Rachunkowość- to całościowy zwarty system ciągłego i systematycznego obserwowania, rejestrowania, przetwarzania i prezentowania interpretowania zdarzeń gospodarczych wyrażanych w mierniku pieniężnym (ilościowym). Na rachunkowość danej jednostki składają się jej księgi rachunkowe, inwentaryzacja weryfikująca stan aktywów i pasywów, wycenę aktywów i pasywów, rachunek kosztów, sprawozdania finansowe, sporządzone na podstawie ksiąg rachunkowych.
Zasady, którymi kieruje się rachunkowość:
Zasada memoriału: określa obowiązek ujęcia operacji gospodarczej w księgach tego okresu, w którym operacja wystąpiła.
Zasada ciągłości-polega na przyjęciu w przedsiębiorstwie ciągle dla tych samych typów zdarzeń gospodarczych takiego samego sposobu rejestrowania.
Zasada istotności- wszystkie zdarzenia gospodarcze, które mają istotny wpływ na przedsiębiorstwo i jego sytuację finansową, powinny być wykazane w sprawozdaniu finansowym.
Zasada periodyzacji- w przedsiębiorstwie dokonuje się podziału zdarzeń gospodarczych na okresy i ujmuje się wyniki gospodarcze w sprawozdaniach za te okresy (GUS, US. Banki).
Zasada ostrożnej wyceny- dotyczy sposobu wyceny wszystkich składników majątkowych oraz szacowanie kosztów i przychodów tak, by wynik finansowy nie był zniekształcony.
Zasada kontynuacji działania- tu przyjmujemy, że organizacja będzie kontynuowała swoją działalność w przyszłości.
Funkcje rachunkowości:
Informacyjna- (jedna z najważniejszych funkcji)
Kontrolna- umożliwia sprawdzenie wiarygodności poprzez porównanie stanów ewidencyjnych ze stanami faktycznymi (inwentaryzacja)
Sprawozdawczo-analityczna- sporządzanie sprawozdań przekazywanych urzędom i izbom skarbowym, urzędom statystycznym, akcjonariuszy
Dowodowa- archiwowanie danych (na żądanie sądów, urzędów)
Bilans jednostki gospodarczej spełnia dwa zasadnicze zadania. Jest:
-dokumentem księgowym
-sprawozdaniem finansowym
Bilans jako dokument księgowy-jest na ogół sporządzany na koniec roku gospodarczego liczącego 12 kolejnych miesięcy (najczęściej na 31.12). Niekiedy ze względu na sezonowość produkcji lub sprzedaży rok gospodarczy różni się od roku kalendarzowego i biegnie np. od 1.07 do 30.06. Musi być jednak zgodny z okresem przyjętym dla rozliczeń podatkowych.
W wyjątkowych wypadkach bilans jest sporządzany również w ciągu roku (np. na dzień łączenia 2 jednostek gospodarczych, podzielenie istniejącej jednostki na 2).
Bilans stanowi integralną część składową sprawozdawczości finansowej, zawiera informacje o stanie majątkowym i sytuacji finansowej jednostki. Dla zwiększenia jego wartości poznawczej, obok danych na koniec bieżącego okresu podaje się w nim dane porównawcze za okres poprzedni.
Bilans jako dokument księgowy jest sporządzany tylko na koniec roku gospodarczego, a więc na dzień 31.12. Natomiast dla potrzeb odbiorców sprawozdawalności oprócz bilansu rocznego mogą być sporządzone bilanse lub ich wycinki dla krótszych okresów, np. kwartalnych lub miesięcznych.
BILANS- jest podstawowym dokumentem księgowym sporządzonym w określonej formie i na określony czas.
Każdy bilans jednostki gospodarczej powinien zawierać:
-określenie jednostki sporządzającej bilans
-określenie dnia, na który sporządzono bilans, czyli tzw. Momentu bilansowego
-wyszczególnienie nazw i wartości grup środków gospodarczych (aktywów oraz źródeł ich pochodzenia- pasywów)
-sumę bilansową po stronie aktywów i pasywów. Sumy bilansowe muszą być sobie równe. Równość sum bilansowych określa równowagę bilansową.
-datę sporządzenia bilansu, tj. datę przygotowania czystopisu bilansu
-podpisy osób odpowiedzialnych za gospodarkę finansową jednostki gospodarczej oraz za rzetelność i prawidłowość bilansu tj. podpis głównego księgowego i kierownika jednostki.