9.02.2010. Co to jest pierwsza pomoc.

• Szybkie i zorganizowane działanie,

• Przeprowadzone przez osoby z otoczenia ofiary nieszczęśliwego wypadku,

• Na miejscu wypadku,

• Sprawne i w miarę kompletne działanie przy udzielaniu pierwszej pomocy ma bardzo często decydujące znaczenie dla dalszych rezultatów leczenia przez fachowy personel medyczny często decyduje o życiu osoby poszkodowanej.

Łańcuch życia:

wczesne rozpoznanie i wczesne rozpoczęcie R.K.O wczesna opieka poresuscytacyjna wezwanie pomocy R.K.O (aby zapobiec NZK) ( aby wydłużyć czas) ( przywrócenie czynności (przywrócić jakość życia) życiowych)

Podstawowe zasady udzielania pierwszej pomocy:

• Nie ruszaj poszkodowanego jeśli nie musisz

• Zapewnij sobie pomoc

• Wezwij fachową pomoc ( 999, 998, 997, 112); podstawowe informacje: ile poszkodowanych, co im dolega, jak to się stało, dokładne miejsce zdarzenia, dane dzwoniącego, dyspozytor kończy rozmowę!!!

R.K.O:

1. oceń bezpieczeństwo

2. oceń przytomność

3. wołaj o pomoc

4. udrożnij drogi oddechowe

5. oceń oddech

6. zadzwoń 112

7. 30 uciśnięć

8. 2 wdechy

WTC- 10 sekund, 14-16 wdechów na minutę

Wyposażenie apteczki: gazy, opatrunki jałowe, bandaże, folia izotermiczna, nożyczki.

ULTRA POSSE NEMO OBLIGATUR- nikt nie jest obowiązany uczynić więcej, niż może.

23.02.2010

Czynności życiowe- to czynności organizmu decydujące o jego przeżyciu. Zaliczamy do nich:

1. Czynność oddechowa- polega na pobieraniu O2 z powietrza atmosferycznego i wydalaniu CO2.

2. Czynność serca i krążenia krwi- polega na transporcie tlenu i substancji odżywczych do poszczególnych komórek oraz wydalaniu resztek przemiany materii.

3. Regulacja składu płynów ustrojowych- umożliwiają zachowanie homeostazy.

Definicja nagłego przypadku:

• Doraźnej pomocy wymaga pacjent u którego w wyniku urazu ( zranienia) lub groźnego dla życia ostrego zachorowania dochodzi do zaburzenia czynności życiowych tj. oddychania, akcji serca i krążenia. To samo dotyczy sytuacji, gdy stan pacjenta budzi obawę wystąpienia zaburzeń lub gdy obserwujemy ich początek,

Nagły przypadek jest wynikiem:

1. Ciężkich uszkodzeń ciała występujących na skutek wszelkiego rodzaju nieszczęśliwych wypadków,

2. Groźnych dla życia ostro występujących schorzeń,

3. Zatruć.

Nagła sytuacja:

• To ostry stan chorobowy, któremu towarzyszą ciężkie zaburzenia czynności ustrojowych, nie stanowiących jednak zagrożeń życia.

• Odróżnienie nagłego przypadku od nagłej sytuacji jest trudne nawet dla osób doświadczonych.

Czynności doraźna ratujące życie:

• Ewakuacja ofiary z miejsca wypadku,

• Resuscytacja krążeniowo- oddechowa

• Opanowanie groźnego krwawienia

• Ułożenie na boku

• Walka ze wstrząsem

• Zabezpieczenie miejsca wypadku

Ewakuacja ofiary:

• Jeśli to możliwe poszkodowanego należy jak najdelikatniej wydobyć, by ułatwić dalsze czynności ratownicze,

Reanimacja, ożywianie, resuscytacja- czynności mające na celu przywrócenie do życia.

Reanimacja a resuscytacja:

• stan reanimacji- jeżeli w wyniku czynności ratowniczych, oprócz przywrócenia krążenia, oddychania i czynności układu nerwowego, choremu wraca świadomość,

• stan resuscytacji- jeżeli uzyskamy, tylko przywrócenie podstawowych funkcji życiowych bez powrotu świadomości. Występuje wtedy, gdy czynności ratownicze zostały podjęte po upływie dłuższego okresu czasu od momentu zaniknięcia objawów życia.

