12 Krajoznawstwo (21.05.2011r.)
Rozwój ekonomiczny kraju i inteligencji w 19 wieku sprzyjające warunki wystąpiły w Galicji 1873 roku powstało towarzystwo tatrzańskie program działalności tego towarzystwa był ukierunkowany na badanie ziem górskich ich przyrody folkloru oraz na ochrone tych walorów klasycznym opartym na tym warolach przedsiebieństwem towarzystwa było utworzenie 1888 roku muzeum tarzańskiego będącego typowa placówka krajoznawcza działalnośc towarzystwa była twórcza i pionierska np. z jego inicjatywy zapoczątkowano badania metorologiczne w Karpatach utrzymując wiele tego typu stacji zainteresowania badawcze towarzystwa tatrzańskiego były wszechstronne bowiem prowadzono badania speleologiczne jaskiń tatrzańskich wydano studia zakresu ochrony przyrody osadnictwa pasterstwa zbójnictwa i ruchów wolnościowych na potchalu a także prowadzono kompleksowe badania łękowczyzny czernochory i Beskidu śląskiego wydano wiele map monografi przewodników albumów i materiałów informacyjnych towarzystwo dla popularyzacji piękna gór pozyskalo artystów malarzy i poetów wśród nich byli między innymi Stanisław wnikiewicz i Asnyk ważną role w rozwoju krajoznawstwa w Polsce odegrał załorzony przez doktora Mieczysława Orłowicza w 1906 we Lwowie akademicki klub turystyczny program tego klubu był szerszy od programu towarzystwa tatrzańskiego gdyż w sferze jego zainteresowań znalazły się nie tylko góry ale szeroko pojęta działalność krajoznawcza połączona z turystyką członkowie klubu wylansowali model pieszej turystyki górskiej i opracowali przewodniki turystyczne i monografie krajoznawcze między innymi przewodnik po europie przewodnik po Galicji bukowinie Spiszu oramie i Śląsku ucisk zaborcy na ziemiach dawnego królestwa polskiego ograniczył tworzenie organizacji społecznych a wyjatek stanowiły tylko organizacje sportowe i dobroczynne stąd 1878 roku notuje się powstanie warszawskiego towarzystwa wioślarskiego a 1884 roku warszawskiego towarzystwa cyklistów szczególne uznanie należy się tej ostatniej organizacji jej stałe wycierczki za miasto organizowane w niedziele i święta miały charakter turystyczno poznawczy w gronie aktywistów wtc znajdowały się wybitne postacie kulturalnego i intelektualnego swiata warszawskiego z Bolesławem Prusem na czele natomiast członkiem wtw był Henryk Sienkiewicz a do sympatyków i gości zaliczali się Ignacy Paderewski i Stefan Żeromski że polskie towarzystwo turystyczno krajoznawcze powstało 15 grudnia 1950 roku w oparciu PTTK i ptt