SEMINARIUM 1

Kamienie milowe

0-1 m. ż: - ułożenie zgięciowe, głowa ułożona asymetrycznie

- odruch chwytny

3 m. ż: - utrzymuje uniesioną głowę ok. min

- głowa w osi ciała

- wodzi wzrokiem za grzechotką

- porusza grzechotką w ręce

- przedramiona pod kątem prostym

- uśmiech społeczny

7 m. ż. : - obraca się z pleców na brzuch (początek w 6 m. ż)

- pewne podparcie na wyprostowanych przedramionach, unoszenie miednicy (początek raczkowania)

- sprężynowanie

- koordynacja: oko - ręka - usta - stopa, chwyt oburęczny

- percepcja: szuka przedmiotu, który upadł

9 m. ż: - siad skośny (wyprost st. Łokciowego, siad na pośladku, zewnętrznej pow. uda)

- początek czworakowania (ruch do przodu i do tyłu)

- stoi trzymane za rączki przez ok. min z pełnym obciążeniem stóp

- interesuje się cichymi odgłosami, sięga do naczynia, zabawa w chowanego

- łączy sylaby (ma-ma, itp.)

12 m. ż.: - czworakuje naprzemiennie sprawnie

- chód „niedźwiedzi”, chodzi trzymane za rękę

- podaje przedmiot do ręki (chwyt szczypcowy)

- wrzuca mały przedmiot przez wąski otwór

- pojedyncze słowa

Monachijska Diagnostyka Rozwojowa - ocenia 8 sfer: wiek chodzenia, siadania, czworakowania, chwytania, rozumienia mowy, mówienia, percepcji, rozwoju społecznego.

Reakcje odruchowe

1. statyczne zapewniające prawidłowe ułożenia ciała - tzw. odruch postawy (0-6 m. ż.) - integracja na poziomie rdzenia k. i przedłużonego

2. służące do uzyskania i utrzymania pozycji pionowej - tzw. odruch prostowania

(> 6 m. ż) - most i śródmózgowie

3. reakcje równowagi (od ok. 8 m. ż.) - kora mózgowa

Odruch postawy:

1. odruch skrócenia tułowia w 1 m. ż

2. ATOS - o. toniczny szyjny asymetryczny do 6 m. ż.

3. STOS - o. toniczny szyjny symetryczny 3-6 m. ż

4. Odruch toniczny błędnikowy 1 m. ż.

Odruch prostowania:

1. toniczny szyjny prostujący

2. prostujący typu śrubowego

3. prostujący głowę błędnikowo - optyczny

4. Landau'a

5. gotowość do skoku

6. reakcja spadochronowa

Odruch równowagi:

reakcje równowagi w pozycji: supinacyjnej, pronacyjnej, czworonożnej, siedzącej, klęczącej, stojącej

Inne automatyzmy ruchowe:

1. odruch Moro

2. chwytny rąk i stóp

3. ssania i szukania

Mózgowe porażenie dziecięce - jest zespołem objawów chorobowych związanych z uszkodzeniem ośrodkowego ukł. nerwowego - górnego neuronu ruchowego. Jest ono grupą zaburzeń ruchu i postawy spowodowaną niepostępującym, trwałym uszkodzeniem i wadamy niedojrzałego mózgu.

Na rozwój dziecka z MPDz ma wpływ:

- zakres uszkodzenia struktur OUN - niedostępne, genetycznie zakodowane informacje decydujące o prawidłowym rozwoju (hardware - oprogramowanie bazowe)

- nieprawidłowe reakcje odruchowe i tworzące się wzorce ruchu (software - oprogramowanie użytkowe)

Przyczyny MPDz:

1. w okresie ciąży: - niedotlenienie i niedokrwienie mózgu

choroby matki: np. niewydolność krążeniowo - oddechowa, znaczna niedokrwistość, zatrucia, inne zaburzenia metaboliczne

zmiany dot. łożyska: przedwczesne starzenie się, odklejanie, niewydolność łożyska

przyczyny płodowe: wady rozwojowe, zakażenia wewnątrzmaciczne, patologia pępowiny

2. w okresie okołoporodowym i noworodkowym:

- wcześniactwo, niska masa urodzeniowa

- zamartwica

- wylewy śródczaszkowe

- hiperbilirubinemia

- zakażenia wirusowe, bakteryjne, pasożytnicze

- stymulacja porodu

Zespół niedotlenienia prowadzi do uszkodzenia naczyń mózgowych, wtórnych wybroczyn lub krwawień do OUN płodu.