Rana- jest to przerwanie ciągłości powłok skóry lub śluzówki pod wpływem urazu.

Rodzaje ran: rany mechaniczne, termiczne, chemiczne,

Podziała ran:

• ze wzgl. na mechanizm powstania:

- otarcia naskórka, kłute, cięte, tłuczone, kąsane, postrzałowe, z ubytkiem skóry, amputacje urazowe, rany rąbane, miażdżone, szarpane.

• ze wzgl. na stopień czystości ran: czyste, czyste skażone, skażone.

Rany cięte: brzegi rany gładkie, rozległe, rozchodzą się, silne krwawienia wypłukują bakterie, dość często spotykane u samobójców,

Rany kłute: zadane sztyletem, drutem, bagnetem, gwoździem, igłą, dłutem, widłami; brzegi szybko się zrastają, jednak wnętrze rany może być zakażone i może zawierać ciała obce; krwawienie zewnętrzne, zwykle niewielkie.

Wyróżnia się: otwór, kanał wkłucia i otwór wykłócia.

Rany szarpane: zadane np. piłą, brzegi rany są szarpane, silne krwawienie, długi okres krwawienia.

Rany miażdżone:

Rany tłuczone: tępe narzędzia, powstają w trakcie pęknięcia skóry i głębiej leżących tkanek; brzegi rany nierówne, obrzękłe.

Rany kąsowo- gryzione: odwzorowanie szczęk zwierzęcia, przybiera charakter i wygląd rany kłutej lub szarpanej.

Rany postrzałowe: styczna, ślepa, przelotowa.

Rany płatowe: gojenie się przez rychłozrost, ziarninowanie.

Czynniki wpływające na gojenie:

• umiejscowienie

• ukrwienie

• napinanie tkanek

• czystość rany

• technika zakrzepnięcia

• silne środki antyseptyczne

• ucisk

• styl życia

krwotoki- to przerwanie ciągłości naczynia krwionośnego i towarzyszące temu wydostanie się krwi poza jego zasięg. Jeżeli upływ krwi następuje powoli, z małych naczyń to nazywamy to krwawieniem. Przyczyną krwotoków są uszkodzenia naczyń krwionośnych na skutek urazów bądź zmian chorobowych.

Wytrzewienie- wypadnięcie jelit lub żołądka.

9.03.2010. postępowanie w złamaniach, zwichnięciach, skręceniach.

Szkielet człowieka zbudowany jest z ok. 206 kości: płaskich, różnokształtnych, długich.

Złamanie- przerwanie ciągłości tkanki kostnej po przekroczeniu elastyczności tkanek.

Najczęstsze przyczyny złamań: uderzenia, upadki, postrzały, przygniecenia, zmiażdżenia.

Rodzaje złamań:

1. z zachowaniem ciągłości tkanek:

1. otwarte z przerwaniem ciągłości tkanek- można rozpoznać na pierwszy rzut oka, charakteryzuje się ono przerwaniem ciągłości tkanek w miejscu złamania z wystawaniem kości na zewnątrz rany,

2. zamknięte bez przerwania ciągłości skóry- można rozpoznać po nienaturalnym ułożeniu kończyny oraz poprzez zachowanie samego poszkodowanego.

2. Przebieg płaszczyzny złamań:

1. poprzeczne

2. skośne

3. podłużne

4. spiralne

5. wielołamowe

cechy złamania kości:

• nieprawidłowe ustawienie lub patologiczna ruchomość

• cechy domniemane: bolesność i obrzęk, ograniczenie ruchomości lub jej zniesieni.

Współistnienie obrażeń dodatkowych: proste i złożone.

Objawy złamania: ból, infekcja, obrzęk i zmiana zabarwienia skóry (zasinienie), zniekształcenie kończyn, utrata funkcji złamanej kończyny, czasami słyszalne tarcie o siebie odłamów kostnych.

