pszenica, Technologia Produkcji Roślinnej


Ozima forma pszenicy jest uprawiana w Polsce na powierzchni około 1,9 mln ha. Na przemiał przeznacza się ponad połowę zbiorów, jest bowiem pszenica ozima podstawowym zbożem chlebowym. Równocześnie odgrywa decydującą rolę w krajowym bilansie produkcji i zużycia pasz. Mrozodporność zarejestrowanych odmian umożliwia już szeroki zasięg uprawy, obejmujący w zasadzie cały obszar kraju. Istotnym kryterium wyboru odmiany jest przeznaczenie produkowanego ziarna. Jeśli ma być ono przeznaczone na cele młynarskie - to powinno cechować się odpowiednimi właściwościami przerobowymi i technologicznymi ziarna, mąki, ciasta i pieczywa. Natomiast przy wykorzystaniu ziarna na cele paszowe należy zwrócić uwagę na wysoką plenność i korzystne cechy rolniczo-użytkowe odmiany.

Sposób uprawy:

przedplon - okopowe na oborniku, tj. ziemniaki wczesne i średnio wczesne, ziemniak późny i burak cukrowy (na zachodzie kraju) rzepak ozimy, groch, bobik samokończący, owies.

uprawa roli - po przedplonach wcześnie schodzących z pola i pozostawiających ścierń (rzepak, groch, zboża) należy zacząć od podorywki, którą wykonuje się możliwie najpłycej. Bezpośrednio po orce bronuje się pole. Bronowanie powtarzamy, w zależności od potrzeby, aż do orki przedsiewnej. Możemy również użyć zestawu uprawowego złożonego ze średniej brony i wału strunowego. Co najmniej 10 dni przed planowanym siewem wykonujemy orkę przedsiewną na średnią głębokość. W celu doprawienia roli stosujemy jedno, dwukrotnie agregat złożony z brony lub kultywatora, zakończony wałem strunowym. Po przedplonach późno schodzących z pola (bobik, burak) uprawę roli można ograniczyć do orki przedsiewnej i bronowania. W niektórych przypadkach, po roślinach okopowych, można uprawę roli uprościć tylko do kultywatorowania gruberem i zastosowania agregatu uprawowego.

nawożenie - przedsiewnie azot stosuje się tylko po przedplonach zbożowych. Dawka powinna wówczas wynosić 30-40 kg N/ha. Po przedplonach niezbożowych rolę podstawową spełnia dawka zastosowana wczesną wiosną, przed ruszeniem wegetacji. Jeśli przekracza ona 50 kg N/ha, to należy ją podzielić na dwie lub trzy części. Pierwszą część (60-70%) stosujemy przed ruszeniem wegetacji, pozostałą (nie więcej niż 40 kg/ha) w pełni strzelania w źdźbło. Przy podziale dawki na trzy części, tę ostatnią należy zastosować na 2 tygodnie przed kłoszeniem (najlepiej doglebowo w formie płynnej - RSM lub dolistnie w formie wodnego roztworu mocznika). Termin wysiewu nawozów i wielkość dawek (drugiej i trzeciej) można korygować na podstawie analizy chemicznej roślin lub wykonując pomiary N-Testerem. Optymalna dawka pod pszenicę ozimą wynosi 100 kg N/ha. Pszenica technologiczna (elitarna, jakościowa i chlebowa) wymaga wyższego nawożenia azotem (nawet 150 kg N/ha), w co najmniej trzech terminach. Pierwszą dawkę - w ilości 60% dawki sumarycznej - należy podać w okresie wznowienia wegetacji, drugą (ok. 40kg) - najlepiej w fazie wzrostu trzeciego międzywęźla. Pozostałą część azotu daje się w formie roztworu mocznika pod koniec fazy strzelania w źdźbło (łącznie z siarczanem magnezu) lub zaraz po wykłoszeniu (w razie potrzeby z dodatkiem dolistnego nawozu wieloskładnikowego). Pszenica należy do zbóż wrażliwych na niedobór miedzi i manganu. W płodozmianach z regularnie stosowanym obornikiem i w warunkach przyorywania słomy zbożowej niedobory mikroelementów praktycznie nie występują. Nawozy fosforowe stosujemy jednorazowo pod podorywkę lub pod orkę przedsiewną. Wielkość dawek zależy przede wszystkim od zasobności gleby, klasy gleby i przedplonu. Na glebach o średniej zasobności w fosfor i potas trzeba zastosować ok. 80 kg P2O5 i 100 kg K2O na 1 ha. Nawożenie mineralne najlepiej jest wykorzystywane na glebach o odczynie obojętnym, dlatego gleby kwaśne wymagają wapnowania, najlepiej pod przedplon dla pszenicy lub w czasie uprawek pożniwnych po zbiorze przedplonu. W przypadku niskiej zasobności gleby w magnez należy zastosować wapno magnezowe.

siew - najwcześniej należy wysiewać pszenicę na Warmii i Mazurach, na Suwalszczyźnie, Podlasiu i Lubelszczyźnie (15-20.09.) W centralnej Polsce, a także w Małopolsce najkorzystniej jest siać w 3. dekadzie września. Na Pomorzu Zachodnim i Gdańskim, Żuławach, w Wielkopolsce, na Ziemi Lubuskiej oraz na Dolnym Śląsku optymalnym terminem siewu jest 25.09. - 5. 10. Termin siewu ma ścisły związek z gęstością siewu. W średnich warunkach gospodarowania na glebach pszennych optymalna ilość wysiewu wynosi 4,5-5,0 mln kiełkujących ziaren na 1 ha, w gorszych warunkach siedliskowych wskazany jest wysiew 5,5-6,0 mln ziaren na 1 ha. Przy opóźnieniu siewu należy zwiększyć gęstość o 10-15%. Niektóre odmiany silniej reagują zniżką plonu na opóźnienie siewu niż inne.

chemiczne zwalczanie chwastów - Aminopielik D 450 SL, Aminopielik Tercet 500 SL, Aminopielik Super 464 SL, Gold 450 EC (wszystkie przeciw chwastom dwuliściennym). Do zwalczanie perzu oraz niektórych innych chwastów jednoliściennych i dwuliściennych (jednorocznych i wieloletnich) można użyć Rofosat 360 SL lub Agrofosat 360 SL, a zabieg ten wykonać 10-14 dni przed planowanym zbiorem pszenicy, gdy chwasty pozostają jeszcze zielone.

zwalczanie chorób - Prorok 450 EC (zwalcza septoriozę liści, septoriozę plew, mączniaka prawdziwego), Atlas 500 SC (zapobiegawczo przeciw mączniakowi prawdziwemu), Riza 250 EW (zwalcza mączniaka prawdziwego, rdzę brunatna, septoriozę liści, brunatną plamistość liści, septoriozę plew oraz fuzarioze kłosów).

przeciwdziałanie wyleganiu - Antywylegacz Płynny 675 SL (w fazie krzewienia), Antywylegacz Płynny 725 SL (na początku fazy strzelania w źdźbło).

zbiór - jednoetapowo kombajnem powinien następować w fazie pełnej dojrzałości, przy wilgotności ziarna poniżej 18%. Pozostawianie pszenicy zbyt długo na polu powoduje osypywanie oraz porastanie ziarna. Zwykle konieczne jest dosuszenie ziarna w suszarniach.



Wyszukiwarka