EGZAMIN Z GEOGRAFII TUR.
Tematy egzaminacyjne (zaoczne) z geografii turystycznej Polski 2010/2011
Co składa się na pojęcie atrakcyjności turystycznej?
Atrakcyjność turystyczna istnienie cechy „przyciągającej turystów na pewne tereny, dzięki walorom krajobrazu naturalnego, klimatu, pomników historii, a także różnych interesujących obiektów zagospodarowania przestrzennego”.Na wizerunek miejsca składają się zarówno obiekty, zabytki posiadające pewną wartość, wpisane na stałe i wyróżniające daną miejscowość. Jest to również krajobraz i możliwość rozrywki z wykorzystaniem dostępnych w danym miejscu urządzeń. klasyfikacja walorów turystycznych.
Definicja walorów turystycznych - całość elementów środowiska naturalnego i pozaprzyrodniczych (kulturowych lub inaczej antropogenicznych), które są przedmiotem zainteresowania turystów i decydują o atrakcyjności turystycznej danego miejsca, miejscowości lub obszaru.”9
WALORY TURYSTYCZNE
WALORY WALORY
PRZYRODNICZE ANTROPOGENICZNE
WALORY TURYSTYCZNE
WALORY WALORY WALORY
WYPOCZYNKOWE KRAJOZNAWCZE SPECJALISTYCZNE
Rys. 2. Walory turystyczne według funkcji.
Walorami wpisanymi w krajobraz wielu terenów są: bliskość akwenów wodnych, lasów oraz niski stopień urbanizacji. Powyższe zasoby zostały zaklasyfikowane do walorów wypoczynkowych. Dobry klimat, wody mineralne, czyste powietrze, a więc występujące osobliwości przyrody ułatwiają wypoczynek oraz pozwalają na regenerację sił fizycznych, psychicznych.
Drugą grupę walorów stanowią walory krajoznawcze. Uwagę turystów przyciągają także nowoczesne zespoły budownictwa, wielkie miasta gdzie skupia się życie kulturalne i koncentrują się liczne przedsiębiorstwa, instytucje, kina, teatry.
Walory specjalistyczne „cechy środowiska przyrodniczego, w oparciu, o które możliwe jest uprawianie różnych form turystyki kwalifikowanej”.10
Turystyka kwalifikowana zwana jest również specjalistyczną. Oznacza to, że aby być aktywnym uczestnikiem takiego rodzaju wyjazdu potrzebne są bardzo często odpowiednie kwalifikacje lub formalne uprawnienia oraz sprzęt specjalistyczny.
Ze względu na rodzaje turystyki możemy dokonać klasyfikacji wyjazdów turystycznych biorąc pod uwagę różnorodne czynniki. Możemy uwzględnić zarówno czas, cel i charakter podróży. Możliwość rozwoju danego rodzaju turystyki powstaje dzięki występującym na danym obszarze pewnym cechom środowiska oraz dobrom wytworzonym specjalnie z myślą
*Przepustowość szlaku
Możliwość użytkowania ciągu turystycznego bez obniżania jego wartości użytkowej, mierzona liczbą turystów pokonujących daną trasę w jednostkach czasu. Przekroczenie oznacza pogorszenie komfortu wędrówki czy zwiedzania.
*Pojemność turystyczna
pojemność bazy noclegowej, gastronomicznej i towarzyszącej określająca optymalną liczbę uczestników ruchu turystycznego mogących równocześnie korzystać z poszczególnych urządzeń, nie zmniejszając standardu usług i poziomu podaży oraz nie wywołując dezorganizacji życia społeczno-gospodarczego.
*Chłonność turystyczna
określa naturalną odporność środowiska przyrodniczego na degradację spowodowaną ruchem turystycznym. Wyrażona jest jako maksymalna liczba uczestników ruchu turystycznego mogących jednocześnie przebywać na danym obszarze nie powodując dewastacji i degradacji środowiska naturalnego i pogorszenia warunków wypoczywania.
* Dostępność komunikacyjna
możliwość dojazdu środkami komunikacji do celu podróży oraz system połączeń komunikacyjnych
(szlaków, wyciągów) umożliwiających poruszanie się turysty.
Co to jest funkcja turystyczna? Jakie wskaźniki mogą ją określać?
Działalność społeczno-ekonomiczna (miejscowości, obszaru) skierowana na obsługę turystów.
Określa zdolność przyjęcia i zaspokojenia potrzeb turystów przez daną miejscowość czy obszar.
*Wskaźnik funkcji turystycznej
Liczba turystycznych miejsc noclegowych x 100
Tf(t) = ------------------------------------------------------------
Liczba ludności miejscowej
Wyniki:
Max - woj. zachodniopomorskie 7,5
Min - woj. opolskie 0,5
Wskaźniki turystyczne
*Wskaźnik intensywności ruchu turystycznego wg Charvata
Liczba osobonoclegów x 100
Tch = -----------------------------------
Liczba stałych mieszkańców
Wynosi:
Max - woj. zachodniopomorskie 559
Min - woj. opolskie 34
*Wskaźnik intensywności ruchu turystycznego wg Schneidera
Liczba gości
Ts = --------------------------------
Liczba stałych mieszkańców
Wynosi:
max - mazowieckie 3,36
Min - podkarpackie 1,36
*Wskaźnik gęstości bazy noclegowej
N liczba miejsc noclegowych
Gb = -------------------------------------
S powierzchnia w km 2
Wynosi:
max - woj. zachodniopomorskie 5,7
min - woj. opolskie 0,68
Co to jest region?
