FUNKCJE RYTUALNE KULTURY MEDIALNEJ

· Treść większości programów telewizyjnych pełni funkcje rytualne

· Większość literatury na temat mitu nie zależy bezpośrednio od koncepcji rytuału

· Cel → prześledzenie roli tekstów w rytuale:

- tekst lub artefakt- nie jest elementem rytuału, dopóki nie jest wykorzystywany przez ludzi i nie działa w taki właśnie sposób

Wiadomość, telewizja i kultura popularna jako mit i rytuał.

· Ujęcia mitu:

1. Mit w społeczeństwie kapitalistycznym utożsamia się z ideologią, ideologię zaś się odrzuca jako rodzaj kłamstwa.

2. Rozumienie mitu, rozpowszechnione w szkole mistyczno- symbolicznej; bardziej optymistyczne.

· Twierdzenie ( Silvestrone 1988 ): główne systemy symboliczne to telewizja i inne media w ujęciu mitycznym.

· Powody uzasadniające:

1. Telewizja przedstawia treść mitu, w szczególności w transmisjach z wydarzeń, na których skupia się powszechna uwaga, jak koronacje, śluby czy mecze piłkarskie.

- Bird i Dardenne - wiadomości,podobnie jak mit, nie mówią o tym, czym są, leczy o tym, co znaczą

- opery mydlane- wyobrażenia społeczności, w której wszyscy się znają lub pozostają we wzajemnych związkach, gdzie dobro zwycięża zło, dominują wartości rodziny i domu

2. Ujawnianie się treści i formy mitycznej stanowi cechę wiadomości, programów rozrywkowych oraz REKLAMY.

- McLuhan- telewizja jako forma komunikacji uzależniona jest od konwencji i wywołuje dla siebie tylko, odmienne od kultury pisma rezultaty

3. Telewizja kreuje za pomocą techniki odmienne środowiska przestrzenne i czasowe, wyznaczone granicami ekranu.

- Newcomb i Hirisch- uważają, że telewizja wykazuje liminalną właściwość rytuału - połączenie odbiornika telewizyjnego, instytucji i oglądających czyni nowoczesny rytuał świecki

- St. Clair Harvey- wideoklipy wykazują moc magiczną, symboliczną

- Hoover- widzowie, oglądając telewizję, zostają włączeni w inne doświadczenie, które nie jest ani fikcją, ani rzeczywistością, ani faktem, ani fantazją.

· MIT- podstawowa forma ludzkiej ekspresji

-wyraża i upublicznia głębokie obawy jak również podstawowe przekonania i wartości

-pozostaje w wielu istotnych związkach z rzeczywistością

-ujmuje zagadnienia w porządku: mit= ideologia = kłamstwo

-forma ekspresji

-pewne problemy stają się przedmiotem mitu, ponieważ mają one charakter powszechny

-służy zachowaniu zasad ( np. afera Watergate- forma mityczna, ponieważ była częścią sporu o to, która z interpretacji podstawowych amerykańskich ideałów przyświecać będzie działaniom podejmowanym przez osoby stojące na czele rządu amerykańskiego

· Mit jest sposobem przeprowadzania zmiany społecznej

· mit i rytuał- są one środkami służącymi poruszaniu spraw o charakterze podstawowym, a zatem poddających się dyskusji

· bezczasowość mitu i rytuału składa się na doświadczenie rytuału, nie składa się jednak na jego historię.

Dramaty moralne

- Sutherland i Siniawski- zauważyli, że bohaterowie oper mydlanych, naruszający standardy moralne( oszustw,morderstwo, zakazany seks) bywają później karani trzykrotnie częściej, niż udaje im się kary uniknąć.

- Durkheim- nawet przestępstwo spełnia pozytywną funkcję społeczną

- Rosena- opery mydlane mają formę niekończących się rozgrywek moralnych

- gdy wszystkie wątki się wyczerpią, postać zostaje przywrócona symbolicznej społeczności/ rodzinie, poprzez dramatyczne obrazy skruchy, kary, przebaczenia, pokuty

- Stevens- wzmocnienie, to tylko jeden z możliwych rezultatów negocjowania granic moralnych; gdy kwestionuje się zasady moralne lub gdy następuje społeczna i kulturowa zmiana,możemy się spodziewać zwiększonej uwagi mediów.

- Większość wczesnych serwisów informacyjnych informowała o wypadkach i nieszczęściach o znaczeniu moralnym → współcześnie ukryte moralizowanie

Kształtowanie ról społecznych

· Gwiazdy- postrzegane są jako składowe podejmowania decyzji i planów biznesowych, produkty struktur i procesów instytucjonalnych, reifikacje logiki stosunków towarowych.

· J.L. Reeves- wykorzystuje typologię gwiazd Dyera. Podział:

1. Ze względu na doprowadzenie pewnych zwyczajnych typów społecznych do skrajności ( Marylin Monroe, Sylvester Stalone)

2. poprzez wyjątkowe uproszczenie pewnych podstawowych, prawdopodobnie ikonicznych typów społecznych ( detektywi, kowboje, porządne i zepsute dziewczyny itd. )

3. ze względu na wyjątkowe umiejętności tych osób, które nie dopuszczają do ich zaszufladkowania ( Madonna)

Wnioski: więź między gwiazdami a widzami, opiera się na wzajemnych rytualnych oddziaływaniach między rzeczywistymi stosunkami społecznymi panującymi w świecie zdrowego rozsądku, a ich medialnymi przedstawicielami w postaci charakterów ludzkich.

e Gwiazda jest symbolem typu społecznego, rytualnym przedstawieniem zwykłego sposobu bycia

- Goffman- dochodzi do wniosku, że większość zawartości reklam i przekazów medialnych zawiera element hiperrytualizacji.

- Hiperrytualizmu reklamy nie można sprowadzić tylko do jednego poziomu!

I. jej forma wykazuje bardziej przemyslany i stereotypowy charakter niż odpowiedniki wzięte z życia codziennego, a fotografie reklamowe sprawiają wrażenie zapisu aktualnej sytuacji społecznej.

II. ukazywana jest zgodnośc wizerunku umieszczonego w szerszym porządku znaków retoryki oraz interpretacji

---