Najczęściej używane polecenia linuxa/unixa
Co to jest
Spis najczęściej używanych poleceń systemu Linuks (również częściowo inne typu Unix). Poniższa lista zawiera wybrane przezemnie polecenia (programy), których znajomość jest przydatna do podstawowej obsługi shella systemu. Nie jest to żadna dokumentacja, a jedynie coś jak ściągawka, co przypomina znaczenie i zastosowanie danego polecenia. Lista jest uporządkowana alfabetycznie według nazw poleceń (programów). Czasem pojawia się przykład praktycznego zastosowania. Nie jest to wersja ostateczna. W miarę możliwości będę uzupełniał przykładami.
Pomoc:
Potrzebujesz dokładnego opisu polecenia? wpisz więc coś takiego: man hasło. Spowoduje to wyświetlenie jeśli to możliwe, podręcznika do "hasła".
przejdź do wersji skróconej
&
Opis: Gdy umiescisz ten znak poprzedzony spacją na koncu polecenia, zlecasz wykonanie go w tle, czyli w osobnym procesie, który zostanie zakończony po zakonczeniu wykonywania wydanego polecenia. Dzieki temu można rozpocząć wykonywanie długotrwałego zadania mając możliwość dalszej pracy z linią poleceń lub choćby wylogowania się.
Przykład:
przykładem może być wykonanie polecenia wget mającego na celu pobranie plików z listy
bzip2 (*.bz2) - wysokowydajny kompresor
Opis:
Porównaj: gzip, tar
Opcje:
Przykład:
cal [miesiąc] [rok]
Opis: ustawienia daty
Porównaj:
Opcje:
miesiąc liczba dwucyfrowa rok całe cztery cyfry Przykład:
cat [-u] [-s] [-v] [-t] [-e] nazwa_pliku
Opis: przekierowuje strumień danych
Porównaj: grep, head, sed, join, paste, tail, uniq, wc
Opcje:
-u (wyjście (nie?) jest buforowane)
-s (eliminuje ostrzeżenia o plikach nieistniejących)
-v (emituje znaki niegraficzne (blanki))
-t (tab=^I, a nowa linia=^L)
-e (emituje "$" na końcu każdej linii (wyłącza opcje -v))
Przykład:
sklejanie plików cat plik1 plik2 >plik12
cd [ścieżka_dostepu]
Opis: zmiana katalogu (bez parametru: przejście do katalogu użytkownika)
Porównaj:
Opcje:
cd / (katalog główny)
cd . (katalog bieżący)
cd .. (katalog nadrzędny)
cd - (katalog poprzedni)
cd $home (katalog macierzysty, taki sam efekt bez podania parametrów)
Przykład:
chown
Opis: ustawianie właściciela pliku
Porównaj: chmod
Opcje:
chown [tryb] wlasciciel[:grupa] nazwa_pliku
tryby :
-R (przerwarzaj rekursywnie)
--from=OBECNY_WLASCICIEL:OBECNA_GRUPA
-f (bez wyswietlania komunikatow)
Przykład:
Wlascicielem wszystkiego w tym katalogu bedzie istniejacy uzytkownik 'root':
chown -R root .