Zasady postępowania ze złamaniem zamkniętym:

• poszukując złamań określamy miejsce największej bolesności,

• podejrzewając złamanie kończyny, układamy choreg na plecach, nie wykonujemy zbędnych ruchów chorą kończyną,

• najlepszym sposobem zmniejszenia bólu jest unieruchomienie,

• przy złamaniach zamkniętych nie rozbieramy chorego.

Złamanie otwarte:

• należy ostrożnie rozebrać chorego ( gdy jest to trudne, można rozważać rozcięcie ubrania),

• gdy odłam złamania wystaje ponad skórę, nie wprowadzamy go do rany,

• zakładamy jałowy opatrunek i mocujemy go, unieruchamiamy kończynę.

Czym można unieruchomić kończynę: przybandażować do ciała, chustą trójkątną, kijami, patykami, linijkami, deseczką, szyną, drugą kończyną ( w przypadku nogi).

Celem unieruchomienia jest: zabezpieczenie przed dalszym przemieszczeniem się odłamów, zniesienie lub złagodzenie bólu, zabezpieczenie przed przebiciem skóry,

Zasady przy stosowaniu szyny Kramera:

• szynę modelujemy na zdrowej kończynie,

• zakładamy przy pomocy drugiej osoby,

• szynę wymościć watą i osłonić opatrunkiem widoczną kość w przypadku złamania otwartego,

• szyna musi być odpowiedniej długości,

• kontrola ukrwienia i ucieplenia obwodowych odcinków kończyny.

Złamanie żeber:

• ostry ból, nasilający się przy oddychaniu, płytki oddech,

• poszkodowanego transportujemy w pozycji półsiedzącej. Rękę po uszkodzonej stronie należy unieruchomić, natomiast pod kolana należy podłożyć zrolowany koc, aby zapobiec przesuwaniu się nóg.

Złamanie miednicy:

• poszkodowanego nie należy przemieszczać,

• poszkodowanego układamy w pozycji leżącej, pod kolana podkładamy zrolowany koc, a pod lędźwie materiał.

Zwichnięcie- przemieszczenie przylegających do siebie powierzchni stawowych i uszkodzeń torebki stawowej oraz rozerwanie wiązadeł tworzących staw.

Objawy zwichnięcia: ból, zniekształcenie stawu, przymusowe ułożenie, zasinienie kończyny, ochłodzenie, brak wyczuwalnego tętna obwodowego, brak czucia, porażenie.

Skręcenie- uszkodzenie struktur około kostnych bez zmian położenia kości, towarzyszącym stawom.

Objawy: ból, obrzęk oraz zmiana zabarwienia skóry, zniekształcenie stawu.

Uraz kręgosłupa podejrzewany przy: upadku z wysokości, skoku na główkę, wypadki komunikacyjne, uderzenie w głowę.

Skutki: złamanie kręgów, ucisk na rdzeń kręgowy, przerwanie rdzenia kręgowego.

Objawy: ból, niekształcenie kręgosłupa, ograniczenie ruchomości kręgosłupa.

Postępowanie: wezwanie pomocy, unieruchomienie głowy i szyi oraz tułowiu, ocena funkcji życiowych (jeżeli trzeba przeprowadzić R.K.O.- udrożnienie dróg oddechowych poprzez wysunięcie żuchwy).

23.03.2010.

Oparzeniem nazywamy uszkodzenie tkanek na skutek działania czynnika: termicznego, chemicznego, elektrycznego. Prowadzi do martwicy tkanek i utraty płynów ustrojowych w skutek zwiększonej przepustowości naczyń.

Oparzenie termiczne- spowodowane są wysoką temperaturą.

Oparzenie chemiczne- spowodowane są przez kontakt ze stężonymi kwasami, zasadami lub pewnymi związkami chemicznymi.

Oparzenie elektryczne- powstają w wyniku przepływu prądu elektrycznego przez ciało. Źródłami prądu mogą być: instalacja domowa lub przesyłowa instalacja elektryczna, piorun lub nagromadzenie bardzo dużego ładunku statycznego.