Jednostka podziału przestrzeni geograficznej
Duże terytorium z pewną charakterystyczną kombinacją cech przyrodniczych i społeczno-ekonomicznych
region - obszar kraju wyróżniający się charakterystycznymi względnie jednorodnymi, cechami geograficznymi, - fizycznymi, - kulturowymi,- ekonomicznymi, itp.
inaczej: okolica, okręg, dzielnica, strefa, rejon.
cechy wydzielania regionów?
Różne rodzaje regionów; Fizyczno-geograficzne Historyczne Etnograficzne Ekonomiczne Administracyjne Turystyczne
Co to jest region turystyczny?
Region turystyczny - obszar pełniący funkcję turystyczną na zasadzie pewnej jednorodności cech środowiska geogr. oraz wewn.powiązań usługowych.
regionalizacja turystyczna?
Delimitacja (wydzielenie)
regionów turystycznych
Pogląd 1 - negacja zasadności wydzielania regionów turystycznych
Pogląd 2 - region turystyczny - kategoria istniejąca obiektywnie i dającą się wydzielić na podstawie:
- analizy rozmieszczenia ruchu turystycznego
- walorów turystycznych
- zagospodarowania (funkcji turystycznej)
Wymienić i umiejscowić regiony turystyczne Polski wg podziału Lubańskiego / Kaprowskiego.
Wg Karpowskiego; Bałtycki, pomorski, mazurski, podlaski, mazowiecki, wielkopolski, sląski, sudecki, lubelski, małopolski, sudecki, karpacki.
Przestrzeń turystyczna - część przestrzeni geogr. i społ.-ekon., w której zachodzą zjawiska turystyczne
Miejscowość turystyczna - jednostka osadnicza stanowiąca punkt docelowy lub etapowy migracji tur., dzięki swoim walorom, infrastrukturze i dostępności komunikac
Kryteria wydzielania typów miejscowości turystycznych.
Ze względu na położenie-górskie, nadmorskie, pojezierne,
Ze względu na rangę-o znaczeniu międzynarodowym, krajowym, regionalnym, lokalnym
Ze względu na funkcje-rodzaj walorów i zagospodarownia
-wypoczynkowe(wczoasowe, najczęściej letniskowe, wsie turystyczne,
-uzdrowiska-leczniczo-uzdrowiskowe(o statucie uszdrowiska)
-miejscowosci turystyki tranzytowej(przygraniczne)
Wypoczynek polega na doprowadzeniu do względnej równowagi części psychicznej i fizycznej, do czego można dążyć na dwa sposoby:
► metoda kompensacyjna - zwiększenie wysiłku strony bardziej wypoczętej
► metoda regeneracyjna - ograniczenie wysiłku przy zastosowaniu bodźca tonującego
Czynniki środowiska geograficznego sprzyjające wypoczynkowi.
Fizycznogeograficzne, walory widokowe (krajobrazowe), topografia terenu
klimat . sieć wodna, szata roślinna, stan środowiska ,cisza/hałas
Ekonomiczne i społeczno-polityczne, polityka społeczna i ekologiczna, ekonomia, edukacja prozdrowotna społeczeństwa ,postawy ludności miejscowej wobec turystów.
Długość trwania sezonu kąpielowego „właściwego”
Od dnia uzyskania temperatury wody >18ºC
do dnia gdy znowu temperatura obniży się poniżej tej wartości
Nad Bałtykiem sezon kąpielowy zaczyna się w okresie 21.VI.-7.VII. a kończy w okresie 21.VIII.-4.IX. Najdłuższy na Wybrzeżu Zachodnim, np. w Mielnie73 dni i nad Zatoką Gdańską (w Gdyni średnio 71 dni), najkrócej na najdalej na północ wysuniętym obszarze (Władysławowo 46 dni).
Na jeziorach sezon kąpielowy od 31.V-25.VI. do 26.VIII-14.IX. Najdłuższy na Pojezierzu Wielkopolskim (nawet nieco ponad 100 dni), najkrócej na Pojezierzu Pomorskim (około 70 dni) i Mazurskim (np. jez. Hańcza 67 dni).
■ środowisko przyrodnicze, którego zewnętrznym przejawem jest krajobraz oraz zawarte w nim osobliwości przyrodnicze;
■ dobra kultury - szczególnie te obiekty, które ze względu na swą wartość historyczną, poznawczą i kulturalną podlegają ochronie;
■ obiekty współczesnej gospodarki, techniki, nauki i kultury.
Są to obiekty materialne lub przejawy kultury będące przedmiotem zainteresowań turystów.
Charakteryzuje je:
- czytelność w krajobrazie,
- oryginalność, unikalność,
Natomiast rezerwaty i pomniki przyrody (drzewa, aleje zabytkowe) należą do walorów krajoznawczych.
