19 III 2007
UNERWIENIE MIĘŚNI KOŃCZYNY DOLNEJ
SPLOT LĘDŹWIOWY(plexus lumbalis)
Jest on utworzony przez gałęzie brzuszne I, II, III i częściowo IV nerwu lędźwiowego, jak również drobną gałąź od nerwu podżebrowego (Th12). Unerwia on część mięśni i skóry jamy brzusznej, mięśnie i skórę przyśrodkowej i przedniej powierzchni uda oraz przyśrodkową powierzchnię podudzia.
Od splotu lędźwiowego odchodzą:
Krótkie gałęzie mięśniowe, unerwiające m. czworoboczny lędźwi, m. biodrowo-lędżwiowy i m. lędźwiowy mniejszy.
Gałęzie długie:
-n. biodrowo-podbrzuszny
-n.biodrowo-pachwinowy
-n. płciowo-udowy
-n. skórny uda boczny
-n. udowy
-n. zasłonowy
Nerw udowy
(n. femoralis)
Jest najgrubszym nerwem splotu lędźwiowego. Biegnie między m. lędźwiowym i biodrowym, oddaje do nich gałęzie ruchowe i przez rozstęp mięśniowy opuszcza jamę miednicy. Po przejściu na udo dzieli się wachlarzowato na szereg gałęzi mięśniowych i skórnych. Zespół tych gałęzi można podzielić na grupę powierzchowną, przeznaczoną na skórę, i głębszą- dla mięśni przedniej uda. Gałęzie ruchowe unerwiają mięśnie: biodrowy, lędźwiowy większy, krawiecki i czworogłowy uda.
Porażenie nerwu udowego
Porażenie tego nerwu uniemożliwia prostowanie kończyny dolnej w stawie kolanowym wskutek porażenia m. czworogłowego uda (niemożność wchodzenia po schodach).
Nerw zasłonowy
(n. obturatorius)
Biegnie od brzegu przyśrodkowego m. lędźwiowego większego i po ścianie bocznej miednicy mniejszej. W kanale zasłonowym oddaje gałązkę do m. zasłaniacza wewnętrznego i dzieli się na gałęzie: przednią i tylną. Gałęzie te unerwiają skórę powierzchni przyśrodkowej uda oraz grupę mięśni przywodzicieli.
Porażenie nerwu zasłonowego
Porażenie powoduje niemożność przywodzenia kończyn. W pozycji siedzącej chory nie może założyć nogi na nogę. W przypadku złamań miednicy jak i chorób narządów leżących w sąsiedztwie może również powstać uszkodzenie tego nerwu. Poza tym występuje zaburzenie czucia w okolicach zaopatrywanych przez gałęzie skórne.
SPLOT KRZYŻOWY (plexus sacralis)
Powstaje on z gałęzi brzusznych IV i V nerwu lędźwiowego i wszystkich nerwów krzyżowych. Pnie nerwowe tworzące splot odznaczają się szczególną grubością, gdyż włókna ich unerwiają znaczną część kończyny dolnej.
Od splotu krzyżowego odchodzą:
Krótkie gałęzie do m. zasłonowego zewnętrznego, gruszkowatego, mięśni bliźniaczych i m. czworobocznego uda.
Nerw pośladkowy górny
Nerw pośladkowy dolny
Nerw kulszowy
2. Nerw pośladkowy górny
(n. gluteus superior)
Wychodzi z miednicy małej razem z tętnicą pośladkową górną przez górną część otworu kulszowego większego i unerwia ruchowo mięśnie pośladkowe średni i mały oraz m. naprężacz powięzi szerokiej.
Uszkodzenie nerwu pośladkowego górnego:
Uszkodzenie powoduje zniesienie ruchów odwodzenia kończyny w stawie biodrowym, bardzo osłabione jest umocowanie miednicy na nodze podstanej podczas chodzenia, w skutek czego miednica opada na stronę zdrową.
3. Nerw pośladkowy dolny
(n. gluteus inferior)
wychodzi przez dolną część otworu kulszowego większego razem z tętnicą pośladkową dolną i rozgałęziając się wachlarzowato unerwia m. pośladkowy wielki.
Uszkodzenie nerwu pośladkowego dolnego:
Uszkodzenie powoduje osłabienie ruchów prostowania w stawie biodrowym, nie ujawnia się on wyraźnie przy zwykłym chodzeniu czy staniu, ale przy wchodzeniu na schody, skakaniu, podnoszeniu się z pozycji siedzącej.
4. Nerw kulszowy
(n. ischiadicus)
jest najdłuższym i najgrubszym nerwem organizmu ludzkiego. Utworzony jest przez włókna pochodzące od wszystkich gałęzi tworzących splot krzyżowy. Opuszcza miednicę przez otwór podgruszkowy, biegnie pomiędzy guzem kulszowym, a krętarzem wielkim, przykryty m. pośladkowym wielkim, a następnie zdąża po tylnej stronie uda do dołu podkolanowego, biegnąc pomiędzy m. przywodzicielem uda wielkim, a grupą zginaczy.
Zwykle w kącie górnym dołu podkolanowego nerw kulszowy dzieli się na dwa główne pnie:
-grubszy, przyśrodkowy- nerw piszczelowy
-cieńszy, boczny- nerw strzałkowy wspólny
Na udzie odchodzą od pnia kulszowego gałęzie ruchowe do mięśni półbłoniastego, półścięgnistego, dwugłowego uda i przywodziciela wielkiego.