chmod [tryb] [kto][+/-/=][uprawnienie] nazwa_pliku
Opis: ustawianie praw dostępu do pliku tzw. atrybuty
Porównaj: chown,touch
Opcje:
tryby :
-R (przerwarzaj rekursywnie)
-f (bez komunikatow)
kto:
(a)ll, (g)roup, (o)thers, (u)ser
uprawnienie:
(r)ead, (w)rite, e(x)ecute, semafor, (l)oging
Przykład:
chmod g+w plik
clear [tryb_terminala]
Opis: czyści okno terminalu
Porównaj: echo
Opcje:
Przykład:
cmp
Opis: porównuje pliki bit po bicie
Porównaj: dircmp
Opcje:
-s (silent - bez podawania komunikatow)
-c (wyswietla rozniace sie znaki)
-l (raportuje pozycje i wartosci rozniacych sie znakow)
Przykład:
copy [-almnorv] [-ad] źródło przeznaczenie
Opis: kopiuje pliki i katalogi
Porównaj: cp, scp, mv, rm
Opcje:
-a (żąda potwierdzenia przed procesem kopiowania)
-l (używa linków jeśli jest to możliwe)
-m (kopiuje pliki z czasem ostatniej modyfikacji)
-n (nie nadpisuje istniejących ju? plików)
-o (wymusza przeniesienie flag pliku))
-r (kopiuje zawartość podkatalogów))
-v (bieżący raport)
-ad (pyta o potwierdzenie kopiowania podkatalogów (dla opcji -r ))
Przykład:
cp
Opis: kopiuje pliki
Porównaj: copy, scp, mv, rm
Opcje:
zobacz w poleceniu copy
cp nazwa_pliku1 nazwa_pliku2
cp nazwa_plików nazwa_podkatalogu
Przykład:
cut
Opis:
Porównaj:
Opcje:
Przykład:
dd
Opis: konwertuje i kopiuje pliki
Porównaj:
Opcje:
Przykład:
df [-t] [-f] [-v] [-i] [nazwa_systemu_plików]
Opis: raportuje zajetosc systemu na dyskach
Porównaj: du, ls
Opcje:
-t (raportuje liczbę bloków wolnych i zajętych (standardowo tylko wolnych))
-f (raportuje aktualną liczbę bloków wolnych)
-v (raportuje procent bloków użytych i wolnych)
-i (raportuje procent i liczbę użytych i-węzłów)
Przykład:
dircmp [-d] [-s] [-wn] katalog1 katalog2
Opis: porównuje katalogi
Porównaj: cmp, du, mkdir, ls
Opcje:
-d (emisja różnic w plikach o tej samej nazwie)
-s (emituje listing identycznych plików podkatalogów)
-w (zmienia długość linii do n znaków (standardowo 72))
Przykład:
du [-afrsu] [nazwy]
Opis: szacuje obszar zajętośći plikow
Porównaj: df, ls
Opcje:
-bkmh (w b-bajtach, k-kilobajtach, m-megabajtach, h-czytelnie)
-a (raportuje każdy plik z osobna)
-c (wyswietla wielkosc sumarycznie)
-f (pliki tylko dla file systemów (bieżący))
-l (uwzglednia rozmiar dowiazan symbolicznych)
-r (nie komunikuje niemożliwości otwarcia pliku)
-s (sumuje podkatalogi) -u (ignoruje linki (nie zlicza ich))
-x (ingnoruje inne systemy plikow)
-S (raportuje sume dla kazdego podkatalogu)
Przykład:
Sprawdzimy ile zajmuje nasz system:
du -s -h -x /
Zobaczymy ile zajmuje kazdy podkatalog katalogu bierzacego:
du -S -c -h
echo [-n] [argumenty]
Opis:
Porównaj: cat, clear
Opcje:
-n (nie wyświetla znacznika nowej linii)
Przykład:
elm
Opis: program pocztowy
Porównaj:
Opcje:
Przykład:
fdisk
Opis: zarządzanie partycjami dysku
Porównaj:
Opcje:
Przykład:
fetchmail
Opis: zarządzanie zewnętrzną pocztą
Porównaj:
Opcje:
Przykład:
file [-cl] [-fplik] [-mplik] argument
Opis: testowanie pliku
Porównaj:
Opcje:
-c (sprawdza numery magiczne)
-l (testuje dodatkowo linki (z opcją -c))
-f (podaje plik z zapisanymi plikami do testowania)
-m (w miejsce pliku z numerami magicznymi ma być wyspecyfikowany -mplik)
Przykład:
find [sciezka_poczatkowa] polecenie