Rezerwaty przyrody - objęte ścisłą lub częściową ochroną obszary cenne ze względu na wartość środowiska przyrodniczego, wyłączone z działalności gospodarczej, zaś rezerwaty ścisłe objęte zakazem wstępu turystów. W Polsce mamy głównie rezerwaty faunistyczne, krajobrazowe, leśne i florystyczne, w sumie ponad 1000.
Pomniki przyrody - prawnie chroniony unikatowy obiekt przyrody ożywionej (drzewa, aleje) lub nieożywionej (np. głazy narzutowe).
Parki, ogrody - spełniają rolę wypoczynkową, szczególnie w obszarach zurbanizowanych.
Podział walorów krajoznawczych pozaprzyrodniczych.
* Walory kulturowe obejmują następujące formy wytworzone przez człowieka
• Rezerwaty archeologiczne
• Przejawy folkloru: ośrodki twórczości ludowej, skanseny, izby regionalne
• Zabytki architektury i budownictwa
• Muzea i zbiory różnego typu
• Miejsca pamięci narodowej
• Obiekty historyczno-militarne
• Zabytki techniki
• Miejsca kultu religijnego
• Imprezy, koncerty, festiwale, festyny
X w. - XII w. Romanizm - grube ściany, małe okna; łuki półokrągłe
* solidne, murowane z miejscowych materiałów budowle, bez dodawanych dekoracji. Plany kościołów były wielonawowe w kształcie krzyża co miało znaczenie symboliczne. Długie, wewnętrzne kolumnady Wolnostojące wieże (kampanille) charakteryzują włoski styl romański.
* -We Florencji na uwagę zasługuje kościół San Miniato,
-W północnych Włoszech, wśród licznych budowli słynnej Wenecji reprezentujących styl romański, wyróżniają się pałace: Palazzo Laredan i Palazzo Farsetti
-Przykłady francuskiego romanizmu stanowią: Katedra Notre Dame La Grande w Poitiers o szczytowym potraktowaniu fasady głównej z dwiema wieżami w narożach. Klasztor Aux-Dames w Caen z dwiema potężnymi wieżami o płaskim zakończeniu
* w Pl. Strzelno - kościół Św. Trójcy i rotunda św. Prokopa
Trzemeszno - zespół klasztorny kanoników regularnych,
Tum pod Łęczycą - kolegiata (1141-1161),
Kruszwica - kolegiata
Inowrocław - kościół NMP z końca XII w.
Architektura gotycka (przykłady)
XIII w. - XV w. Gotyk - duża wysokość, ostre łuki, strzeliste wieże; duże okna; filary
* gotyk jest dalszym ciągiem rozwoju stylu romańskiego.
* Wielkie katedry - siedziby kurii biskupiej: Gniezno, Kraków (1320), Poznań, Wrocław, Gdańsk, Warszawa, Frombork, Olsztyn
Kraków - katedra Św. Stanisława i Św. Wojciecha na Wawelu
Frombork - katedra Wniebowzięcia NMP i Św. Andrzeja Apostoła
Pelplin - katedra NMP
Poznań - katedra Św. Piotra i Pawła
Toruń - katedra Św. Janów, kościół pobenedyktyński Św. Jakuba Apostoła
Częstochowa - klasztor paulinów i kościół NMP na Jasnej Górze
Stargard Szczeciński - kościół parafialny NMP
Architektura renesansu, (przykłady)
XVI w. Renesans - kopuły, centralna bryła, krużganki
* Ratusz poznański - renesansowy kształt po przebudowie (1550-60), w fasadzie frontowej trójkondygnacyjna loggia arkadowa, dekoracje ścian. Wszystkie fasady zwieńczone są attyką (w fasadzie frontowej koziołki)
Zamek Piastów śląskich w Brzegu - "Śląski Wawel"
pozostałości zamku gotyckiego (m.in. kaplica). W 1547 r. sprowadzono włoskich architektów Parrów, powstała czteroskrzydłowa budowla z krużgankowym dziedzińcem
Gdańsk - renesans północny (manieryzm): ratusz, bramy
Architektura baroku, (przykłady)
XVII - 1. połowa XVIII w. Barok - ozdobność, symetria dwuboczna, osiowość
* Kościoły: np. Kościół Św. Piotra i Pawła w Krakowie wzorowany na rzymskim kościele jezuitów Il Gesú, kościół wizytek w Warszawie, zespół sakralny w Kalwarii Zebrzydowskiej
Barokowy wystrój kościołów np. w Henrykowie i Gdańsku-Oliwie (rokokowe organy oliwskie)
Architektura klasycyzmu (przykłady)
XVIII - początek XIX w. Klasycyzm - naśladowanie antyku: kopuły, kolumny, dwuspadziste dachy, prostokątne okna
* Kościół św. Aleksandra na Palcu Trzech Krzyży (Christian Piotr Aigner) z lat 1818-25
Kościół ewangelicki św. Trójcy na Pl. Małachowskiego (Szymon Bogumił Zug) 1777 r.
Omówić park narodowy w górach, na wyżynach, nad morzem.
*W Górach
Bieszczadzki PN zwany polską syberią.
