Teoria literatury jako dział wiedzy o literaturze.

Literaturoznawstwo = wiedza o literaturze = nauka o literaturze - zajmuje się literaturą:

- przeszłą i teraźniejszą (Skwarczyńska)

- ujmowaną diachronicznie i synchronicznie (Sławiński).

Literaturoznawstwo bada twórcę, dzieło, uwarunkowania społeczne, odbiorcę, epokę.

Odbiorca - wprowadza rozróżnienie dotyczące czytelników (idealny, wirtualny, historyczny itd.)

Koniec XX wieku - wyodrębniło się jako samodzielna nauka za sprawą pozytywistów. Wypracowała sobie narzędzia, metody badawcze i określiła materiał badawczy (narzędzie - np. pojęcie gatunku, rymu, opozycja akcent - brak akcentu itd.).

Poddyscypliny nauki o literaturze:

1. Historia literatury - literatura w ujęciu historycznym.

2. Teoria literatury - bada literaturę od strony teoretycznej.

3. Metodologia badań literackich.

Ad. 1) Lokuje dzieła, gatunki, prądy, epoki w czasie.

Przykład:

Tren - miejsce w Europie, gdzie powstały utwory funeralne; moment, kiedy zaistniały, uzyskały największy rozgłos i kiedy zgasły (w Europie i Polsce).

Ad. 2)

• Co to jest literatura jako rodzaj sztuki?

• Czym jest literatura?

• Ontologia literatury - sposób istnienie dzieła literackiego.

• Jak zbudowane jest dzieło literackie (wyodrębnienie części)?

• Ujęcia fenomenologiczne, strukturalne, semiotyczne, dekonstruktywistyczne.

Działy teorii literatury:

• Wersologia - nauka o wersach, wersyfikacji, strofice.

• Stylistyka - co to jest styl (np. artystyczny i potoczny), środki stylistyczne.

• Genologia - czym jest gatunek, kiedy powstał; kompozycja (uporządkowanie naddane); np. gatunki pogranicza (co to jest gatunek czystorodzajowy; ballada (E + L) epika → opowiadacz, liryka → wersyfikacja.

---