Etyka Wykład 11 - 14.05.2009r.

Przysięga hipokratejska wciąż „aktualna”

Kodeks Etyki Lekarskiej

art. 2. pkt. 2

największym nakazem dobro chorego

Technologizacja, technizacja - dobro staje się coraz mniej oczywiste

Choroba - dezintegruje fizycznie i psychicznie, poczucie obcości

Boski wgląd, realizowanie w sposób oczywisty

Medycyna próbuje ogarnąć problemy związane z problemami życia. Sięga każdej fazy życia, nawet fazy preegzystencji - prokreacji.

Medycyna a początek życia

Narastająca tendencja (światowa Organizacja Zdrowia) bezpłodność uznana za chorobę społeczną - choroba więc należy z nią walczyć

Czy etyczne, aby regulować płodność?

Techniki wspomaganika płodności zapołodnienie

Zapłodnienie naturalne - prawo każdego gatunku, podstawą każdego gatunku

Posiadanie potomstwa - jeden z elementarnych praw, do którego ma się prawo, Gdy nie można realizować tej potrzeby naturalnie -> wspomagania -> problem etyczny

Sztuczne zapłodnienie

• in vitro

• in vivo

do zapłodnienia naturalnego 1) ciągły proces 2) proces w ciele kobiety

Zapłodnienie sztuczne - jeden z tych czynników zaburzony

in vivo - w ciele kobiety

sztuczna inseminacja specjalnym narzędziem

in vitro - poza organizmem kobiety

sztuczne zapłodnienie

• homologiczne - gamety pochodzące od małżonków

• heterologiczne - jedna z gamet (albo obie) pochodzi od zewnętrznego dawcy - 3 możliwe warianty

(+) bezpłodni mają dziecko, mogą je wychować itp. itd.

surogatka (?) matka zastępcza

„wszczepienie” matce lub matce zastępczej

Katolicki - nie jest to moralne

Poczęcie powinno być aktem fizycznym łącząca fizycznie osoby z więzią emocjonalną

Ciało źródłem występków

Platońska z arystetolowską

człowiek - ciało, nie wolno deprecjonować „funkcji” cielesnych, wzmacniają to co duchowe

w platońskiej też się nie deprecjonuje ciała

uczta platońska

aby doświadczyć cudu prawdziwej miłości zaczynamy od zmysłowego pożądania, popęd animalny

doświadczając miłości zmysłowej uświadczamy się w marności miłości zmysłowej, ale i doświadczamy miłości duchowej, dojrzewanie do miłości duchowej przez miłość fizyczną

Dojrzewanie do bezinteresownego działania w rodzinie

Wyrazem platońskiej miłości - bezinteresowność i ofiarność

Sam proces poczęcia stechnologizowany ale i technologiczne spojrzenie na potomstwo

Równia pochyła

Jeżeli nie można naturalnie począć (nieprzewidywalność, sam akt miłości potomek owocem miłości, jej przedłużeniem)

racjonalizacja

50% naturalnym odrzuceniem

Produkcja kilku zarodków

Czy chcemy mieć tyle dzieci?

Nie wiadomo w ilu przypadkach zarodków implantacja będzie skuteczna

Możliwość selekcji, a naturalnie wadliwe podlegają naturalnemu poronieniu

W zarodka dziś możliwość wykryccia wad. Pokusa selekcji - programowanie dzieci. W przypadku naturalnego - nie ma tej możliwości

Praktyki eugeniczne - urodzenia geniusza...

dyskryminacja życia w początkowej fazie ale i „złych” genów

-> nazizm

Może to doprowadzić nawet do upadku gatunku ludzkiego, rasistowskie podejście.

Zaczynamy od celu - chcemy mieć potomstwo -> chcemy potomstwo wyselekcjonowane -> zasada dyskryminacji w ogóle w życiu eksterminacja sąsiadów np. za kolor oczu (argumentacja równi pochyłej)

\rozwój ciąży

• jak ma się rozwijać?

• Czy może źródło probl. Etycznych?

Zarodek wszczepiając matce zastępczej...

