WOJSKOWA AKADEMIA TECHNICZNA
LABOLATORIUM
„FOTOGRAFIA TECHNICZNA”
SPRAWOZDANIE
Z
PRACY LABOLARORYJNEJ Nr. 2a
Wyznaczanie pozytywowych powiększeń fotograficznych
Cel ćwiczenia:
Celem ćwiczenia jest wykonanie poprawnych odbitek fotograficznych z negatywu metodą powiększenia na papierach fotograficznych o różnej gradacji.
Warszawa 2003
SPRAWOZDANIE
Przed przystąpieniem do wykonywania zdjęć fotograficznych zapoznani zostaliśmy z zasadami posługiwania się sprzętem fotograficznym. Do ćwiczenia wykorzystano:
aparat fotograficzny marki Zenit,
dwa obiektywy (w tym jeden szerokokątny),
błonę fotograficzną czarno - białą o szerokości 35mm,
oraz światłomierz.
Aparat fotograficzny - urządzenie optyczno- mechaniczne umożliwiające otrzymanie obrazów na materiale światłoczułym / foto / lub matrycy detektorów /EO/,na który rzutowany jest obraz przez obiektyw.
Błona fotograficzna - jeden z podstawowych rodzajów materiałów fotograficznych światłoczułych, wykonana z podłoża (głównie octan celulozy) oraz jednej lub kilku warstw emulsji światłoczułej.
W zależności od rodzaju emulsji jest materiałem negatywowym lub diapozytywowym (slajd). W zależności od zastosowania występuje w postaci arkuszy (np. zdjęcie rentgenowskie) oraz błon zwojowych o różnej szerokości (podstawowe - 61,5 mm, 35 mm, 16 mm).
Najbardziej rozpowszechnioną błoną jest zwojowa błona małoobrazkowa o szerokości 35 mm, przystosowana do niemal wszystkich typów amatorskich aparatów fotograficznych, pozwalająca na wykonanie najczęściej 36 zdjęć.
Zdjęcia z wolnej ręki
Wszystkie zdjęcia wykonano w plenerze. Naszymi obiektami, które fotografowaliśmy były osoby na tle budynków, drzew itp. Przed przystąpieniem do wykonywania zdjęć każdorazowo przy pomocy światłomierza mierzyliśmy ilość światła odbijanego od fotografowanego obiektu. Następnie kierując się wskazaniami światłomierza ustawiliśmy czas otwarcia migawki oraz wielkość otworu przysłony niezbędny do osiągnięcia optymalnej ekspozycji. W kolejnym kroku po przez zespół soczewek ustawialiśmy głębię ostrości fotografowanego obiektu Po wykonaniu powyższych czynności poprzez naciśnięcie spustu migawki naświetlaliśmy materiał światłoczuły. Należało jednak pamiętać, aby nie poruszyć aparatem w trakcie wykonywania ekspozycji, ponieważ każdy taki ruch związany byłby z utratą ostrości. Każdy obiekt powinien być fotografowany trzykrotnie, za każdym razem z innym czasem ekspozycji co do końca nam nie wyszło. Po naświetleniu całego filmu przystąpiliśmy do jego wywołania. W tym celu należało w ciemni wyjąć błonę z kasety i umieścić ją w koreksie.
Koreks - światłoszczelna puszka służąca do obróbki błon małoobrazkowych, zwojowych i filmów.
Następnie do koreksu został wlany wywoływacz.
Wywoływacz fotograficzny - mieszanina związków chemicznych stosowana do wywołania obrazu utajonego.
Obraz utajony - efekt naświetlenia emulsji fotograficznej. Padające na emulsję promieniowanie powoduje wybicie elektronów z powłoki walencyjnej jonów halogenu. Następnie uwolnione elektrony ujemnie ładują centra czułości (atomy halogenu są wiązane przez odpowiednie akceptory zawarte w żelatynie), do których z kolei przyciągane są międzywęzłowe jony Ag+, ulegające ostatecznie redukcji do atomów srebra.
Po upływie 30 minut wywoływacz zastąpiliśmy przerywaczem fotograficznym na x min, który ma na celu przerwanie procesu wywoływania i nie doprowadzenia do utraty naświetlonego materiału poprzez jego całkowite zaczernienie. Kolejna kąpiel nastąpiła w utrwalaczu trwająca połowę czasu wywoływania. Podczas każdej kąpieli film w koreksie był obracany w celu usunięcia pęcherzyków powietrza z powierzchni filmu. Istotnym elementem była odpowiednia temperatura każdej z tych cieczy. Ostatni etap w wyżej wymienionym procesie, to płukanie w wodzie i suszenie błony,
Ocena filmu
,,W trakcie powiększania mogą pojawić się problemy z negatywami, które na pierwszy rzut oka wyglądają prawidłowo. Suche filmy ogląda się przez szkło powiększające, sprawdzając czy nie mają śladów po pęcherzykach powietrza lub różnic gęstości. Błędy w obróbce mogą wynikać z braku doświadczenia, zbyt krótkich czasów poszczególnych etapów procesu oraz zbyt małej pieczołowitości, która początkującym wydaje się nużąca, ale jest bardzo ważnym elementem praktyki. Czasami przyczyny błędów związane są z samym filmem, szczególnie jeśli był on przeterminowany lub źle przechowywany”
Z całego filmu wykonaliśmy 20 ekspozycji. Z 18 ekspozycji wykonaliśmy 8 odbitek.
