Administracja:

- prawo, sąd, władza czynnik zewnętrzny

- kierowanie, zarządzanie, logistyka czynności

- aparat urzędniczy, biurokracja, samorząd, podział terytorialny, państwo aspekt osobowy strukturalny

Najważniejszymi elementami są władza i służba.

Wszystko to dla utrzymania porządku.

Pod koniec XIX w. początek XX, w czasie wojny burskiej, Anglicy zastosowali pomysł obozów koncentracyjnych.

W 1963 roku wybuchła epidemia czarnej ospy, w miejscowości Szczodry koło Wrocławia funkcjonował szpital o cechach obozu koncentracyjnego.

Władza administracja zewnętrzne źródło władzy

Akty prawne sporządzane są w języku prawnym.

Granice:

1. Linia uprawy wina - Cesarstwo Rzymskie - określa najstarszą grupę państw, społeczeństw, które się załapały w orbicie i granicach Cesarstwa

Limes - granica państwa Cesarstwa zach-rzym.

2. Komunizm - żelazna kurtyna- pierwszy raz tego sformułowanie użył Churchill (od Triestu do Szczecina) - wewnętrzne granice ZSRR ( najbardziej rusyfikowane Litwa, Łotwa, Estonia)

3. Cesarstwo rzymskie wsch. i zach. - podział religijny i państwowy (autokrator- tytuł władcy)

*W 395 roku cesarstwo definitywnie rozpadło się na część zachodnią i wschodnią. W wyniku problemów wewnętrznych i wędrówki ludów Państwo zachodnie upadło w 476 roku.

4. Polska wsch. i Zach

5. Luteranizm - etos pracy; reformacja; oprócz podziału religijnego, chodziło także o charakter narodowy

6. Belgia - Flamandowie( protestanci, język flamandzki) i Walonowie( katolicy, język francuski)

7. Islam

8. Chiny

9. Kordon sanitarny?

10. Prawny podział: prawo kontynentalne i anglosaskie (civil law / common law), normańskie, skandynawskie

11. Kolonializm

1. Holandia - kolonializm gospodarczy mniej, jako państwowy

2. Indonezja

3. Hiszpania + Portugalia (podział świata na połowę w Brazylii)

Satrapia, okręg administracyjny, prowincja w starożytnej Persji. Na czele satrapii stał satrapa, początkowo z uprawnieniami administracyjnymi i sądowymi, później - wojskowymi.

Główna zasada: administracja publiczna działa na podstawie prawa i w formach przewidzianych przez te prawo

Formy działania administracji

Każda forma działania administracji publicznej ma charakter prawny. Formy muszą być określone z góry, tak jest bezpieczniej, ponieważ w innym przypadku mogą powstać patologie.

<- działania w sferze zewnętrznej (większe koło) i wewnętrznej (mniejsze koło)

FORMY DZIAŁANIA

prawnie nieobojętne prawnie obojętne

(działania prawne / formalne -
zawsze mają skutek prawny, konkretnie

przewiduje jakaś regulacje prawną)

np. wydanie dyplomu

działania faktyczne (sfera zew. i wew.)

nie mają skutku prawnego

- organizatorskie - organizatorskie (sfera wewnętrzna
- materialno-techniczne i zewnętrzna - prawie to samo co formy organizacyjne prawnie Odpis dyplomu nieobojętne???)
zaświadczenie - materialno - techniczne ( co innego ewidencja gruntów,

(muszą się wiązać z zadaniami

Jakie wykonuje administracja)

niż formy materialno techniczne

prawnie nieobojętne????)

- traktuje się je jako coś niemal oczywistego

- mogą polegać na dział. organizatorskich

sfera zewnętrzna sfera wewnętrzna

- prawa obywatelskie,

człowieka,

- czynności administracyjne, akty generalne akty indywidualne

Które rodzą skutki prawne - regulamin - rozkaz

Względem obywatela - statut - polecenie służbowe

- tworzenie reguł - instrukcja

postępowania dla
obywateli,
- zastosowanie prawa,

-stosowanie aktów generalnych poprzez akty indywidualne??
- rozporządzenia
- akty prawa miejscowego:

wydanie pozwolenia na budowę

koncesja górnicza, alkoholowa decyzja administracyjna

zezwolenie na imprezę masową,

postanowienie administracyjne

mandat- działanie administracyjne

w obrębie prawa karnego

umowa- działanie w obrębie prawa cywilnego

stricte uregulowane mniej nieuregulowane w ogóle

Źródła powszechnie obowiązującego prawa są:

- konstytucja NIE

- ustawy NIE

- umowy międzynarodowe ratyfikowane (przyjmuje całe państwo, administracja ma udział, ale nikły) NIE

- rozporządzenia TAK

- akty prawa miejscowego TAK

- rozporządzenia UE NIE

* nie - działanie władzy administracyjnej czyli wykonawczej

• akty prawa miejscowego nie mogą być przyjmowane przez administracje dowolnie, muszą uzyskać zgodę wyrażoną w ustawie??

• działanie faktyczne - każde które nie jest wirtualne,

• działanie prawne - takie, które przewiduje regulacje prawną,

• działanie organizacyjne - społeczne formy administrowania, nie poparte przymusem państwowym.

• działanie materialno-techniczne - są to wszystkie czynności faktyczne organu administracyjnego i jego funkcjonariuszy, wykonywane w toku urzędowania - wydanie zaświadczenia,

• prawo tworzy się w aktach generalnych a stosuje w aktach indywidualnych;

• administracja pełni funkcję służebną i uzupełniającą;

-rozporządzenia przyjmuje administracja centralna????

akty generalne - formy działania administracji, jako aktów generalnych w sferze zew.

akty indywidualne - np. udzielenie lub nie udzielenie zaliczenia; (wyrok sądu- władza sądownicza), wydanie prawa jazdy, zezwolenie na budowę domu, koncesja górnicza na sprzedaż wódki

• kodeks postępowania przewiduje II formę: postanowienie???

• decyzja administracyjna - jest to rozstrzygnięcie kończące daną sprawę

• postanowienie administracyjne - rozstrzygnięcie, które nie kończy danej sprawy a może ja np. zawiesić;

• decyzja i postanowienie- uregulowane na podstawie prawa administracyjnego

administracja publiczna = administracja państwow

1. Prezydent Miasta

2. Marszałek

3. Komisja

4. Urzędnik

5. Dyrektor departamentu

6. Kierownik wydziału urzędu miejskiego

7. Urząd miejski

8. Specjalista

9. Pełnomocnik Rządu

10. Sejmik wojewódzki

11. Rada miasta, gminy, powiatu (radni)

RZĄD Rada Ministrów, Prezes Rady Ministrów, (wojewoda - nie należy do rządu, ale działa w jego imieniu)

Kluczowe organy administracji

Organy władzy  możliwość władczego ingerowania w prawa obywateli

W tej strukturze część pochodzi z wyborów, część z pół-wyborów, z nominacji a na inne nie mamy wkładu.

Definicja organu: (prof. Starościak) - organ administracyjny to wyodrębniona jednostka w organizacji państwowej, posiadająca ustalony prawem zakres działania, które może być zaliczone na rzecz państwa w zakresie organizowania stosunków społecznych oraz podejmująca to działanie za pośrednictwem określonych prawem osób i w swoistych dla nich formach prawnych.

Podział:

a) Zasięg terytorialny: centralne i terenowe

b) ???: rządowe i samorządowe;

c) Czas działania: permanentne i sesyjne;

d) Sposób wyboru: z wyboru, z mianowania;

e) Skład: kolegialne i jednoosobowe;

f) Kompetencje: ogólne i szczegółowe;

Rada Gminy  Wójt,

Rada Powiatu  Starosta  Zarząd

Wojewoda, pełnomocnik Rządu, Dyrektor R.Z.G.W

Rada Gminy / Wójt  kompetencje władcze;

Sołtys / Rada Osiedla - jednostki / organy pomocnicze;

Dyrektor parku narodowego / Rada naukowa parku narodowego nie ma kompetencji władczych, organ doradczy;

Na egzaminie: formy działania, struktury, definicja, zadania, + trzeba będzie podać przykład np. centralne i szczegółowe czy coś w tym stylu; przykład organu samorządowego o kompetencjach ogólnych i do tego kolegialnego,

Struktury i właściwości administracji w Polsce.

Na struktury mogą wpływać różne czynniki nie tylko zadania ale np. nasze przyzwyczajenia, struktura państwa, historia, środki finansowe / techniczne.