*nad morzem
SŁowinski PN
*Na wyżynach
Rezerwaty biosfery w Polsce
Babia Góra
Puszcza Białowieska
Jezioro Łuknajno
Słowiński PN
Puszcza Kampinoska
Zachodnie Polesie
Karkonosze
Wschodnie Karpaty
Tatry
Najważniejsze inne sakralne zabytki Polski
ZESPOŁY SAKRALNE
Częstochowa - Jasna Góra: zespół Kościoła, Kaplicy Najświętszej Marii Panny i klasztoru z Wielkim Refektarzem i Biblioteką w obrębie obwarowań bastionowych.
Frombork - Wzgórze katedralne. Katedra z zewnątrz i wewnątrz, obwód obronny, wieża Kopernika, Pałac Biskupi.
Gdańsk-Oliwa - Zespół opactwa cysterskiego: kościół (stalle i organy), klasztor, pałac opacki z ogrodem francuskim i parkiem.
KOŚCIOŁY I KAPLICE
Białystok - Modernistyczny Kościół św. Rocha.
Brochów - Renesansowy kościół obronny wraz z obwodem bastionowym.
Chwarszczany - Wczesnogotycka kaplica templariuszy.
Cieszyn - Rotunda romańska.
Zabytkowe budowle Polski
wnętrze podziemia: rotunda Najświętszej Marii Panny, krypta kościoła św. Gereona
wnętrza przyziemia: Sala Kazimierzowska (skarbiec), wnętrze Kurzej Stopki
wnętrza piętra: Sala Senatorska, Sala Tronowa („Pod Głowami”), Sala pod Zodiakiem, Sypialnia Królewska, Sala Wazowska
Katedra
od zewnątrz: kaplice Zygmuntowska (złota kopuła) i Wazowska
podziemie: krypta św. Leonarda, wnętrze katedry - gotyckie prezbiterium, konfesja św.
ZESPOŁY MIEJSKIE
Chełmno - Stare Miasto. Kościół Farny Najświętszej Marii Panny, Kościół Franciszkanów, Kościół Dominikanów, klasztor cysterek, Obwarowania (m. in. Brama Grudziądzka). Ratusz.
Gdańsk - Zespół Głównego i Starego Miasta oraz Starego Przedmieścia. Kościół Mariacki Kościoły: św. Jana, św. Katarzyny, św. Brygidy, Dominikanów, Franciszkanów z kaplicą św. Anny i domem szachulcowym. Żuraw, obwarowania:, bramy od strony Motławy, arsenał, bramy Zielona i Złota, Ratusz Głównego Miasta, Dwór Artusa, Wielki Młyn. Kamienice, m.in. przy ul. Długiej i Długim Targu (Dom Uphagena).
PAŁACE I DWORY
Baranów Sandomierski - Zamek Leszczyńskich (dziedziniec).
Białystok - Zespół pałacowy Branickich z ogrodem.
Gołuchów - Zamek-pałac Działyńskich wraz z parkiem, dziedziniec i wnętrza zamku.
Kamieniec Ząbkowicki - Neogotycki pałac królewski z parkiem.
ZAMKI I TWIERDZE
Brzeg - Zamek renesansowy książąt brzeskich (budynek bramny, dziedziniec krużgankowy).
Giżycko - Twierdza Boyen.
Golub-Dobrzyń - Zamek krzyżacki.
Krasiczyn - Renesansowy zamek Krasickich wraz z parkiem.
Lidzbark Warmiński - Zamek biskupów warmińskich wraz z przedzamczem (gotyk).
Architektura drewniana Polski
ARCHITEKTURA DREWNIANA
Biskupin - Osiedle kultury łużyckiej (rezerwat archeologiczny).
Chotyniec (pow. Jarosław) - Cerkiew drewniana z 1619 r. z polichromią
Dębno k. Nowego Targu - Drewniany kościół gotycki.
Haczów k. Krosna - Drewniany kościół gotycki.
Hel - Domy rybackie.
Hrebenne - Cerkiew drewniana z dzwonnicą.
Kultura ludowa to folklor i sztuka charakterystyczne dla społeczności zamieszkujących określone tereny. Wyrasta ona ze wspólnych doświadczeń historycznych, form gospodarowania i warunków życia. Na jej kształt wpływają również cechy etniczne i warunki środowiska przyrodniczego.
Kultura ludowa w karpatach;
Górali śląskich w Beskidzie Śląskim - koronkarstwo: Istebna, Koniaków
Górali żywieckich w Beskidzie Żywieckim
- np. Zawoja
Skansen- Potoczne określenie muzeum etnograficznego na wolnym powietrzu, którego celem jest zaprezentowanie kultury ludowej danego regionu. Przenosi się do nich typowe bądź wyjątkowe przykłady architektury ludowej z danego obszaru, a wraz z budynkami ich wyposażenie, sprzęty, narzędzia, wystrój, stroje ludowe i inne elementy folkloru. Nazwy tej obecnie używa się także dla zebranych pod gołym niebem zabytkowych obiektów technicznych
Skansen techniki
Skansen Przemysłu Naftowego im. I. Łukasiewicza w Bóbrce koło Krosna
Muzeum Drogownictwa w Szczucinie - skansen maszyn drogowych
Ekspozycja zewnętrzna- maszyny i urządzenia, które niegdyś służyły drogowcom,
Zabytek- Jest to nieruchomość (np. pojedynczy budynek, cmentarz) albo rzecz ruchoma (np. dzieło sztuki użytkowej, obraz, rzeźba, znalezisko archeologiczne - np. artefakt), ich części lub zespoły rzeczy, które są dziełem człowieka lub związane z jego działalnością i stanowią świadectwo minionej epoki bądź zdarzenia, a których zachowanie leży w interesie społecznym ze względu na swoją wartość artystyczną, naukową lub historyczną.