Odbitka fotograficzna - pozytywowy obraz fotograficzny na podłożu nieprzezroczystym.
Klatka nr 1 jest lekko niedoświetlona o jakieś pół przesłony, partie najwyższych świateł zachowały częściowo szczegóły, miejsca cieni są zbyt jasne. Te fragmenty na odbitce zostaną odwzorowane w postaci czarnej płaszczyzny bez szczegółów.
Klatka nr 2 i 3 mają właściwą ekspozycje, zawierają szczegóły w całym zakresie tonów. Odbitki powinny wyjść prawidłowe.
Naświetlanie, ekspozycja - poddawanie materiału światłoczułego (emulsja fotograficzna) działaniu światła.
Ilość potrzebnej do naświetlania energii świetlnej zależy od światłoczułości materiału fotograficznego, jego barwoczułości, składu spektralnego światła oraz sposobu wywoływania materiału. Ilość światła w procesie naświetlania regulowana jest czasem naświetlania oraz wielkością otworu przysłony. Zbyt mała ilość światła powoduje niedoświetlenie materiału, natomiast zbyt duża - prześwietlenie materiału.
Klatka nr 4 jest prześwietlona o jakieś pół przesłony, mogą występować zbyt małe ilości informacji nie koniecznie o obiekcie, lecz o otoczeniu (budynek w tle). Odbitka powinna być jasna.
Klatka nr 5. Partie najwyższych świateł zawierają szczegóły. W całym zakresie tonów jest dostateczna ilość informacji o obiekcie. Ekspozycja właściwa. Odbitka powinna wyjść prawidłowo.
Klatka nr 6. Prześwietlenie ekspozycji (zbyt duża przesłona, należało by zmniejszyć ja o 1 lub zmniejszyć czas naświetlania podczas ekspozycji). Odbitka powinna wyjść bardzo jasna. Aby uzyskać jakikolwiek obraz będzie trzeba wydłużyć czas naświetlania pod powiększalnikiem.
Klatka nr 7 jest lekko niedoświetlona. Dostateczna ilość informacji o obiekcie.
Klatka nr 8 jest lekko niedoświetlona. Odbitka wyjdzie lekko zaciemniona.
Klatka nr 9. Właściwa ekspozycja. Dostateczna ilość informacji o obiekcie. Odbitka powinna wyjść prawidłowo. Zerwana perforacja.
Klatka nr 10,11 jest lekko niedoświetlona. Odbitka wyjdzie delikatnie zaciemniona.
Klatka nr 12. Właściwa ekspozycja. Dostateczna ilość informacji o obiekcie. Odbitka powinna wyjść prawidłowo.
Klatka nr 13 została dwukrotnie naświetlona z powodu zerwania perforacji.
Klatki nr 14, 16. Właściwa ekspozycja. Dostateczna ilość informacji o obiekcie. Odbitka powinna wyjść prawidłowo. Klatka 16 jest delikatnie prześwietlona.
Klatka nr 15. jest lekko niedoświetlona, miejsca cieni są zbyt jasne. Te fragmenty na odbitce zostaną odwzorowane w postaci czarnej płaszczyzny bez szczegółów.
Klatka nr 17. Właściwa ekspozycja. Dostateczna ilość informacji o obiekcie. Odbitka powinna wyjść prawidłowo.
Klatki nr 18, 19, 20 są niedoświetlone. Miejsca cieni są zbyt jasne. Te fragmenty na odbitce zostaną odwzorowane w postaci czarnej płaszczyzny bez szczegółów. Odbitka będzie zaciemniona.
Za sukces należy uznać brak błędów przy nawijaniu błon fotograficznych na szpulę koreksu. Źle nawinięte filmy na szpulę koreksu powodują ich stykanie się, co w efekcie prowadzi do pojawienia się na negatywie przezroczystych lub mlecznych plam. Ogólnie prawie wszystkie klatki były nie doświetlone. Oryginalny brak napisów i numerów klatek uniemożliwiał rozpoznanie czy film był niedoświetlony czy niedowołany .