Porażenie nerwu kulszowego
Porażenie prowadzi do ciężkich następstw: chodzenie jest bardzo utrudnione, upośledzone jest zginanie w stawie kolanowym oraz w biodrowym, a całkowicie zniesione są wszystkie ruchy stopy. Podczas chodzenia chory „wyrzuca” do przodu wyprostowaną w stawie kolanowym kończynę jak „szczudło” przy czym opuszczona stopa chwieje się w stawie skokowym oraz suwa po podłożu.
Nerw piszczelowy
(n. tibialis)
Nerw piszczelowy po oddzieleniu się od pnia nerwu kulszowego biegnie przez środek dołu podkolanowego, gdzie przechodzi pomiędzy dwiema głowami mięśnia brzuchatego łydki i wnika pod mięsień płaszczkowaty, kierując się pod nim wzdłuż całego podudzia w stronę guza piętowego.
Porażenie nerwu piszczelowego
Porażenie uniemożliwia zgięcia podeszwowe palców, wspięcie na palce oraz odwodzenie i przywodzenie palców. Może pojawić się szponiaste ustawienie palców; są one zgięte w stawach śródstopo paliczkowych i zgięte podeszwowo w stawach międzypaliczkowych. Wskutek wtórnego przykurczu prostowników rozwija się „stopa piętowa”.
Nerw strzałkowy wspólny
(n. peroneus communis)
Po oddzieleniu się od pnia nerwu kulszowego kieruje się ukośnie ku dołowi i bokowi, owija się dookoła głowy kości strzałkowej i przebija m. strzałkowy długi, w którym dzieli się na dwie gałęzie- nerwy strzałkowe: głęboki i powierzchowny.
Jeszcze w dole podkolanowym od nerwu strzałkowego wspólnego odchodzi nerw skórny boczny łydki( n. cutaneus surae lateralis), który unerwia skórę bocznej powierzchni goleni.
Nerw strzałkowy powierzchowny
(n. peroneus superficialis)
Biegnie po oddzieleniu się od nerwu strzałkowego głębokiego pomiędzy mięśniami strzałkowymi długim, a krótkim. Unerwia obydwa te mięśnie.
Nerw strzałkowy głęboki
(n. peroneus profundus)
Przebiega po stronie przedniej goleni wspólnie z tętnicą piszczelową przednią, z którą schodzi na stopę. Unerwia na goleni m. piszczelowy przedni, prostownik długi palców, prostownik długi palucha.
Porażenie nerwu strzałkowego głębokiego
Porażenie powoduje niemożność prostowania stopy i palców. Powoduje upośledzenie czynności chodzenia (chód koguci).
Mięśnie obręczy kończyny dolnej
Mięśnie wewnętrzne
Mięśnie zewnętrzne
Mięsień pośladkowy wielki NERW POSLADKOWY DOLNY
Mięsień pośladkowy średni NERW POŚLADKOWY GÓRNY
Mięsień pośladkowy mały NERW POŚLADKOWY GÓRNY
Miesień naprężacz powięzi szerokiej NERW POŚLADKOWY GÓRNY
Mięśnie zewnętrzne
mięśnie bliźniacze
mięsień gruszkowaty
miesień zasłaniacz zewnętrzny
miesień zasłaniacz wewnętrzny
miesień czworoboczny uda
MIEŚNIE UDA
Grupa przednia
Grupa tylna
mięsień półścięgnisty NERW PISZCZELOWY
mięsień półbłoniasty NERW PISZCZELOWY
mięsień dwugłowy gł. długa NERW PISZCZELOWY
gł. krótka NERW STRZAŁKOWY WSPÓLNY
Grupa przyśrodkowa
mięsień grzebieniowy
miesień przywodziciel długi
NERW
miesień przywodziciel krótki ZASŁONOWY
mięsień przywodziciel wielki
mięsień smukły
MIĘŚNIE GOLENI
Grupa przednia
mięsień piszczelowy przedni NERW STRZAŁKOWY GŁĘBOKI
mięsień prostownik długi palców NERW STRZAŁKOWY GŁĘBOKI
miesień prostownik długi palucha NERW STRZAŁKOWY GŁĘBOKI
Grupa boczna
miesień strzałkowy długi NERW STRZAŁKOWY POWIERZCHOWNY
mięsień strzałkowy krótki NERW STRZAŁKOWY POWIERZCHOWNY
Grupa tylna
mięsień trójgłowy łydki - mięsień brzuchaty łydki
- mięsień płaszczkowaty NERW PISZCZELOWY
mięsień piszczelowy tylny NERW PISZCZELOWY
mięsień zginacz długi palców NERW PISZCZELOWY
miesień zginacz długi palucha NERW PISZCZELOWY
MIĘŚNIE STOPY
Mięśnie grzbietu stopy
mięsień prostownik krótki palucha NERW STRZAŁKOWY GŁĘBOKI
mięsień prostownik krótki palców NERW STRZAŁKOWY GŁEBOKI
UKŁAD NERWOWY - Unerwienie mięśni kończyny dolnej
3
6
Anatomia - wykład
II semestr