Opis: wyszukiwanie pliku, katalogu
Porównaj: ls, which ,finger
Opcje:
-name wyrazenie (wyszukuje w nazwie łancuch spelniajacy 'wyrazenie' jak *.txt)
-iname wyrazenie (j.w. bez rozrozniania wielkosci liter)
-regex wyrazenie_regularne (jak -name, tyle ze wyrazenie regularne jak '[0-9].+mp[:digit:]')
-perm tryb_dostepu (uwzgledniamy atrybuty)
-type x (np. d-katalog, f-plik, l-dowiazanie symboliczne i inne)
-links n_ (poszukiwany ma n_ dowiazan symbolicznych)
-size n[c] (n-ilosc bloków c-ilosc znaków)
-user nazwa_użytkownika_
-atime n_ (access time)
-mtime n_ (modyfing time)
-g nazwa_grupy_
-print (wyswietla wynik poszukiwan na wyjscie standardowe)
-exec komenda \; (wykonuje komende na znalezionych o parametrach zakonczonych "\;", w razie potrzeby "{}" wskazuje na znaeziony plik)
Przykład:
Wyszukamy wszystkie pliki .html i .htm w bierzacym katalogu (rekursywnie):
find . -iname *.htm*
Poszukamy plikow w calym systemie zawierajacy slowo "linux" i pokazemy wynik poszukiwan:
find -type f -exec grep -q 'linux' {} \; -print
Poszukamy pliki .htm .html .gif .png w bierzacym katalogu i zdejmiemy z nich atrybut wykonywalnosci, wynik dzialania przejrzymy w programie less:
find . -regex .+[hgp][tin][mfg].? -exec chmod -x {} \; -print | less
finger [-bfilpqsw] [login1 [login2]]
Opis: wyszukuje informacje o użytkowniu, wyświetla nazwę użytkownika, pełną nazwę terminalu, right status, iddle time, login time
Porównaj: find
Opcje:
-s (format krótki)
-w (format wąski)
-f (format skrócony)
-b (poszerzony raport)
-l (najpełniejszy raport)
-q (szybka lista użytkowników)
-i (szybka lista użytkowników wraz z iddle time)
Przykład:
fsck
Opis: naprawa systemu plików
Porównaj:
Opcje:
Przykład:
ftp
Opis: prosty klient ftp
Porównaj:
Opcje:
Przykład:
gcc
Opis: kompilator języka c
Porównaj:
Opcje:
Przykład:
gnus
Opis: przeglądarka news
Porównaj:
Opcje:
Przykład:
grep [-bchilnsvy] [-fnazwa_pliku] [-ewyrażenie] lista_nazw_plików
Opis: wyszukiwanie plików zawierających wyrażenia regularne
Porównaj: cat, head, join, tail, uniq
Opcje:
-v (emituje tylko linie spełniające wyrażenie)
-c (emituje liczbę linii spełniającą warunek)
-l (emituje tylko nazwy plików)
-n (poprzedza każdą wyświetloną linie numerem)
-d (poprzedza każdą wyświetloną linie numerem bloku)
-s (eliminuje błędy)
-i (ignoruje małe i wielkie litery)
-e (wyrażenie = poszukiwany łańcuch)
-f file ('file' to plik zawierajacy liste wyrazen odzielonych znakami nowej linii, a ktore ma spelniac plik poszukiwany)
Przykład:
grep '[Gg]rzegorz' imiona.txt
Zobacz tezopis polecenia 'find'
gunzip
Opis: rozpakowuje pliki *.gz, *tgz, *.taz
Porównaj: gzip, tar, bzip2
Opcje:
Przykład:
dekompresja: "gunzip plik.tar.gz" otrzymujemy tylko "plik.tar"
gzip
Opis: kompresor, spakowane są nim pliki *.gz
Porównaj: gunzip, tar, bzip2
Opcje:
Przykład:
kompresja: "gzip -9v *" z maksymalną skutecznością poszczególne pliki w katalogu, zastępując stare dekompresja: "gzip -x plik.tar.gz" otrzymujemy tylko "plik.tar"
head [-liczba] lista_nazw_plików
Opis: wyświetlanie początkowej części pliku
Porównaj: cat, grep, join, paste, tail, uniq, wc
Opcje:
-liczba (emituje liczbę pierwszych linii plików (standardowo 10))
Przykład:
hello login_użytkownika [nazwa _tty]