Ocena odbitek
Dla każdej odbitki czas naświetlania zależy od konkretnego negatywu, skali powiększania, otworu przesłony w obiektywie, mocy żarówki w powiększalniku i typu oraz gradacji papieru. Najlepszym sposobem określania czasu ekspozycji jest wykonanie testu. Zasłaniając część kadru należy zwrócić uwagę, aby w obu strefach znalazły się i cienie, i światła. Jeden z negatywów użyliśmy w celach testowych. Test przeprowadziliśmy dla różnych czasów naświetlania zasłaniając kolejno części kadru.
Odbitka nr 1 wypadła prawidłowo, wiele jest informacji o fotografowanych obiektach. Czas naświetlania prawidłowy. Brakuje jej jedynie lepszego kontrastu czego powodem jest papier o niskiej gradacji.
Odbitka nr 2. Odbitka ma nie właściwą ostrość. Negatyw był nie doświetlony. Brak informacji w miejscach cieni.
Odbitka nr 3 miała na celu wykonanie zdjęcia z pierwszym i drugim planem. Fotografowany obiekt na drugim planie jest bardziej ostry, lecz niedostatecznie, posiada więcej informacji o fotografowanym obiekcie. Plan pierwszy wyszedł nie ostry o małej ilości czytelnych szczegółów. Ogólnie mała głębia ostrości.
Odbitka nr 4 jest nie ostra, powodem mogło być poruszenie aparatem podczas wykonywania ekspozycji lub zła regulacja powiększalnika. Odbitka jest jasna z powodu prześwietlenia negatywu.
Odbitka nr 5. Ostrość prawidłowa. Negatyw był nie doświetlony. Odbitka wyszła jasno z powodu zbyt krótkiego czasu naświetlania pod powiększalnikiem.
Odbitka nr 6 jest nie ostre, powodem było poruszenie aparatem podczas ekspozycji. Negatyw był prześwietlony. Podczas naświetlania pod powiększalnikiem wydłużyliśmy czas naświetlania, aby uzyskać możliwie jak najwięcej informacji z negatywu.
Odbitka nr 7 ma właściwą ostrość. Czas naświetlania zbyt krótki.
Odbitka nr 8 Negatyw był dwukrotnie naświetlony z powodu zerwania perforacji..
Wszystkie odbitki zostały wykonane z większymi lub mniejszymi błędami jednak błędem wspólnym dla wszystkich odbitek jest zbyt mała kontrastowość spowodowana tym iż odbitki były robione na papieże o zbyt małej gradacji, a także nierówna biała ramka, gdyż brzegi papieru w maskownicy były nierównoległe do brzegów klatki, oraz . Wiele odbitek posiada niepotrzebne szczegóły na obrzeżach. Można to wyeliminować poprzez regulacje powiększenia lub lekkie zmniejszenie kadru ramki maskownicy.
Wnioski
Podczas wykonywania zdjęć nie udało nam się ustrzec przed błędami, ale są to błędy wynikające z zupełnego braku doświadczenia w zakresie fotografowania, obróbki chemicznej błon negatywowych oraz wykonywania odbitek. Każda z odbitek posiada błędy które potrafimy zauważyć, lecz jest wiele błędów które mógłby wyjawić prawdziwy fotografa dla nas po prostu nie istnieją.
Podstawowy błąd to poruszanie aparatem w czasie zwalniania migawki. Powodowało to zamazanie szczegółów na wykonanej odbitce. Błąd ten był nie do wyeliminowania.
Kolejnym błędem było nie dokładne ustawienie ostrości,czasu naświetlania oraz przesłony.
Błędy pojawiające się w odbitkach to czas naświetlania papieru w ciemni. W niektórych przypadkach był zbyt krótki powodując niedoświetlenie zdjęcia i braki w szczegółach innym zaś razem czas ten był zbyt długi. Powodowało to zaciemnienie zdjęcia i w niektórych przypadkach utratę ich czytelności.
Mimo dużej ilości błędów w czasie wykonywania zdjęć doświadczenie to pozwoliło nam zapoznać się z techniką wykonywania zdjęć, obróbki chemicznej oraz wykonywania odbitek. I było jednym z etapów w trakcie zdobywania wiedzy niezbędnej w przyszłej pracy.
Literatura
Tadeusz CYPRIAN Fotografia czarno - biała Wydawnictwa Naukowo - Techniczne WARSZAWA 1976
Andrzej KOTECKI Fotografia barwna LIBRA WARSZAWA 1982
Benno WUNDSHAMMER Fotografia dla wszystkich Wydawnictwa Artystyczne i Filmowe WARSZAWA 1989
Michael LANGFORD Fotografia od A do Z Muza S.A. 9WARSZAWA 1995