Głębokość oparzeń jest zależna od intensywności czynnika parzącego i czasu trwania na skórę. Ze względu na głębokość oparzenia wyróżniamy 4 rodzaje oparzeń:

1. stopień powierzchniowe, obejmuje naskórek; przyczyny- wybuch płomienia, krótkie działanie gorącego płynu, kontakt z ciałami stałymi; wygląd- sucha, bez pęcherzy i popękań; kolor- rumień; ból- silny.

2. Stopień niepełnej grubości skóry, obejmuje naskórek i skórę właściwą; przyczyny- kontakt z płomieniami, gorącymi płomieniami, ciałami stałymi; wygląd- pęcherze; kolor- różowo- biały, czerwono- wiśniowy; ból- silny,

3. Stopień pełnej grubości skóry, obejmuje naskórek, skórę właściwą i podskórną tkankę tłuszczową; przyczyny- płomień, płonące ubrania, kontakt z gorącymi płynami i ciałami stałymi; wygląd- suchy, twardy strup; kolor- biały, woskowy, ciemny lub występuje czarny strup; ból- słaby lub bezbolesny

4. Stopień dotyczy głębszych struktur, obejmuje naskórek, skórę właściwą, podskórną tkankę tłuszczową, kości i mięsnie; przyczyna- długotrwały kontakt z płomieniem; wygląd- suchy, twardy strup; kolor- biały, woskowy, ciemny lub występuje czarny strup; ból słaby lub bezbolesny.

Postępowanie: używać rękawiczki, wyeliminować czynniki parzący, chłodzenie tkanek przez polewanie miejsca poparzonego czystą, zimną wodą, najlepiej bieżącą wodą przez ok. 15 min dużą powierzchnię lub do ustąpienia bólu w przypadku małych powierzchni. Chłodzenie miejsca poparzonego skra czas przegrzania, co może zmniejszyć głębokość poparzenia. Przy oparzeniu dłoni zdejmujemy biżuterię; w przypadku jamy ustnej ssać kostki lodu lub płukać zimną wodą. Osłonić jałowym opatrunkiem, który nie powinien wywierać żadnego nacisku na skórę, zadbać o komfort psychiczny i fizyczny, ułożyć na plecach z podniesionymi nogami. Jeżeli osoba poparzona jest nieprzytomna sprawdzić oddech i tętno, w razie braku ABC resuscytacji.

Nie wolno:

• Zrywać odzieży, która przykleiła się do skóry,

• Dotykać ran oparzeniowych, opatrywać niejałowymi opatrunkami,

• Smarować miejsca oparzonego maściami, kremami, tłuszczem, białkiem kurzym spirytusem

• Nakłuwać lub przebijać pęcherzy samodzielni.

Pierwsza pomoc w napadzie padaczkowym.

Padaczka- krótkotrwałe zaburzenie czynności elektrycznej mózgu, objawiające się między innymi utratą świadomości, drżeniem mięśniowym, splątaniem, dezorientacją.

1. Padaczka objawowa- spowodowana uszkodzeniami określonej okolicy mózgu ( płat czołowy)

1. p. pourazowa- spowodowana urazami mózgu, ujawnia się 6- 18 miesięcy po urazie,

2. p. alkoholowa

3. p. wieku starczego- występuje po 50 roku życia, w przebiegu chorób, np. miażdżyca, nadciśnienie tętnicze, guz mózgu

duży napad padaczkowy-

faza toniczna- do 30 s kończyny wyprostowane, bezdech

faza kloniczna- 0,5-5 min rytmiczne drgawki.

Napad nieświadomy- codzienne częste, krótkotrwałe utraty przytomności, czas trwania 10 s, dotyczy dzieci w wieku 6-10 lat, częste mruganie powiek, zwrot gałek ocznych ku górze.

Napad mioklemiczny- nagłe napady drgawek kończyn górnych, napady nieświadomości trwające 2-3 s, często rano, początek 13-18 lat

Zagrożenia podczas padaczek:

• przygryzienie języka,

• urazy, złamania kończyn,

• urazy głowy,

• zachłyśnięcie się wymiocinami, protezą, własnym językiem,

• urazy wtórne po napadzie.

szpital

Advance life support

Basic life support

---