Opis: umożliwia wysylanie krótkiego tekstu na ekran adresata z aktywnym wywołaniem
Porównaj: mesg, talk, write
Opcje:
Przykład:
hwconfig [nlhcq] [-fnazwa_pliku_konfiguracyjnego] [parametr] [parametr=wartość]
Opis:
Porównaj:
Opcje:
-n (nazwa)
-l (emituje pełny raport)
-h (emituje dodatkowo nagłówek)
-c (sprawdza konflikty urządzeń (we-wy, DMA, IRQ))
-q (sprawdza, ale nie raportuje bez konfliktu)
Przykład:
irc
klient irc
Porównaj:
Opcje:
Przykład:
joe
Opis: edytor tekstów
Porównaj:
Opcje:
Przykład:
join [-an] [-jmn] nazwa_pliku1 nazwa_pliku2
Opis: specjalne sklejanie plików, może być użyteczne przy sacalaniu różnych wersji tego samego dokumentu txt
Porównaj: cat, grep, head, paste, tail, uniq
Opcje:
-a (n=1,2 emituje pozostałe linie pliku n (np. -a1 emituje cały plik1))
-j (scala wg. m-tego pola n-tego pliku)
Przykład:
killall [-nr_sygnału] nazwa
Opis: zabijanie procesów danego programu
Porównaj: kill, ps
Opcje:
-15 (jest to uśmiercenie w trybie normalnym (standardowo))
-9 (pewne uśmiercenie)
Przykład:
przed usuwaniem procesow sprawdz najpierw za pomoca 'ps'
kill [-nr_sygnału] PID
Opis: zabijanie procesów
Porównaj: killa, ps
Opcje:
-15 (jest to uśmiercenie w trybie normalnym (standardowo))
-9 (pewne uśmiercenie)
Przykład:
przed usuwaniem procesow sprawdz najpierw za pomoca 'ps'
ps
Opis: zarządzanie procesami
Porównaj:
Opcje:
Przykład:
less
Opis: przeglądarka tekstów, obustronne przewijanie
Porównaj:
Opcje:
Przykład:
Wyswietlimy zawartosc katalogu w programie less:
ls -a | less
lftp
Opis: dobry klient ftp
Porównaj:
Opcje:
Przykład:
lilo [nazwa] [single]
Opis: boot manager (Linux Loader)
Porównaj:
Opcje:
single (umozliwia uruchmienie linuxa w trybie awaryjnym)
Przykład:
Zastosujemy tryb awaryjny po zgloszeniu sie lilo:
LILO: linux single
links
Opis: tekstowa przeglądarka www, z obsługa tabel i ramek
Porównaj: lynx
Opcje:
Przykład:
ln
Opis: tworzy logiczne dowiązania do plików tzw. linki
Porównaj:
Opcje:
Przykład:
ls [-ACFLRabcdfginopqrstux] [ścieżka_dostepu/nazwa_pliku]
Opis: wyświetla zawartość katalogu
Porównaj: find
Opcje:
-lc (emisja w kolumnie plików z katalogu)
-lf (lista nazw (wskazuje podkatalogi i pliki symbolicznie, linkowanie do pliku fizycznego))
-lr (listuje zawartość podkatalogów (antyalfabetycznie lub antydatowo))
-ls (listuje alfabetycznie)
-lx (emisja kolumnowa, ale porządkowanie wzdłuż? wiersza)
-A (nazwy wszystkich plików (te? tych ukrytych))
-L (informacje o pliku i ścieżce do fizycznego pliku (w linkach))
-R (listowanie z podkatalogami)
-a (wszystkie nazwy)
-b (wymusza emisje znaków niegraficznych w \ddd (heksadecymalnie))
-d (emituje tylko nazwę podkatalogu bez zawartości (przy lr))
-l (listing w formacie długim (tryby dostępu, liczba linków, właściciel pliku, grupa do której należy właściciel, wielkość w bajtach i data ostatniej modyfikacji))
-n (wymusza emisje nazwy właściciela i grupy)
-p (dodaje "/" za każdą nazwą katalogu)
-q (wstawia "?" w miejsce znaków nie alfanumerycznych)
-r (odwraca porządek emisji)
-s (podaje wielkość plików w blokach (standardowo blok=512B))
-t (emisja wg. czasu modyfikacji)
-u (emituje czas ostatniego dostępu)
Przykład:
zobacz less
lynx
Opis: tekstowa przeglądarka www