Muzeum Gazownictwa i zabytkowe latarnie gazowe w Warszawie
Muzeum lotnictwa polskiego w Krakowie
Centralne muzeum morskie w Gdańsku
Piastowski-
Poznań
Katedra gotycka Św. Piotra i Pawła
groby dwóch pierwszych władców Polski
renesansowy ratusz
Słynne koziołki
Giecz- Rezerwat archeologiczny , Grób Piastów
3.Września- Zabytkowy ratusz
4.Gniezno- Katedra gnieźnieńska
Zamki Gotyckie
Zamek Krzyżacki w Bytowie, Zamek krzyżacki w Malborku, Zamek w Sztumie, Zamek w Kwidzynie, Zamek Kapituły Warmińskiej w Olsztynie, Zamek w Nidzicy, Zamek w Kętrzynie, Zamek w Rynie, Zamek krzyżacki w Gniewie ,Zamek w Nowem nad Wisłą
Zamek w Lidzbarku Warmińskim, Zamek Książąt Mazowieckich w Ciechanowie
Ruiny zamku w Kazimierzu Dolnym, Ruiny zamku w Ogrodzieńcu
Wieża zamkowa w Szydłowcu, Zamek w Chęcinach, Zamek w Czorsztynie, Zamek w Niedzicy, Zamek w Ojcowie, Zamek w Bobolicach, Zamek w Będzinie, Zamek w Lipowcu
Renesansu
Cechy architektury renesansowej: idealne proporcje, harmonia, prostota, umiar
spadziste dachy ozdobione attykami, ściany ozdobione freskami, dziedzińce ozdobione arkadami, dużą rolę odgrywała perspektywa
Kamienice w Rynku pochodzące z XVII wieku i wystawione przez braci- Mikołaja i Krzysztofa Przybyłów
Stojące przy rynku budynki zachwycają bogactwem zdobień, koronkowymi attykami czy płaskorzeźbami, wśród których wyróżniają się postacie świętych i patronów właścicieli.
Do najwcześniejszych budowli renesansowych w Polsce należy Zamek na Wawelu. Tu zbudowano pierwszy, poza terenem
Architekt. Drewnianej
W Polsce istnieją
Na unesco
Kościół Wszystkich Świętych w Bliznem ok. 1470r.
Kościół św. Michała Archanioła w Binarowej ok.1500r.
Kościół Wniebowzięcia NMP w Haczowie 1388r.
Kościół św. Michała Archanioła w Dębnie XV w.
Kościół św. Michała Archanioła w Binarowej ok.1500r.
Czym są walory specjalistyczne i jak je można podzielić?
Są to cechy środowiska przyrodniczego, w oparciu o które możliwe jest uprawianie różnych form turystyki kwalifikowanej aktywnej. W przypadku wód mineralnych i korzystnych warunków klimatycznych - rozwój balneoterapii i innych sposobów leczenia uzdrowiskowego.
Walory uzdrowiskowe
Uzdrowiska karpackie/sudeckie/nadbałtyckie i ich lokalizacja
Karpackie
Ustroń, Rabka, Szczawnica, Krynica, Muszyna, Iwonicz, Rymanów, Polańczyk
Sudeckie
Lądek Zdrój- chor skóry, Krynica-Chor kobiece, ukł trawienia, krążenia,
Nadbałtyckie
Świnoujście- chor skóry. -choroby skóry, kobiece,ukł oddechowego
Międzyzdroje. Kołobrzeg Sopot , ustka-chor ukł oddechowego
Kołobrzeg, Sopot, Ustka-chor narządów ruchu, reumatyczne
Walory żeglarskie w Polsce - główne akweny naturalne i sztuczne z umieszczeniem na mapie
Wielkie Jeziora mazurskie od Węgorzewa do Rucianego-Nidy i Piszu, kanał Elbląsko-Ostródzki(z odgałęzieniami), Statki wycieczkowe po jeziorach- Augustowskim, Wigry, Solińskim, Gople
Żegluga przybrzeżna
-zatoka Gdańska; z Gdyni, spoptu, Gdańska na Mierzeję Helską lub Jastarni albo tanie rejsy od Obwodu Kaliningradzkiego. Na Zalewie wiślanym Elbląga przez Frombork do Krynicy Morskiej. Z Fromborka do Blatijska. Na Zalewie Szczecińskim do Nieniec.
