Kalendarz przygotowań do matury z WOS-u na poziomie rozszerzonym
I. Społeczeństwo.
Do 1 października 2008 należy zapoznać się z:
Informacjami na temat matury ze stron www.cke.edu.pl i www.men.gov.pl w tym z informatorem naturalnym, zwracając szczególną uwagę na standardy maturalne
Rozkładem materiału WOS-u na poziomie rozszerzonym (dostępny w bibliotece)
Do 1 października 2008 należy powtórzyć:
Temat: Człowiek jako istota społeczna.
Zagadnienia
istota społeczna
czynniki determinujące życie społeczne
proces socjalizacji
role społeczne
Temat: Zbiorowości i grupy społeczne.
Zagadnienia
pojęcie zbiorowości
więzi społeczne
etapy tworzenia więzi społecznych
pojęcie i typologia grup społecznych
Temat: Rodzina jako podstawowa grupa społeczna.
Zagadnienia
pojęcie rodziny
funkcje rodziny
problemy współczesnej rodziny
Temat: Rodzina w aspekcie prawnym.
Zagadnienia
zawarcie związku małżeńskiego
relacje prawne pomiędzy członkami rodziny
władza rodzicielska
przysposobienie
adopcja
Temat: Środowisko lokalne jako mała ojczyzna.
Zagadnienia
pojęcie i typy środowiska lokalnego
przemiany i problemy społeczności lokalnej
szanse społeczności lokalnej
Temat: Naród i tożsamość narodowa.
Zagadnienia
pojęcie narodu
czynniki narodowotwórcze
pojęcie tożsamości narodowej
Temat: Mniejszości narodowe w Polsce.
Zagadnienia
pojęcie mniejszości narodowych
mniejszości narodowe w Polsce
prawa mniejszości narodowych w Polsce
Temat: Pojęcie i koncepcje struktury społecznej
Zagadnienia
pojęcie społeczeństwa
pojęcie struktury społecznej
koncepcje struktury społecznej
elementy struktury społecznej
Temat: Historyczne formy organizacji społeczeństwa.
Zagadnienia
pojęcie rozwoju społecznego
teorie rozwoju społecznego
typy społeczeństwa*
Temat: Współczesne formy organizacji społeczeństwa.
Zagadnienia
przyczyny przemian organizacji społeczeństwa
społeczeństwo postindustrialne
społeczeństwo globalne
społeczeństwo informacyjne
społeczeństwo masowe
społeczeństwo wolnego czasu
społeczeństwo otwarte
1 października 2008 - lekcja powtórkowa
Do 29 października 2008 należy powtórzyć:
Temat: Mechanizmy regulujące życie społeczne.
Zagadnienia
wartości społeczne
kryterium estetyczne, utylitarne, hedonistyczne i etyczne
normy społeczne
Temat: Postawy o istotnym znaczeniu dla życia społecznego.
Zagadnienia
odwaga cywilna
słowność i prawdomówność
wrażliwość społeczna
solidarność międzyludzka
Temat: Problemy etyczne współczesnego świata.
Zagadnienia
aborcja
eutanazja
prawa jednostki
ochrona środowiska
prawa zwierząt
Temat: Między ładem a konfliktem społecznym.
Zagadnienia
pojęcie ładu społecznego
czynniki kształtujące ład społeczny
przyczyny konfliktów społecznych
rodzaje konfliktów społecznych
sposoby rozwiązywania konfliktów społecznych: negocjacje, mediacje, arbitraż, sąd, głosowanie i wybory
Temat: Instytucje społeczne i ich rola w społeczeństwie.
Zagadnienia
pojęcie instytucji społecznej
funkcje i zadania instytucji w społeczeństwie
skuteczność funkcjonowania instytucji społecznych
rodzaje instytucji społecznych
Temat: Ogólna charakterystyka społeczeństwa polskiego.