Postacie kliniczne:

zaburzenia ruchowe - najczęstszy zespół objawów neurologicznych, wynikają z uszkodzenia poszczególnych elementów OUN: dróg korowo - rdzeniowych (piramidowych), jąder podkorowych (ukł. pozakorowy), móżdżku

1. zespół piramidowy - niedowład / porażenia ruchów dowolnych, wzmożenie napięcia nerwowego, wygórowanie odruchów głębokich. We wczesnym okresie rozwoju: przetrwałe, nasilone odruchy postawy, wzmożone napięcie mięśniowe, opóźniony rozwój psychoruchowy

2. zespół pozapiramidowy - zaburzenia napięcia mięśniowego (obniżenie / wzmożenie), zaburzenia ruchowe: hipokinezja / akineza lub hiperkineza (ruchy pląsawice, atetotyczne, mioklonie), u dzieci młodszych: obniżenie napięcia mięśniowego, opóźnienie rozwoju psychoruchowego

3. zespół móżdżkowy - niezborność ruchów, drżenia zamiarowe, obniżenie napięcia mięśniowego, oczopląs, zaburzenia mowy, zaburzenia równowagi, chód na szerokiej podstawie, padanie ku tyłowi, + próba Romberga

4. zespoły mieszane

Objawy współistniejące w MPDz:

- upośledzenia umysłowe, zaburzenia sfery emocjonalnej

- padaczka w 30-65%

- zaburzenia widzenia: zez, krótkowzroczność, astygmatyzm - ok. 50%

- upośledzenie słuchu - ok. 25%

- zaburzenia mowy: dysfazja, dysartria - ponad 50%

- dysfunkcje przewodu pokarmowego: refluks żołądkowo - przełykowy, trudności w żuciu, dysfagia, zaparcia

Podział topograficzny MPDz wg Ingrama:

- porażenie kurczowe połowicze (hemiplegia spastica)

- obustronne porażenie kurczowe (diplegia spastica)

- obustronne porażenie połowicze (hemiplegia bilateralis)

- postać móżdżkowa

- postać pozapiramidowa

Plastyczność - możliwość trwałych przekształceń funkcjonalnych pod wpływem określonych bodźców lub ich kombinacji.

1. plastyczność pamięciowa

2. plastyczność rozwojowa (wpływ środowiska)

3. plastyczność kompensacyjna (efekty naprawcze) - tworzenie synaptycznych między nietypowymi strukturami, umożliwiających częściową lub całkowitą odnowę utraconych funkcji mózgu

W leczeniu dziecka niepełnosprawnego bierze udział grono specjalistów: neurolog, ortopeda, rehabilitant, pediatra, laryngolog, okulista, logopeda, psycholog, pedagog leczniczy, pracownik socjalny, rodzice.

Cele rehabilitacji dziecka z uszkodzonym OUN:

1. hamowanie nieprawidłowych reakcji odruchowych i wzorców ruchowych (samoistna kompensacja)

2. kształtowanie takich stereotypów ruchowych, by dziecko mogło w miarę normalnie funkcjonować, mimo istniejących nieprawidłowości

3. nie tyle pokonywanie kolejnych kamieni milowych, ile ułatwianie prawidłowej aktywności w kolejnych pozycjach (nie ilość, ale jakość)

Neurorozwojowe metody terapii - zasady:

- fizjologiczny rozwój jest jedynie drogowskazem - konieczność dostosowania terapii do możliwości dziecka