Porównaj: links
Opcje:
Przykład:
make
Opis: kompilacja jądra
Opcje:
Przykład:
man [-abcwf] [-tproc] [-pnr_strony] [-dścieżka_dostepu] [-Tterminal] [-rozdział] [nazwa_polecenia]
Opis: wyświetla podręcznik do programu podanego jako parametr
Porównaj:
Opcje:
klawisz "q" to wyjscie z programu
- a (wszystkie łańcuchy zgodne z podanym ciągiem)
- b (dołoży do ekranu pustą linie (bez powtarzania linii przy zmianie strony))
- c (wstępna preparacja tekstu, edycja sformatowana)
- w (pokaże ścieżkę dostępu do zasobu)
- f (emituje zawartością pierwszego pasującego pliku)
- t (formatuje niesformatowany tekst)
- p (wywołanie oprogramowania stronicującego)
- d (dodatkowa ścieżka dla poszukiwania zasobów)
- T (standard do wyowietlania tekstu)
Przykład:
mesg [n] [y]
Opis: włącza i wyłącza reagowanie na wywoływania
Porównaj: hello, talk, write
Opcje:
Przykład:
mc
Opis: menedżer plików: midnight commander
Porównaj:
Opcje:
Przykład:
mkdir [-mtryb_dostepu] [-p] [-e] nazwa_katalogu
Opis: tworzy nowy katalog
Porównaj: rmdir
-m (ustawia tryb dostępu do katalogu ( rwx ))
-p (generuje katalog i brakujące ścieżki dostępu)
-e (zmienia RUID na EUID (rzeczywisty i efektywny właściciel))
Opcje:
Przykład:
mkfs
Opis: formatowanie systemu plików
Porównaj:
Opcje:
Przykład:
more
Opis: przeglądarka tekstów, przewijanie w dół
Porównaj:
Opcje:
Przykład:
mush
Opis: program pocztowy
Porównaj:
Opcje:
Przykład:
mutt
Opis: zaawansowany program pocztowy i news
Porównaj:
Opcje:
Przykład:
mount
Opis: montuje napędy/dyski
Porównaj:
Opcje:
Przykład:
mv
Opis: zmienia nazwe/przenosi plik
Porównaj: copy, cp, rm
Opcje:
mv [-f] nazwa_pliku1 nazwa_pliku2
mv [-f] nazwa_podkatalogu1 nazwa_podkatalogu2
mv [-f] nazwa_pliku nazwa_podkatalogu
-f (nie potrzebuje potwierdzenia)
Przykład:
pack
Opis: posty kompresor
Porównaj: bzip2, gzip, tar, unpack
Opcje:
pack [-] lista_nazw_plików
pack lista_nazw_plików
Przykład:
passwd [-m] [-dluf] [-nminimum] [-xprzedział_czasu] [-rliczba_powt.] [nazwa_użytkownika]
Opis: ustawianie hasła
Porównaj:
Opcje:
n_u (login użytkownika)
-m (terminal modemowy)
-d (usuń hasło użytkownika n_u)
-f (wymusza zmianę hasła przy następnym logowaniu się)
-l (wyeliminowanie użytkownika ze zgłaszania się do systemu)
-u (usuniecie wszystkich administracyjnych założonych blokad użytkownika n_u)
-n (liczba dni, które muszą upłynąć pomiędzy zmianą hasła)
-x (czasokres przed upływem którego trzeba zmienia hasło)
-r (dopuszczalna liczba błędnych powtórzeń hasła)
Przykład:
paste
Opis: łączy wiersze pliku
Porównaj: cat, grep, head, join, paste, tail, uniq, wc
Opcje:
paste lista_nazw_plików
paste -d lista_plików lista_nazw_plików
(łączy wiersze pliku, i-ty wiersz z i-tym wierszem)
-d (znak końca linii zostaje zastąpiony wyspecyfikowanym znakiem (np. -d '/'))
Przykład:
pine
Opis: wygodny program pocztowy
Porównaj:
Opcje:
Przykład:
ping
Opis: wysyła pakiety testowe
Porównaj:
Opcje:
Przykład:
procmail
Opis: narzędzie zarządzające pocztą
Porównaj:
Opcje:
Przykład:
ps [-edafltpug] [-tlista_terminali] [-plista_identyfikatorów_procesu] [-ulista_użytkowników] [-glista_identyfikacyjna_grupy]
Opis: wyświetla procesy i ich skumulowany czas wykonania, nazwy komendy
Porównaj: kill, w ????