Zagadnienia
struktura demograficzna
zawodowa
warstwowa
Temat: Współczesne problemy społeczeństwa polskiego.
Zagadnienia
poziom wykształcenia
przyczyny bezrobocia i ubóstwa
pojęcie i rodzaje patologii społecznych
zjawiska patologiczne wśród młodzieży
migracja
Temat: Sposoby przezwyciężania problemów społeczeństwa polskiego.
Zagadnienia
sposoby przezwyciężania problemów bezrobocia i ubóstwa
przyczyny powstawania zjawisk patologicznych
sposoby zwalczania patologii społecznych
przyczyny bezrobocia i ubóstwa
Temat: Kultura jako podstawa życia społecznego.
Zagadnienia
pojęcie kultury
typy kultury
struktura kultury
wpływ kultury na życie społeczne
Temat: Przemiany kultury współczesnej.
Zagadnienia
kultura wyższa
masowa
narodowa
medialna
alternatywna i kontrkultura
Temat: Subkultury młodzieżowe.
Zagadnienia
rodzaje subkultur młodzieżowych
wpływ subkultur na rozwój młodzieży
Temat: Wspólnota kulturowa narodów Europy.
Zagadnienia
filar antyczny kultury europejskiej
judeochrześcijański
celtycko- germański
Temat: Geneza społeczeństwa obywatelskiego.
Zagadnienia
pojęcie i geneza społeczeństwa obywatelskiego
społeczeństwo w walce z totalitaryzmem i władzą autorytarną
czynniki warunkujące funkcjonowanie społeczeństwa obywatelskiego: prawno-ustrojowe, społeczne i kulturowe, psychologiczne
Temat: Prawo obywatelskiego nieposłuszeństwa - demokracja czy anarchia?
Zagadnienia
nieposłuszeństwo obywatelskie w Polsce i na świecie: Mahatma Gandhi, Martin Luther King, „Solidarność”
pojęcie obywatelskiego nieposłuszeństwa
28 października 2008 - lekcja powtórzeniowa
29 października 2008 - test zaliczeniowy z działu Społeczeństwo.
II POLITYKA.
Do 29 listopada 2008 należy powtórzyć:
Temat: Pojęcie, geneza i cechy państwa.
Zagadnienia:
pojęcie państwa
koncepcje genezy państwa:
koncepcja teistyczna
umowa społeczna
koncepcja podboju i przemocy
koncepcja marksistowska
suwerenność państwa
obywatelstwo państwa
terytorium państwa
Temat: Władza państwowa i jej patologie.
Zagadnienia
władza polityczna
władza państwowa
patologie władzy:
centralizacja
biurokratyzacja
korupcja
partykularyzm
nepotyzm
klientelizm
brutalizacja władzy
Temat: Funkcje współczesnego państwa.
Zagadnienia
funkcja wewnętrzna:
prawodawcza
porządkowa
administracyjna
gospodarczo-organizatorska
socjalna
kulturalna
funkcja zewnętrzna
Temat: Formy państwa i modele ustrojowe.
Zagadnienia:
forma rządów
reżim polityczny
ustrój terytorialny
Temat: Geneza i rozwój demokracji.
Zagadnienia
antyczne i chrześcijańskie korzenie demokracji
demokracja ateńska
demokracja stanowa
rozwój demokracji współczesnej
Temat: Fundamentalne zasady demokracji.
Zagadnienia
zasada suwerenności narodu
prawa mniejszości
podział i równowaga władz
konstytucjonalizm i praworządność
pluralizm
Temat: Konflikt wartości w życiu publicznym.
Zagadnienia
podstawowe wartości demokratyczne: wolność, równość i sprawiedliwość, porządek i efektywność
konflikty wartości.
walka z terroryzmem, a prawa jednostki w demokracji
Temat: Formy uczestnictwa obywateli w życiu publicznym.