- kierunek rozwoju i terapii: kranio - kadualny (utrzymanie głowy w linii środkowej - podpór na kg - stabilizacja miednicy) oraz stawy proksymalne - później stawy dystalne

- somatognozja - znajomość schematu własnego ciała, jego czucia i orientacji w przestrzeni (stymulacja dotyku, słuchu, równowagi, koordynacji wzrokowo - ruchowej, odruchów jedzenia, mowy, ubierania się)

- nauka pielęgnacji dziecka przez rodziców

- wariantowość wzorców ruchowych - doskonalenie najbardziej optymalnych dla dziecka

Terapia usprawniająca metodą Volty - ma na celu odbudowę prawidłowego wzorca ruchowego na zasadzie torowania drogi neurologicznej poprzez wyzwalanie kompleksów ruchowych; stymulacja wybranych miejsc na ciele pacjenta ułożonego w tzw. pozycji aktywującej.

Podstawowymi odruchami wyzwalanymi są odruch pełzania naprzemiennego oraz odruch obrotu wokół własnego ciała. Efekt leczniczy uzyskuje się za pomocą pozycji złożeniowych, punktów stymulacyjnych oraz oporowaniu pozycji wyjściowej.

Metoda NDT wg Berty i Karla Bobathów - (hamowanie) usuwanie przeszkód blokujących prawidłowe wzorce posturalne i ruchowe oraz wyzwalanie prawidłowych wzorców ruchowych.

Metoda - punkty kluczowe odpowiedzialne za układ posturalny (głowa, barki, biodra, kolana, stopy); zmiana ustawienia poszczególnych części ciała reguluje napięcie mięśniowe, modyfikuje nieprawidłową aktywność ruchową.

Metoda Nauczania Kierowanego wg Peto - zintegrowany program oddziaływania na dziecko niepełnosprawne w zakresie: usprawniania motorycznego, integracji społecznej oraz wyrównania deficytów narządów zmysłów, intelektu, emocji.

Hipoterapia - wskazania:

1. po przebytych chorobach zostawiających trwałe ślady w sprawności fizycznej i w życiu psychicznym

2. upośledzonych umysłowo

3. z deficytami rozwojowymi

4. z uszkodzeniami analizatorów (wzrok, słuch)

5. niedostosowanych społecznie

efekty:

- zmniejszenie zaburzeń równowagi

- zwiększenie możliwości lokomocyjnych i zapewnienie kontaktu ze zwierzęciem i przyrodą

- stymulacja rozwoju psychoruchowego dziecka (poprawa koordynacji wzrokowo - ruchowej, orientacji przestrzennej oraz rozeznania w schemacie własnego ciała, zwiększenie możliwości koncentracji uwagi i utrzymania zorganizowanej aktywności, zwiększenie motywacji wykonywania ćwiczeń, rozwijanie samodzielności)

- zwiększenie poczucia własnej wartości

- relaksacja i osłabienie reakcji nerwicowych

SEMINARIUM 2

Gimnastyka lecznicza - zespół odpowiednio dobranych ćwiczeń fizycznych, które mają na celu zwiększenie zakresu ruchów w stawach albo wzmocnienie siły mięśniowej, bądź podniesienie sprawności ogólnej u osób dotkniętych chorobą lub kalectwem w obrębie narządu ruchu.

Wpływ ćwiczeń na organizm ludzki:

1. kości i stawy: zwiększenie zakresu ruchu w stawach, kształtowanie powierzchni stawowych, utrzymanie elastyczności i sprężystości części miękkich stawów, zwiększenie stopnia uwapnienia kości

2. mięśnie: przywracają czynność mięśni i poprawiają ich siłę, utrzymują prawidłową długość i elastyczność m., poprawiają krążenie krwi i chłonki na obwodzie

3. układ oddechowy: zwiększenie poj. życiowej płuc, utrzymanie prawidłowej czynności oddechowej, kształtowanie klatki piersiowej, lepsze dokrwienie i utlenienie organizmu

4. układ krążenia: zwiększenie wydolności i sprawności ukł krążenia, wspomaganie odpływu krwi i chłonki z obwodu do serca

Reedukcja mięśni - całokształt ćwiczeń, które mają na celu przywrócenie utraconej czynności mięśni. W reedukcji mięśni należy rozważnie stopniować ćwiczenia, aby nie doprowadzić do przemęczenia mięśnia.

