System waluty złotej (gold standard) - był pierwszym międzynarodowym systemem walutowym, a więc zbiorem reguł, zasad, instrumentów instytucji umożliwiających dokonywanie płatności w skali międzynarodowej. Wykształcił się on pod koniec XIX w. i funkcjonował do wybuchu I wojny światowej (1914 r.). Cechy:
Jednostka waluty narodowej każdego uczestnika systemu miała określony parytet (siłę nabywczą) wyznaczony w złocie, co było równoznaczne z kursem stałym;
W obiegu były waluty narodowe uczestniczących krajów w pełni wymienialne na złoto (według określonego parytetu), na waluty innych krajów z walutą wymienialną (według określonego kursu parytetowego), także istniała pełna swoboda transferu złota w skali międzynarodowej;
Władze finansowe poszczególnych krajów (najczęściej banki centralne) były zobowiązane do utrzymywania zabezpieczenia obiegu pieniężnego w formie rezerw złota i poprzez kontrolę podaży pieniądza, odpowiednio proporcjonalnej do zasobów złota.
System waluty sztabowo - złotej (gold bullion standard) - był zbliżony do zasad systemu waluty złotej, z jednym wyjątkiem: w systemie tym określano minimalną sumę wymiany waluty krajowej na złoto. Była to ówczesna równowartość sztaby złota. W efekcie zwiększyły się wahania punktów złota, co sprzyjało zarówno spekulacjom, jak i destabilizacji kursów walut narodowych oraz pogłębianiu się kryzysu gospodarczego.
System waluty dewizowo - złotej (gold exchange standard) - drugi - obok systemu waluty sztabowo-złotej - system stosowany w okresie międzywojennym. Założono w nim, że waluta danego kraju (np. dolar kanadyjski) jest wymienialna na złoto, ale wcześniej jest potrzebna jej wymiana na inną walutę wymienialną na złoto (głównie na USD).
Konsekwencje funkcjonowania tych dwóch systemów to:
Spadek znaczenia złota jako pieniądza międzynarodowego (demonetaryzacja złota);
Zwiększenie wahań bieżącego kursu rynkowego walut oraz dewiz;
Zwiększenie swobody władz państwowych w kształtowaniu polityki fiskalnej i pieniężnej;
Zwiększenie wpływu efektów polityki makroekonomicznej na kształtowanie sytuacji gospodarczej i politycznej w poszczególnych krajach i na świecie;
Zwiększanie się różnic pomiędzy siłą nabywczą różnych walut.
System z Bretton Woods - w lipcu 1944 r., na międzynarodowej konferencji w Bretton Woods utworzono Międzynarodowy Fundusz Walutowy i Międzynarodowy Bank Odbudowy i Rozwoju (Bank Światowy). W drodze umowy międzynarodowej wprowadzono system międzynarodowego pieniądza
Cele:
Przywrócenie wymienialności walut;
Stabilizacja kursów walut;
Stworzenie w ten sposób istotnych przesłanek szybkiego, swobodnego korzystnego rozwoju międzynarodowych powiązań gospodarczych.
Zasady:
Złoto głównym środkiem rezerwowym i płatniczym;
Parytety wymienialnych walut narodowych określone w złocie lub USD;
Kursy bieżące wymienialnych walut narodowych mogą wahać się ±1% od kursu parytetowego (interwencja władz monetarnych);
W przypadku trudności płatniczych i konieczności zmiany kursu waluty poszczególne kraje członkowskie mają możliwość skorzystania ze specjalnych kredytów MFW.