INFORMATYKA
WYKLAD 2
2,12,06
STRUKTURA ZAPISU NA DYSKU TWARDYM:
MsDOS ver.6xx(i wcześniejsze)- standard FAT:16bit
Ms WINDOWS 95,98 - standard- FAT:32bit
MS WINDOWS NT ver 3xx i 4.0 - standard NTFS - 32bitowy
FAT- File Allocation Table( Tablica alokacji plików)
Struktura alokacji pamięci :cylindry, klastery, sektory
Numeracja klasterów (sposób na adresowanie)
FAT 16 bit : nazewnictwo- 8*3 (część właściwa nazwy -8 pól, rozszerzenie 3 pola)
FAT- 32 bit : długie nazwy właściwe plików i katalogów
NTFS- New Technology File System
Standard 31 bitowy niezgodny z FAT
Nie jest rozpoznawany przez DOS oraz WINDOWS 95,98
Organizacja pracy jak w UNIX (plik-inode?)
Nazewnictwo jak w FAT 32 bitowy
Znaki uogólniające * i ? (znaki globalne, maskujące)
* - czyni dowolnymi wszystkie znaki w polu jej występowania i w polach na prawo (do końca segmentu nazwy a*.doc (dowolna ilość znaków)
? - czyni dowolnym znak w polu występowania pytajnika (dokładnie 2 znaki) a?.doc
*.*=????????.???
TYPY PLIKÓW W SYSTEMIE WINDOWS
Foldery
Pliki wykonywalne (executables) *.com, *.exe
Dowiązania symboliczne- skróty *.LNK
Pliki systemowe *.DLL, *.DRV
Pliki z danymi:
Tekstowe *.txt, *.DOC, *.RTF
Graficzne *.BMP, *.GIF, *.JPG
Dźwiękowe *.WAV, *.MDI, *.MP3,
Wideo *.AVI ,*.WMV, *.JS
Arkusze kalkulacyjne *.XLS
Prezentacje *.PPT, *.PPS
Bazy danych *.MDB,*.DBF
Archiwa *.ZIP, *.CAB, *.RAR
Jak system WINDOWS rozpoznaje pliki?
Rozszerzenie |
Typ pliku |
Aplikacje do obsługi pliku |
*.PPT |
Prezentacja programu Power Point |
powerpnt.exe |
*.DOC |
Dokument tekstowy programu Word |
winword.exe |
*.MP3 |
Plik muzyczny WinAmp |
winami.exe |
*.MDB |
Baza danych programu ACCESS |
msaccess.exe |
SYSTEMY OPERACYJNE
System operacyjny- oprogramowanie, które jest niezbędne do uruchomienia i działania systemu komputerowego. Jest to zespół programów zarządzających zasobami komputera, bez których praca z komputerem nie byłaby możliwa.
Cech systemu operacyjnego:
Elastyczność i uniwersalność- umożliwia dostosowanie systemu do różnych warunków i sposobów działania
Wielozadaniowość- możliwość wykonywania więcej niż 1 programu (zadania) równocześnie
Wielodostęp- możliwość jednoczesnej pracy wielu użytkowników
Ochrona danych- stabilność pracy i autoryzacja dostępu do danych
Interfejs użytkownika- tekstowy lub graficzny
Podstawowe zadania systemu operacyjnego:
Nadzorowanie pracy sprzętu komputerowego
Tworzenie środowiska do wykonywania programów działających na rzecz użytkownika
Zapewnienie obsługi dialogu pomiędzy użytkownikiem a komputerem
Sygnalizowanie i obsługa błędów
Zarządzanie procesami, pamięcią oraz systemem plików
Nadzorowanie wymiany informacji pomiędzy poszczególnymi elementami systemu komputerowego(m.in. komunikacja w sieci)
Ochrona informacji
ORGANIZACJA SYSTEMU KOMPUTEROWEGO
Proces- program umieszczony w pamięci operacyjnej wraz z danymi na których operuje np. edytor tekstu razem z edytowanym dokumentem
Wątek- oddzielna, niezależnie wykonywana część programu np. odtwarzana muzyka w czasie gry komputerowej
Podział czasu- polega na równomiernym rozłożeniu wykorzystania czasu procesora między zainteresowane procesy.
Każdy proces otrzymuje okresowo małą porcję czasu, zwaną kwantem i jeśli nie zakończy działania w ramach przydzielonego kwantu, to staje wywłaszczony z procesora.
Sposoby realizacji przetwarzania współbieżnego:
Zmiana kontekstowa np. WINDOWS 3.11
Wielozadaniowość np. WINDOWS 9x/2000/XP
SOFTWARE
Oprogramowanie- ogół środków programowych dostępnych w ramach systemu komputerowego, który umożliwia bądź ułatwia przygotowanie i eksploatację systemów informatycznych.
Program- zbiór rozkazów zapisanych w języku zrozumiałym dla maszyny, stanowiący listę instrukcji, które ma wykonać mikroprocesor.