Podstawowe środki leczenia usprawniającego:

- kinezyterapia (różne formy ćwiczeń ruchowych)

- terapia zajęciowa (wykorzystanie pracy i dostosowanie zajęć, głównie manualnych jako czynnika usprawniającego)

- fizykoterapia (ciepło-, światłolecznictwo, elektro-, hydroterapia, masaż)

- zaopatrzenie ortopedyczne (aparaty, protezy, sprzęt pomocniczy i do samoobsługi)

Podział kinezyterapii:

1. miejscowa: ćwiczenia bierne, czynno - bierne, samowspomagane, w odciążeniu, czynne, z oporem, prowadzone, synergistyczne, oddechowe, relaksacyjne, redresje, wyciągi, nauka chodzenia i pionizacja

2. ogólna (ćw nie objętych chorobą części ciała): ćwiczenia ogólnokondycyjne, gimnastyki porannej, w wodzie, sport inwalidów

Metody kinezoterapeutyczne:

- PNF (proprioreceptywne torowanie ruchu) - odtwarzanie prawidłowej funkcji ruchu

- McKenzie

- NDT - Bobath

- Volty

Ćwiczenia bierne

Wykonywane najczęściej z pomocą drugiej osoby lub za pomocą aparatów. Rola pacjenta ogranicza się tylko do całkowitego rozluźnienia mięśni. Celem jest wyrobienie lub utrzymanie pełnej ruchomości w stawach i tym samym zabezpieczenie przed powstawaniem przykurczów, zniekształceń, zachowanie pamięci ruchowej, wyzwalanie bodźców proprioreceptywnych i zabezpieczenie przed powstawaniem odleżyn. Ruch powinien odbywać się wokół osi fizjologicznej stawu z odpowiednim dawkowaniem zakresu ruchu. Zakres ruchu w stawie powinien być pełny i nie może przekraczać granicy bólu.

Aparaty do ćwiczeń czynnych i biernych kończyn

1. dolnych szyna - przeznaczona do rehabilitacji st kolanowego i biodrowego. Przeciwdziała urazom, zapaleniom stawów i utracie zakresu ruchomości. Kształt dostosowany do anatomicznej budowy ciała, wspomagający pacjenta podczas ćwiczeń i likwidujący nadmierne uciski na stawy

2. górnych szyna łokciowa - zaprogramowana do wykonywania ciągłego ruchu biernego st łokciowego z lub bez zsynchronizowanej pronacji / supinacji przedramienia. Pooperacyjnie zapobiega sztywności i zmiejszeniu ruchomości stawu

3. UGUL (uniwersalny gabinet usprawniania leczniczego) - konstrukcja, dzięki której pacjent może uzyskać odciążenie całego ciała lub niektórych jego części. Składa się z metalowej siatki i ramy z licznymi bloczkami, dzięki którym można na specjalnych linkach zawiesić lub unieruchomić poszczególne części ciała

4. podciąg - szerokie zastosowanie w rehabilitacji ruchowej i korekcie wad postawy, podczas wykonywania ćwiczeń w odciążeniu z podwieszeniem. Można wykorzystać go do ćw kończyny górnej, obręczy barkowej, kończyny dolnej, obręczy miedniczej, itp. Istnieje możliwość regulacji wysokości zaczepu

5. czepiec - zaprojektowany do ułatwienia ćw wzmacniających mięśnie szyi we wszystkich płaszczyznach ruchu

