Rola konwencji w procesie historycznoliterackim, teoria literatury


Rola konwencji w procesie historycznoliterackim-Aleksandra Okopień-Sławińska

Zjawiska literackie oporniej poddają się konwencjonalizacji, podlegają bardziej historycznej zmienności, gdy

  1. Wiążą się z wypełnieniem semantycznym

  2. Tworzą struktury wewnętrzne złożone

Zjawiska literackie poddające się trwałej konwen. A tym samym pozbawione piętna historycznego to przede wszystkim

  1. Schematy, nie wypełnione semantycznie

  2. Elementy proste i rozpatrywane w izolacji. Istnieją one w świadomości ludzi jako stały repertuar narodowy..

Wartościowaniu literackiemu i towarzyszącej mu aprobacie bądź negacji podlegając struktury literackie o piętnie historycznym. Stąd też neutralność, z jednej strony zasad poetyckich, z drugiej ogólnych systemów reguł.

Nowa epoka nie zwalcza starych środków wyrazu „jako rzeczy samych w sobie”, lecz ich obecność i rolę w pewnym związku funkcjonalnym.

Wprowadzenie koncepcji wykształconej w jednym kontekście jest równoznaczne z powołaniem do życia nowej literackiej jakości.

Podsumowując: ta sama reguła poetycka, funkcjonująca jako uznana konwencja wewnątrz określonego systemu poetyckiego, traci nacechowanie konwencjonalne przeniesiona w obręb systemu innego. W tej perspektywie przebieg historycznoliteracki jest procesem ciągłej konwencjonalizacji i dekonwencjonalizacji chwytów poetyckich.

Utwór poetycki, będąc wypowiedzią językową musi normy te respektować. Nieprzestrzegania ich pociąga za sobą ograniczenie komunikatywności tekstu.

Aby wypowiedź uznana została za poetycką, nie wystarcza poddanie jej jakiejkolwiek dodatkowej organizacji, ale tylko takiej organizacji, która daje się społecznie zidentyfikować jako poetycka, bowiem w świadomości społecznej istnieje zawsze jakiś wzorzec poetyckości.

Konwencjonalne normy występują w postaci bardziej skomplikowanej i rygorystycznej, gdy nie pełnią funkcji ogólnikowych wyznaczników pola poezji, ale gdy określają ramy poszczególnych gatunków i stylów poetyckiej twórczości.

Reguły poetyckie wymagają sankcji społecznej nie tylko jako sprawdziany literackiej przynależności utworu. Równocześnie podlegają krytyce bądź aprobacie z innych, już pozaliterackich, punktów widzenia.

Konwencje poetyckie podlegają założeniom światopoglądowym i historycznym doświadczeniom aktualnym w określonym kontekście społecznym . raz elementy skonwencjonalizowane raz wyrobiwszy sobie rangę literacką okazują często odporność na weryfikacje „życiowe”.

Konwencje wynikają nie tylko ze społecznego odbioru literatury, ale i z osoby samego twórcy. Posługuje się konwencjami by móc porozumieć się z publicznością i zaspokoić ich oczekiwania. W perspektywie autora konwencje poetyckie to narzędzia przekazane przez tradycję, które służą kształtowaniu wypowiedzi literackiej.

Okoliczności motywujące konwencjonalizację ujawniają się zarówno po stronie odbiorców, jak i twórców poezji. Czynnikowi społecznemu przypisuje się oddziaływanie konserwatywne, utrwalające poetycka konwencjonalność, a rewolucyjne czynniki przypisywane są twórcy.

Każda inicjatywa liczyć się musi z układem istniejących konwencji i w nim poszukiwać przesłanek pozwalających na funkcjonowanie nowego układu. Innowacja przygotowana więc zostaje w jakimś stopniu przez wcześniejsze etapy rozwoju. Dzięki petryfikacji konwencji możliwy jest zarówno społeczny odbiór poezji, jaki twórczość indywidualna, a z drugiej strony tylko nieustanny opór wobec konwencji zapewnia wypowiedziom literackim atrakcyjność estetyczną

2



Wyszukiwarka

Podobne podstrony:
A. Okopień Sławińska rola konwencji w procesie historycznoliterackim, teoria literatury
kilka opracowanych artykułów na egzamin Rola konwencji w procesie historyczno literackim
J. Sławiński Odbiór i odbiorca w procesie historycznoliterackim, Teoria Literatury, TEORIA LITERATUR
J. Sławiński Synchronia i diachronia w procesie historycznoliterackim, Teoria Literatury, TEORIA LIT
Synchronia i diachronia w procesie historycznoliterackim, Teoria literatury, opracowania
Synchronia i diachronia w procesie historycznoliterackim, Teoria literatury
J. Sławiński Odbiór i odbiorca w procesie historycznoliterackim, Teoria Literatury, TEORIA LITERATUR
Prace Naukowe AJD Filologia polska Historia i teoria literatury t XII
Joanathan Culler KONWENCJA, POLONISTYKA, rok 2, Teoria literatury
Historyzm, Teoria literatury i poetyka
Rola zarządzania procesowego w przedsiębiorstwie Teoria i praktyka Zarządzanie procesami
Historyzm Teoria literatury
Teoria procesu historyczno literackiego
Synchronia i diachronia w procesie historycznoliterackim, STUDIA, poetyka i teoria literatury
Balbus - Stylizacja i zjawiska pokrewne w procesie historycznoliterackim - streszczenie, filologia p
Konwencja i oswojenie, STUDIA, poetyka i teoria literatury
i Pr±d literacki jako kategoria poetyki historycznej, STUDIA, poetyka i teoria literatury
KULTUROWA TEORIA LITERATURY, LITERATUROZNAWSTWO, TEORIA LITERATURY - poetyka opisowa, poetyka histor

więcej podobnych podstron