-jezioro Solińskie- Największa atrakcja Przedgórza Bieszczadzkiego, raj dla żeglarzy. Utworzone w 1968 r., najbardziej pojemne i najgłębsze w Polsce (zapora wys. 82 m
Walory kajakarskie w Polsce - główne szlaki kajakowe z umieszczeniem na mapie
Do takich miejsc należą szlaki wodne Rospudy, Czarnej Hańczy, Krutyni, Brdy, Wdy, Międzyodrza, Pętli Szczecineckiej, okolic Międzyrzecza i Pojezierza Iławskiego. Na wymienionych trasach największe wzięcie mają dziesięciodniowe wczasy kajakowe PTTK zwane popularnie "tramwajami".
PRZYKŁAD RZEKI NIZINNEJ
Biebrza - przepływa przez największy w Polsce park narodowy, głównie bagna, torfowiska, lasy bagienne i łąki. Biebrzańskie bagna są ostoją wielu gatunków ptactwa i roślinności wodnej, to unikatowy taki obszar w Europie. Biebrza jest szlakiem szczególnie atrakcyjnym dla miłośników przyrody i spokoju.
Trasa: jezioro Rajgrodzkie - jezioro Dręstwo - Woźnawieś - Goniądz - Osowiec - Biały Grąd - Brzostowo - Wizna
RZEKI PRZYMORZA
Rega -
Słupia -
Łeba
RZEKI GÓRSKIE
Dunajec
Sezon kąpielowy, długość trwania
Od dnia uzyskania temperatury wody >18ºC
do dnia gdy znowu temperatura obniży się poniżej tej wartości
Nad Bałtykiem sezon kąpielowy zaczyna się w okresie 21.VI.-7.VII. a kończy w okresie 21.VIII.-4.IX. Najdłuższy na Wybrzeżu Zachodnim, np. w Mielnie73 dni i nad Zatoką Gdańską (w Gdyni średnio 71 dni), najkrócej na najdalej na północ wysuniętym obszarze (Władysławowo 46 dni).
Na jeziorach sezon kąpielowy od 31.V-25.VI. do 26.VIII-14.IX. Najdłuższy na Pojezierzu Wielkopolskim (nawet nieco ponad 100 dni), najkrócej na Pojezierzu Pomorskim (około 70 dni) i Mazurskim (np. jez. Hańcza 67 dni).
Na rzekach: najdłuższy w dorzeczu Odry, najkrótszy na rzekach górskich oraz rzekach Pojezierzy Pomorskiego i Mazurskiego.
Obszary uprawiania narciarstwa w Polsce
Karpaty,
Ośrodki narciarstwa w Polsce w Karpatach
*Woj. śląskie - 110 wyciągów narciarskich
Szczyrk - największym kompleksem narciarskim jest „Czyrna-Solisko” na stokach Skrzycznego, blisko 22 km nartostrad.
Wisła - największy kompleksem narciarski "Stożek".
Ustroń - Czantoria
Bielsko-Biała - Szyndzielnia
Korbielów - kompleks narciarski w masywie Pilska - najwyższej po Kasprowym narciarskiej górze kraju.
Brenna, Istebna, Koniaków, Jeleśnia, Rajcza, Zwardoń
Ośrodki narciarstwa w Polsce w Sudetach
Sudety- Czarna Góra w masywie Śnieżnika- W rejonie Siennej powstał ośrodek narciarski Czarna Góra z kolejką krzesełkową, latem wykorzystywany dla paralotniarstwa.
Szlaki turystyczne (definicja, podział)
To trasy wycieczkowe przeznaczone dla turystów(pieszych rowerowych itp.)Umożliwiaja dotarcie do-najciekawszych punków topograficznych(z punktu widz. Turystyki).-obiektów krajoznawczych,archeologicznych,przyrodniczych,antropogenicznych.
Szlaki dziela się na; nizinne, piesze, górskie, narciarskie,rowerowe,konne
Wyróżnia się ;sciezki dydaktyczne,szlaki spacerowe,w terenach górskich szlaki dojściowe.
Szlaki piesze: Główny Szlak Karpacki, Beskidzki, Świętokrzyski
Gł.szlak beskidzki im Kazimierza Sosnowskiego od Ustronia w Beskidzie slas. Po wołosate w Bieszczadach.
Szlaki rowerowe w Polsce
Szlak Jurajski Orlich Gniazd-czerwony rowerowy szlak turystyczny o długości ok. 190 km łączący Kraków z Częstochową.
Karpacki Szlak Rower.- Szlak główny Karpackiego Szlaku Rowerowego prowadzi przez historyczny szlak handlowy, z południa do Krakowa i Wieliczki.
Rowe. Szlak Historycznym traktem Królewskim- Szlak ten, nawiązujący do historycznych miejsc pobytu i przejazdu królów, rozpoczyna się w Czorsztynie.
Piastowski Trakt Rower.- turystyczny szlak rowerowy w Polsce, przebiega przez województwo wielkopolskie.
Pierścień Poznański- Prowadzi zasadniczo przez gminy powiatu poznańskiego. Z Poznaniem połączony jest przy pomocy siedmiu szlaków łącznikowych wyznakowanych razem z Pierścieniem. Łączna długość Pierścienia - 164,2 km (w literaturze występuje również 173 km
Uwarunkowania rozwoju turystyki jeździeckiej w Polsce
Walory jeździeckie
Stadnina Koni w Janowie Podlaskim - należy do najstarszych.