6. mankiety - służą do połączenia kończyny ćwiczącej z gumami lub linkami. Mają ułatwić wykonywanie ćwiczeń w odciążeniu i z obciążeniem. Zastosowanie w ćw mięśni kończyn dolnych, pośladkowych, brzucha, prostych grzbietu

7. uchwyty - pokryte specjalną gąbką, która bezpośrednio styka się z dłonią i ma za zadanie stworzenie komfortu podczas ćwiczeń

8. podwieszki - dzięki nim można wykonywać wszystkie typy ćwiczeń w odciążeniu

9. kamaszek - służy do ćw stawu biodrowego i kolanowego

Rodzaje podwieszeń:

1. częściowe:

- podwieszenie kończyny (górnej lub dolnej w pozycji na plecach, na brzuchu lub na boku)

- podwieszenie kręgosłupa: głowy (w pozycji na plecach), górnej części ciała (w pozycji na plecach i na brzuchu) oraz miednicy i kończyn dolnych (w pozycji na plecach, na brzuchu, na boku)

2. całego ciała

1. jednopunktowe - osiowe, punk zawieszenia znajduje się nad stawem, który ma być ćwiczony. Wskazania: porażenia obwodowe, dystrofie mięśniowe, uruchamianie przykurczów, zmniejszenie niestabilności

2. wielopunktowe - stabilne, każdy wyciąg i pas ma swój własny punkt odniesienia. Wskazania: stabilne naciąganie stawów lub kręgosłupa w celu odprężenia, odciążenia

3. osiowe wielopunktowe - łączy zalety jedno- i wielopunktowego.

Ćwiczenia redresyjne - w użyciem pewnej siły, stosowane w pewnych ograniczeniach ruchu w stawie, celem jest zwiększanie zakresu ruchu w stawach i zniesienie przykurczów.

Ćwiczenia czynne - wykonywane przy współudziale pacjenta, celem jest zwiększenie siły i masy mięśni oraz przywrócenie zdolności prawidłowego ich działania. Rodzaje:

1. izometryczne - napinanie mięśni - polegają na izometrycznych skurczach mięśni, czyli nie wywołujących ruchu w stawie; wykonywanie u pacjentów po zabiegach operacyjnych, gdy ruchy w stawach są przeciwwskazane; w niedowładach mięśni (1-2 w skali Lowetta), stanowią pierwszy z etapów reedukcji mięśni

2. prowadzone - polegają na tym, że terapeuta podtrzymuje kończynę i prowadzi ruch, a pacjent daje bodziec do ruchu; stosowane gdy mięśnie są za słabe by pokonać masę własnej kończyny; cel - zachowanie pamięci danego ruchu

3. wolne - u chorych, których siła mięśniowa wynosi conajmiej 3 w skali Lowetta, celem jest zwiększenie siły mięśniowej, poszerzenie zakresu ruchu, wyrobienie koordynacji ruchów

4. oporowe - oprócz masy danego odcinka ciała włącza się dodatkowy opór, np.: ręka terapeuty, woreczek z piaskiem, itp.; celem jest zwiększenie siły mięśniowej oraz wytrzymałości; należy stopniować obciążenie; zaleca się ciężar równy 1/3 max siły mięśni ćwiczonych z czasem trwania ćw 15-30 min wykonywanych codziennie

5. w odciążeniu - ćw czynne z wykluczeniem masy odcinka ciała, który wykonuje ruch; najczęściej wykonywane w UGULu; ruch wykonywany w jednej płaszczyźnie i wokół wskazanej osi; ćw w wodzie wpływają na rozluźnienie napięcia mięśniowego, wzmocnienie osłabionych grup mięśniowych, poprawę zakresu ruchomości stawów, doskonalenie reakcji równoważnych, poprawę ogólnego stanu psychofizycznego

Łańcuchy kinematyczne

1. otwarty - ćw wykonywane w sposób izolowany, oddziaływają na grupy mięśniowe lub poszczególne mięśnie, aktywują mięśnie antagonistyczne i synergistyczne, nie kształtują zdolności koordynacyjnych