STRUKTURA OPROGRAMOWANIA
Grupy oprogramowania (ze wzgl. Na cel wykorzystania):
Oprogramowanie systemowe
Oprogramowanie narzędziowe
Oprogramowanie użytkowe
WIRUSY KOMPUTEROWE
Wirus- program, który posiada zdolność samoczynnego powielania się i przenoszenia z jednego komputera na drugi bez wiedzy i poza kontrola użytkownika.
Grupy programów destrukcyjnych:
Konie trojańskie (trojan horses)- programy, które ukrywają swoje prawdziwe przeznaczenie
Bomby logiczne- powodują destrukcję, jeżeli zostanie spełniony określony warunek np. data, godzina, hasło
Robaki (worms)- zazwyczaj nie zawierają funkcji destrukcyjnych, nie niszczą danych ale utrudniają pracę (wirus sieciowy-1988,Blaster 2003)
Wirusy- zawierają funkcje destrukcyjne, niszczą dane, utrudniają pracę w zainfekowanym systemie.
SOCIAL ENGINEERING
Termin używany w środowisku osób zajmujących się łamaniem zabezpieczeń komputerowych, określający techniki manipulowania ludźmi, mające na celu pozyskanie informacji, które umożliwią nieautoryzowany dostęp do systemu komputerowego lub informacji niejawnych.
Typowe metody ataku:
Telefoniczna (typu dzwoni administrator)
Internetowa (WWW, e-mail, gg)
Inna (list, kontakt osobisty itp.)
Najpopularniejsi producenci oprogramowania antywirusowego:
Marek Sell (MKS_VIR )- www.mks.vir.pl
Symontec (Norton Antivirus) www.symantec.com
McAfee (McAfee Virus Scan) www.mcafee.com
Prawnokarna ochrona praw autorskich- kodeks karny (Ustawa z dn.6.06.1997 Dz.U.nr.88.poz.553)
WPROWADZENIE W TEMATYKĘ MULTIMEDIÓW
Multimedia- techniki komputerowe umożliwiające łączenie rozmaitych sposobów przekazywania informacji- dźwięku, obrazu, animacji, wideo, tekstu, słowa mówionego i innych- w jeden pokaz (wideo-medialny)
Multimedialny system- to taki w którym do procesów przetwarzania informacji wykorzystuje się przynajmniej jedno medium ciągłe (zależne od czasu)i jedno dyskretne (niezależne od czasu)
Charakterystyczne elementy:
Grafika
Dźwięk
Obraz wideo
Animacja
SIECI KOMPUTEROWE
Sieć komputerowa - co najmniej 2 komputery połączone fizycznie, mogące się ze sobą komunikować w celu efektywnej wymiany informacji lub korzystania ze wspólnych zasobów.
KOMPUTERY
serwery- komputery udostępniające usługi innym komputerom (programom) zwanym klientami (np. serwer wydruku, plików, aplikacji)
stacje robocze- komputery o możliwościach większych niż mikrokomputery osobiste, wymagające wysokich parametrów sprzętu komputerowego np. do obróbki wideo
terminale- urządzenia składające się z klawiatury, monitora i kart sieciowej; zazwyczaj bez procesora i dysku twardego.
MEDIA TRANSMISJI
okablowanie sieciowe- łączy fizycznie komputery w sieci komputerowej (kable miedziowe, światłowody, bez przewodów)
inne urządzenia- służące dopołączenia2 lub większej liczby komputerów (sieci) w jedną całość np. hub, repeter, router
hub- rozdzielnia
switch- przełącznica
repeter- wzmacniacz
router-
OPROGRAMOWANIE SIECIOWE
zespół programów działających na komputerach połączonych w sieć umożliwiający komunikację pomiędzy systemami komputerowymi
Podział sieci komputerowych ze wzgl. na zasięg działania:
lokalne (LAN - Local Area Network) obejmują obszar jednego budynku, organizacji, przedsiębiorstwa itp.
Miejskie (MAN - Metropolitan Area Network) budowane w dużych aglomeracjach miejskich, mają za zadanie łączenie różnych sieci LAN
Rozległe (WAN- Wide Area Network) umożliwiają połączenie pomiędzy komputerami zlokalizowanymi w dużej odległości od siebie
TOPOLOGIE SIECI KOMPUTEROWYCH
Gwiazda- składa się z komputera centralnego do którego dołączone są terminale; cała transmisja danych przechodzi przez komputer centralny
Magistrala- wszystkie komputery podłączone są do wspólnego kabla; komputery przesyłają dane bezpośrednio między sobą.
Drzewo-komputer centralny połączony jest z komputerami które pełnią rolę centralnych dla komputerów kolejnego poziomu.
PROTOKÓŁ- zbiór sygnałów używanych przez grupę komputerów podczas wymiany danych w sieci komputerowej.
Wybrane protokoły komunikacyjne:
TCP/IP- zespół protokołów stosowanych w sieci Internet
HTTP- protokół internetowy używany do transferu www
SMTP- podstawowy protokół transferu poczty elektronicznej
POP3- protokół komunikacji z serwerem poczty elektronicznej
FTP- protokół transmisji plików