Państwowe Stado Ogierów w Sierakowie
Wzrost popularności turystyki jeździeckiej - trzyma się nawet własne konie. Wczasy w siodle, szkółki jeździeckie - około 1 tysiąca placówek.
Hipoterapia - Polski Związek Hipoterapeutyczny, np. Dzieci z porażeniem mózgowym,
*Jelenia Góra-
Zespół zabytkowych kamieniczek w rynku - rokokowe i barokowe z XVII-XVIII w
*Góry izerskie-
*Karkonosze-
Najwyższy szczyt - Skopiec 724 m n.p.m. Zróżnicowana rzeźba
Walory turystyczne rejonu wałbrzyskiego
M Rejon wałbrzyski
Góry Wałbrzyskie Chełmiec i Góry Kamienne Waligóra
Góry Sowie- Najstarsze skały na terenie Polski - gnejsy (ok. 2mln lat)
Najwyższy szczyt Wielka Sowa 1015 m n.p.m.
Strome zbocza i łagodne grzbiety porastają gęste lasy
Góry Kamienne- góry wulkaniczne
Zalesione, rolnicze kotliny, głębokie doliny rzek i potoków
Waligóra 936 m n.p.
Walory turystyczne rejonu kłodzkiego
m Rejon Kłodzki
Kotlina Kłodzka otoczona górami ze wszystkich stron: od zach. G. Stołowe, Bystrzyckie, Orlickie, od wsch. Masyw Śnieżnika, G. Bialskie i Złote, od pn. G. Bardzkie
Przepływa tędy Nysa Kłodzka, wydostająca się z Kotliny przełomem przez Góry Bardzkie
Największy region lecznictwa uzdrowiskowego w Polsce: Polanica, Duszniki, Kudowa, Lądek, Długopole
Pasma górskie w Karpatach polskich, ich rozmieszczenie i charakterystyka
*Centralne Karpaty Zachodnie (Tatry, Pieniny)
Tatry: Zachodnie, Wysokie i Bielskie ( na Słowacji) - Kiry, Zakopane, Murzasichle, Bukowina Tatrzańska
Pieniński Pas Skałkowy - Czorsztyn, Niedzica, Krościenko, Szczawnica
Obniżenie Orawsko-Podhalańskie z Pogórzem Spisko-Gubałowskim i Kotliną Nowotarską - Biały Dunajec, Poronin, Białka, Nowy Targ, Dębno
*Zachodnie Karpaty Zewnętrzne (Beskid Wysoki, Średni, Niski)
Składają się z: Pogórza Karpackiego- Beskidów
Główne rzeki: Soła, Wisła, Skawa, Raba, Dunajec z Popradem, Wisłoka z Ropą i Jasiołką, Wisłok, San .
W kotlinach i obniżeniach znajdują się miastach
*Zewnętrzne Karpaty Wschodnie (Bieszczady)
Średni - Śląski, Mały, Kotl. Żywiecka, Makowski
Wysoki - Żywiecki, Wyspowy, Gorce, Sądecki, Kotlina Sądecka
Niski
Beskidy Wschodnie
- na wschód od Przełęczy Dukielskiej
(w Polsce Bieszczady)
Podział regionu karpackiego na rejony turystyczne
-Beskid Śląski- Wisła - skocznia narciarska, Barania Góra
Ustroń-Jaszowiec - wyciąg na Czantorię
Szczyrk - kompleks wyciągów narciarskich, wyciąg krzesełkowy na Skrzyczne
Bielsko-Biała - kolejka linowa na Szyndzielnię, stąd pieszo na Klimczok
Jaworze, Brenna, Istebna, Koniaków - wyciągi narc.
Wrocław
W a l o r y k r a j o z n a w c z e zabytki architektury i budownictwa
1.Rynek Główny wytyczony w 1242 roku.
2.Leopolina- główny budynek Uniwersytetu Wrocławskiego z XVIII wieku.
3.Kościół św. Wojciecha z 1250 roku.
4.Ulica Szewska- najdłuższa ulica Starego Miasta z XIII wieku.
5.Ostrów Tumski- najstarsza część Wrocławia
6.Opera Wrocławska z XIX wieku.
muzea sztuki, muzea biograficzne, muzea specjalistyczne
1.Muzeum Narodowe
2.Muzeum Architektury
3.Muzeum Geologiczne
4.Muzeum Poczty i Telekomunikacji
zabytki działalności gospodarczej i techniki
1.Młyny Wodne i Mosty Młyńskie powstałe w XII wieku.
2.Sukiennice na Rynku Głównym
3. Hala Targowa z 1908 roku
4.Galeria na Jatkach (w średniowieczu handlowano tam mięsem)
5.Most Grunwaldzki
skanseny, muzea etnograficzne, folklor, obrzędy ludowe
1.Muzeum Etnograficzne
2.Muzeum Miejskie Wrocławia
3. Galeria Sztuki Naiwnej i Ludowej
obiekty historyczno - wojskowe, miejsca martyrologii i pamięci narodowej
1.Panorama Racławicka
2. Muzeum Historyczne
3.Zakład Narodowy im Ossolińskich
4.Instalacja rzeźbiarska „Przejście” Jerzego Kaliny
miejsca kultu religijnego
1.Cerkiew świętych Cyryla, Metotego i Anny z XVII wieku.