Zagadnienia
bezpośrednie formy uczestnictwa obywateli w życiu publicznym:
referendum
veto ludowe
inicjatywa ludowa
petycja
pośrednie formy uczestnictwa obywateli w życiu publicznym:
wybory
demokracja przedstawicielska
Temat: Obywatel a władza w systemach totalitarnych i autorytarnych.
Zagadnienia
pojęcie systemu totalitarnego i autorytarnego
propaganda
terror
indoktrynacja
junta
Temat: Prawa i obowiązki obywatela w społeczeństwie demokratycznym.
Zagadnienia
pojęcie praw i wolności obywatelskich:
wolność słowa
wolność wyboru
pluralizm polityczny
prawo wolności wyznania
pojęcie obowiązków obywatelskich:
płacenie podatków
obrona ojczyzny
Temat: Współczesne pojmowanie cnót obywatelskich.
Zagadnienia
koncepcje cnót obywatelskich
współczesne znaczenie cnót obywatelskich
wzór obywatela
przykłady obywatelskiego działania
Temat: Kultura polityczna społeczeństwa polskiego.
Zagadnienia
pojęcie kultury obywatelskiej
pojęcie kultury politycznej
typy kultury politycznej
Oczekiwane osiągnięcia ucznia
K: Wyjaśnia znaczenie pojęć: kultura polityczna, kultura obywatelska, wymienia rodzaje kultury politycznej,
P: Przedstawia rys historyczny procesu kształtowania się kultury politycznej,
R: Charakteryzuje poszczególne typy kultury politycznej,
D: Wyjaśnia (uzasadnia), jaki typ kultury politycznej dominuje w społeczeństwie polskim.
Temat: Aktywność polityczna obywateli w społeczeństwach demokratycznych.
Zagadnienia
pojęcie aktywności politycznej
frekwencja wyborcza
czynniki kształtujące frekwencję wyborczą
przemiany aktywności politycznej społeczeństwa polskiego w okresie transformacji
Temat: Formy życia publicznego w społeczeństwie obywatelskim.
Zagadnienia
partie polityczne w Polsce i ich finansowanie
związki zawodowe i stowarzyszenia w Polsce
zadania fundacji
podstawy prawne zakładania i działalności organizacji politycznych oraz społecznych
Do 29 listopada 2008 należy zapoznać się z wybranymi testami maturalnymi z WOS-u (dostępne na płycie w bibliotece szkolnej, lub na stronie www.cke.edu.pl)
Do 17 grudnia 2008 należy powtórzyć:
Temat: Opinia publiczna i rola mass mediów w społeczeństwie obywatelskim.
Zagadnienia
pojęcie mass mediów i opinii publicznej
badania opinii publicznej
funkcje współczesnych mass mediów
media jako czwarta władza
podstawy prawne funkcjonowania mediów w Polsce
rozróżnianie faktów od opinii
Temat: Zagrożenia dla współczesnej demokracji.
Zagadnienia
podstawowe zagrożenia demokracji:
dyktatura większości
nietolerancja
patologie władzy
demokracja narzucona
autorytaryzm i totalitaryzm
bierność społeczna
problemy ekonomiczne
centralizm
apartheid
metody zwiększenia aktywności społecznej obywateli:
regionalizm
federalizm
Temat: Współczesne ideologie.
Zagadnienia
pojęcie ideologii
ideologia a pragmatyzm
programy i kierunki polityczne
faszyzm, nacjonalizm, konserwatyzm, chadecja, liberalizm, socjaldemokracja, komunizm
Temat: Współczesne ruchy społeczne.
Zagadnienia
pojęcie ruchów społecznych
przykłady ruchów społecznych:
anarchizm
feminizm, sufrażystki
pacyfizm
ekologizm
Temat: Współczesne doktryny polityczne.
Zagadnienia
pojęcie ideologii politycznej
pojęcie doktryny politycznej
rodzaje doktryn politycznych
pojęcia: lewica, prawica, centrum
Temat: Ideologia a pragmatyzm - programy i kierunki polityczne.