- Pierwszy urzędnik - prezes RM Administracja centralna i rządowa

- Rada Ministrów (ja mam bez RM)

- Ministrowie

- Wojewoda - reprezentant rządu w gminie - zespolona administracja wojewódzka, administracja terenowa, samorządowa

*specjalne służby - ich szefem jest wojewoda: komenda wojewódzka straży pożarnej, policji; wojewódzki inspektor ochrony środowiska na poziomie centralnym mają swoje struktury komendant krajowy, główny inspektor ochrony środowiska (oni podlegają jakimś ministrom)

Administracja samorządowa

- województwo, powiat, gmina; => niezależne od siebie

Samorządowe Kolegium Odwoławcze (SKO) Regionalne Izby Obrachunkowe (RIO)

Zespolona administracja wojewódzka

KWSP, KWP, WIOS

Właściwość - atrybuty, kompetencje:

1) Miejscowa = minister - nie jest istotne; wojewoda - tak;

2) Rzeczowa = ?

3) Instancyjna = zasada dwukrotnego załatwiania spraw;

Nauka adm, 18, 05, ćw

- Człowiek w stukturach administracji (urzędnik)

- Pracownik - szersze pojęcie od urzędnika (ale też się w tym mieści)

- Inni - np. wolontariusz

• Funkcjonariusze! (ze względu na specjalne obowiązki)

• Urzędnik ~ zawód urzędnik służba cywilna (politycy też, ale nie do końca)

• Pracownicy techniczni - np. kierowca (zawód)

*Politycy - zawód polityk, w terenie: wojewoda, samorząd, sztywnie rozróżniamy ich z urzędnikami, bo np. Komendant Policji nie powinien być wybierany przez politykę tylko poprzez swoją fachowość.

Służba cywilna (zgodnie z polskim prawem) - grupa urzędników objęta specjalną regulacją, ustawą o służbie cywilnej.

Do zwykłych urzędników także istnieje regulacja, ale bez nazwy służba cywilna.

= zapewnienie korpusu apolitycznych urzędników

URZĘDNIK (w życiu jest to często model pośredni):

1. Inicjatywa - Imperium brytyjskie, Anglia za Elżbiety II, Sir Drake, model pozycyjny;

2. Posłuszeństwo - Rosja cara Piotra I, tabela rankingów, model awansowy.

Modele czysto teoretyczne:

	AWANSOWY POSŁUSZEŃSTWO	POZYCYJNY INICJATYWA
Warunki dostępu	Rekrutacja na stanowiska wyjściowe, warunki: wykształcenie rozumiane formalnie, czasem konkretnie określone (np. dyplom), staż: obowiązkowy + szkolenie, czasem limit wieku. Jawność procedur.	Nie są określone z góry, przyjmuje się taką osobę, którą uważa się po prostu za godną stanowiska.
Rozwój konieczny, praca	* Szkolenia, doskonalenie zawodowe. Dawniej wyłączano bękartów, było dziedziczenie stanowisk. * Z góry mniej więcej wiadomy system awansow (zasada starszeństwa, kto wyżej ten jest ważniejszy), * Płace - ustalony plan podwyżek, z góry wiadomo kto ile mniej więcej zarobi, płaca nie jest związana z wynikami, zasada marchewki: pewność zatrudnienia, ograniczona mobliność (co nie dotyczy armii).	* Szkolenia to każdego sprawa indywidualna. * Nie ma ustalonego ustawowo wynagrodzenia * Nie istnieje zasada starszeństwa
Emerytura	Plan emerytalny często wynika z ustawy.	Każdy sam sobie ją załatwia, bądź też robi to firma (funduje np. pracownikom emerytury, ubezpieczenia).
Odpowiedzialność Ograniczenia	Odpowiedzialność: urzędnicza i dyscyplinarna. * ograniczenia - apolityczność (zewnętrzna), zakaz lub ograniczenia mogą być odnośnie związków zawodowych (wewnętrzna)	Nie trzeba odpowiadać dyscyplinarnie, nie ma jakichś specjalnych przepisów, ewentualnie pracownicza?, OC, OK, w ostateczności można dać konkretnej osobie wypowiedzenie.
	Bliżej do Polski, Niemiec	Wielka Brytania

Pośrodku - Hiszpania Francja, Włochy

Rosja - bliżej awansowego, ale z licznymi wyjątkami (agenci do zadań specjalnych, których inni nie chcieli np. wykonać).

CO TRZEBA UMIEĆ

6

---