2. zamknięty - wyróżniamy kiedy:

- część dystalna kończyny obciążona jest ciężarem ciała, jest ustabilizowana

- ruch w jednym stawie wywołuje współruchy w sąsiednim

- przemieszcza się proksymalny i dystalny przyczep mięśniowy

Prowadzone ćw stanowią formę treningu funkcjonalnego, wzrastają wartości sił kompresyjnych działających na stawy, różnoczasowa aktywacja mięśni agonistycznych i antagonistycznych wpływa na poprawę dynamiczności stawów, kształtują zdolności koordynacyjne

Ćwiczenia ogólnokondycyjne - celem jest ogólne usprawnienie pacjenta, niezależnie od ćwiczeń wybiórczych; należy je stosować przez cały okres choroby; osiągane przez zastosowanie gimnastyki porannej, ćwiczeń indywidualnych i zespołowych. Formą są: terapia zajęciowa, zabawy, gry sportowe.

Rodzaje ćwiczeń w zależności od siły mięśniowej:

0 - ćw bierne lub bierno-czynne

1 - ćw prowadzone i napinanie mięśni (izometryczne)

2 - ćw w odciążeniu i izometryczne

3 - ćw czynne wolne bez użycia sprzętu pomocniczego

4 i 5 - ćw oporowe

SEMINARIUM 5

Kinezyterapia - leczenie ruchem, gimnastyka lecznicza. Początków można doszukać się w systemie filozoficznym Konfucjusza, który eksponował znaczenie określonych pozycji ciała w uzyskaniu efektów profilaktyczno - leczniczych.

Ruch a układ kostny

Brak obciążania szkieletu jest przyczyną ubytku masy kostnej i osłabienia jej struktury, nieprawidłowego obrotu kostnego i obniżenia wytrzymałości kości. Istnieje wiele dowodów na to, że brak ruchu prowadzi do zaniku masy i siły mięśniowej. Ruchu nie da się zastąpić żadnych lekiem, natomiast ruch zastępuje wiele leków.

Działanie lecznicze ruchu

Ma zapobiec narastaniu i utrwalaniu deformacji poprzez utrzymanie prawidłowej postawy ciała, odtworzenie prawidłowej siły i pracy mięśni, uzyskaniu i zachowaniu prawidłowego zakresu ruchu w stawach, zwiększaniu codziennej aktywności ruchowej, zniesienie bólu.

Kinezyterapia jest stosowana w:

1. schorzeniach i dysfunkcjach narządów ruchu, zespołach bólowych kręgosłupa

2. po udarach mózgu

3. po zawale serca

4. w chorobach ukł oddechowego

5. w chorobach reumatoidalnych

6. po zabiegach operacyjnych w jamie brzusznej

7. przed porodem

Wady postawy, skoliozy - kinezyterapia może być stosowana jako podstawowa i jedyna forma leczenia, może być stosowana zarówno w okresie przedoperacyjnym, jak i po zabiegu.

W większości urazów narządu ruchu, w których kineza nie jest podstawową formą leczenia, łączy się ją z innymi metodami w celu zwiększenia efektu.

Efekty kinezyterapii:

- maksymalna poprawa utraconej funkcji

- ułatwia wystąpienie procesów kompensacji

- zabezpiecza przed wykształceniem nieprawidłowych stereotypów ruchowych

- przywraca utracone, przeciwdziała wtórnym zmianom w ukł kostno - mięśniowym w postaci ograniczeń ruchu

- zapobiega powikłaniom w ukł krążenia i oddychania, które mogą wynikać z unieruchomienia

Metoda McKenzie

Metoda terapeutyczna stworzona przez Roberta McKenzie dedykowana diagnozie, leczeniu i profilaktyce bólów kręgosłupa; leczenie bólów kręgosłupa oparte na szczegółowym wywiadzie i diagnozie - działanie przyczynowe; efektem jest ustąpienie bólu, przywrócenie prawidłowej funkcji kręgosłupa , a co najważniejsze - możliwość uniknięcia epizodów bólowych. Stosowanie środków mechanicznych: ćwiczenia, odpowiednio dobrana pozycja statyczna, terapia manualna; wpływają na poprawę mechaniki kręgosłupa lub stawów i tkanek okołostawowych kończyn.