2.Katedra św. Jana Chrzciciela
3.Góra Ślęża- miejscem średniowiecznego, pogańskiego kultu religijnego. (okolice Wrocławia- Sobótka)
wydarzenia, imprezy o charakterze kulturalnym, sportowym, religijnym
1.Wrocławskie Studium Literackie-konkurs literacki
2.Musica Polonica Nova- Festiwal Polskiej Muzyki Współczesnej
3.Wrocławskie Lato Organowe
4.Otwarte Mistrzostwa Wrocławia
muzea i zbiory przyrodnicze
1.Muzeum Przyrodnicze Uniwersytetu Wrocławskiego
2. Park Leśnicki (wiele osobliwości dendrologicznych, stawy parkowe)
3.Park Złotnicki (pomniki przyrody:
9 sztuk sędziwych dębów)
osobliwości flory i fauny
1.Ogród Zoologiczny
2.Park Strachowicki( okazy dendrologiczne, pomniki przyrody)
3.Ogród Botaniczny
4.Ślężański Park Krajobrazowy (okolice Wrocławia)
osobliwości przyrody nieożywionej
1.Muzeum Mineralogiczne im. Kazimierza Maślankiewicza
2.Skały Zbójnickie (Góra Ślęża)
3.Granitowa rzeźba kultowa „Niedźwiedź” (Sobótka)
4.Kamieniołomy (wokół Sobótki)
Parki zabytkowe, ogrody botaniczne
1. Ogród Botaniczny
2.Ogród Japoński
3.Park Wenecja (okolice Wrocławia- Sulistrowiczki)
W a l o r y w y p o c z y n k o w e
1. Klimat umiarkowany
2. Warunki klimatyczne Wrocławia wykazują cechy typowe dla dużych aglomeracji miejsko-przemysłowych
3.Mimo wysokiego stopnia urbanizacji wokół Wrocławia znajduje się wiele lasów, gór, łąk, kapielisk.
4.Atrakcje rekreacyjne: lodowiska, park linowy, skatepark, aquapark.
5.W centrum Wrocławia zanjduje się wiele parków zabytkowych.
W a l o r y s p e c j a l i s t y c z n e
1.Rzeka Odra umożliwiająca wędkarstwo
2.Kamieniołomy- nurkowanie, wspinaczka
3.Masyw Górski niedaleko Wrocławia- spacery, wędrowanie piesze i kolarskie.
*Kraków
W a l o r y k r a j o z n a w c z e
zabytki architektury
i budownictwa
1 Kraków - Wawel
1 Kraków - Rynek Starego Miasta
1 Kraków - Brama Floriańska
zabytki działalności gospodarczej i techniki
1 Kraków - Muzeum Lotnictwa
wydarzenia, imprezy o charakterze kulturalnym, sportowym, religijnym
1 Kraków - Coke Live Music Festival
1 Kraków - Festiwal Kultury Żydowskie
muzea i zbiory przyrodnicze
5 Wieliczka - kopalnia soli [UNESCO]
19 Jura Krakowsko - Częstochowska
Barama floariańska, baszta, muzeum Dom jana Matejki, okno papieskie, planty, kopiec Kościuszki,
*POZNAŃ
W a l o r y k r a j o z n a w c z e
zabytki architektury
i budownictwa
1 Katedra na Ostrowie Tumskim
2 Ratusz
3 Waga miejska
4 Akademia Lubieńskiego
5 Pałac Działyńskich
6 Zamek Królewski
14 Fara
muzea sztuki, muzea biograficzne, muzea specjalistyczne
7 Narodowe Muzeum
8 Muzeum Intrumentów
9 Muzeum Sztuk Użytkowych
10 Muzeum Sienkiewicza
11 Muzeum Bandrów niemieckich
13 Muzeum Uzbrojenia
13 Muzeum Wojskowe
zabytki działalności gospodarczej i techniki
16 Drukarnia Concorida
17 Muzeum Motoryzacji
skanseny, muzea etnograficzne, folklor, obrzędy ludowe
12 Muzeum Etnograficzne
obiekty historyczno - wojskowe, miejsca martyrologii i pamięci narodowej
13 Muzeum walk niepodległościowych
miejsca kultu religijnego
15 Kościół Franciszkanów
wydarzenia, imprezy o charakterze kulturalnym, sportowym, religijnym
18 Malta Festiwal
muzea i zbiory przyrodnicze
19 Ogród botaniczny
20 Fort Winiary
21. ZOO
osobliwości flory i fauny
osobliwości przyrody nieożywionej
22 Jezioro Maltańskie
23 Jezioro Góreckie
24 Palmaria Poznańska
25 Grota Solna
Parki zabytkowe, ogrody botaniczne
W a l o r y k r a j o z n a w c z e
zabytki architektury
i budownictwa
Katedra pw. św Apostołów Piotra i Pawła
Kościół NMP
Stary rynek oraz Ratusz
Zamek cesarski
Muzeum Instrumentów Muzycznych
Muzeum Narodowe
Muzeum Archeologiczne
8