DYLEMATY MORALNO-ETYCZNE W PIELĘGNIARSTWIE PSYCHIATRYCZNYM
Etyka- nauka dotycząca moralności.
Moralność-pojecie odnoszące się do dobrego lub złego zachowania. Kazde zachowanie ludzkie może być ocenione jako moralnie dobre, złe lub obojetne.
Sumienie- zdolność umożliwiajaca nam moralny osąd.
Pielegniarstwo to szczególny rodzaj działalności, która dokonuje się podczas relacji zachodzących między dwoma podmiotami: pielęgniarka-pacjent. Relacje te maja charakter instrumentalny(przedmiotowy) i afektywny(podmiotowy).
Pielęgniarka( wg.Bower)- osoba, która pielegnuje, pokrzepia, przyczynia się i naradza z pacjentami w celu osiagnięcia dobrego zdrowia.
Istota pielęgniarstwa (wg.Chrzanowskiej)- polega na objeciu w opiekę całego człowieka, a wiec i jego psychiki. Chory musi czuć zaufanie do pielęgniarki.
Podstawowe cele moralności zawodowej to sprzyjanie dalszemu wykonywaniu zawodu, wzmacnianie poczucia obowiazku i wzbudzanie zaufania społecznego.
Naczelna wartoscią etyki zawodowej jest poszanowanie zdrowia i życia człowieka, poszanowanie jego godności i wzmacnianie jego praw.
ZAGADNIENIA ETYCZNE I PRAWNE W OPIECE PSYCHIATRYCZNEJ
Prawo do pozbawionego przymusu, godnego, humanitarnego i kwalikowanego leczenia z zapewnieniem do odpowiadajacej standardom profesjonalnym i normom etycznym pomocy medycznej, psychologicznej i socjalnej.
Prawo do równego dostepu do leczenia i jednakowego traktowania.
Prawo do prywatnosci i intymności.
Prawo do ochrony mienia osobistego.
Prawo do ochrony przed zniewagą fizyczną lub psychiczna.
Prawo do ochrony przed zaniedbaniem i zaniechaniem pomocy profesjonalnej i nieprofesjonalnej.
Prawo każdej osoby do rzetelnej informacji o jej stanie klinicznym.
Wszyscy psychicznie chorzy mają prawo do leczenia zgodnie z normami profesjonalnymi i etycznymi. Leczenie powinno uwzglądniać przede wszystkim dobro chorego. Chory psychicznie ma prawo do ochrony godności, do poszanowania różnic indywidualnych, kulturowych i religijnych. Chory psychicznie ma prawo do swiadomej i dobrowolnej zgody na leczenie, do traktowania go z taktem, dyskrecją i szacunkiem, bez względu na głębokość zaburzeń psychicznych.
Pielęgniarka jest szczególnie powołana do obrony praw i swobód pacjenta. Pielęgniarka, która jest najbliżej chorego na obowiązek chronienia go przed niepowołanymi osobami.
,, PRZESŁANIE DO PIELĘGNIARKI”
+Wysłuchaj mnie
+ zapytaj o moje zdanie
+ nie lekceważ moich skarg
+ Patrz zawsze na mnie, a nie na moją chorobę
+ Mów do mnie a nie przy mnie
+ Zachowaj dyskrecję
+ Nie kaz mi czekac na siebie
+ Nie mów mi co mam robić, zanim nie powiesz jak mam to zrobić
+ Informuj mnie zawsze
+ Pamiętaj kim byłem
+ Pozwól mi doznać i przeżyć ciepło Twojej opieki
,, Deklaracja Praw Pacjenta, Ustawa psychiatryczna (19 sierpień 1994 r. O ochronie zdrowia psychicznego)”- Element kontroli społecznej nad funkcjonowaniem lecznictwa psychiatrycznego, które czasami posługuje się przymusem zewnętrznym wobec pacjenta, chroni interesy chorego oraz personelu medycznego. Ustawa precyzuje na czym polega ochrona zdrowia psychicznego, kim jest osoba z zaburzeniami psychicznymi, okresla warunki w jakich wolno ograniczać swobodę chorego. O zastosowaniu przymusu bezpośredniego i jego rodzaju decyduje lekarz. Jeśli sytuacja jest nagląca, a lekarz nie ma w pobliżu, o zastosowaniu przymusu decyduje pielęgniarka.
Przymus bezpośredni- przytrzymywanie pacjenta, unieruchomienie go, izolacja oraz przymusowe podanie leków. Zanim zastosuje się przymus bezpośredni należy chorego o tym uprzedzić. Przy wyborze środka przymusu nalezy kierować się tym, aby był on jak najmniej uciążliwy dla chorego i nie był niebezpieczny.
BŁEDY W OPIECE NAD CHORYMI
+ Okłamywanie- choremu mówi się, że jest chory, by uzasadnić postępowanie lecznicze i rozbudzić u niego krytycyzm. Nie wolno wobec chorych szafować przyrzeczeniami, których spełnić nie można.
+ Komenderowanie- pielęgniarka nie jest zwierzchnikiem lecz opiekunem chorych.
+ Lekceważenie przytomności chorych
+ Spoufalanie sie z pacjentami- błędem jest zwierzanie sie chorym ze swoich spraw osobistych, plotkowanie o innych.
NIETERAPEUTYCZNE FORMY KONTAKTU
uspokajanie chorego, że nie ma powodu do niepokoju, w sposób bagatelizujący jego odczucia, np.,, wszystko będzie dobrze”, ,, jutro będzie lepiej”.
Odrzucanie myśli i zachowań pacjenta nastepuje, gdy pielęgniarkę ogarnia niepokój wypływajacy z zachowań chorego lub jej własnych nie rozwiazanych problemów, które nieswiadomie zostały poruszone.
Aprobata lub dezaprobata myśli lub zachowań pacjenta wyrażona w formie oceny jego postawy. Np. ,, jestem zadowolona z...”, ,, tego się nie powinno robić”
Stawanie w opozycji do urojeniowych sądów pacjenta wzmacnia jego chorobliwe odczucia.
Poradzanie pacjentowi z pozycji tego, kto wie lepiej, nie jest terapeutyczne.