TECHNIKI W PSYCHOTERAPII

Uporządkowane ze względu na stopień ingerencji psychoterapeuty, jego dyrektywności.

1. KONFRONTACJA

• Pierwszy krok w analizie problemów pacjenta

• Polega na wskazaniu pacjentowi na przejawy jego zachowania, które stanowią ekspresje nieświadomych tendencji w taki sposób, aby zjawisko to stało się ewidentne dla świadomej części ego

• Pacjent jest uczony różnicowania i rozpoznawania zachowań związanych z wewnętrznymi zjawiskami psychicznymi

• Opór i reakcja przeniesieniowa

• Przekazywanie pacjentowi dowodów na istnienie pewnych zjawisk, jest ważna pa początku psychoterapii

• Istotne jest, w jakim czasie dokonuje się konfrontacji, ponieważ podana w nieodpowiednim momencie może być zignorowana przez pacjenta

2. KLARYFIKACJA

• Polega na oddzieleniu istotnych elementów badanego zjawiska od ubocznych

• Psychoterapeuta skupia się na wewnętrznym psychicznym zjawisku, przedstawia je w ostrym świetle i izoluje je - oddziela szczegóły znaczące od nieistotnych

• Klaryfikacja oporu polega na wskazaniu specyficznych emocji wywołujących to zjawisko

• Klaryfikacja przeniesienia - psychoterapeuta pobudza pacjenta do wypowiadania swobodnych skojarzeń na temat odczuć doznawanych wobec niego i nawiązuje do przeszłych doświadczeń pacjenta - określenie natury instynktowych impulsów i określenie obszaru i obiektów, jakich dotyczą.

3. INTERPERTACJA

• Doprowadza do uświadomienia, ujawnienia znaczenia zjawiska psychicznych ich źródła, historii i przyczyny

• Psychoterapeuta angażuje swoją wiedze, intuicję, empatię, własną nieświadomość

• Interpretacja jest pewną hipotezą weryfikowaną przez pacjenta

• Pacjent musi skoncentrować się na znaczeniach, przyczynach psychologicznych zjawisk

• Interpretacja oporu dotyczy przeszłych doświadczeń będących przyczyną odczuć i impulsów wywołujących to zjawisko

• Interpretacja przeniesienia odkrywa znaczenie, historię, pochodzenie i cele przeniesienia.

• Pacjent dokonujący interpretacji dokonuje rozdziału pomiędzy „ja” obserwującym i doświadczającym.

• Zasady psychoterapii

- terapeuta stosują interpretacje nie powinien wybiegać poza treści, które pacjent ujawnił

- interpretacja powinna być sformułowana w języku potocznym

- interpretacja powinna się liczyć z poziomem lęku, jaki wywoła u pacjenta uświadomienie sobie represjonowanego materiału

- podawać interpretacje gdy pacjent po raz trzeci dostarczy materiał

- interpretacja zjawiska oporu powinna wyprzedzać interpretowanie reakcji przeniesieniowych

• Opór jest barierą połączenia wypartego ze świadomości doświadczeniu z nowym doświadczeniem, pozwalającym uświadomić sobie podświadomość

• Strachey wyróżnia interpretacje zmieniające,

1. których celem jest:

• Uświadomienie sobie przez pacjenta, że pewna cześć jego energii popędowej jest skierowana na psychoterapeutę

• Uświadomienie, że popędu te są skierowane do archaicznego obiektu, a nie do analityka

• Interpretacje musza być podawane w małych dawkach

• Musi być konkretna a nie ogólnikowa i wobec popędów, które działają aktualnie

• Dotyczy pacjentów z zaburzeniami neurotycznymi - służą poprawie ich kontaktu z rzeczywistością a tym samym wzmocnienia ego

• Niebezpieczeństwo stosowania interpretacji u schizofreników

• Korzyści płynące z interpretacji fałszywej to wzmocnienie u pacjenta zdolności do różnicowania stwierdzeń terapeuty

• Najbardziej szkodliwe są interpretacje źle podane w czasie

• Dobry kontakt z pacjentem wpływa na efekty interpretacji

• Podsumowania pod koniec sesji

• Interpretacja może

1. Spotkać się ze strony pacjenta z akceptacją

2. Stymulować jego napięcie, lęk

3. Zostać odrzucone jako nierzetelne

4. Wywoływać manipulacyjną przekorę u pacjenta

• Kryteria oceny efektywności interpretacji:

• Nowe działania pacjenta w rzeczywistości poza terapią

• Podejmowanie decyzji

• Uwolnienie od lęku

• Utrata poczucia winy

• Wiązanie przeszłości z tym co dzieje się obecnie

• Zmiana bieżących destruktywny zachowań

4. PRZEPRACOWANIE

• Zespół procedur, które stosowane są przez psychoterapeutę po przyjęciu przez pacjenta interpretacji

• To praca psychoterapeutyczna, która prowadzi się aż do momentu zmiany postawy i zachowania pacjenta, ustąpienia symptomów chorobowych

• Polega na werbalnych interwencjach psychoterapeuty i na długotrwałym oczekiwaniu na wystąpienie zrozumienia znaczenia interpretacji u pacjenta

• Eksploruje się czynniki zapobiegające zmianie funkcjonowania pacjenta

• Uświadomienie poprzez interpretacje treści do reorientacji

• Ma wywołać strukturalne zmiany ego a więc przyczyniać się do poszukiwania przez nie adekwatnych form rozładowania instynktownych tendencji

Analiza treści materiału dostarczanego przez pacjenta wymaga od psychoterapeuty:

1. przekładania komunikowanych treści na wyrażone w nich w sposób zamaskowany nieświadome doświadczenia, odczucia i impulsy

2. dokonywania syntezy tych danych

3. przekładania zsyntetyzowanych informacji na język w jakim mogą one zostać przekazane pacjentowi

4. dokonania wyboru stosowanego czasu na zakomunikowanie pacjentowi zanalizowanych treści tak aby był on gotów do przyjęcia tego co uzyskał od psychoterapeuty

---