Teoria wychowania

ćwiczenia - mgr A. Seweryn
zagadnienia na kolokwium

1. Główne właściwości i funkcje wychowania. (ćwiczenia, wykłady)

2. Wychowanie wśród innych procesów osobotwórczych:
   wychowanie a socjalizacja, enkulturacja, personalizacja i rozwój. (ćwiczenia, wykłady)

3. Analiza i ocena koncepcji i systemów wychowawczych. (ćwiczenia, wykłady)

4. Interakcja wychowawcza - elementy, cechy prawidłowej i nieprawidłowej interakcji,
   rola osób znaczących, podmiotowość w wychowaniu. (tekst Pomianowskiego)

5. Zmienność wychowania w toku życia człowieka. (ćwiczenia, wykłady)

6. Ideał i cele wychowania: rodzaje celów wychowania, hierarchia stanowienia celów wychowania. (`Zarys teorii wychowania' H. Muszyńskiego, ćwiczenia, wykłady)

7. Organizacja wychowania: (`Zarys teorii wychowania' H. Muszyńskiego, ćwiczenia, wykłady)

• główne dziedziny wychowania,

• proces wychowania i jego elementy,

• struktura procesu wychowawczego,

• tworzenie i wykorzystywanie sytuacji wychowawczych,

• formy wychowania.

8. Postawy rodzicielskie (wychowawcze): podział postaw i ich podstawowe wymiary
   wg M. Ziemskiej. (ćwiczenia)

9. Style wychowania. (ćwiczenia, wykłady)

10. Błędy w wychowaniu - ich przyczyny, szkodliwość, klasyfikacja i wymiary
    wg A. Guryckiej. (ćwiczenia)

11. Elementy lokalnego systemu wychowania (ćwiczenia) i główne środowiska wychowawcze:

1. rodzina: rodzina jako grupa społeczna, cechy wychowania w rodzinie, władza rodzicielska i warunki skutecznego jej stosowania, wspieranie rodziny w jej funkcjach wychowawczych (ćwiczenia)

2. szkoła: klasa szkolna jako mała grupa społeczna (tekst Miki); podstawowe kompetencje i sprawności (zawodowe i moralne) w pracy pedagoga/nauczyciela (tekst Zaborowskiego); psychospołeczne uwarunkowania procesu dydaktyczno-wychowawczego (tekst Zaborowskiego)

12. Metody wychowania.
    Klasyfikacja metod wychowania wg H. Muszyńskiego. (`Zarys teorii wychowania'
    H. Muszyńskiego)
    Klasyfikacja metod wychowania wg K. Konarzewskiego (`Podstawy teorii oddziaływań wychowawczych' K. Konarzewskiego, tekst Bronfrenbrenera, ćwiczenia, wykłady):

• metoda nagradzania - pojęcie nagrody; charakterystyka metody nagradzania; rodzaje wzmocnień pozytywnych; atrakcyjność nagrody; warunki skuteczności nagradzania wychowawczego; zalety i wady metody nagradzania.

• metoda karania - pojęcie kary; charakterystyka metody karania; rodzaje wzmocnień negatywnych; zasady skutecznego karania wychowawczego; zalety, wady
  i niepożądane skutki karania; karać czy nie karać?
  
  

• metoda modelowania - naśladowanie - podstawa procesu uczenia się; identyfikacja
  i jej znaczenie w sferze oddziaływań wychowawczych; czynniki wpływające na proces modelowania; wzór osobowy i osoby znaczące oraz ich rola w procesie wychowania.

• metoda zadaniowa - istota tej metody; na czym polega stawianie zadań; jak dobierać odpowiednie zadania wychowawcze; zadania indywidualne; rodzaje zadań grupowych (nastawione na współpracę i współzawodnictwo); umiejętności, jakie kształtuje
  w wychowanku ta metoda; warunki skuteczności tej metody.

• metoda perswazji - dwa rodzaje przekazów w metodzie perswazji; jakie sfery życia wychowanka można kształtować stosując tę metodę?; umiejętności komunikacyjne, warunki skutecznego zastosowania tej metody (w tym umiejętności wychowawcy); korzyści i wady tej metody.

• grupowe metody wychowania: modyfikacji nacisku grupowego, kształtowania norm i ról społecznych, modyfikacji odniesienia porównawczego, kształtowania kulturowego wzoru życia.

Jaki jest mechanizm działania (zmiany) w każdej metodzie? Jaki jest środek wychowawczy?
Jak odpowiednio dobierać metody wychowawcze?

W nawiasach podaję główne źródła, z których powinniście Państwo czerpać informacje na dany temat.
Oczywiście nie musicie się do nich ograniczać.

---