GFŚ bada powierzchnię Ziemi i jej poszczególne struktury pod względem budowy,składu materialnego,rozwoju, rozczłonkowania terytorialnego,z uwzględnieniem założeń ekorozwoju

Geografia jest nauką o zróżnicowaniu przestrzennym struktur fiz-geogr i społ-ekon-geogr i ich wzajemnych powiązani.

Tarcze-te części pow.Ziemi,w zasięgu których utwory prekambryjskie występują na współczesnej powierzchni terenu, względnie przykryte są cienką pokrywą osadową utworów 3-i 4rzędowych

Platformy-są to te części pow.Ziemi,w zasięgu których fundament platformy jest obniżony,pokryty osadami paleozoicz nymi,mezozoicznymi i kenozoicznymi

Części pow.Ziemi,posiadające naturalne granice,różniące się jakościowo od innych oraz posiadające wewnętrzną całość eleme. ,obiekt. i zjawisk nazywamy krajobrazem

Progi są to określone uwarunk.środowiska geograficznego,które ograniczają lub uniemożliwiają włączenia środowiska lub jego części do użytkowania przez człow.

Przestrzeń jest to obiektywnie otaczająca nas rzeczywistość.

P.geograficzna jest to obiekt.otacz.nas rzeczy.z przyrodą ożywioną,nieożywioną oraz człowiekiem i efekta.jego działalności

P.przyrodnicza jest to obiekt.otacz.nas rzeczy.ze szczególnym zwróceniem uwagi na przyrodę ożywioną,która określa fizjonomię przestrzeni,i nieożywioną

P.ekonomiczna jest to cześć p.geograficz. ,w której żyje i działa człowiek

P.geodezyjna jest to przestrzeń wyznaczona przez powierzchnię Ziemi

System otwarty to taki typ systemu,w zasięgu którego dokonuje się stały dopływ,krążenie wewnątrz oraz odpływ energii i materii,dążący do stanu równowagi dynamicznej

S.zamknięty to taki typ systemu,w którym następuje stały dopływ en. i mat.,krążenie wewn.,a odpływ jest bardzo ograniczony lub go brak.

Funkcjonowanie geosystemu obejmuje rozpoznanie związków,zależności, współoddziaływań jakie zachodzą pomiędzy poszczególnymi elementami i zjawiskami,obiektami,subsystemami i systemami sąsiednimi

Niziny są to obszary rozpościerające się na wysokości od 0 do 300m

Wyżyny są to obszary wzniesione ponad 300m,przeważnie rówinne,słabo rozczłonk owane,o wewn.strukturze płytowej, fałdowej i monoklinalnej

Góry-nazwą tą określamy wysokie wzniesienia utworzone przez ruchy górotw.,które uzewnętrzniają się spiętrzeniami mas skalnych w postaci fałdów i płaszczowin,względnie pionowym przemieszcz.mas skalnych; niskie<500m,średnie<1500m,wys.>1500m

Krajobraz:pierwotny,przekształcony,zmieniony,antropogeniczny

Przestrzeń:geograficzna,przyrodnicza,ekonomiczna,geodezyjna

Struktury wewn.systemu:elementy, obiekty,zjawiska,subsyst.,syst.sąsiednie

Niziny:nadbrzeżne/wewnątrzkont.;płaskie/faliste/pagórkowate;aluwialne/glacjalne/fluwioglac./morskie/eoliczne/krasowe

Wyżyny:podnóże gór/otoczone nizinami/ dna wysoko położonych kotlin

Kier.rozw.nauk geogr.:opisowy, systematyzujący,wyjaśniający, porównawczy,krajobrazowy

Cechy rozw.nauk geogr.:uniwersalne, metodyczne,metodologiczne

Podejścia badawczeGFŚ:chorologiczne, chronologiczne,porównaw.,systematyzujące,wyjaśniające,nomotetyczne,idiograficzne

Właściwości geosyst.:energia,materia, informacja,stan aktualny,historia

Przedmioty badań:pow.Ziemi,krajobraz, struktura,geosyst.,geoekosyst.

Wulkany-erupcje:linijne,centralne (eksplozyw.,mieszane,wylewne:tarczowe,kopułowe)

Wulkany:efuz.(islandz.,hawaj.),efuz.-eksploz.(stromb.,wulkaniański,wezuw.), eksploz.(pliniański,peleański)

Pustynie:klimatyczne->morfostrukturalne ->lito-edaficzne->botaniczno-geogr.

P.klimat.:kont.(sucha prow.obejm.afro-eurazję i eurazję,pnameryk.,pdameryk., austr.,pdafryk.),nadocean.(zach,wsch)

+wybitnie suchy,suchy,półsuchy

P.morfostr.:przed4rzęd.denudacyjno-tekton.,strukt.równiny płytowe,akumul. równ.4rzęd.i współczesne

P.lito-edaf.:piaszcz.na luźn.osad.starych równ.aluwialn.,piszcz.-żwir.i żwir.na zgipsow.3rzęd.i kredow.płaskow.strukt.i równ.podgórs.,gruz.zgips.na płask.3rzęd., gruz.na równ.podgórs.,skaliste g.niskich i podg.,ilasto-piaszcz.na utwor.słabowęgl., lessowe na równ.pogórs.,ilaste takyrowe na równ.podgrórs.i w starych deltach rzek,ilas.”złych ziem”w g.niskich zbudow. z solonośn.margli różnowiek,glin, sołonczak.w zasol.obniżen.i na wyb.mors.

Wybrz.morskie:ukszt.główn.pod wpływ. innych czynników niż fal.;ukszt.głów. przez proc.falowe;ukszt.przez proc. subareal.i tekt.:pierw.wyrówn.(fałdowe), pierw.rozczł.:tekton.(dalmat.,uskok.,zatok.),eroz.(liman.,estuar.),eroz-tekt.(riasow.), lodowc-tekt.(fiord.,fierd.),lodowc-eroz. (fiord.),egzarac.i lodowc-akumul.(szkier., fierd.),wulkan.(wulkan.),eoliczn.(aralskie)

RzekiEurop.:atlantycki,alpejski,śródziem.,wscheurop.,pneurop.,przejściowy

RzekiAmPn:pnkanad.,uchodzące do zat. hudson,syst.św.wawrz.,z appalachów do atl.,missisipi-missouri+ohio+arkansas+ red,meksyku i am.śr.,na wysp.arkt.i gren.,górskie

Jez.Europ.:tekt.,tekt-polod.,polod.,górs. (polod.,cyrk.,dolin.,moren.),przybrz.(mierzej.,lagun.,delt.,liman.),wulk.,kras.,starorz.

J.Azji:obsz.ost.zlodow.,tern.bezodpł.(relikt.,tekt.),w obr.wyżyn(polod.,kras.,wysych.) ,w dorzeczach

J.Afryk.:tekton.(wypełn.wgięcia synkl.), bezodpł.,słone

J.Am.Pn:polod.,tekt-polod.,tekt.,wulk., reliktowe słone

J.AmPd:tekt.,tekt-lod.,polod.,słone,poch. rzecznego

J.Austr.:okres.,epizod.,tekt.,polod.,krat.

---