Większość zespołów bólowych kręgosłupa ma tło mechaniczne i nie kwalifikuje się do leczenia operacyjnego. Ból kręgosłupa jest spowodowany przez nagłe dynamiczne lub ciągłe statyczne przeciążenie. Większość tych przypadków kwalifikuje się do leczenia metodą McKenzie.

PNF - torowanie nerwowo - mięśniowe

Działanie ma prowadzić do uruchomienia zachowanych rezerw adaptacyjnych ukł nerwowego. Metoda koordynuje fizjologiczne przebiegi ruchów tj. ułatwia, hamuje, wzmacnia lub rozluźnia poszczególne grupy mięśniowe oraz eliminuje patologiczne wzorce ruchów. Wykorzystywana jest w neurologii, ortopedii i wadach postawy.

NDT - Bobath

Stosowanie dużej liczby odruchów, specyficznej formy ułatwiania ruchów oraz prawidłowego następstwa rozwojowego prowadzonych ruchów. Uprawnianie ma na celu rozwijać odruchy na danym etapie fizjologiczne, a hamować odruchy patologicznie przetrwałe. Technika ułatwiania wykonywanych ruchów rękami terapeuty pozwala na jednoczesne torowanie pożądanych i hamowanie niepożądanych elementów ruchowych. Ruchy w ten sposób torowane są zbliżone do normalnych ruchów wykonywanych spontanicznie przez zdrowo rozwijające się dziecko.

Terapia Vojta

To neurofizjologicznie sterowany system torowania, mający na celu przywrócenie wrodzonych fizjologicznie wzorców ruchowych, które są zablokowane w swym rozwoju przez wczesnodziecięce uszkodzenie mózgu lub zostały utracone na skutek urazów. Metoda ta jest nazywana również uruchomieniem odruchów, jest stosowana głównie profilaktycznie i leczniczo w dziecięcych neurologicznych zaburzeniach ruchu oraz ortopedycznych wadach postawy.

Metoda Vojty

Opiera się na zasadzie wywoływania odruchów: przez nacisk na określone punkty ciała wywołuje się takie odruchy, jakie występują w normalnym rozwoju motorycznym dopiero w późniejszym stadium. Mogą być w ten sposób korygowane patologiczne wzorce postawy i ruchowe. Vojta wykorzystuje szczególnie dwa systemy utorowanie korygujące postawę: tzw. pełzanie odruchowe i obrót odruchowy.

Vojta definiuje 20 sfer wywołujących reakcję. Które dzieli na strefy główne i podrzędne. Strefy główne leżą przy kończynach (bodźce okostnej), strefy podrzędne przy tułowiu (bodźce mięśniowe). Z reguły podrażnienie jednej strefy wywołuje całościowy wzorzec odruchowy. Oprócz motorycznych dochodzi do silnych reakcji wegetatywnych danej strefy (np. zaczerwienienie skóry, poty).

Wskazania:

- przepuklina oponowo - rdzeniowa i mózgowo - rdzeniowa

- porażenie nerwów obwodowych i splotów nerwowych

- skolioza wrodzona (osteogenna) i skolioza młodzieńcza

- artrogrypoza wielopostaciowa

- mózgowe porażenie dziecięce

- kręcz mięśniopochodny wrodzony i kręcz kostny

- neurogenne dysplazje stawów biodrowych

- choroba Partesa

- zaniki rdzeniowe mięśni (dystrofie)

- stwardnienie rozsiane

- wylewy do mózgu u dorosłych

- złamania kręgosłupa z uszkodzeniem rdzenia

- porażenie nerwu twarzowego okołoporodowe

---