SYSTEM PARTYJNY USA
Historia- 2 ugrupowania:
federaliści >więcej zwolenników na Północy USA,
głównie bogaci protestanci< (zwolennicy rządu centralnego,
kierowanego przez silnego prezydenta)
antyfederaliści (Jeffersonian Republicans) >więcej
zwolenników na Południu, głównie biedni katolicy<- opowiadali się
za szerokimi uprawnieniami stanów).
Dwie frakcje:
demokratyczni republikanie (Demokraci)-
podzieliła ich kwestia niewolnictwa
narodowi republikanie (Wigs)- uległa likwidacji,
gdy ich część przeszła do konserwatywnych Demokratów
z Południa, a część liberalna do Partii Republikańskiej
republikanie (A. Lincoln)- partia powst. w 1854 r. z grupy Wigów
i liberalnych Demokratów
Dziś- system zdominowany przez dwie partie
Republikanów (zwanych w skrócie GOP- Grand Old Party),
których symbolem partyjnym jest SŁOŃ
Demokratów- symbolem OSIOŁ
Zasady przynależności partyjnej określa ustawodawstwo stanowe,
a nie statut partii. Są one jednakowe dla republikanów i demokratów.
Przynależność do partii sprowadza się do uczestnictwa w
prawyborach (primaries). Nie występuje członkostwo stałe.
Liczbę członków partii określa się liczbą głosów oddanych na
kandydata w wyborach prezydenckich. Nie płaci się składek partyjnych.
Struktura organizacyjna
nie ma podstawowych organizacji (kół) bezpośrednio
zrzeszających masy członkowskie
na czele partii stoją KOMITETY OGÓLNOKRAJOWE,
wybierane co 4 lata przez krajowe konwencje partyjne
(2 osoby z każdego stanu: kobieta i mężczyzna)
na średnim szczeblu hierarchii partyjnej istnieją
KOMITETY OKRĘGOWE
na szczeblu najniższym WŁADZE LOKALNE
Głównym zadaniem komitetów jest organizacja wyborów władzy
miejscowej i nadrzędnej.
na czele komitetu stoi PRZEWODNICZĄCY
(szef machiny partyjnej, boss)
przewodniczący krajowego komitetu jest GŁÓWNYM BOSSEM
(Zjawisko bossizmu: wpływ bossa na selekcję kandydata i podział
łupów, kieruje aparatem partii, zajmuje się sprawami organizacyjnymi)
PRZYWÓDCĄ PARTII jest kandydat na prezydenta,
który najczęściej wyznacza kogoś do zarządzania partią lub
urzędujący prezydent. Kandydat, który przegrał w wyborach
nie kieruje partią. Poszczególne stany mają możliwość
zgłoszenia kandydatów, przeprowadza się pierwotną elekcję,
zostaje 3, 4, potem 2 (konwencja w drodze głosowania decyduje
kogo poprze)
komitety krajowe prowadzą akcje propagandowe, zbierają
fundusze, wyszukują kandydatów na przyszłych działaczy,
organizują kampanie wyborcze.
Żadna z obu partii nie ma stałych programów, występują z
platformami wyborczymi stanowiącymi zbiór zasad w zakresie
polityki wewnętrznej i zagranicznej państwa.
REPUBLIKANIE
- opowiadają się za wolną grą sił produkcyjnych
- aktywność jednostki nieskrępowana interwencją państwa
zaangażowanie państwa w życie gosp. i społ. maksymalnie
ograniczone
- są przeciwko podwyższaniu podatków
DEMOKRACI
- akceptują interwencjonizm państwowy
państwo powinno brać czynny udział w zmniejszaniu
niedostatku
Wobec obu wielkich partii nie ukształtowała się licząca się
opozycja partii trzecich.
Utrwalenie systemu dwupartyjnego jest następstwem:
„konsensusu ideologicznego”
tradycji historycznej
większościowego systemu wyborczego
silnego wpływu prezydenta