Opcje:
-e (wszystkie procesy na serwerze)
-d (wszystkie procesy na serwerze, ale bez liderów grup)
-a (najczęściej używane procesy)
-f (pełny format)
-l (długi format)
-t (np. ps -t ttyi1a)
-u (loginy lub identyfikatory)
F(flex) (- flaga procesu, binarna addytywna)
00 (proces zakończony)
01 (proces systemowy (w pamięci pierwotnej))
02 (rodzic śledzi proces)
04 (rodzic śledzący proces zatrzymał śledzonego)
08 (proces w pamięci pierwotnej (status gotowy))
10 (proces w pamięci pierwotnej zablokowany w oczekiwaniu na zakończenie zdarzenia)
20 (proces nie może być przeniesiony do pamięci zewnętrznej)
S (status procesu)
O (aktywny, wykonywany)
S (uśpiony)
R (gotowy, oczekujący na dostęp do procesora)
I (wykreowany, nowy)
Z (zakończony, rodzic nie czeka na wykonanie procesu)
T (proces jest zatrzymany przez sygnał śledzącego rodzica)
X (czeka na więcej pamięci pierwotnej pozostałe)
UID (identyfikator użytkownika (dla -f podany jest login))
PID (identyfikator procesu)
PPID (identyfikator procesu rodzica)
C (wykorzystanie procesu dla potrzeb zarządzania)
PRI (priorytet)
NI (liczba (współczynnik) do obliczania priorytetu)
ADDR (adres procesu w pamięci operacyjnej)
SZ (ilość pamięci niezbędnej dla zrzucenia procesu do pamięci)
STIME (czas startu procesu)
TTY (nazwa terminala)
TIME (skumulowany czas realizacji procesu przez procesor)
CM (command - nazwa komendy (dla -f podane są te? parametry))
Przykład:
pwd
Opis: wyświetla ścieżkę bieżącego katalogu
Porównaj:
Opcje:
Przykład:
quota
Opis: sprawdza/ustawia ograniczenie wielkości konta
Porównaj:
Opcje:
Przykład:
rmdir
Opis: usuwa pusty katalog
Porównaj:
Opcje:
Przykład:
rm [-fri] nazwa_pliku
Opis: usuwa pliki
Porównaj: mv, rmdir
Opcje:
-f (nie potrzebuje potwierdzenia dla plików bez prawa zapisu)
-r (usuwa te? podkatalogi)
-i (praca interakcyjna z potwierdzaniem każdego pliku)
Przykład:
rmdir [-p] [-s] nazwa_ścieżki_dostępu
Opis: usuwa pusty katalog
Porównaj: mkdir, rm
Opcje:
-s (nie pojawiają się raporty o błędach)
-p (wraz z zawartymi pustymi katalogami)
Przykład:
rpm
Opis: instaluje pakiety rpm
Porównaj:
Opcje:
Przykład:
scp
Opis: kopiowanie zdalne plików szyfrowane
Porównaj:
Opcje:
Przykład:
screen
Opis: otwiera nowe okna konsoli podczas pracy zdalnej
Porównaj:
Opcje:
Przykład:
sed
Opis: edytor strumieniowy, umożliwia podmiane ciągu tekstu
Porównaj: grep
Opcje:
-e skrypt (skrypt w linii komend)
-f plik_skryptu (umozliwia obrobke wedlug skryptu w pliku)
skrypt:
przez mnogosc parametrow skryptu polecam przejrzec monuala do seda: "man sed"
s/wyrazenie_regularne/zamiennik/
Przykład:
setenv
Opis: ustawia zmienna lokalna/globalna
Porównaj:
Opcje:
Przykład:
setterm
Opis: ustawienia konsoli
Porównaj:
Opcje:
Przykład:
sort [-cmu] [-onazwa_wyjścia] [-ywielkość_pamięci] [-zwielkość_buforu] [-dfiMnr] [lista_nazw_plików]
Opis: sortuje linie w pliku
Porównaj:
Opcje:
-c (sprawdza czy pliki nie są już posortowane, jak nie są to sortuje)
-m (sprawdza, ale nie porządkuje)
-u (wyświetla po jednym egzemplarzu posortowanych linii)
-o (plik wyjściowy (standardowo jest to monitor))
-d (korzysta tylko z liter, cyfr i blanków)
-f (w czasie porównywania zamienia litery małe na wielkie)
-i (ignoruje znaki niegraficzne)
-M (ciąg znaków traktuje jako nazwę miesiąca)
-n (ciąg cyfr zawierający znaki jest porównywany alfanumerycznie)
-r (wykonuje w odwrotnej kolejności)
Przykład:
split [-n] [nazwa_pliku[nazwa]]
Opis: czyta plik i rozbija na odpowiednia liczbę linii (innych plików)
Porównaj: cat, join, sed
Opcje:
Przykład:
ssh
Opis: bezpieczny telnet tzw. secure shell
Porównaj:
Opcje:
Przykład:
startx
Opis: uruchamia x-window
Porównaj:
Opcje:
Przykład:
su
Opis: umożliwia prace z uprawnieniami roota
Porównaj:
Opcje:
Przykład:
slrn
Opis: dobry klient news i pocztowy
Porównaj:
Opcje:
Przykład:
tail [±[liczba]] [lbc] [-f] lista_nazw_plików
Opis: wyświetlanie końcowej części pliku
Porównaj: cat, grep, sed, head, join, paste, uniq, wc
Opcje:
+ (liczba linii, bloków lub c-znaków od początku pliku)
- (liczba linii, bloków lub c-znaków od końca pliku)
-f (czeka sekundę i wyrzuca kolejne fragmenty pliku)
Przykład:
talk login_użytkownika [nazwa _tty]
Opis: wywołuje adresata z aktywnym wywołaniem na wspólną pogawędkę w czasie rzeczywistym
Porównaj: mesg, hello, write
Opcje:
Przykład:
tar
Opis: archiwizer plików, poprawia skuteczność kompresji kompresora jak: gzip, bzip2
Porównaj:
Opcje:
Przykład:
np. kompresja1: tar -cz ./katalog/ >archiwum.tar.gz
np. kompresja2: tar --use-compress-program=bzip2 -c ./katalog/ >archiwum.tar.bz2
telnet
Opis: klient telnet
Porównaj:
Opcje:
Przykład:
tin
Opis: klient poczty i news
Porównaj:
Opcje:
Przykład:
top
Opis: wyswietla obciazenie procesora przez poszczegolne procesy
Porównaj:
Opcje:
Przykład:
touch [-amc] [mmddhhmm[yy]] lista_nazw_plików
Opis: uaktualnia datę pliku, moze tworzyc nowy plik
Porównaj: chmod
Opcje:
gdy podany plik nie istnieje, zostaje utworzony o podanej nazwie i wiekosci 0 bajtow
-a (zmienia tylko czas ostatniego dostępu)
-m (zmienia tylko czas ostatniej modyfikacji)
-c (zapobiega wykreowaniu jeśli nie istnieje)
Przykład:
tr
Opis:
Porównaj:
Opcje:
Przykład:
unpack lista_nazw_plików
Opis: rozpakowuje pliki spakowane poprzez 'pack'
Porównaj: pack
Opcje:
- (raportuje informacje o użytych argumentach do pakowania)
Przykład:
uniq [-udc] [+n] [-n] [input[output]]
Opis:
Porównaj: cat, grep, head, join, tail
Opcje:
-u (emituje linie unikalne)
-d (emituje pierwszą ze znalezionych)
