Pedagogika społeczna, Ryszard Wroczyński

Badania nad wpływem środowiska na wychowanie. i życie człowieka rozpoczęły się na przełomie XIX i XX w. Termin pedagogika społeczna wprowadził Adolf Diesterweg. Ryszard Wroczyński wymienia szereg twórców współczesnej myśli pedagogiki społecznej (są to np. L. Krywicki, H. Radlińska, S. Karpowicz, H. Pestalozzi, Bergeman).

Wychowaniem można nazwać proces wychowywania bądź jego rezultat Autor skupia się na tym pierwszym znaczeniu. W procesie wychowania można wyróżnić dwa rodzaje sprzężonych wpływów występujących równocześnie tj. działania instytucji wychowawczych oraz wpływy środowiska. Wychowanie to planowa i celowa działalność, która daje wiadomości i możliwość dalszego rozwoju. Autor podkreśla, że o rezultatach planowego wychowania decydują nie tylko szczeble edukacji, ale również oddziaływanie pozaszkolne, które kształtuje świadomość, wzorce zachowań i postawy młodych ludzi. Dotyczy to zarówno środowisk lokalnych i rówieśniczych

Autor zajmuje się pojęciem środowiska jako zespołem czynników warunkujących i współwyznaczających procesy rozwojowe człowieka, zwraca też uwagę na jego aspekt biologiczny, geograficzny i społeczny.

.Autor skupia się na fakcie, ze nie wszystkie czynniki środowiska oddziałują na człowieka tak samo. Zależne jest to od charakteru i rodzaju tych składników. Zajmuje się też siłami oddziaływania składników środowiska. Bada rolę środowiska w procesie celowej działalności wychowania oraz organizowania środowiska wychowawczego, tj. planowego wyzwalania w nim bodźców rozwojowych.. Analizuje wpływy wychowawcze, których źródłem jest środowisko. W zbiorowości społecznej środowiska mają różną strukturę formalną i typy więzi. Te właściwości wpływają na funkcje wychowawcze tych zbiorowości.

• w centrum jego koncepcji jest reakcja ŚRODOWISKO-SZKOŁA

• jego pedagogika zorientowana jest głównie na dzieci i młodzież

• pedagogika społeczna przeciwstawił tradycyjnej pedagogice

• kładł nacisk na wychowawczą działalność szkoły i instytucji intencjonalnego środowiska wychowawczego

• zadania pedagogiki społecznej upatrywał w organizacji opieki nad dziećmi w osiedlu mieszkaniowym w czasie pozalekcyjnym

• w organizowaniu środowiska wychowawczego upatrywał doniosłe miejsce dla szkoły otwartej, umiejętnie łączącej w trosce o wychowanie dzieci i młodzieży, nauczycieli i rodziny, instytucje szkolne i pozaszkolne całe środowisko lokalne

• dominuje u niego szkołocentryzacja, środowisko uwarunkowania procesów wychowawczych skoncentrował na szkole, jej funkcjach

• wychowanie równoległe (całość wpływów poza szkolnych, wiąże je z problematyką edukacji permanentnej)

• TEZA: czynniki środowiskowe wywierają silny wpływ, środowisko pozaszkolne ma duży wpływ na kształtowanie się postaw i zachowań, warunkuje rezultaty planowej pracy dydaktycznej i wychowania szkolnego

• trzy środowiska pełnią szczególną rolę:
  1 - rodzicielskie (katalizator, niwelator wstrząsów, trudności przystosowania, rola pomostu, głównie w młodszym wieku)
  2 - lokalne (jednostka spędza w nim niemal całe życie, skupiają się w niej stosunki towarzyskie, zainteresowania zawód, źródło licznych bodźców rozwojowych)
  3 - grupy rówieśnicze (następna droga procesu uspołecznienia
  

---