Zagadnienia
ideologia jako naukowy fundament programu partii politycznej
doktryna jako sposób realizacji przyjętej ideologii
programy polityczne i ich treści
Temat: Systemy partyjne we współczesnym świecie.
Zagadnienia
pojęcie systemu partyjnego
system monopartyjny, dwupartyjny i wielopartyjny
charakterystyka systemów partyjnych w wybranych państwach
Temat: System partyjny i główne partie III RP.
Zagadnienia:
Partia polityczna
System partyjny, mono-, dwu-, i wielopartyjny
Koalicja
Opozycja
16 grudnia 2008 - lekcja powtórzeniowa
17 grudnia 2008 - test zaliczeniowy z pierwszej części działu Polityka.
Do 28 stycznia 2009 należy powtórzyć:
Temat: Wybrane modele ustrojowe współczesnych państw demokratycznych -system prezydencki.
Zagadnienia
kompetencje władzy ustawodawczej i wykonawczej
zakres uprawnień prezydenta
funkcje Kongresu w USA
Temat: Wybrane modele ustrojowe współczesnych państw demokratycznych - system parlamentarny (parlamentarno - gabinetowy).
Zagadnienia
główne zasady systemu
dualizm władzy wykonawczej
charakterystyka dwóch różnych modeli brytyjskiego i niemieckiego
Temat: Wybrane modele ustrojowe współczesnych państw demokratycznych - system mieszany.
Zagadnienia
pojęcie i główne zasady systemu
pozycja i szeroki zakres uprawnień prezydenta
Temat: Transformacja ustrojowa w Polsce po 1989 roku.
Zagadnienia
pojęcie ustroju państwa
transformacja ustrojowa po 1989 roku
okrągły stół
konstytucja jako nadrzędny akt ustrojowy
Temat: Konstytucja jako nadrzędny akt ustrojowy.
Zagadnienia
rys historyczny konstytucji polskich
konstytucja jako ustawa zasadnicza
podstawowe zasady prawa konstytucyjnego
Temat: Struktura organów władzy RP - władza ustawodawcza.
zasady prawa wyborczego do sejmu i senatu
bierne i czynne prawo wyborcze
posłowie i senatorowie
organizacja izb
funkcje izb:
ustrojodawcza
ustawodawcza
kontrolna
kreacyjna
Zgromadzenie Narodowe
Temat: Struktura organów władzy RP - władza wykonawcza.
Zagadnienia:
organizacja władzy wykonawczej:
prezydent RP i Rada Ministrów
Temat: Struktura organów władzy RP - władza sądownicza.
Zagadnienia
podział i funkcje sądów i trybunałów
apelacja
kasacja
zasady obowiązujące w sądownictwie polskim:
niezawisłość sędziowska
instancyjność postępowania
ławnicy
prawo do obrony
domniemanie niewinności
Temat: Organy kontroli państwowej i ochrony prawa.
Zagadnienia
Najwyższa Izba Kontroli
Rzecznik Praw Obywatelskich
Krajowa Rada Radiofonii i Telewizji
Prokuratura
Temat: Władze lokalne w Polsce.
tradycje samorządu terytorialnego w Polsce
samorząd gminny
samorząd powiatowy
samorząd wojewódzki
Temat: Relacje pomiędzy państwem a Kościołem oraz innymi organizacjami wyznaniowymi w Polsce.
Zagadnienia
rys historyczny stosunków pomiędzy państwem a Kościołem
konkordat jako umowa regulująca stosunki między Rzeczpospolitą a Kościołem katolickim
kościoły i związki wyznaniowe w Polsce
27 stycznia 2009 - lekcja powtórzeniowa
28 stycznia 2009 - test zaliczeniowy z drugiej części działu Polityka.
6
* kursywa - poziom rozszerzony.