienia w tym rozwoju są rówieśnicy ocenianej jednostki
27.Na czym polega rozwój jakościowy funkcji u dziecka?
*Układem odniesienia jest wiedza o kierunkach rozwoju, kolejnych osiągnięciach.*W poszczególnych zakresach i ich przejawach chodzi o jakościowe określenie jej miejsca na drodze rozwojowej
28.Jakie zadania realizowane są w psychologii rozwojowej?
*diagnoza zdrowia lub zaburzeń i profesjonalnej pomocy i interwencji*opis i wyjaśnianie zdrowych oraz zaburzonych form zachowania ,przeżywania i funkcjonowania somatycznego*rozwiązywanie problemów ludzi zdrowych i społeczności
29.Wymień etapy rozwoju mowy u dziecka:
*Okres melodii-trwa od urodzenia do 1 roku życia.Pierwszy krzyk jest oznaką jego zyciowej aktywności,ale też potwierdzeniem funkcjonowania narządu mowy.W 2-3 miesiącu zycia dziecko wydaje specyficzne dźwięki o przypadkowym miejscu artykulacji, głużenie jest oznaką dobrego samopoczucia.Ok. 6 m-ca życia zaczyna gaworzyć czyli powtarzać dźwięki usłyszane z otoczenia,doznaje nowych wrażeń słuchowych.Około 10 m-ca życia pojawiają się echolalia.
*Okres wyrazu-2 rok życia.Nazywa interesujące go przedmioty.Rozumie słowa i wyrażenia.Doskonali artykulacje głosek. Upraszcza budowę słów.
*Okres zdania-2-3 rok życia.Czas budowania zdań.Poprawia mowę dorosłych.Mowa dziecka staje się zrozumiała dla otoczenia.
*Okres przedszkolny-3-7 rok życia.Wzbogacany zasób słownictwa,rozwijana umiejętność budowania zdań złożonych.