-n (ignoruje pierwsze n pól (pole jest utożsamiane z wyrazem))
+n (ignoruje pierwsze n znaków linii)
Przykład:
uptime
Opis: mowi jak dlugo jest uruchomiony komputer
Porównaj:
Opcje:
Przykład:
w [-hlqtw] [-nlista_nazw] [-surządzenie_zrzutowe] [lista_użytkowników]
Opis: wyświetla "kto co robi", czas bieżący w nagłówku, czas od postawienia systemu, liczbę użytkowników i średnie obciążenie procesami
Porównaj:
Opcje:
-h (bez nagłówka)
-t (tylko nagłówek)
-w (nagłówek i krótka lista użytkowników)
-q (szybka emisja (nazwa, terminal, iddle time, nazwa procesu))
-l (długi format (terminal, login time, iddle time, czas użyty przez procesy))
-n (pobiera dane o podanych nazwach (iddle, JCPU, PCPU))
Przykład:
wc [-lwc] lista_nazw_plików
Opis: raportuje ilość linii, słów, znaków w wyspecyfikowanych plikach
Porównaj: cat, grep, head, join, paste, tail, uniq, sed
Opcje:
-l (linie)
-w (słowa)
-c (znaki)
Przykład:
policzmy ile jest plików w katalogu:
ls | wc -l
wget
Opis: ściągacz plików, obsluga ftp, http
Porównaj:
Opcje:
-A (wskazanie interesujących nas plików)
-l (level: poziom przeszukiwania, -l1 odpowiada jednemu poziomowi np. w celu pobrania dokumentu z grafikami)
-np (no-parent: nie pobiera plików z katalogu nadrzędnego)
-nv (ograniczenie do minimum wyświetlanie komunikatów)
-q (rezygnacja z wyświetlania jakichkolwiek komunikatów)
-r (recursive: zagłębianie się w strukturę katalogów (czy dokumentów html), domyślnie do 5 poziomu)
-R (wykluczenie okreslonego typu plików)
Przykład:
pobierzemy zawartość odnośników prowadzących do plików gif i jpg tylko z dokumentu "lista.html", dodatkowo za pomocą & zadanie wykonamy w tle
np.: wget -r -l1 -A gif,jpg http://obrazki.com/lista.html &
pobierzemy całą witrynę dotyczącą samochodów, bez plików avi i mpg
np.: wget -r -R.avi,.mpg http://obrazki.com/samochody/ &
which
Opis: podaje sciezke do szukanego programu
Porównaj: find
Opcje:
Przykład:
who [-uATHldtasqbrfp] [lista]
Opis: informuje o zalogowanych użytkownikach
Porównaj: w, whodo
Opcje:
-u (raportuje aktualnie zalogowanych)
-A (stan konta danego użytkownika)
-T (pokazuje wyłącznie stan terminala)
-H (nagłówek z komentarzem)
-l (lista wszystkich linii na których system czeka na login (wolne terminale))
-t (chwila ostatniej zmiany czasu systemowego)
-s (emituje nazwę, linie i czas (short))
-q (emituje nazwę i numer (quick))
-b (czas i data ostatniego przeładowania systemu)
Przykład:
whodo
Opis: kto co robi
Porównaj: w, who
Opcje:
Przykład:
write login_użytkownika [nazwa _tty]
Opis: umożliwia wysyłanie jednorazowo wiele linii tekstu na ekran adresata z aktywnym wywołaniem
Porównaj: mesg, hello, talk
Opcje:
Przykład:
vi
Opis: skomplikowany edytor tekstowy, dostępny w większości unixów
Porównaj:
Opcje:
Przykład:
1