Wynajęcie brzucha...

wraz z rozwojem ciąży może pojawić się instynkt macierzyński, staje się elementem jej ciała, więź z dzieckiem

Narastająca więź emocjonalna - może potraktować jako własne i nie chcieć się z nim rozstać

Czy dziecko może być przedmiotem transakcji?

Czyje to dziecko w zasadzie?

Problem etyczno - prawny

czy prawo może ingerować w taką złożoną sprawę? Czy ma ku temu środki?

Dziecko efektem wewnętrzenej przemiany kobiety

Wszystkie strony są poszkodowane

Nie da się jednoznacznie rozwiązać tego dylematu. Należy unikać sytuacji prowadzących do takich dylematów etyczno - prawnych

Ale bezpłodność chorobą, więc powinno się z nią walczyć, leczyć ją

Inni: in vitro nie jest metodą leczenia bezpłodności tylko danie jej możliwości posiadania dziecko bezpłodna jest dalej

Z drugiej strony leczenie umożliwieniem realizacji ostatecznego celu. Bo nie każda owulacja ma się kończyć zapłodnieniem i potomkiem. Ale ostatecznie ma dać potomstwo.

In vitro może wyeliminować zarodek z daną wadą genetyczną.

Diagnostyka preimplantacyjna

4-6 komórek zarodka

oddzielenie 1-2 komórek - analiza genetyki, anomalie liczby chromosomów - z. Downa, Turnera..

mutacje poszczególnych genów - mukowiscydoza, pląsawica, TaySachsa

Zabezpiecza się przed urodzeniem dziecka z 1 z tych poważnych chorób. Wykrycie - odrzucenie, uśmiercenie

Produkcja kilku - selekcja

Problem uśmiercenia czy mechanicznej redukcji?

Katolicy - życie od zapłodnienia, unicestwienie zarodka -> zabójstwo

Rozwój pod wpływem greckiej

św. Tomasz z Akwinu - samo zapłodnienie nie jest jeszcze życiem, życie od momentu, gdy Bóg tchnie duszę w osobnika, wyznaczono granice w zależności od płci

40 dzień - mężczyźni

89 dzień ciąży - kobiety

życie od zapłodnienia - z obawy przed technologizacją, że nie będziemy cenić człowieka, za to jaki jest, ale za sepsół cech, zachwianie godności ludzkiej jako takiej, całościowej.

Skoro Bóg nadaje status osobnikowi, to człowiek nie pownien w to ingerować, powinno się zdawać na zapłodnienie naturalne.

Biskupi przestrzegali przed in vitro nazywając jak produkty Frankensteina

Ogłaszajć to -> uderzenie w godności dzieci, które były potem swoiście napiętnowanie, choć same nie są winne temu jak zostały poczęte. Dzieci doświadczyły najgorszych konsekwencji tej debaty.

Czy zarodek nieimplantowany jest już człowiekiem?

Kościół - życie od poczęcia

-> płód obdarzyć osobowością prawnej, kobieta w ciąży pije, pali, źle się prowadzi - pozwanie jej i ukaranie, dziecko mając dowody na to - też może skarżyć

Zasada potencjalności - gdy pojawia się zarodek - w miarę rozwoju będzie nabierać cech ludzkich zgodnie ze swoim kodem genetycznym, istota ludzka od poczęcia

Neurologicznie - gdy zawiązki ukł. Nerwowego - narodziny biologiczne człowieka

Antropozoonycho...??? - człowiek - zdolność myślenia, za co odpowiada CUN - zapoczątkowanie istoty ludzkiej

Ukł. Krążenia - serce ludzkie - przeciwstawiony rozumowi, kochaj a nie racjnalizuj, bezinteresowność i milość

Elementy mitologizacji byłi i są dzisiaj.

Język nauki - język naszych wyobrażeń dzięki zaangażowaniu zmysłowemu -> emocje -> serce

Kryterium związane z narodzinami - człowiek gdy względnie samodzielne - osobny organizm, przestaje być elementem organizmu matki, przecięcie pępowiny

Człowieczeństwo aksjologiczne - warotści, które przejmujemy uznają za człowieka

---